Σέριφος: “Ναυάγησε” η σύμβαση με το ΕΜΠ για τα μεταλλεία

Εναλλακτικές λύσεις που θα δείξουν το αύριο των μεταλλείων Σερίφου και της προστασίας τους, ψάχνουν στο νησί μετά την απόρριψη από το Δημοτικό Συμβούλιο, της πρότασης του δημάρχου Σερίφου, Κωνσταντίνου Ρεβίνθη σχετικά με την έγκριση του Σχεδίου Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ του Δήμου και του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου που αφορά στην εκτέλεση ερευνητικού προγράμματος με θέμα την τεχνική βοήθεια του Μετσοβίου στο Δήμο Σερίφου σε θέματα ασφαλείας, προσβάσεων και διαχείρισης μεταλλευτικών χώρων και εγκαταστάσεων.

Κ. Ρεβίνθης: “Φοβούνται κάποιοι μην έχουν νομικές παρενέργειες”

Ο δήμαρχος Σερίφου, μίλησε στην “Κοινή Γνώμη” για τους λόγους που θεωρεί ότι απορρίφθηκε η πρότασή του, “Δεν πέρασε γιατί κάποιοι δημοτικοί σύμβουλοι διαφώνησαν σε κάποια σημεία της σύμβασης. Για παράδειγμα, στο κομμάτι της τεκμηρίωσης των δημοσίων χώρων, στα συγκεκριμένα σημεία που διεκδικούνται από την εταιρία των Μεταλλείων, η οποία λέει ότι οι ιδιοκτησίες αυτές της ανήκουν και εμείς σαν Δήμος κάποιες τις αμφισβητούμε ότι τους ανήκουν. Θεωρούμε ότι είναι δημόσιοι κοινόχρηστοι χώροι. Η βασική διαφωνία ήταν ότι δεν πρέπει να ψηφίσουν κάτι, γιατί πιθανότατα μπορεί να φοβούνται κάποιοι μην έχουν νομικές παρενέργειες.”

Το ιστορικό της πρότασης

Στην συνέχεια ο κ. Ρεβίνθης αναφέρθηκε στην αρχική πρόταση που είχε υποβληθεί και πως αυτή δεν ολοκληρώθηκε ποτέ, “Στην αρχή είχαμε υποβάλει ένα άλλο σχέδιο προγραμματικής σύμβασης και τότε μας είχε τονίσει η Αποκεντρωμένη Διοίκηση, ότι η γνώμη της ήταν να γίνει μία προγραμματική σύμβαση πολιτιστικής ανάπτυξης και να έχει συμβεβλημένα μέρη, τόσο τον Δήμο και το Μετσόβιο, όσο και το Υπουργείο Πολιτισμού και την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου. Εγώ τους είπα ότι διαφωνώ γιατί τους είπα ότι όλα τα μέρη που θα εμπλακούν, θα πρέπει να συμβάλλουν κάπως. Όταν εγώ είχα μιλήσει με την πλευρά της Περιφέρειας, μου είχε αποκλείσει, το ενδεχόμενο να γίνει η οποιαδήποτε υποστήριξη, με την έννοια ότι δεν θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν μελέτη πολιτιστικού ενδιαφέροντος άρα επί της ουσίας δεν είχαν διαθέσιμους πόρους, οπότε δεν υπήρχε λόγος να εμπλακεί στο θέμα. Από την άλλη, με το Υπουργείο Πολιτισμού, εγώ θα ήθελα αρχικά να είχαμε καταγράψει, όλες τις εγκαταστάσεις, όλα τα απομεινάρια της τότε εποχής από την δραστηριότητα των Μεταλλείων και εν συνεχεία να το εμπλέκαμε. Εν συνεχεία, θα προτείναμε κάθε πλευρά τη δική της πρόταση και τότε θα εμπλέκονταν και οι άλλοι φορείς. Κάτι το οποίο όμως δεν έγινε ποτέ.”

“Υπάρχουν σκιές στην περίπτωση της Σκάλας από το Υπουργείο Πολιτισμού”

Κλείνοντας, αναφέρθηκε στο σκέλος της πρότασής του, που υπερψηφίστηκε και για κάτι παράδοξο που συμβαίνει με το συγκεκριμένο σκέλος, “Το ένα σκέλος που υπερψηφίστηκε ήταν να φτιάξουμε τουλάχιστον τη Σκάλα. Με τι Σκάλα υπάρχει το εξής παράδοξο. Αυτή η γέφυρα φορτοεκφόρτωσης είναι μοναδική στον κόσμο, η τεχνοτροπία της, το στυλ που έχει φτιαχτεί, η κατασκευή της, το σχέδιο της, είναι κάτι μοναδικό. Είναι ένα τοπόσημο για το Μέγα Λιβάδι και το παράδοξο είναι ότι το Υπουργείο Πολιτισμού δεν την έχει κηρύξει ως διατηρητέο μνημείο ή έργο τέχνης, σε αντίθεση με λαθραία κτίσματα που βρίσκονται απέναντι, τα οποία ήταν κατεδαφιστέα από την Πολεοδομία και ξαφνικά έγιναν διατηρητέα, όλως τυχαίως. Πράγμα που εμένα μου δείχνει ότι υπάρχουν σκιές στην συγκεκριμένη περίπτωση. Άρα τι ρόλο έχει να παίξει εδώ το Υπουργείο Πολιτισμού;” όσο για το αν έχει λάβει κάποια απάντηση σε πιθανά ερωτήματα που έχει θέση για αυτό, τονίζει, “Ποιος να απαντήσει; Κανείς δεν απαντάει. Το Υπουργείο Πολιτισμού απαντάει εκεί που θέλει. Κατά το δοκούν.”

Σέριφος και Μεταλλεία

Η  Σέριφος επί αιώνες αποτέλεσε ένα από τα σημαντικότερα κέντρα μεταλλευτικής δραστηριότητας στην Ελλάδα. Αποτέλεσμα αυτού είναι να βρίσκονται, σήμερα, διάσπαρτες σε πολλά σημεία του νησιού σημαντικές μεταλλευτικές εγκαταστάσεις, είτε πρώην χώροι εκμετάλλευσης είτε ανενεργός και παραμένων εξοπλισμός. Στην πρώτη κατηγορία εντάσσονται υπόγειες στοές και συνοδά μεταλλευτικά έργα, ενώ στη δεύτερη κατηγορία  χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η εμβληματική σκάλα φόρτωσης στο Μεγάλο Λιβάδι. Οι  μεταλλευτικοί  χώροι αυτοί αποτελούν ελκυστικούς τόπους για τον εναλλακτικό περιπατητικό τουρισμό, αλλά ταυτόχρονα συνιστούν οξύ πρόβλημα ασφάλειας μιας που σε μεγάλο βαθμό είναι αχαρτογράφητοι, με προβληματικές προσβάσεις στο δύσβατο τοπίο των εξορύξεων και χωρίς κατάλληλες επισημάνσεις. Είναι δε αδιαβάθμητοι όσον αφορά την επικινδυνότητά τους. Στο νησί έχουν, επίσης, παρατηρηθεί καθιζήσεις (“βουλιάγματα” ή “βουλιαμέντα”) εξαιτίας της υπόγειας μεταλλευτικής  δραστηριότητας. Στη  δεύτερη κατηγορία εγκαταστάσεων, η Σκάλα Φόρτωσης στο Μέγα Λιβάδι βρίσκεται στα πρόθυρα κατάρρευσης και είναι από καιρό γνωστό ότι  απαιτεί άμεσα σωστικά  μέσα, ενώ οι διαβρωτικοί παράγοντες (θαλάσσιο περιβάλλον, κυματισμός) συνεχίζουν το αποσαθρωτικό τους έργο.

Ο στόχος με το  Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο

Ο Δήμος Σερίφου αναγνωρίζει μια προσπάθεια αλλαγής χρήσης παλιών μεταλλευτικών  παραχωρήσεων προς μια κατεύθυνση αντίθετη με την ταυτότητα που επιθυμεί η τοπική κοινωνία και, τελικά, αντι- αναπτυξιακή. Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο δια των Εργαστηρίων Μεταλλευτικής Τεχνολογίας και Περιβαλλοντικής  Μεταλλευτικής  της  Σχολής  Μηχανικών  Μεταλλείων  Μεταλλουργών (μοναδικής  στην  Ελλάδα  Σχολής  με  τη  συγκεκριμένη  εξειδίκευσης)  και  Αστικού Περιβάλλοντος  της  Σχολής  Αρχιτεκτόνων  Μηχανικών,  διαθέτει  ως  ακαδημαϊκός  φορέας μεγάλη  εμπειρία  σε  θέματα  αξιολόγησης  και  άρσης  της  επικινδυνότητας  παλαιών μεταλλευτικών  εγκαταστάσεων  όπως  επίσης  και  επιστημονικής  τεκμηρίωσης  πολιτικών διαχείρισης γης που προστατεύουν τη δημόσια περιουσία. 

Το αντικείμενο του έργου βάσει της πρότασης

Στο αντικείμενο του έργου περιλαμβάνεται:

• Η αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης της Σκάλας Φόρτωσης στο Μέγα Λιβάδι, η  εκτίμηση της στατικής της επάρκειας καθώς και η πρόταση μέτρων άμεσης παρέμβασης για την συντήρηση και αποκατάστασή του, σε επίπεδο προωθημένης προμελέτης η οποία μπορεί να υποστηρίξει, όπως έχει συμβεί και σε άλλα σχετικά έργα, την άμεση διεκδίκηση από πλευράς του Δήμου χρηματοδότησης Έργου με τη μέθοδο μελέτης- κατασκευής  (Παραδοτέο 1).

• Την αναγνώριση των πιέσεων για την αλλαγή χρήσεων γης σε περιοχές παλαιών  μεταλλευτικών παραχωρήσεων και τη επιστημονική τεκμηρίωση των θέσεων  του  Δήμου και της τοπικής κοινωνίας για την υπεράσπιση της δημόσιας περιουσίας και την ενίσχυση μιας αναπτυξιακής προοπτικής σύμφωνης με τις αρχές της βιώσιμης και αειφόρου ανάπτυξης. (Παραδοτέο 2)

• Την αναγνώριση και αξιολόγηση των προβλημάτων ασφάλειας που προκύπτουν από την μεταλλευτική δραστηριότητα τόσο στις εκτεταμένες υπόγειες στοές όσο και στις υπερκείμενες επιφάνειες. Η αξιολόγηση του κινδύνου θα οδηγήσει στην πρόταση και προτεραιοποίηση των αναγκαίων μέτρων ασφάλειας για κατοίκους και επισκέπτες και στον σχεδιασμό ασφαλών ήπιων επισκέψιμων διαδρομών. Ταυτόχρονα, θα γίνει για πρώτη φορά η αξιολόγηση της ευστάθειας του επιφανειακού χώρου πάνω από υφιστάμενες  υπόγειες  εκμεταλλεύσεις,  παράγοντας  ιδιαίτερης  σημασίας  για  τη μελλοντική ανάπτυξη του νησιού της Σερίφου. (Παραδοτέο 3)

• Το σύνολο των αποτελεσμάτων του ερευνητικού προγράμματος και, ειδικότερα, τα θέματα  επικινδυνότητας  και  της  βελτίωσης  της  πρόσβασης  με  ασφάλεια  θα διαχυθούν  συστηματικά  στην  τοπική  κοινωνία  μέσω  εκδηλώσεων,  εκδόσεων, διαδικτυακής επικοινωνίας κλπ

Πηγή : https://www.koinignomi.gr/