Του Γεράσιμου Λιβιτσάνου
Οι παλιές καλές νεοφιλελεύθερες συνταγές για απελευθέρωση απολύσεων και «τζογάρισμα» των συντάξεων αποτελούν τις πολυδιαφημισμένες προτάσεις που θα οδηγήσουν στην «ανάπτυξη της οικονομίας».Ο νεοφιλελεύθερος χαρακτήρας του περίφημου «Σχεδίου Ανάπτυξης της Ελληνικής Οικονομίας» που υπογράφει ο νομπελίστας καθηγητής Χριστόφορος Πισσαρίδης, είναι κάτι παραπάνω από ευδιάκριτος, στο κείμενο που έδωσε σήμερα η κυβέρνηση στην δημοσιότητα.
Αποτελεί το προσχέδιο πάνω στο οποίο θα «επενδυθούν» τα 32 δις που θα εισρεύσουν από το Ταμείο Ανάπτυξης και θα αποτελέσει το πρόπλασμα για την κυβερνητική πολιτική που θα ακολουθηθεί το επόμενο διάστημα η οποία μάλιστα θα εγκριθεί προηγουμένως από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Στις 121 σελίδες του κειμένου, δεν υπάρχει φυσικά η παραμικρή αναφορά σε «εργασιακά δικαιώματα», όρος προφανώς άνευ σημασίας για τους συντάκτες του κειμένου.
Για την ακρίβεια στο μοντέλο που περιγράφεται ο εργαζόμενος οφείλει να «εργάζεται», «καταναλώνει», «αποταμιεύει», «καταρτίζεται», «μορφώνεται» κατά πώς προκρίνουν τα μοντέλα ανάπτυξης του ΟΟΣΑ. Επίσης περιέχει γνωστές από το …απώτατο παρελθόν προτάσεις για το ασφαλιστικό και προτρέπει σε συνεχείς μειώσεις του κόστους λειτουργίας και εργασία για τις επιχειρήσεις.
Ας δούμε ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα για τους κρίσιμους τομείς που είναι φυσικά τα ζητήματα της εργασίας και της κοινωνικής ασφάλισης.
Εργασιακά: Απελευθέρωση απολύσεων
Το γενικότερο πνεύμα του κειμένου είναι ότι οι επιχειρήσεις χρειάζονται περισσότερη ελευθερία κινήσεων. Σε αυτές περιλαμβάνονται και οι εργαζόμενοι.
Σύμφωνα με το προσχέδιο της Επιτροπής Πισσαρίδη «περιορισμοί στη δυνατότητα μιας επιχείρησης να μεταβάλλει τον αριθμό των απασχολούμενων αποθαρρύνουν τη δημιουργία θέσεων εργασίας και εμποδίζουν την ανακατανομή του εργατικού δυναμικού προς επιτυχημένους και αναπτυσσόμενους τομείς και επιχειρήσεις».
Με άλλα λόγια ζητείται περαιτέρω απελευθέρωση των απολύσεων και των εσωτερικών ανακατατάξεων στις επιχειρήσεις.
Παράλληλα αναφέρεται ότι πρέπει να υπάρξει «εξορθολογισμός της χρήσης και του κόστους των υπερωριών» προφανώς όχι στην κατεύθυνση της προσαρμογής σε κανόνες … 8ωρου. Όπως δηλώνεται στην έκθεση «η ευελιξία στη χρήση υπερωριών είναι σημαντική για την οικονομική δραστηριότητα. Το κόστος των υπερωριών πρέπει να ευθυγραμμιστεί με εκείνο σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ».
Ειδικά για τους εργαζόμενους στο δημόσιο τομέα, πίσω από την γνωστή υπόθεση της «αξιολόγησης» αφήνεται σαφές υπονοούμενο για απολύσεις. Όπως αναφέρεται ζητούμενη είναι «η καθολική εφαρμογή της αξιολόγησης.
Η αξιολόγηση θα πρέπει να γίνεται σε ετήσια βάση, από τον προϊστάμενο κάθε θέσης, με συγκεκριμένους ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους, και να έχει απτά αποτελέσματα για τους αξιολογούμενους».
Τι μπορεί να φανταστεί κανείς ως … «απτά αποτελέσματα»; Προφανώς όχι …αυξήσεις μισθών σε όσους έχουν καλές επιδόσεις.
Τζόγος η κοινωνική ασφάλιση
Στο θέμα της κοινωνικής ασφάλισης πάντως καταγράφεται λιγότερη διακριτικότητα από την επιτροπή Πισσαρίδη. Με γνώμονα την γήρανση του πληθυσμού προκρίνεται ευθέως το μοντέλο της ενίσχυσης της ιδιωτικής ασφάλισης και οι ασφαλισμένοι καλούνται να …πάρουν τα ρίσκα τους.
Όπως δηλώνεται «για να αμβλυνθούν οι επιπτώσεις της δημογραφικής γήρανσης πρέπει να ενισχυθούν οι κεφαλαιοποιητικοί πυλώνες ώστε να επιμεριστεί το βάρος της χρηματοδότησης των συντάξεων και ένα μέρος της να καλυφθεί από συσσωρευμένη αποταμίευση.
