Το ξωκλήσι της μεταμόρφωσης του Σωτήρα στην Μαυρη Συκιά

Το ξωκλήσι της μεταμόρφωσης του Σωτήρα στην Μαυρη Συκια

Απο πιτσιρικάς θυμάμαι  το ξωκκλήσι του Σωτήρα στην Μαυρη Συκιά μας σήκωνε νωρίς η κυρά Σοφία η μάνα μου Απο βραδύς ειχε κάνει τα κουμάντα της λιγες πατάτες βραστές κομπολόγια κανα ντολμαδάκι καλαμαράκια πορτολα με το γέρο απαραιτήτως και  λίγο κρασάκι με τυρί σερφιώτικο κατι θα φερουν και οι αλλοι  μου έλεγε ειχε προηγηθεί και η απαραίτητη προετοιμασία  το ασπρισμα της εκκλησιάς το στόλισμα και φύγαμε 

Ο αέρας σφύριζε περνώντας μέσα από τα ασβεστωμένα σοκάκια, τις αυλές και τις καμάρες της Χώρας οταν ξεκινάγαμε πριν καλά χαράξει ο ήλιος . Όπως ερχόταν έφερνε μαζί και την αρμύρα της θάλασσας που είχε πιάσει να φρεσκάρει κάπου- κάπου και στη συνέχεια συχνότερα, έφτιαχνε κύματα με αφρό στην κορυφή τους. 

Νωρις πάντα πριν ξημερώσει ανεβαιναμε το μονοπάτι  απο το παλιό πηγάδι και ανηφόρα μεχρι να φτασουμε

Στον Αη Στέφανο  ειχε ανεβει ο ήλιος και το αεράκι ηταν χαρμα όπως και το τοπίο και ο ουρανος  Ενας ουρανος γαλάζιος, χωρίς καμιά παραφωνία σύννεφου. Ο αέρας όλο και δυνάμωνε για να δημιουργήσει τη συνηθισμένη, αλλά καθόλου πληκτική εικόνα του νησιού: θάλασσα ταραγμένη, ήλιος δυνατός,  η αρμύρα κολλημένη πάνω στο δέρμα, στα μαλλιά, στα χείλη των ανθρώπων.Μέσα από τα πέτρινα περιτεχνα μνημεία των κελιων και των αγρων   ξεπρόβαλλαν αμπελώνες  και φραγκοσυκιές

. Φραγκοσυκιές έβλεπε κανεις  στις άκρες του μονοπατιού ,. Αυτές οι φραγκοσυκιές με τα αγκάθια τους, υπάρχουν ακόμα  , ειναι  το απομεινάρι μιας άλλης εποχής του νησιού, όταν δεν ήταν ο τουριστικός παράδεισος του σήμερα. Έλεγες πως τα αγκάθια τους ήταν η αντίσταση, μικρή πια κι απελπισμένη, στον φοβερό ήχο που παρήγαγαν «οι σάλπιγγες της νέας εποχής» που άνοιγαν το δρόμο συντρίβοντας τον κορμό και τα φύλλα τους για να περάσουν οι στρατιές των αναζητητών, με απελπισία, μιας εφήμερης ανάπαυσης.Συνέχισαμε  να περπατάμε, έχοντας στο δεξιό μας  χέρι τη θάλασσα . Απλωνόταν μια αμμουδερή παραλία και προς το τέλος της δυο μεγάλοι βράχοι, σχημάτιζαν ένα όριο, για ν’ αρχίσει στη συνέχεια η επόμενη. Είχαμε αρχίσει να ιδρώνουμε  απο το περπάτημα και ευτυχώς «φυσάει σήμερα» Έβλεπα  από μακριά, στο ψηλότερο σημείο του δρόμου, θεώρησα ότι θα μπορούσαμε να απολαυσουμε λιγο νεράκι λίγη ησυχία  όταν θα κάναμε  στάση για ξεκούραση . Μετά από ένα πεντάλεπτο περίπου φθασαμε  εκεί και κάθισαμε  στη ρίζα του ενός δέντρου, ιδρωμένοι, με μέτωπο προς το πέλαγος που είχε παραδοθεί πια στις ορέξεις του μελτεμιού. Αυτή η θέα ήταν από τις αγαπημένες μου απολαύσεις.

 

Φορουσα ενα κοντο παντελονακι και ενα πουκαμισο και πηγαινα πρωτος κρατώντας το μικρό καλαθάκι και μια τσακή στην κωλότσεπη για φραγκόσυκα  η αδελφή μου η Μαρία πιο μικρη με τα πεδιλα ανεβαινε αγκομαχώντας και λέγοντας αμαν ρε μαμμά ολες τις πέτρες της Αθήνας εδω τις εφεραν εγω χαμογελούσα  ιδρωμένοι αλλα ευαριστημένοι φτασαμε μετα απο αρκετή ωρα πανω απο μία στον Σωτήρα 

Ενα απλο απέριτο τετραγωνο κτίσμα με μια τραπεζα εξωτερική χτισμένη απο πλάκες του νησιού και ενα μικρό κελάκι για την προετοιμασία ενα μακρόστενο ξυλινο τραπέζι  στην μέση του κελιού καφετι με πλαστικο τραπεζομαντηλο διαφανες  και χτισμενο γυρω γυρω σαν παγκοι για να  καθεται ο κόσμος  ενα παλιο ντουλάπι κουζίνας καφε και αυτο  χωμένο στον τοίχο μικρα βαθουλώματα στον τοιχο με κουρτινακια χρησιμοποιούνταν σαν αυτοσχέδιοι αποθηκευτικοί χωροι   μια λεκανη για την λάνταζα νερο θα εφερνε ο πούλος με το μουλάρι ειχε μια κατοικια εκει παρακάτω και ηταν ευσεβής και λιγομήλιτος .

Εφτασε και ο Παπαναστασης με τον ψάλτη τον Γιωργο του Σερίφιου ηταν στην ηλικία μου ο ψάλτης Αυστηρός ο παπάς και γλυκομίλητος με όλους σε καποια φαση εκανα το παπαδοπαιδι ημουν καπως αφηρημένος κρατουσα και το θυμιατό ηταν η στιγμη που ευλογουσε τα αγια των αγίων και εψελνε απο μεσα του σαν ψιθυρους εγω δεν ειχα καταλάβει την ιερότητα της στιγμης  και πήγα με αφέλεια και του λέγω ειπατε κατι Πάτερ ...με κοιταξε με δολοφνικο βλέμμα και μου αρπαξε με δυναμη το θυμιατο απο τα χέρια παγωσα κατάλαβα οτι εκαμα κατι λάθος μετα το περας της λειτουργίας με μαλωσε διακριτικά Αυτο το ξωκλήσι ειχε αρκετους κτητόρους αλλα με την παροδο του χρονου εφυγαν 

Εκει θυμαμαι την μυσταγωγια του μικρου ακροατηρίου των ντοπιων πιστων τα βλέμματα την συγκίνηση στο προσωπό τους την ευλογία της στιγμης το αντιδωρο αλλα και την ντοπιολαλια της Σερίφου την προετοιμασία και την πορεία την εκδρομή ετσι οπως την ελεγα τοτε την επιστροφη τομαζεμα των φραγκόσυκων και των  σταφυλιων αλλα και την ευχαρίστηση των παρευρισκομένων μικρων και μεγάλων τετοιες εικόνες ειδα αργότερα στην ταινία του Αβδελιωτη Στο δενδρο που πληγώναμε   

Αν σήμερα  μετράμε περίπου μια ντουζίνα  μικρούς και μεγάλους οικισμούς στο νησί μας , όπου δεν υπάρχει ούτε ένας οικισμός που να μην έχει τουλάχιστον μία εκκλησία , υπολογίζουμε ότι στη Σέριφο υπάρχουν τουλάχιστον116 εκκλησίες  στους οικισμούς , μαζί με τα  ξωκκλήσια , κατεσπαρμένα , σ΄όλη την ύπαιθρο της Σερίφου .  

 Αναλογιζόμενοι το πώς κτίζονταν και δημιουργούνταν τα χωριά στη Σερίφου αιώνες πρίν , εκτιμούμε πώς οι κτήτορεςτου κάθε χωριού , σαν πρώτο οικοδόμημα σίγουρα θα έκτιζε ο κάθε ένας  το σπίτι του , αλλά σαν δεύτερο οικοδόμημα θα έκτιζαν την εκκλησία τους .  Ο ψυχισμός του Σερφιώτη  , είναι απόλυτα συνδεδεμένος με τη θρησκευτική του πίστη. Σαν πρώτο μέλημα του Σερφιώτη μάστορα  κτήτορα του χωριού  θα ήταν να κτίσει το σπίτι του , όπου θα στέγαζε την οικογένειά του για να την προστατέψει από τα στοιχεία της φύσης .  

 Σαν δεύτερο όμως μέλημά του όμως θα ήταν να κτίσει και το σπίτι της ψυχής του !  Την εκκλησία του ! Το παράδειγμα αυτό μας μαρτυρεί ότι η έκφραση του θρησκευτικού συναισθήματος των πιστών μπορούσε να αποδοθεί έστω και με μία εικόνα σε ένα υποτυπωδώς στεγασμένο χώρο. Τούς έφτανε που οι ίδιοι οι πιστοί μαζί με τον  ιερουργούντα  ιερέα δημιουργούσαν το πρέπον μυστηριακό κλίμα της θρησκευτική τελετής .

Αξίζει σίγουρα να διερευνηθούν οι  κοινωνιολογικο-ψυχολογικοί παράγοντες που ωθούσαν τους πιστούς να κτίζουν  ξωκκλήσια σε κοντινές αλλά και  σε πολύ μακρινές τοποθεσίες από  κατοικημένες περιοχές. Μια ίσως εξήγηση να είναι ότι οι πιστοί ήθελαν την παρουσία του θρησκευτικού χώρου και σε μέρη όπου περνούσαν μεγάλο μέρος της καθημερινότητάς τους δηλαδή στα χωράφια και στα βοσκοτόπια  τους.  

Έτσι θα ένοιωθαν   κοντά τους την παρουσία του Αγίου και με τη δύναμη του θρησκευτικού τους  συναισθήματος θα  είχαν μια αίσθηση ασφάλειας ,σιγουριάς ή  ακόμη και συντροφικότητας στη μοναξιά της υπαίθρου.Πέρασαν τα χρόνια ανέλαβα την κτητορία του μικρού ξωκλησιου μαζί με τον θαναση τον αγιογραφο και το θοδωρή τον χαλιδα καμαμε καποιες εικονες επι παπαγιακουμη και το προσέχαμε το λειτουργούσαμε με συνέπεια ο παπαγιακουμης πιο προσιτός λέγαμε και κανα χωρατό  και περναγαμε ωραια ποιητικά με λιγους κτητορες υπηχε και χρονος που ειμασταν μονο εμεις οι τρεις Ο παπας και ο ψάλτης 

Πάνε τώρα δύο και χρόνια που μου ζήτησε ο Παντελής τα κλειδια της εκκλησίας ...δυστυχώς εχω προβλημα με τα ποδια μου δεν μπορούσα να τον λειτουργήσω ειμασταν τρεις κτητορες που πηγαίναμε καθε καλοκαιρι εγω ο θοδωρης ο χαλίδας ο οποιός προσφατα απεβίωσε και ο θανάσης ο Αγιογράφος θελω να ευχαριστήσω ολη την ομαδα και ειδικά τον παντελή που οργανωσε αυτην την επιχείρηση διασωσης της εκκλησίας Οπαντελης μεγάλωσε στην μαυρη συκια την ξέρει καλά ηταν θεου θέλημα λοιπόν να αναλάβει αυτην τηνπρωτοβουλία και τον ευχαριστουμε απο τα βαθη της καρδιάς μας 

Πηγή :