Όλο και περισσότεροι, τελευταία, ισχυρίζονται ότι η ΟΝΕ μπορεί να ισορροπήσει, ή θα μπορούσε να ισορροπήσει (στο βαθμό που υπήρχε η πολιτική βούληση), αν ανέβαιναν οι μισθοί στην Γερμανία, και σε κάποιες άλλες πλεονασματικές χώρες του ευρωπαϊκού κέντρου.
Υποστηρίζουν, ότι θα ενισχυόταν η ζήτηση εκεί, άρα και οι εξαγωγές του Νότου, με ανάλογες ευεργετικές συνέπειες για τις οικονομίες της περιφέρειας.
Με αυτό τον τρόπο «λύνονται» πολλά προβλήματα, όχι μόνο οικονομικά, αλλά κυρίως ιδεολογικά, στα οποία οι αριστεροί υποστηρικτές της παραμονής της χώρας στο ευρώ, δίνουν μεγαλύτερη σημασία. Έτσι, η ισορροπία, ή η σωτηρία-για άλλους- της ΟΝΕ, εξυπηρετεί τα συμφέροντα, όλων των εργαζομένων της Ευρώπης, μια που η βελτίωση των μισθών στο κέντρο «σώζει» και την περιφέρεια.
Φυσικά, τα «γενικά» και αόριστα συμφέροντα μιας εργατικής τάξης της Ευρώπης, που κανείς δεν ξέρει πως ορίζονται, είναι πάνω από τα «μεμονωμένα», άμεσα και συγκεκριμένα συμφέροντα των ελλήνων εργαζομένων, που άμα τα απαιτήσουν, οδηγούν -κατά τους θιασώτες της παραμονής στο ευρώ- στην εθνική αναδίπλωση.
Δεν το ομολογούν ανοικτά, αλλά για αυτούς και για άλλους παρόμοιους λόγους, το ευρώ θεωρείται συνώνυμο του διεθνισμού. Βέβαια, το πώς; οι έλληνες εργαζόμενοι, θα αγωνιστούν για να ανεβούν οι μισθοί των γερμανών εργαζομένων και έτσι να βγει και η Ελλάδα από την κρίση, παραμένει και για αυτούς, ένα άλυτο σταυρόλεξο.
Ο Κ. Βεργόπουλος, σε άρθρο του στην ελευθεροτυπία (της Παρασκευής, 31-5), επειδή διαισθάνεται, ότι η υπόθεση της αύξησης των μισθών δεν πολυπατάει στα πόδια της, συμπληρώνει και την δεύτερη -πιο ουσιαστική και για αυτόν- προϋπόθεση για την λύση των αντιφάσεων του ευρώ, αυτή, της μεταβίβασης πόρων, από την Γερμανία στην περιφέρεια.
Αν αναφέρω τον Βεργόπουλο εδώ, είναι όχι μόνο γιατί κατηγορεί κομμάτι της γερμανικής αριστεράς, για τον ρεαλισμό του (δηλαδή για την διαπίστωσή του, ότι είναι καλύτερα για την Ελλάδα να εγκαταλείψει την ευρωζώνη, από το να περιμένει να αλλάξουν οι συσχετισμοί στην Γερμανία), αλλά και γιατί καταλήγει στο άρθρο του, με το εξής απίθανο επιχείρημα ενάντια στο Σχέδιο Β: «Για την Ελλάδα, ο πειρασμός της δραχμής θα είχε βάση, μόνο ως έσχατη επιλογή, όταν όλες οι άλλες έχουν οριστικά αποκλειστεί»….
Αν λοιπόν πιστεύει κανείς στα σοβαρά, ότι η Ελλάδα έχει την χρονική πολυτέλεια να περιμένει, πότε η γερμανική αριστερά θα κυβερνήσει στην Γερμανία για να αυξήσει τους μισθούς, η πότε, θα έρθουν τα νέα ΜΟΠ, οι δημόσιες επενδύσεις, οι μεταβιβάσεις, οι θυσίες του Βερολίνου χάριν του «κοινού» καλού, τότε μάλλον πιστεύει επίσης, ότι είμαστε πολύ κοντά στην Δευτέρα παρουσία, και άρα θεωρεί ότι δεν έχει έρθει η ώρα της δραχμής, αφού επίκειται η Ανάσταση των νεκρών.
Στην εισήγηση της οικονομικής επιτροπής του Σχεδίου Β, πριν από λίγες μέρες, σε σχέση με το ζήτημα των γερμανικών μισθών είχαμε τονίσει τα εξής:
«Πολλοί υποστηρίζουν, ιδιαίτερα η λεγόμενη κεντροαριστερά ότι οι ανισορροπίες της ΖΕ οφείλονται, σημαντικά, στο λεγόμενο «πάγωμα των γερμανικών μισθών» και, συνεπώς, ότι εάν οι τελευταίοι αυξηθούν, τότε θα επέλθει διόρθωση. Καταρχάς, πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι αυτή η άποψη αποτελεί παραλλαγμένη εκδοχή άποψης του Keynes, την οποία προσπάθησε να ενσωματώσει ως «αρχή» στη διάσκεψη του Μπρέτον Γουντς (Ιούλιος 1944), όπου σχεδιάστηκε η μεταπολεμική διάταξη του κεφαλαιοκρατικού κόσμου:
«Ο ισοσκελισμός των ανισορροπιών στο ισοζύγιο πληρωμών είναι ευθύνη τόσο της πλεονασματικής όσο και της ελλειμματικής χώρας.». Ασχέτως του γεγονότος ότι αυτή η «αρχή» ούτε εφαρμόστηκε ούτε μπορεί να εφαρμοστεί, ο Keynes δεν έκρυψε ποτέ ότι κύρια πρόθεσή του ήταν, πάντοτε, η σωτηρία του κεφαλαιοκρατικού συστήματος. Επίσης, η ανάγνωση των στατιστικών στοιχείων δείχνει ότι οι γερμανικοί πραγματικοί μισθοί δεν είναι «παγωμένοι», αλλά αυξάνονται, αν και με ρυθμούς που φαίνεται να είναι χαμηλότεροι από αυτούς της παραγωγικότητας της εργασίας.
Έχει δε εκτιμηθεί ότι το μισθολογικό κόστος των γερμανών εργατών στην μεταποίηση είναι, σε απόλυτους όρους, το υψηλότερο στις χώρες του G7 και διπλάσιο από αυτό στην Ελλάδα, ενώ κατά την περίοδο 1991-1996 τα γερμανικά συνδικάτα πέτυχαν αθροιστική αύξηση μισθών της τάξης του 33%. Αλλά ακόμα και εάν κάνουμε την παραχώρηση (προς την αντίπαλη άποψη) ότι οι γερμανικοί μισθοί είναι «παγωμένοι», μπορούμε να ρωτήσουμε:
Γιατί η Γερμανία να αυξήσει τους μισθούς της, όταν «τα βγάζει πέρα» (ας διατυπωθεί έτσι), τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, με τους ισχύοντες μισθούς της;
Τέλος, αλλά εξαιρετικά πιο σημαντικό είναι ότι, όπως δηλώνει ο λεγόμενος «Νόμος των 45 Μοιρών» του Thirlwall, ο ρυθμός μεγέθυνσης κάθε οικονομίας ως προς το ρυθμό μεγέθυνσης του υπολοίπου κόσμου έχει, μακροχρονίως, ένα άνω φράγμα δομικής φύσεως: Το λόγο της εισοδηματικής ελαστικότητας ζήτησης των εξαγωγών της προς την εισοδηματική ελαστικότητα ζήτησης των εισαγωγών της.
Για την ελληνική οικονομία αυτός ο λόγος φαίνεται ότι να είναι αρκετά μικρότερος του 0.64, πράγμα που συνεπάγεται ότι εάν ο υπόλοιπος κόσμος αναπτύσσεται με ρυθμό π.χ. 3%, ο ημεδαπός ρυθμός δεν μπορεί να είναι, μακροχρονίως, μεγαλύτερος του 1.93% (στην καλύτερη περίπτωση). Αυτός ο δομικός περιορισμός δεν μπορεί να χαλαρώσει ούτε με μισθολογικές ούτε με τιμολογιακές ούτε με συναλλαγματικές πολιτικές και διακανονισμούς στο εσωτερικό ή/και στο εξωτερικό.
Μόνον η δομική μεταβολή της παραγωγής, την οποία περιγράψαμε προηγουμένως, οδηγεί σε αλλαγή της σύνθεσης και της ποιότητας του εθνικού προϊόντος και, έτσι, σε αύξηση της εισοδηματικής ελαστικότητας ζήτησης των εξαγωγών, σε μείωση της εισοδηματικής ελαστικότητας ζήτησης των εισαγωγών και, τελικά, στην υπέρβαση αυτού του τόσο καθοριστικού περιορισμού.»
Εν ολίγοις, πέρα από το ό,τι, είναι «δύσκολη» η απάντηση στο ερώτημα: γιατί να ανεβούν οι μισθοί στην Γερμανία; αφού η Γερμανία τα βγάζει μια χαρά πέρα, τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό, τίθεται ανοικτά και το θέμα του καταμερισμού της εργασίας. Ακόμη λοιπόν και αν ανέβαιναν σημαντικά οι μισθοί στην Γερμανία και σε άλλες χώρες του κέντρου, τότε, ακόμη και τότε, η Γερμανία που παράγει προϊόντα υψηλής ελαστικότητας σε σχέση με την αύξηση του εισοδήματος, θα είχε αναγκαστικά πολύ υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης από την Ελλάδα, στο βαθμό που η τελευταία δεν δανείζεται, η δεν της μεταβιβάζονται, σημαντικοί οικονομικοί πόροι.
Για να το πούμε πιο απλά, όταν αυξάνει το εισόδημα, αγοράζει κανείς πολύ περισσότερο Γερμανία (αυτοκίνητα κλπ), παρά Ελλάδα (ακτινίδια και ροδάκινα).
Επειδή όμως η Ελλάδα χρειάζεται πολύ υψηλούς ρυθμούς για να μειώσει την ανεργία της, η Γερμανία και οι άλλες χώρες του ευρωπαϊκού κέντρου, πρέπει να ξεπεράσουν την Κίνα, η ανάλογα να υπερβούν τους ρυθμούς ανάπτυξης, της προηγούμενης δεκαετίας της Αργεντινής.
Συμπέρασμα: Αν μια από τις κάλπικες ελπίδες, του αριστερού «ευρωπαϊσμού», γινόταν πραγματικότητα, όπως η αύξηση των μισθών στην Γερμανία, πάλι ο βασικός κανόνας θα ήταν η απόκλιση και όχι η σύγκλιση των οικονομιών και πολύ περισσότερο των μισθών κέντρου-περιφέρειας και του κοινωνικού κράτους. Συνεπώς, η υπόθεση της αύξησης των μισθών στην Γερμανία, δεν συνιστά, ούτε καν ως θεωρητική άσκηση, λύση για την ανισορροπία στην Γηραιά Ήπειρο, και πολύ περισσότερο, «σωτηρία» για την Ελλάδα.
* O Kώστας Παπουλής είναι μέλος της Γραμματείας του Σχεδίου Β
Πηγή :http://seisaxthia.wordpress.com/
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου