Η μεγαλύτερη περιβαλλοντική διάσκεψη για τους ωκεανούς φιλοξενείται στην Αθήνα στις 15-17 Απριλίου. Τις τελευταίες μέρες έχουν γίνει σημαντικές εξαγγελίες, με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις να αντιδρούν πρώτες.
Ο ωκεανός διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο για την σταθεροποίηση του κλίματος και τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου. Παράγει το 50% του οξυγόνου που χρειαζόμαστε, απορροφά το 25% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και δεσμεύει το 90% της περίσσειας θερμότητας που παράγεται από αυτές τις εκπομπές.
Το Our Ocean Conference ξεκίνησε το 2014 με πρωτοβουλία του πρώην υπΕΞ των ΗΠΑ Τζον Κέρι με σκοπό να επιστήσει την προσοχή στις σοβαρές απειλές που αντιμετωπίζει ο ωκεανός και να προωθήσει τη συντονισμένη δράση για την προστασία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Από την έναρξη του θεσμού έχουν γίνει 2.161 δεσμεύσεις κρατών και διεθνών οργανισμών, το οικονομικό αποτύπωμα των οποίων υπερβαίνει τα $130 δισεκατομμύρια.
Η Ελλάδα ως θαλάσσιο σταυροδρόμι τριών ηπείρων, φιλοξενεί φέτος τη Διεθνή Συνδιάσκεψη για τους Ωκεανούς, από 15 έως 17 Απριλίου στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Είναι η πρώτη μετά την υιοθέτηση της Συμφωνίας για τη Διατήρηση και Αειφόρο Χρήση της Θαλάσσιας Βιοποικιλότητας Περιοχών Πέραν της Εθνικής Δικαιοδοσίας (BBNJ) βάσει της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας. Σε αυτή, ορίζεται η διαδικασία για να δημιουργήσουν τα κράτη προστατευόμενες περιοχές στην ανοιχτή θάλασσα, η οποία είναι εκτός της άμεσης δικαιοδοσίας οποιουδήποτε έθνους.
Πέρα από τις 9 Μεσογειακές χώρες της Ευρώπης, στη συνδιάσκεψη θα συμμετάσχουν εκπρόσωποι από χώρες του Ινδοειρηνικού, της Καραϊβικής, της Ωκεανίας, της Αφρικής, της Κεντρικής και Λατινικής Αμερικής και της Άπω Ανατολής. Αναμένουμε πάνω από 2.000 άτομα από 120 κράτη, 7 διεθνείς οργανισμούς, ανάμεσά τους 50 υπουργούς και υφυπουργούς. (Η Ελλάδα επιθυμεί μέσω της συνδιάσκεψης να ενισχύσει και την υποψηφιότητα της ως μη μόνιμο μέλος στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ).
Παραδοσιακά η διεθνής διάσκεψη κινείται σε 6 άξονες: κλιματική αλλαγή, βιώσιμη αλιεία, γαλάζια οικονομία, θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές, θαλάσσια ασφάλεια, θαλάσσια ρύπανση. Σε αυτούς τους βασικούς άξονες, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προσέθεσε τέσσερις ειδικού ενδιαφέροντος: βιώσιμος τουρισμός, αντιμετώπιση της ρύπανσης από πλαστικά και μικροπλαστικά, πράσινη ναυτιλία και πράσινη μετάβαση στη Μεσόγειο. Όπως προανήγγειλε ο υπουργός Θόδωρος Σκυλακάκης στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου, την πρώτη μέρα του Ocean Conference θα ανακοινωθούν οι 21 δεσμεύσεις της ελληνικής κυβέρνησης με διασφαλισμένη χρηματοδότηση που θα καλύπτουν τους άξονες αυτούς.Οι οικονομικοί πόροι των 21 δεσμεύσεων, δήλωσαν οι υπουργοί, προέρχονται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας, το Ταμείο Ανάκαμψης, από τα δικαιώματα ρύπων, το νέο ταμείο για την απανθρακοποίηση των νησιών, τα υπεράκτια αιολικά πάρκα κ.ά.
Η πιθανή θέση των πάρκων. [Καθημερινή]
Δύο νέα Εθνικά Θαλάσσια Πάρκα
Μία σημαντική εξαγγελία που θα γίνει είναι η θεσμοθέτηση δύο νέων Εθνικών Θαλάσσιων Πάρκων, στην τάφρο του Ιονίου και στο Αιγαίο, με στόχο την προστασία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων που ευδοκιμούν εκεί. Αν και αναμένεται να διεξαχθεί ειδική επιστημονική μελέτη που θα καθορίζει τα ακριβή τους όρια και τις επιτρεπόμενες χρήσεις εντός τους, σύμφωνα με ρεπορτάζ της Καθημερινής, το πρώτο θα περιλαμβάνει τη θαλάσσια περιοχή από την Κεφαλλονιά μέχρι τα Κύθηρα και τα Αντικύθηρα, συμπεριλαμβανομένης της νοτιοδυτικής Πελοποννήσου. Το ερώτημα που προκύπτει ωστόσο, είναι τι θα συμβεί με τη σχεδιαζόμενη εξόρυξη στον Κυπαρισσιακό κόλπο. Το δεύτερο θα ξεκινάει από τη Βελοπούλα στα δυτικά της Μήλου και θα φθάνει μέχρι τη Νίσυρο, περιλαμβάνοντας τα 11 συμπλέγματα ακατοίκητων νησιών και βραχονησίδων στο Καρπάθιο Αρχιπέλαγος που είναι γνωστά ως «ελληνικά Γκαλάπαγκος».Πρόκειται για δύο εκτεταμένες θαλάσσιες εκτάσεις, οι οποίες θα περιέχουν και περιοχές εκτός του δικτύου Natura 2000. Ως προς την επιτήρηση των συγκεκριμένων περιοχών, ένα ζήτημα που προκύπτει συχνά όταν μιλάμε για Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές, αυτή θα γίνεται με drones, ραντάρ και δορυφόρους. Ο κ. Σκυλακάκης ανακοίνωσε επίσης ότι θα ενισχυθεί θεσμικά ο ρόλος του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ), καθώς και η συνεργασία των αρμοδίων με το Λιμενικό Σώμα.
Ως προς τα υπεράκτια αιολικά πάρκα, ανέφερε ότι «συνεπάγονται περιορισμό της αλιείας και τη δημιουργία τρόπον τινά περιοχών που θα λειτουργούν ως μίνι καταφύγια για τη θαλάσσια ζωή».
Βιώσιμη Αλιεία
Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που λόγω κοινής αγροτικής και αλιευτικής πολιτικής είναι το πιο συντονισμένο με την ΕΕ υπουργείο, ανακοίνωσε χθες την αναστολή λειτουργίας 122 σκαφών που φέρουν το αλιευτικό εργαλείο της βιντζότρατας.
Όπως δήλωσε ο υπουργός Λευτέρης Αυγενάκης, «χωρίς περιβάλλον δεν νοείται ούτε γεωργία ούτε αλιεία». Ο ίδιος ανακοίνωσε ότι από το 2026 αναστέλλεται σταδιακά η λειτουργία 247 εν ενεργεία ανεμοτρατών, αρχίζοντας από τα εθνικά θαλάσσια πάρκα και στη συνέχεια στις Νatura, με σκοπό έως το 2030 να απαγορευθεί η αλιεία με συρόμενα εργαλεία βυθού σε όλες τις θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές. Εξετάζονται μέτρα αποζημίωσης και στήριξης των αλιέων, τα λεγόμενα αντικαταλλάγματα.
Ανάμεσα στις εξαγγελίες που αναμένεται να γίνουν στο συνέδριο είναι αυτή που αφορά στο Αμοργόραμα, μια πρωτοβουλία των ψαράδων της Αμοργού να απέχουν τον Απρίλιο και τον Μάιο – βασικότερη περίοδο για την αναπαραγωγή των ψαριών– και αντ’ αυτού να αξιοποιούν τα καΐκια τους για τον καθαρισμό των ακτών που δεν είναι εύκολα προσβάσιμες από την ξηρά. Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης έχει ήδη από τον Δεκέμβριο στα χέρια του την Αλιευτική Μελέτη Νήσου Αμοργού που εκπόνησε το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο με στόχο την εύρεση χρηματοδοτήσεων ώστε οι αλιείς να λάβουν αντισταθμιστικά οφέλη για την απώλεια του εισοδήματός τους.
Παράλληλα, ο υπουργός ανακοίνωσε τη σύσταση δύο διεπαγγελματικών οργανώσεων, μία για υδατοκαλλιέργειες (αλιεύματα εκτροφής), και μία που αφορά την αλιεία και τον αλιευτικό τουρισμό.
Ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης μας μετέφερε κάτι που του είχε πει ο Τζον Κέρι: κάποιος που ζει σε επιβαρυμένο θαλάσσιο περιβάλλον καταναλώνει μέσα σε μια εβδομάδα μέσω των ψαριών και του αλατιού μικροπλαστικά που ισοδυναμούν με μια πλαστική κάρτα.
Η αντίδραση των περιβαλλοντικών οργανώσεων
Λίγο μετά τη συνέντευξη Τύπου, 9 περιβαλλοντικές οργανώσεις (Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Ινστιτούτο Κητολογικών Ερευνών Πέλαγος, Blue Marine Foundation, Cyclades Preservation Fund, Greenpeace, iSea, MEDASSET, Thalassa Foundation, WWF Ελλάς) συνυπέγραψαν κοινό κείμενο με το οποίο επισημαίνουν ότι οι δεσμεύσεις αυτές είναι «μια σημαντική ευκαιρία για να αποδείξει έμπρακτα η Ελλάδα ότι αντιμετωπίζει σοβαρά τα κρίσιμα ζητήματα προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος». Ως προς τις ανακοινώσεις που αφορούν στην απαγόρευση της αλιείας με συρόμενα εργαλεία βυθού στις θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές επισημαίνουν ότι είναι απαραίτητο να ενισχυθούν οι ελεγκτικοί μηχανισμοί που θα εξασφαλίζουν την προστασία τους.
Παράλληλα, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις επαναφέρουν το γεγονός ότι τον Σεπτέμβριο 2021 στο διεθνές συνέδριο της IUCN (International Union for the Conservation of Nature) στη Μασσαλία ο Έλληνας πρωθυπουργός είχε ανακοινώσει δεσμεύσεις για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, οι οποίες παραμένουν μέχρι σήμερα ανεκπλήρωτες. Υπογραμμίζουν δε ότι για την περίπτωση του Ιονίου «δεν νοείται θαλάσσια προστατευόμενη περιοχή με εξορύξεις υδρογονανθράκων». Επισημαίνουν ακόμη το ζήτημα της ρύθμισης της ναυσιπλοΐας και την απαγόρευση των στρατιωτικών ασκήσεων με σόναρ στην περιοχή αυτή.
Την τελευταία μέρα του συνεδρίου θα παρουσιαστεί από το Πανεπιστήμιο του Όρεγκον η έκθεση προόδου του Συνεδρίου μέσα στη δεκαετία, δηλαδή ένας απολογισμός των δεσμεύσεων και των δράσεων που υλοποιήθηκαν από το πρώτο Ocean Conference. Την επομένη του συνεδρίου, στη Βουλή η Επιτροπή Περιβάλλοντος θα συζητήσει τις δεσμεύσεις όσο και τα μέτρα υλοποίησης τους.
Κεντρική εικόνα: Plymouth Marine Laboratory
Πηγή : https://www.sustainablecyclades.gr/2
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου