Ἡ γραμμή τοῦ ὁρίζοντος Σέριφος

φωτο Περικλής Αλκίδης Σέριφος 
«Ὡς αναπνοή θά πρέπει να ἐννοήσετε τήν πνευματικότητα» (Ν. Γ. Πεντζίκης)

Πρόσφατα ξαναδιάβασα το βιβλίο του Χρήστου Βακαλόπουλου Γραμμή ορίζοντος προσπαθώντας να καταλάβω την πρωταγωνίστρια  την Ρέα Φρατζή αλλα και τον αγαπημένο χρήστο βακαλόπουλο βυθιστηκα σε αυτό το υπαρξιακό μακροβούτι του συγγραφέα 

Η Ρέα Φρατζή παρουσιάζεται ως μια γυναίκα στο μεταίχμιο – ανάμεσα σε έναν παλιό και έναν νέο εαυτό.
Η ταυτότητά της, απλή και καθημερινή («Ρέα Φρατζή, ελαφρά ντυμένη, έχει μερικά λεφτά»), την τοποθετεί στον σύγχρονο κόσμο, αλλά ο τρόπος που στέκεται —«με την πλάτη στον τοίχο του μικρού μαγέρικου»— δείχνει εσωτερική κούραση και αποξένωση.
Έχει μόλις χωρίσει, βρίσκεται μόνη, και το βλέμμα της στρέφεται σε κάτι ανώτερο, άυλο, που υπερβαίνει την προσωπική της απώλεια.Η Ρέα Φρατζή είναι περισσότερο σύμβολο παρά πρόσωπο:

αντιπροσωπεύει τον σύγχρονο άνθρωπο που βρίσκεται μπροστά στο άπειρο του κόσμου, προσπαθώντας να βρει νόημα μέσα στην αποξένωση.
Είναι γήινη — «ελαφρά ντυμένη, με μερικά λεφτά» — αλλά και μεταφυσική, καθώς είναι η μόνη που βλέπει τη σημαία και νιώθει τη «γραμμή του ορίζοντος» να την καλεί.

Μέσα της συνυπάρχουν το προσωπικό και το συλλογικό, το σωματικό και το πνευματικό.
Η παρουσία της στην πλατεία, απέναντι από την εκκλησία, είναι σαν μια σκηνή εξαγνισμού: ο άνθρωπος ενώπιον του φωτός, της ιστορίας και του Θεού — χωρίς πια τίποτα να τον προστατεύει.Ξέρετε η υποψιάζεστε πως υπάρχουν εκατοντάδες ψυχές που επισκέπτωνται το νησί και εχουν αυτην την εμπειρία ειτε λέγονται τουρίστες ειτε επιχειρηματίες  αλλά και  ντόπιοι ειναι ολοι τους ανθρωποι δεν το βλέπουν ολοι έτσι αλλα υποσεινειδητα εχουν την ενθύμηση οτι ειναι εικόνες θεού ειτε ειναι αθεοι ειτε πιστευουν στον θεό 

Πρόσφατα  δηλαδή αυτό το καλοκαιρι πήγα στον Πύργο για το πανηγύρι μετα απο δυο χρόνια που λογω υγείας δεν μπορουσα να βοηθήσω εφτιαξα  επιτέλους τα γονατα μου με δυο εγχειρήσεις και σταθηκα όρθιος βοήθησα οσο μπορούσα κοινώνησα μετάλαβα μετα απο πολλά χρόνια και κοινωνησα με φιλους και συγγενεις γιορτασα τα 64 γενεθλια μου ολα ηταν ειρηνικά ακομα θυμάμαι την υπέροχη εικόνα της γραμμης οριζοντος το απογευμα ανήμερα της παναγιάς στον Πυργο Δοξα τω θεώ ειπα μέσα μου 

Οταν γύρισα στην Χωρα μετα την λειτουργία την πρωινη οπου μαζευτηκαμε οι κτήτορες και καναμε τον απολογισμό ευτυχως βγαλαμε τα εξοδα της προσφοράς πηρα μαζί μου και δυο κομματια πρόσφορο για το καλό τα έβαλα μεσα στον τροβα πηγα στον Βασιλέα για εναν καφε 

Εκει έμαθα οτι μια αλοδαπή η οποία ζει στο νησι χρονια εκλεισε το μαγαζί της ανημερα της Παναγιας και πήρε μια ποδιά και ολη την καλή της διαθέση για να ερθει να βοηθήσει στον πύργο οπου χρειαζόταν εκει λοιπόν μια κτητόρισα την εδιωξε λεγοντάς της ότι τι δουλειά εχεις εσυ εδω εισαι ξένη τρα βα στο σπίτι σου εκεινη στεναχωρήθηκε πολυ και εκλαιγε απαρηγόρητη

 Με στεναχώρεσε  και  μου φανηκε αδικο και αποφασισα να πάω  και να την βρω στο μαγαζί της μπήκα λοιπόν και της ειπα παρε τουτο το κομματι προσφορο και ελα του χρονου στον Πύργο να βοηθήσεις με ευχαριστησε και ενιωσα την ευγνωμοσυνη της μιας και ειδα μια ανειπωτη χαρά στο προσωπό της 

Ειδα στο βλέμμα της την γραμμη του ορίζοντος «Η γραμμή του ορίζοντα δεν είναι ένα σημείο που μπορείς να φτάσεις. Όσο πλησιάζεις, τόσο απομακρύνεται. Κι όμως, χωρίς αυτήν δεν θα υπήρχε τίποτα να διασχίσεις. Είναι εκεί για να σου θυμίζει πως η ζωή δεν είναι η άφιξη, αλλά η πορεία προς κάτι που δεν τελειώνει ποτέ.» Ουσιαστικά, ο ορίζοντας δεν υπάρχει “εκεί έξω” — τον κουβαλάς μέσα σου. 

Ολο το νησί και ο κόσμος   ζει έτσι αλλοι το καταλαβαίνουν και αλλοι δεν το καταλαβαίνουν και οι ψυχές συνδιαλέγονται κοινωνούν αυτην την μεγάλη αλήθεια του θεού παράγωντας καλό η κακό θλιψη η χαρά η χάρις του θεού βρέχει επι δικαίων και αδίκων 

«Το μοναδικό αληθινό νέο είναι πως κανείς δεν αρέσει πια σε κανέναν», γράφει.  ο Βακαλόπουλος Μιλούσε για την εποχή που δεν υπάρχει μόνο ένα νησί, γι’ αυτό όλα τα νησιά είναι ίδια, και δεν υπάρχει μόνο ένας άντρας, γι’ αυτό όλοι οι άντρες είναι ίδιοι, αλλά να που ξεπροβάλλει η βασανιστική ψευδαίσθηση των άπειρων καλύτερων επιλογών, λες και ο Βακαλόπουλος περιγράφει τον έρωτα στην εποχή των dating apps και τον αλγόριθμο εκείνο που πλέον όλοι έχουμε στο κεφάλι μας, επιλέγοντας ή απορρίπτοντας αυτόματα ανθρώπους εν ριπή οφθαλμού, σύμφωνα πάντα με τις αυστηρές και πολύπλοκες προδιαγραφές μας

 Όπου και να σύχναζε σήμερα η Ρέα Φραντζή, όσο και να μην αναγνώριζε τη σημερινή Μεγαλούπολη , όσο και να τρόμαζε με τα στίφη των τουριστών, ό,τι θα την έσπρωχνε σ’ ένα πλοίο με προορισμό την Σέριφο ή την Πάτμο η άλλο νησί, δεν έχει σημασία ποιο, αρκεί να είναι το «ένα νησί», είναι εκείνη η συγκολλητική ουσία που αισθάνεται κανείς πως κάπου στη διαδρομή έχει χάσει, είναι ο πυρήνας, το κέντρο της ύπαρξής του.

Ὁ Χρήστος Βακαλόπουλος καταφέρνει μέ  ἐνάργεια νά καταγράψει  τόν χωρισμό μας ἀπό τόν προγονικό τρόπο ἀναπνοῆς. «Ζωή εἶναι –πιά- αὐτό πού δέν ἔχει παρελθόν», πού δίχως ρίζες μᾶς καταντᾶ τουρίστες, νά καπνίζουμε, νά ἀγοράζουμε, νά τρώμε καί νά ἀφοδεύουμε πάνω στή μοίρα τοῦ τόπου μας. Ἴδιοι ὅλοι οἱ χρόνοι,  ἴδιοι ὅλοι οἱ ἀνθρώποι, ἴδια ὅλα τά νησιά, ἴδιοι ὅλοι οἱ τόποι, «ἡ Σέριφος δέν ἀναπνέει» ὅλα ἔχουν χάσει πιά τήν ἀναπνοή τους μέσα μας. Τό ἀπολύτως τίποτα κατεδαφίζει τόν πολιτισμό μας,  «ξερνάει πάνω μας» τή δικτατορία τῆς διαστροφικῆς ἐλευθερίας της ηθικής του γούστου και του επερχόμενου βελούδινου ολοκληρωτισμου .

 Ακόμα κι αν θα βουτούσε και πάλι στα νερά του Αιγαίου, κολυμπώντας προς τη γραμμή του ορίζοντα, θα ήταν η ανάγκη για το παρόν, ένα παρόν που να μεγαλώνει «με τη βοήθεια των ταπεινών αιώνων», το παρόν της δικής της ζωής που θα την καλούσε.

«Αὐτή τή στιγμή λείπει... κολυμπάει…» χάνεται ἀπό προσώπου γῆς, παλεύει κόντρα στη χαίνουσα λήθη, νά ἀξιωθεῖ στ’ ἀνοιχτά τή  μυστική ἀπεραντοσύνη ἀπό τό «ἐλθέ» τῆς ἀρχέτυπης κλήσεως. Ἡ γραμμή τοῦ ὁρίζοντος σά μεταφυσική φλέβα ἐπανασυνάπτει τά ρέοντα μέ τά ἀεί μένοντα καί ζέοντα τῶν οὐρανίων πνοῶν.

Πηγή :