Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου
Το γεωπολιτικό θρίλερ που εξελίσσεται μπροστά στα μάτια μας με τον καταιγισμό αποκαλύψεων για τις δραστηριότητες του αμερικανικού «Μεγάλου Αδελφού», της NSA, έχει ορατές και αόρατες πλευρές. Στις ορατές περιλαμβάνεται το ρεσιτάλ υποκρισίας που δίνουν οι ηγεσίες των μεγάλων δυνάμεων του πλανήτη, προσποιούμενες τις έκπληκτες για κάτι που είναι κοινό μυστικό. Κάθε μια – Γερμανία, Κίνα, Ρωσία- προσπαθεί να αποσπάσει το μέγιστο δυνατό όφελος από τα αλλεπάλληλα ηθικο-πολιτικά πλήγματα στο γόητρο της μοναδικής υπερδύναμης. Είναι χαρακτηριστική η προθυμία με την οποία η γερμανική ηγεσία δέχεται να «αξιοποιήσει» τη μαρτυρία του πρώην συνεργάτη της αμερικανικής NSA Έντουαρντ Σνόουντεν.
Ανταποδοτικά πυρά
Πρόκειται κυρίως για πόλεμο εντυπώσεων. Κανείς δεν είναι αφελής ώστε να πιστέψει ότι το διεθνές θρίλερ των αμερικανικών παρακολουθήσεων θα καταλήξει σε έναν αυτοπεριορισμό των μυστικών υπηρεσιών στα απολύτως απαραίτητα για την ασφάλεια κάθε χώρας καθήκοντα. Γιατί στην πραγματικότητα, ο ανταγωνισμός της κατασκοπίας και το παιχνίδι της ισχύος που εξυπηρετεί είναι η άλλη όψη του βαθύτατου, διεθνούς οικονομικού ανταγωνισμού με επίκεντρο την κυριαρχία, τη διαχείριση της κρίσης στην Ευρώπη και τον ρόλο της Γερμανίας. Μόνο τυχαίο δεν μπορεί να θεωρηθεί το γεγονός ότι, ενώ μαίνεται ο πόλεμος αποκαλύψεων για τις παρακολουθήσεις, η άλλη όχθη του Ατλαντικού «απάντησε» με δυο διαδοχικά πλήγματα κατά της γερμανικής πολιτικής των εμπορικών πλεονασμάτων που καθηλώνει σε καχεξία την υπόλοιπη Ευρωζώνη και ιδιαίτερα χώρες με υψηλό χρέος, όπως η Ελλάδα και η Ιρλανδία. Το πρώτο πλήγμα ήρθε από το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών, που σε έκθεσή του υιοθέτησε πλήρως τη θεωρία ότι τελικά για την κρίση στην Ευρωζώνη ευθύνεται η γερμανική πολιτική υπερβολικής στήριξης στις εξαγωγές, υποδεικνύοντας μάλιστα μείωση τους. Το δεύτερο πλήγμα ήρθε μια μέρα μετά από τον αναπληρωτή γενικό διευθυντή του ΔΝΤ Ντέιβιντ Λίπτον που είπε ακριβώς το ίδιο: «Ένα σημαντικό μικρότερο πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών θα ήταν χρήσιμο», δήλωσε, μιλώντας μάλιστα στο Βερολίνο, και κάλεσε τη Γερμανία να «σηκώσει το βλέμμα της στον παγκόσμιο ορίζοντα κατά τη χάραξη της πολιτικής της». Οι παρεμβάσεις αυτές προκάλεσαν την εκνευρισμένη αντίδραση της υπηρεσιακής γερμανικής κυβέρνησης, που αντιλαμβάνεται πολύ καλά ότι οι πιέσεις αφορούν τελικά τις διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης και την συνταγή που θα υιοθετήσει αυτή για την κρίση στην Ευρωζώνη.
Η Ευρωβουλή ξύπνησε…
Σ’ αυτό το παιχνίδι ισχύος όλοι αναζητούν ρόλο. Ενώ η αμερικανική ηγεσία πιέζει τη γερμανική για τήρηση του… ιμπεριαλιστικού σαβουάρ βιβρ στην οικονομία και, αντιστρόφως, η γερμανική ανταποδίδει με πιέσεις προς τις ΗΠΑ να τηρήσουν τους κανόνες της «καλής κατασκοπίας», το ευρωκοινοβούλιο ανοίγει το κεφάλαιο τρόικα. Η επιτροπή που συγκροτήθηκε στο ευρωκοινοβούλιο και ξεκινά τις εργασίες της την ερχόμενη εβδομάδα βάζει ψηλά τον πήχη: αναζητεί το έλλειμμα «διαφάνειας και δημοκρατικής νομιμοποίησης» στη λειτουργία της τρόικας στις χώρες πού βρίσκονται σε προγράμματα σκληρής προσαρμογής, με πρώτη την Ελλάδα. Η όψιμη ευαισθητοποίηση, κι ενώ έχουν προηγηθεί σχεδόν τέσσερα χρόνια ανενόχλητης καταστροφικής δράσης της τρόικας, προφανώς σχετίζεται με τα ανακλαστικά αυτοσυντήρησης των μεγάλων ευρωκοινοβουλευτικών ομάδων, κεντροδεξιών και σοσιαλιστών. Καθώς απειλούνται να υποστούν μια ευρεία ήττα στις επικείμενες ευρωεκλογές από ένα ετερόκλιτο ρεύμα ευρωσκεπτικισμού, αναζητούν άλλοθι στην ανάκτηση του χαμένου ρόλου του ευρωκοινοβουλίου. Ωστόσο, επιλέγουν ν’ ανοίξουν το καπάκι μιας χύτρα εν βρασμώ. «Πρόκειται για εξέταση, δεν πρόκειται για καταδίκη», καθησυχάζει ο επικεφαλής της έρευνας, αυστριακός ευρωβουλευτής Ότματ Καράς, του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. «Δεν αρκεί πλέον να ζητούνται συγγνώμες. Κάποιος πρέπει να αναλάβει την ευθύνη για τα τραγικά αυτά λάθη, για το δράμα αυτό, κάποιος πρέπει να κριθεί υπαίτιος και να αντιμετωπίσει τις συνέπειες. Δεν μπορείς να ζητάς ένα παράλογο κούρεμα και στην συνέχεια να κατηγορείς το ψαλίδι για την ζημιά», αντιτείνει ο επικεφαλής των ευρωσοσιαλιστών Μάρτιν Σουλτς σε άρθρο του στην ιταλική La Repubblica.
Ζητούνται ένοχοι
Είναι προφανείς οι αποκλίσεις στην προσέγγιση συντηρητικών και σοσιαλδημοκρατών, με τους δεύτερους να φιλοδοξούν να αξιοποιήσουν την έρευνα για την τρόικα ως μοχλό πίεσης στη γερμανική ηγεσία για αλλαγές στο μείγμα οικονομικής πολιτικής. Αλλά, από ποιον θα αναζητηθούν ευθύνες, ποιος θα κριθεί υπαίτιος για τα εγκλήματα εις βάρος των μνημονιακών οικονομιών και κοινωνιών; Η Μέρκελ που ήθελε και επέβαλε το ΔΝΤ στην Ευρώπη; Το ίδιο το ΔΝΤ που υποτίθεται πως ήξερε για την αναποτελεσματικότητα της συνταγής, αλλά έκανε για δυο χρόνια την πάπια; Η Κομισιόν και η ΕΚΤ που θυσίασαν μισθούς, συντάξεις, ασφάλιση, συστήματα υγείας, προστασία της εργασίας για να σωθούν οι τράπεζες; Ή οι κυβερνήσεις που ανταγωνίζονταν σε εθελοδουλεία υπογράφοντας κάθε παραλογισμό που απαιτούσε η τρόικα, παραβιάζοντας κάθε έννοια κρατικής κυριαρχίας και κοινοβουλευτικής τάξης;
Δεν είναι σαφές πού θα ρίξει το βάρος του το ευρωκοινοβούλιο καθώς προχωρεί σε μιαν εκ του ασφαλούς και προσχηματική έρευνα για το πώς μπήκε η τρόικα της ζωής μας. Η έρευνα ανοίγει τώρα, με τρεις χώρες κοντά στην υποτιθέμενη έξοδο από τα μνημόνια και την Ελλάδα σε κατάσταση απόλυτης εξαίρεσης. Οι δύο μεγάλες ομάδες του ευρωκοινοβουλίου στην καλύτερη περίπτωση θα επιχειρήσουν να διευκολύνουν μέσω της έρευνας ένα βελούδινο διαζύγιο ΔΝΤ- Ε.Ε. Είναι μάλλον απίθανο να την φτάσουν σε όλο βάθος του υποβόσκοντος ευρωαμερικανικού - και κυρίως γερμανοαμερικανικού – ανταγωνισμού που διατρέχει τον σχεδόν τετραετή βίο της τρόικας στην Ευρώπη. Αλλά καθώς η έρευνα θα διεξάγεται σε συνθήκες προεκλογικής έντασης- μια και δηλωμένη πρόθεση είναι να καταλήξει σε πόρισμα πριν από τις ευρωεκλογές- κανείς δεν ξέρει τι «παπάδες» θα βγάλει. Έτσι κι αλλιώς στο ευρωατλαντικό έγκλημα που ξεκίνησε από την κρίση του 2007 και κατέληξε στην τρόικα, δεν υπάρχουν αθώοι άλλοι, εκτός από τα θύματά του, τις κοινωνίες του μνημονιακού πειράματος.
Η δικομματική κυβέρνηση παραμένει… ανάδελφη
Σκηνικό αδιεξόδου στο νέο παζάρι με την τρόικα για τη δόση και το κενό του 2014
Ενώ η Ευρώπη και ο κόσμος ασχολείται με το μεγάλο κατασκοπικό αφήγημα, η δικομματική κυβέρνηση… τρώει τα νύχια της από αγωνία. Θα έρθει η τρόικα την Τρίτη; Και με τι διαθέσεις; Τα σχέδια σθεναρής «αντίστασης» έχουν μπει στο συρτάρι και τώρα αναζητείται το πρόσχημα ενός «αξιοπρεπούς συμβιβασμού». Αφού πρώτα εξασφαλιστεί ότι οι εκπρόσωποι των δανειστών πράγματι θα έρθουν και θα κλείσουν τις εκκρεμότητες μέχρι τις 14 του μηνός, οπότε έχει προγραμματιστεί Eurogroup για να αποφασίσει αν θα εκταμιευτεί η δόση το 1,1 δις. που εκκρεμεί από τον Ιούλιο (!).
Το «καψόνι» με τις διαρροές περί αναβολής της έλευσης της τρόικας ίσως ήταν μια προειδοποίηση στην κυβέρνηση να «μαζευτεί» κι άλλο. Έτσι κι αλλιώς οι δανειστές αντιμετωπίζουν πια την Ελλάδα ως πανευρωπαϊκή εξαίρεση και την κυβέρνηση ως πολιτικά… ανάδελφη, σε σχέση με τις άλλες μνημονιακές χώρες. Ο Α. Σαμαράς πήγε την περασμένη εβδομάδα στις Βρυξέλλες (Σύνοδος Κορυφής) για μαλλί και βγήκε κουρεμένος, η «πολιτική διαπραγμάτευση» έκανε φτερά και η Μέρκελ τον «ξεπέταξε» με ένα πεντάλεπτο στο όρθιο, που κατέληξε σε ένα πράγμα: «Συνομιλητής σας είναι η τρόικα».
Πόσο κενό;
Με τις κοινοβουλευτικές ομάδες Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ στα κλαριά, η κυβέρνηση προσπαθεί να συντηρήσει κάτι από τον μύθο του «όχι σε νέα μέτρα», με το ράβε ξήλωνε στο νομοσχέδιο για τον φόρο ακινήτων και τις «στρογγυλές» διατάξεις του μίνι ασφαλιστικού. Επιδίδεται σε λαθροχειρίες περί του τι εστί «νέο και οριζόντιο» και τι «παλαιό» και «διαρθρωτικό» μέτρο. Ωστόσο, είναι απίθανο να αποφύγει την προσφυγή σε πρόσθετες περικοπές και φορολογικές επιβαρύνσεις. Η τρόικα δεν είναι διατεθειμένη να αποδεχθεί ότι το δημοσιονομικό κενό του προϋπολογισμού του 2014, που πρέπει να κατατεθεί στη Βουλή μέχρι το τέλος του μηνός, είναι 500 εκατ. ευρώ, όπως διατείνεται το υπουργείο Οικονομικών. Έτσι, προσέρχεται στο ραντεβού της ερχόμενης εβδομάδας [αύριο Τρίτη] στην Αθήνα με το αρχικό της σενάριο, που μιλά για ένα κενό μεταξύ 2 και 2,5 δις. Το οποίο είναι αδύνατο να καλυφθεί χωρίς πρόσθετα μέτρα (περικοπές συντάξεων και μισθών στο Δημόσιο, νέα τρικ φορολογικών επιβαρύνσεων, πέρα από τα ήδη προγραμματισμένα να τεθούν σε ισχύ από το νέο έτος). Βαριά είναι η ατζέντα και των «διαρθρωτικών» μέτρων, με κυριότερα την πλήρη απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων, αλλά και τα λουκέτα στις αμυντικές βιομηχανίες.
Η γραμμή άμυνας της κυβέρνησης είναι ένα παζάρι που θα προσδιορίζει το κενό του 2014 μέχρι το 1 δισ. ευρώ. Αυτό το ποσό προβάλλεται ως όριο πολιτικής αντοχής, παρ’ ότι κι αυτό δύσκολα υπηρετείται χωρίς επιβαρυντικά μέτρα. Η κυβέρνηση επενδύει και στο διατυμπανιζόμενο «κρυφό» πλεόνασμα του 2013 που θα πιστοποιηθεί επίσημα τον Απρίλιο, αλλά κι αυτό τορπιλίστηκε προκαταβολικά με την ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ που το «γειώνει», λέγοντας ότι είναι «υπολογισμοί του υπουργείου Οικονομικών» που απλώς εστάλησαν στη Eurostat για… μικροβιολογική εξέταση. Αυτό απηχεί μια όλο και μονιμότερη δυσπιστία των δανειστών και των εκπροσώπων τους.
Γενικώς, η άκαμπτη τεχνοκρατική συμπεριφορά της τρόικας ερμηνεύεται ως απώλεια εμπιστοσύνης στο πολιτικό «πουλέν» της, τη δικομματική κυβέρνηση. Η επένδυση στο success story έχει αποτύχει παταγωδώς και γενικώς το ελληνικό πείραμα αντιμετωπίζεται ως εξαίρεση από κάθε κανόνα. Εξ ου και η διαρκής μετάθεση της λύσης για το χρέος και το χρηματοδοτικό κενό του 2014-2016 μετά τις ευρωεκλογές.
Εκλογικοί πειρασμοί
Η κυβέρνηση, και ιδιαίτερα το γαλάζιο Μαξίμου, αντιλαμβάνεται ότι διαμορφώνονται συνθήκες πολιτικής απομόνωσής της. Και από τους εταίρους- δανειστές, αλλά και από διάφορες πτέρυγες των κοινοβουλευτικών τους ομάδων που δεν θα άντεχαν να ψηφίσουν άλλον έναν «βαρύ» προϋπολογισμό. Το ιδεώδες θα ήταν να κέρδιζε μιαν ακόμη πίστωσή χρόνου μέχρι την ανάληψη της προεδρίας της Ε.Ε., να αποφύγει ένα πρόωρο εκλογικό ατύχημα και να συρθεί κουτσά στραβά μέχρι τον Μάιο, οπότε θα έχει την ευκαιρία να στήσει τριπλές κάλπες. Προϋπόθεση γι’ αυτό είναι να συνεχιστεί η χρηματοδότησή της από τα υπόλοιπα του δεύτερου δανεισμού. Ακόμη, όμως, κι αν αυτό εξασφαλιστεί από τους Ευρωπαίους εταίρους, είναι αδύνατο να γίνει και από το ΔΝΤ, το οποίο για να εκταμιεύσει τις δόσεις που του αναλογούν (3,5 δισ. υπόλοιπα του 2013 και 6,8 δισ. εντός του 2014) πρέπει να έχει στα χέρια του απόφαση για βιώσιμο χρέος. Αν αυτή η απόφαση αφεθεί για το καλοκαίρι, μέχρι τότε δεν πέφτει ευρώ.
Διαμορφώνονται, λοιπόν, συνθήκες ενός αδιεξόδου που σχετίζονται με την εκκρεμότητα σχηματισμού κυβέρνησης στη Γερμανία αλλά και με τις ευρωαμερικανικές εντάσεις που επηρεάζουν και το ΔΝΤ. Κι απ’ αυτό το αδιέξοδο καμιά, μα καμιά παράμετρό του δεν ελέγχει η κυβέρνηση. Εκτός αν αποφασίσει στη θέση του «όχι σε νέα μέτρα» να βάλει για μια ακόμη φορά το «ναι σε όλα». Και να πάει σπίτι της…
Πηγή : http://www.aristerovima.gr/
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου