15 Απρ 2024

Κυκλαδικός Πολιτισμός “Ένα κόσμημα της Ελλάδας”


Της Μαίρης Ρώτα Αρχαιολόγου
Είναι αλήθεια ότι ο κυκλαδικός κόσμος έχει μια μεγάλη αξία πολλών χρόνων και το σπουδαίο γεγονός είναι ότι όλα αυτά τα σπουδαία στοιχεία του έμειναν αναλλοίωτα... εδώ και σχεδόν επτά χιλιάδες χρόνια. Ο φυσικός τόπος της μελέτης των αρχαιολόγων είναι πολύ ωραίο σύμπλεγμα νησιών στο Αιγαίο Πέλαγος, με την ξεχωριστή θέση στην ελληνική ιστορία των πρώιμων χρόνων. Οι αρχαίοι Έλληνες ονόμασαν αυτά τα νησιά Κυκλάδες! Και αυτό γιατί τα παρομοίαζαν με ένα κύκλο που περιβάλλει το περίφημο ιερό νησί και τόπο λατρείας του Απόλλωνα, τη Δήλο! Το μάρμαρο είναι το κυρίαρχο στοιχείο του κυκλαδικού τοπίου. Πολλά από τα νησιά μας είναι κυριολεκτικά φτιαγμένα από μάρμαρο, που πολλές φορές παρουσιάζεται με μία σπουδαία εκθαμβωτική λευκή καθαριότητα. Πολλές απότομες πλαγιές από γκρίζο ασβεστόλιθο και μάρμαρο, συναντούν σχεδόν κάθετα τη θάλασσα. Η θάλασσα των Κυκλάδων, είναι αυτή που δημιουργεί εμπόρους, θαλασσοπόρους και πολλές φορές παρουσιάζει ιδέες και πολιτισμό. Στα νησιά των Κυκλάδων συνέβη κάτι το εκπληκτικό! : σ’ ένα περιβάλλον φτωχικό και γυμνό, που λίγο έμοιαζε να υπόσχεται τις λίγες κοινωνίες της εποχής του χαλκού, παρουσιάστηκαν τεχνίτες ικανοί να δημιουργηθούν μαρμάρινα γλυπτά, πήλινα σκεύη, με απαλότατες μορφές, που με την απλότητά τους ενθουσίαζαν... και ενθουσιάζουν και σήμερα τον σύγχρονο θεατή.
Το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης στην Αθήνα

Η τότε σπουδαία Ντόλλη Γουλανδρή, ιδιαίτερα λάτρης του Κυκλαδικού πολιτισμού, από τις αρχές της δεκαετίας του 1960, μαζί με τον αείμνηστο σύζυγό της Νικόλαο Π. Γουλανδρή, άρχισε να συλλέγει αρχαία έργα τέχνης, που σιγά σιγά από χίλιους δρόμους και με χίλιους τρόπους έφευγαν για το εξωτερικό. Όπως ανέφερε συχνά τότε η Ντόλλη Γουλανδρή, “... αρχίσαμε να συλλέγουμε αρχαία αντικείμενα χωρίς κανένα συγκεκριμένο σκοπό, αλλά μόνο από αγάπη και θαυμασμό για τα ελληνικά έργα τέχνης, για αισθητική απόλαυση, για τη χαρά των ματιών”. Όμως, το ενδιαφέρον των συλλεκτών στράφηκε στα νησιά των Κυκλάδων και εξελίχθηκε σε πραγματικό πάθος για τα μαρμάρινα ειδώλια και άλλα σκεύη του Κυκλαδικού πολιτισμού. Και το πιο σημαντικό : τα περισσότερα αντικείμενα της συλλογής δεν αγοράστηκαν στο εσωτερικό, αλλά στο... εξωτερικό! Οι αρχαιοκάπηλοι δούλευαν για πολλά χρόνια στις Κυκλάδες γεμίζοντας με τους θησαυρούς τους πολλά μουσεία και συλλογές στην Ερμούπολη και στην Αμερική. Και... φυσικά τότε επαναπατρίσθηκαν έργα τέχνης που είχαν φυγαδευτεί. Το 1962 η συλλογή αρχαιοτήτων Γουλανδρή απέκτησε νομική υπόσταση. Το 1968 έγινε η πρώτη δημόσια έκθεσή της, με κατάλογο που δημιούργησε ο διαπρεπής καθηγητής αρχαιολογίας Χρήστος Ντούμας. Από τότε η εξέλιξη της συλλογής υπήρξε ραγδαία. Σταθμός για την τύχη της συλλογής αποτέλεσε η έκθεση που φιλοξένησε το 1978 το Μουσείο Μπενάκη. Ο ενθουσιασμός ήταν μεγάλος και στους ειδικούς και στο ευρύτερο κοινό. Πολλά μουσεία του εξωτερικού ζήτησαν να παρουσιάσουν την τέχνη των Κυκλάδων στο χώρο τους. Έτσι, μεταξύ των ετών 1979 και 1978, η συλλογή Ντόλλης Π. Γουλανδρή ταξίδεψε σε Ανατολή και Δύση, στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, στην Ιαπωνία και στην Ευρώπη! Και... αφού έκανε το γύρο του κόσμου επέστρεψε στην Ελλάδα και από το 1986 φιλοξενείται... “η συλλογή” στο δικό της “σπίτι”, ένα θαυμάσιο ολομάρμαρο κτίριο, έργο του αρχιτέκτονα Ιωάννη Βικέλα στην οδό Νεοφύτου Δούκα 4. Η είσοδος του Μουσείου είναι πανέμορφη, με τα θαυμάσια μωσαϊκά που είχαν γίνει από βότσαλα. Κι αμέσως μετά, στον πρώτο όροφο αστράφτει η παρουσία του κυκλαδικού πολιτισμού της 3ης π.Χ. χιλιετίας. Όλος ο χώρος εδώ είναι εντυπωσιακός, που παρουσιάζει τα υπέροχα μαρμάρινα ειδώλια και τα κτερίσματα. Μετά από πέντε χρόνια λειτουργίας οργανώθηκε προγραμματισμός εκθέσεων και... εκπαιδευτικά προγράμματα, ιδιαίτερα για παιδιά. Φυσικά και για νέους.

Εκπαιδευτικά προγράμματα

Η Ντόλλη Γουλανδρή “άγγιξε”... τις ψυχές των παιδιών. Η εκπαιδεύτρια Σ. Γιαλουράκη υποδέχθηκε επί πολλά χρόνια χιλιάδες Ελληνόπουλα (και όχι μόνο) και μέσα από το κουκλοθέατρο, τα χειροτεχνήματα και άλλες δραστηριότητες τα παιδιά μάθαιναν ολόκληρη την ιστορία της χώρας μας και... του νησιού μας!!!

Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης στη Σύρο!

Ένα τέτοιο Μουσείο (αντιγράφων) Κυκλαδικής τέχνης οργανώθηκε και στη Σύρο με την ευγενική χορηγία του Συριανού εφοπλιστή Γιάννη Βάτη και της συζύγου του Ελένης, που και μετά τον θάνατο του καπετάν Γιάννη, εκείνη το αγαπούσε και το φρόντιζε για πάρα πολλά χρόνια. Ήταν απίστευτο πόσα σχολεία των Κυκλάδων, αλλά και της Αττικής, και όχι μόνο και πόσες χιλιάδες παιδιά έπαιξαν, γέλασαν, έμαθαν τον Κυκλαδικό πολιτισμό “Κέρου – Σύρου 3η χιλιετία π.Χ.”... Ο τότε Νομάρχης Κυκλάδων κ. Δημ. Μπάϊλας και ο Δήμαρχος Σύρου κ. Δεκαβάλλας και όλοι οι νησιώτες, με ιδιαίτερη ευαισθησία και θαυμασμό τίμησαν το έργο που είχε προσφέρει στις Κυκλάδες η Ντόλλη Γουλανδρή. Οι Κυκλάδες τιμήθηκαν ιδιαίτερα από την Ελληνίδα που τις παρουσίασε παντού στον πλανήτη.

Ελπίζω και εύχομαι να μας βοηθήσουν οι ειδικοί ώστε να συνεχίσει το Μουσείο “Αντιγράφων” Κυκλαδικής Τέχνης να προσφέρει στα παιδιά του νησιού μας την αρχαία ιστορία των Κυκλάδων. Είναι πολλά τα παιδιά που παρακαλούν να ξεκινήσει αυτό το “Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης” για να ακούσουν και να μάθουν την αρχαία ιστορία της Σύρου.Οφείλω ένα μεγάλο ευχαριστώ στις δύο κυρίες που είχαν αναλάβει επί πολλά χρόνια να φροντίζουν τα παιδιά, τη γνωριμία τους με την αρχαία ιστορία του νησιού μας. Οι κυρίες είναι η Μαρία Κάπαρη και η Λίζα Μπατζάκη.

Πηγή : https://www.koinignomi.gr/n

to synoro blog

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...