Οι κεφαλαιοποιητικοί πυλώνες είναι επιθυμητό να δρουν συμπληρωματικά με τον κύριο, έχοντας ένα δευτερεύοντα αλλά κρίσιμο ρόλο». Κεφαλαιοποιητικό σύστημα δεν είναι φυσικά τίποτε άλλο από την σύνδεση της σύνταξης με τις εισφορές.
Με βάση τον ορισμό του «οι εισφορές των ασφαλισμένων τηρούνται σε «ατομικές μερίδες ασφάλισης». Το σύνολο των ποσών των ατομικών μερίδων ανατίθεται για επένδυση σε εξειδικευμένους διαχειριστές (Επενδυτικούς Οργανισμούς ή άλλους ειδικούς φορείς), οι οποίοι τα επενδύουν σε διάφορα κεφαλαιουχικά προϊόντα (ακίνητα, μετοχές, ομόλογα, κ.λπ.)». Με απλά λόγια …τζογάρισμα χωρίς εγγυήσεις.
Σύμφωνα με την Επιτροπή Πισσαρίδη η ενίσχυση του κεφαλαιοποιητικού συστήματος «θα έφερνε την Ελλάδα πλησιέστερα στον μέσο όρο των συστημάτων της Ευρώπης, αφορούν κυρίως ενίσχυση των κινήτρων για περισσότερη και επίσημη εργασία όσο και για αποταμίευση των νοικοκυριών, με άμεσα αναπτυξιακά οφέλη για την οικονομία.
Τα νοικοκυριά θα έχουν ισχυρότερα κίνητρα προσφοράς εργασίας, στον τυπικό τομέα της οικονομίας, όταν θα έχουν σε μεγάλο βαθμό έλεγχο των αποταμιεύσεών τους και όταν με υψηλότερες εισφορές κατά τη διάρκεια του εργασιακού βίου θα μπορούν να αναμένουν μεγαλύτερη σύνταξη.
Τα οφέλη αφορούν επίσης τη μεγαλύτερη διασπορά ρίσκου και άρα διαχρονικά μεγαλύτερη ασφάλεια για τις συντάξεις».
Τι …εννοεί εδώ ο ποιητής με την «διασπορά ρίσκου» ότι οι ασφαλισμένοι θα είναι αυτοί που θα ρισκάρουν τις αποταμιεύσεις τους που στην προκειμένη όμως θα αποτελούν την σύνταξή τους.
Άλλωστε στην έκθεση της επιτροπής επισημαίνεται επίσης ότι «β σταδιακή μετατροπή μέρους των εισφορών αυτών σε εισφορές κεφαλαιοποιητικού χαρακτήρα θα έχει ευεργετική επίδραση στις εγχώριες αποταμιεύσεις και επενδύσεις, όπως παρατηρείται σε χώρες με πιο ισορροπημένα συνταξιοδοτικά συστήματα».
Παράλληλα εκφράζονται …παράπονα γιατί «σήμερα, μόνο περίπου το 5% των πληρωμών ασφαλισμένων για συντάξιμες εισφορές είναι κεφαλαιοποιητικού χαρακτήρα.
Αντίστοιχα, το σύνολο του ενεργητικού των κεφαλαιοποιητικών προγραμμάτων σύνταξης είναι κοντά στο 1% του ΑΕΠ, σε αντιδιαστολή με 50% για τον μέσο όρο των μελών του ΟΟΣΑ.
Επίσης, το σημερινό ύψος των υποχρεωτικών εισφορών για κύρια και επικουρική σύνταξη στον δημόσιο διανεμητικό πυλώνα (26,5%) είναι από τα υψηλότερα στην Ευρώπη και 8 π.μ. υψηλότερο από τον μ.ό. των μελών του ΟΟΣΑ».
Κακό πράγμα οι μικρομεσαίοι
Τέλος στην Επιτροπή Πισσαρίδη δεν αρέσουν καθόλου οι …μικρομεσαίοι. Τα μικρομάγαζα αποτελούν αντιαναπτυξιακό στοιχείο και φορέα της άτυπης οικονομίας. Όπως αναφέρεται στην έκθεση: «Η άτυπη οικονομία συνιστά σημαντικό πρόσκομμα για την ανάπτυξη και την ευημερία.
Πρώτον, επιχειρήσεις στη γκρίζα ζώνη της οικονομίας δεν μεγεθύνονται, δεν επενδύουν συστηματικά σε νέες τεχνολογίες και δεν εστιάζουν σε εξαγωγές απλώς γιατί στόχος τους είναι να διατηρήσουν ένα χαμηλό προφίλ. Μάλιστα, η αρχική δομή των επιχειρήσεων αυτών είναι ως μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις χωρίς αναπτυξιακό στόχο.
Ένας τρόπος για να αντιληφθεί κανείς τις συνέπειες της λειτουργίας επιχειρήσεων στη γκρίζα ζώνη της οικονομίας είναι να σκεφτεί ότι οι επιχειρήσεις αυτές εγκλωβίζουν πόρους που εναλλακτικά θα χρησιμοποιούνταν στην επίσημη οικονομία από εξωστρεφείς επιχειρήσεις».
Ολόκληρο το κείμενο υπό τον τίτλο «Σχεδίου Ανάπτυξης της Ελληνικής Οικονομίας»:
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου