Νομίζω ότι η πλειοψηφία των πολιτών στο νησί θεωρεί την μοναδικότητα του νησιού δεδομένη και δεν κάνει ουσιαστικές προσπάθειες να την διατηρήσει η να την αναβαθμίσει με ενα σωστό και οργανωμένο τρόπο προς όφελος των πολλών υπάρχουν βέβαια και εξαιρέσεις διαβάζωντας πρόσφατα το βιβλίο του Σερφιώτη καθηγητή Γιάννη Σπιλάνη “ΕΥΡΩΠΑΙΚΑ ΝΗΣΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΥΝΟΧΗ”.
https://atlantea.news/yiannis_spilanis_vivlio_gia_tin_anaptyxi_ton_nision/προσπάθησα να συνοψίσω την εμπειρία μου απο αυτό με αξονα το νησί μας
Η αναγκαιότητα ύπαρξης ενός ολοκληρωμένου τουριστικού σχεδιασμού που θα αντιμετωπίζει τα διαρθρωτικά προβλήματα του τουρισμού στη Σέριφο.
Θέτει ως αναγκαίες προϋποθέσεις τη συνεχή εκπαίδευση φορέων, εργοδοτών και εργαζομένων ώστε να επιτευχθεί αναβάθμιση των παρεχομένων υπηρεσιών, με παράλληλη αλλαγή στη τουριστική διακυβέρνηση, με συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων κάτω από την αιγίδα του Δημοτικού Συμβουλίου Τουρισμού με σκοπό την ανάδειξη της Σερφιώτικης Ποιότητας και ταυτότητας.
Πρόταση λοιπόν να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος αξιοποιώντας τα μοναδικά φυσικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά του νησιού , αναπτύσσοντας ειδικές μορφές τουρισμού από ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς.
Με τον τρόπο αυτό "θα μπορέσουμε να αναδείξουμε την ιδιαίτερη ταυτότητα του νησιού και να δημιουργήσουμε ισχυρό brand name στη διεθνή αγορά".
Η εφαρμογή στο νησί της έννοιας της αειφορίας, δηλαδή της σταθερής αναπτυξιακής πορείας η οποία θα επιτρέπει τη διατήρηση της φυσιογνωμίας (ποικιλομορφία) και των χαρακτηριστικών του σε βάθος χρόνου, προσελκύοντας έναν σταθερό μόνιμο πληθυσμό αποτελεί μία ισχυρή πρόκληση.
Κάτι τέτοιο, μπορεί να επιτευχθεί εάν τα χαρακτηριστικά του νησιού αξιοποιηθούν κατάλληλα και δε μετατρέπονται σε μειονεκτήματα, όπως γίνεται με βάση τις συμβατικές αναπτυξιακές προσεγγίσεις.
Για παράδειγμα:
- η αδυναμία των νησιών να παράγουν μαζικά γεωργικά και κτηνοτροφικά προϊόντα και η διατήρηση των παραδοσιακών δομών παραγωγής και μεταποίησης, τους επιτρέπουν να προσβλέπουν σε μία συνεχώς αυξανόμενη πελατεία που ενδιαφέρεται για ‘αυθεντικά’ αγρο-διατροφικά προϊόντα,
- η μικρή κλίμακα των κοινωνιών, οι ρυθμοί ζωής που δεν μοιάζουν με εκείνους της πόλης αποτελούν ένα αδιαφιλονίκητο πλεονέκτημα για τα νησιά,
- το πλούσιο περιβάλλον των νησιών σε συνδυασμό με το έντονο πολιτιστικό στοιχείο, προσφέρουν μια μοναδική ποιότητα ζωής,
- η έλλειψη δυναμικών δραστηριοτήτων, μπορεί να αξιοποιηθεί ως ευκαιρία για ανάπτυξη καινοτόμων δράσεων για τη δημιουργία πόλων αριστείας στην εκπαίδευση, την έρευνα, την πολιτιστική δημιουργία, την παραγωγή ειδικών προϊόντων.
Με βάση τα νέα δεδομένα θα πρέπει να γίνει συνείδηση ότι η “εξομοίωση” του νησιού με τα αναπτυγμένα νησιά της Μυκόνου η της Σαντορίνης , δε μπορεί να αποτελεί στόχο μιας πολιτικής για το νησί .
Η εξίσωση του επιπέδου διαβίωσης και της ποιότητας ζωής δε μπορεί να επιτευχθεί μέσα από «κλασσικές» στρατηγικές ανταγωνιστικότητας (μαζική και ομοιόμορφη παραγωγή και χαμηλό κόστος). Μία τέτοια επιλογή αρνείται την ίδια τη φύση του νησιού το οποίο αλλοιώνεται ανεπανόρθωτα, χωρίς καν να επιτυγχάνεται ο άμεσος στόχος, δηλαδή η αύξηση της οικονομικής ευημερίας.
Αρχή επομένως της όλης αναπτυξιακής στρατηγικής πρέπει να είναι η επιλογή της ποιότητας (έν)αντι της ποσότητας στην αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων του νησιού .
Η βιώσιμη ανάπτυξη του θα πρέπει
–όπως θα αναλυθεί στη συνέχεια- να βασιστεί:
α) στην ανάπτυξη νέων τουριστικών προϊόντων βασισμένων στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του νησιού,
β) στην παραγωγή ιδιότυπων αγρο-διατροφικών προϊόντων,
γ) στο σχεδιασμό πολιτικών και προγραμμάτων που θα έχουν ως στόχο τη βελτίωση της ελκυστικότητας του νησιού .
Περιπατητικός και πολιτιστικός τουρισμός στην Σέριφο
Ένα άλλο παράδειγμα, αποτελεί ο περιπατητικός και πολιτιστικός τουρισμός της Σερίφου .
Αλλοδαποί τουρίστες επισκέπτονται το νησί προκειμένου να μάθουν την ελληνική γλώσσα και τους τοπικούς χορούς μέσα από οργανωμένα μαθήματα, ή να περπατήσουν στις απόκρημνες πλαγιές του νησιού και να ανακαλύψουν το φυσικό του πλούτο.
Αρκετοί απο τους τουρίστες είναι υψηλού μορφωτικού επιπέδου, καταναλώνουν τοπικά προϊόντα, διαμένουν πολλές ημέρες και ξοδεύουν αναλογικά περισσότερα από τους υπόλοιπους τουρίστες.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η στροφή προς την παραγωγή και προώθηση ‘ποιοτικών’ προϊόντων θεωρείται ως η διέξοδος του νησιού από την περιθωριοποίηση και ο κινητήριος μοχλός για να αντεπεξέλθει στις νέες απαιτήσεις του ανταγωνισμού.
Μέσα στα πλαίσια αυτής της αναγκαιότητας, η πραγματικότητα του νησιού , αναδεικνύει μια σειρά προβλημάτων που εμποδίζουν την πραγματοποίηση των στόχων της αναπτυξιακής διαδικασίας.
Το ερώτημα που δημιουργείται είναι κατά πόσο οι πολιτικές και τα προγράμματα μπορούν να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων και τελικά να οδηγήσουν στη βελτίωση της μέχρι τώρα κατάστασης του νησιού.
Για να είναι αποτελεσματική μία πολιτική θα πρέπει να εστιάσει στους παράγοντες που βελτιώνουν την οικονομική ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, ως κρίσιμου παράγοντα για την ανάπτυξη του νησιού.
Η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας εξαρτάται από το ρυθμό προσαρμογής των επιχειρήσεων του νησιού στις νέες εξελίξεις (βαθμός εξειδίκευσης, επενδύσεις, υιοθέτηση καινοτομιών στην παραγωγή, αύξηση παραγωγικότητας εργασίας κτλ).
Μια πρώτη ματιά , ωστόσο, που προηγήθηκε ανέδειξε ότι τα προβλήματα του νησιού δεν οφείλονται μόνο στα διαρθρωτικά προβλήματα της οικονομικής τους βάσης, αλλά εξίσου στην ποσοτική και ποιοτική αποδυνάμωση του κοινωνικού τους ιστού ( διαπροσωπικά προβλήματα καθώς και έλειψη συντονισμού των επαγγελματιών ).
Για να είναι, επομένως, μία πολιτική αποτελεσματική, θα πρέπει να λάβει υπόψη της ζητήματα και να θέσει ως στόχο τόσο την οικονομική ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, όσο και την επίτευξη της κοινωνικής ευημερίας των κατοίκων.
Προκειμένου οι πολιτικές και τα προγράμματα να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που παρουσιάζονται στο νησί, θα πρέπει να στηριχθούν σε διαδικασίες που να μπορούν να αναγνωρίζουν τα αίτια που δημιουργούν αυτά τα προβλήματα.
Για την περίπτωση της Σερίφου , είναι γεγονός ότι η οικονομική και κοινωνική περιθωριοποίησή της , οφείλεται στη μείωση της ελκυστικότητάς του ως τόπου κατοικίας και ανάπτυξης οικονομικής δραστηριότητας..παρά τις πρόσφατες διαδυκτιακές επιτυχίες που προφανώς βελτίωσαν μεν την εικόνα του νησιού αλλα όχι την οικονομική κατάσταση των ανθρώπων που δουλευουν στο νησί
Όσον αφορά τους κατοίκους, οι παράγοντες αυτοί αναφέρονται στη διατήρηση και ενίσχυση του δημογραφικού στοιχείου του νησιού μέσα από τη δημιουργία ευκαιριών απασχόλησης, τη διασφάλιση μίας καλής ποιότητας παρεχόμενων υπηρεσιών, την εξασφάλιση βασικών υποδομών, τη βελτίωση της προσπελασιμότητας, τη διατήρηση του κλίματος ασφάλειας και της καλής ποιότητας του περιβάλλοντος, και την ενδυνάμωση των κοινωνικών δομών (Spilanis et. al. 2003).
Όσον αφορά στις επιχειρήσεις οι παράγοντες ελκυστικότητας αφορούν στη βελτίωση της προσπελασιμότητας, στην εξασφάλιση βασικών υποδομών, στη διασφάλιση μίας καλής ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών, στην ποσοτική και ποιοτική βελτίωση του εργατικού δυναμικού, στη βελτίωση του οικονομικού και επιχειρηματικού κλίματος, και στην ενδυνάμωση των επιχειρηματικών δομών.
Η σημαντικότητα αυτών των παραγόντων αναδεικνύεται και στην περίπτωση της Σερίφου . Περαιτέρω, επισημαίνεται η σημασία των πολιτικών για την ανάδειξη των ιδιαιτεροτήτων του νησιού σε θετικές συνιστώσες της αναπτυξιακής διαδικασίας.
Από την μία πλευρά, οι υψηλές απαιτήσεις των τουριστών ειδικών μορφών μπορούν να ωθήσουν δράσεις για την αύξηση του μορφωτικού επιπέδου των κατοίκων, των ευκαιριών μόνιμης απασχόλησης, αλλά και να μειώσουν την εποχικότητα του τουρισμού και τις σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις του.
Από την άλλη πλευρά, τα παραδείγματα του πρωτογενούς τομέα αναδεικνύουν τις δυνατότητες αύξησης των ευκαιριών απασχόλησης και του εισοδήματος, ενώ παράλληλα τονίζουν τα σοβαρά προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί από το αδύναμο κοινωνικό κεφάλαιο του νησιού (έλλειψη σχέσεων εμπιστοσύνης, και δικτύων επικοινωνίας και συνεργασίας). Ταυτόχρονα, υπάρχουν ενδείξεις για τα περιβαλλοντικά προβλήματα που μπορεί να δημιουργήσει η συνέχιση των άνευ ελέγχου πρακτικών.
Συμπερασματικά, μπορεί να υποστηριχτεί ότι η μη ισόρροπη ανάπτυξη του νησιού οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αδυναμία των παραγόντων που δρουν σε αυτόν να αντιληφθούν την ιδιαιτερότητα των ‘συλλογικών πόρων’ που πρέπει να διαχειριστούν μέσα στο εξελισσόμενο οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό περιβάλλον.
Η αδυναμία αυτή θα οδηγήσει στη μείωση της ελκυστικότητας του νησιού , όπως διαπιστώνεται από τη μη δυναμικότητα των κοινωνικών, οικονομικών και δομικών χαρακτηριστικών του νησιού .
Πηγή :
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου