Χρηματοδοτήσεις άνω του ενός δισεκατομμυρίου ευρώ, προβλέπει το πλαίσιο δράσεων προτεραιότητας της χώρας μας για τις περιοχές Natura 2000, το οποίο έλαβε το “πράσινο φως” και αφορά στη νέα προγραμματική περίοδο 2021-2027.
Σε συνολικό ύψος 1.039.543.715 ευρώ, ανέρχεται το πλαίσιο δράσεων προτεραιότητας που κατέθεσε η Ελλάδα προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αναφορικά με τις προγραμματιζόμενες ενέργειες προστασίας των οικοτόπων στις ζώνες Natura 2000, για την επόμενη εξαετία. Οι χρηματοδοτήσεις που προβλέπει το πλαίσιο, αφορούν σε δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, σε περιβαλλοντικές δράσεις, αλλά και σε δράσεις ανάπτυξης περιβαλλοντικά φιλικών υποδομών.
Παράλληλα, ιδρύεται ένας νέος φορέας, ο οποίος αναλαμβάνει να διαχειριστεί το “ζεστό” αυτό κοινοτικό χρήμα, αντικαθιστώντας ουσιαστικά τους Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών.
Προκειμένου δε, οι χρηματοδοτήσεις να μεταφραστούν εξ ολοκλήρου σε έργα και δράσεις, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από αυτή την προγραμματική περίοδο άλλαξε και αυστηροποίησε τη μέθοδο υποβολής προς έγκριση των πλαισίων από τα κράτη-μέλη, με τις δράσεις να οφείλουν να είναι κατηγοριοποιημένες, τόσο σε εθνικό επίπεδο, όσο και σε επίπεδο διοικητικής Περιφέρειας.
Ανάγκη για αυστηρότερη επιτήρηση των δαπανών
Τα πλαίσια δράσεων προτεραιότητας (ΠΔΠ) αποτελούν εργαλεία στρατηγικού πολυετούς σχεδιασμού τα οποία έχουν ως στόχο την ολοκληρωμένη παρουσίαση των μέτρων που απαιτούνται για τη διαχείριση και προστασία του πανευρωπαϊκού δικτύου Natura 2000 και της συνδεόμενης με αυτό πράσινης υποδομής, τον προσδιορισμό των χρηματοδοτικών αναγκών για τα εν λόγω μέτρα και τη σύνδεσή τους με τα αντίστοιχα χρηματοδοτικά προγράμματα της ΕΕ. Σύμφωνα με τους στόχους της Οδηγίας της ΕΕ για τους οικοτόπους, στην οποία βασίζεται το δίκτυο Natura 2000, τα μέτρα που πρέπει να προσδιορίζονται στα πλαίσια δράσεων προτεραιότητας σχεδιάζονται με γνώμονα τις οικονομικές, κοινωνικές και πολιτιστικές απαιτήσεις, καθώς και τις περιφερειακές και τοπικές ιδιομορφίες.
Παράλληλα, επικεντρώνονται στον προσδιορισμό των χρηματοδοτικών αναγκών και προτεραιοτήτων που συνδέονται άμεσα με τα ειδικά μέτρα διατήρησης που καθορίζονται για τους τόπους Natura 2000, με σκοπό την επίτευξη των στόχων διατήρησης σε επίπεδο τόπων για τα είδη και τους τύπους οικοτόπων για τους οποίους έχουν οριστεί οι τόποι, ενώ δεδομένου ότι στο δίκτυο Natura 2000 περιλαμβάνονται επίσης οι ζώνες ειδικής προστασίας, εν προκειμένω λαμβάνονται, εξίσου υπόψη οι χρηματοδοτικές ανάγκες και τα μέτρα προτεραιότητας που συνδέονται με είδη πτηνών σε ΖΕΠ.
Σε ειδική έκθεση από το 2017, το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα πρώτα ολοκληρωμένα πλαίσια δράσεων προτεραιότητας (για την περίοδο 2014-2020) δεν παρουσίαζαν αξιόπιστη εικόνα των πραγματικών απαιτούμενων δαπανών για το δίκτυο Natura 2000. Ως εκ τούτου, στην έκθεση επισημάνθηκε η ανάγκη να επικαιροποιηθεί το τυποποιημένο έντυπο του πλαισίου δράσεων προτεραιότητας. Το πρόσφατο «Σχέδιο δράσης για τη Φύση, τον Άνθρωπο και την Οικονομία» επικεντρώνεται ειδικά στη διαδικασία αυτή, με σκοπό να διασφαλιστεί ότι τα κράτη μέλη παρέχουν περισσότερο αξιόπιστες και εναρμονισμένες εκτιμήσεις των χρηματοδοτικών τους αναγκών για το δίκτυο Natura 2000.
Ο νέος φορέας διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών
Η διαχείριση του πλαισίου δράσεων προτεραιότητας, αποτελεί αντικείμενο ενός νέου επιστημονικού, συμβουλευτικού και συντονιστικού οργανισμού για τη διαχείριση των Προστατευόμενων Περιοχών, του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ).
Ο οργανισμός αυτός θα λειτουργεί επιτελικά και συνεργατικά με τους άλλους αρμόδιους φορείς (άλλα Υπουργεία, ΟΤΑ, περιβαλλοντικές ΜΚΟ, κοινωνία των πολιτών, παραγωγικοί φορείς των περιοχών αυτών) έχοντας ρόλο συντονιστικό και επιτελικό σε θέματα διαχείρισης των Προστατευόμενων Περιοχών στη χώρα και την αποστολή να σχεδιάζει, να παρακολουθεί και να δίνει ρυθμό στην προστασία και τη βιώσιμη ανάπτυξη των περιοχών αυτών.
Το προτεινόμενο σύστημα αποτελεί μια μεταρρύθμιση για τη διακυβέρνηση στις ασκούμενες δημόσιες πολιτικές στις προστατευόμενες περιοχές. Κατοχυρώνει λειτουργικά την Πολυεπίπεδη Διακυβέρνηση για τις προστατευόμενες περιοχές σύμφωνα με τα κατευθυντήρια κείμενα της ΕυρωπαϊκήςΕπιτροπής και του ΟΟΣΑ για την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση και έχει πεδίο εφαρμογής όλες τις περιοχές της χώρας που εμπίπτουν στο Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο Natura 2000.
Οι νέες Μονάδες Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (ΜΔΠΠ) που αντικαθιστούν τους Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών είναι 24 και μαζί με τα 12 παραρτήματά τους, κρίνεται ότι καλύπτουν τις χωρικές απαιτήσεις της χώρας για την ορθολογική διαχείριση και προστασία των περιοχών που εμπίπτουν στο Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο Natura 2000.
Ειδικά για το Νότιο Αιγαίο
Το πλαίσιο που ενέκρινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Ελλάδα περιλαμβάνει συνολικά 271 μέτρα για την υποστήριξη του δικτύου Natura, τα οποία εξειδικεύονται ανά περιφέρεια. Από το συνολικό πλαίσιο των 1,03 δις ευρώ, το 64,1% αφορά σε μέτρα διατήρησης και αποκατάστασης οικοτόπων και ενδιαιτημάτων, το 12,7% μέτρα πράσινης υποδομής πέραν του δικτύου Natura, το 13,4% πρόσθετα μέτρα για κάποια είδη που δε σχετίζονται με συγκεκριμένα οικοσυστήματα, ενώ το 9,8% αφορά σε «οριζόντια» μέτρα και διοικητικά κόστη.
Όπως σημειώνεται στο ΠΔΠ της χώρας, το Νότιο Αιγαίο διαθέτει 33 τόπους κοινοτικής σημασίας (ΤΚΣ), 28 τόπους με νομικό χαρακτηρισμό Ειδικής Ζώνης Διαχείρισης και 28 Ζώνες Ειδικής Προστασίας, καθιστώντας την ΠΝΑΙ τη δεύτερη “πλουσιότερη” περιφέρεια της χώρας σε προστατευόμενες περιοχές.
Πέραν των δράσεων που αφορούν σε εθνικό επίπεδο, στο πλαίσιο των δράσεων προτεραιότητας για την περίοδο 2021-2027, για το Νότιο Αιγαίο, προβλέπονται ειδικά μεταξύ άλλων:
Ακριβής χαρτογράφηση λιβαδιών ποσειδωνίας για την υποστήριξη δράσεων προστασίας και αποκατάστασης σε τουλάχιστον 3 πιεσμένους ΤΚΣ-ΕΖΔ
Δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης κοινού για την ανάγκη προστασίας και διατήρησης των αμμοθινικών τύπων οικοτόπων εντός των ορίων 3 Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών
Σχεδιασμός και υλοποίηση έργων ερμηνείας περιβάλλοντος, αναβάθμιση και εμπλουτισμός υφιστάμενων δομών και πινακίδες σήμανσης ΦΔΠΠ στο δίκτυο Natura 2000
Πρόγραμμα ενημέρωσης/ ευαισθητοποίησης/ περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για τις προστατευόμενες περιοχές αρμοδιότητας των ΦΔΠΠ
Δράσεις προστασίας των λιβαδιών ποσειδωνίας από την αγκυροβολία σκαφών: μελέτη και κατασκευή ειδικών αγκυροβολίων (ναύδετα)
Δράσεις βελτίωσης της Κατάστασης Διατήρησης των λιμνοθαλασσών: μείωση ρύπανσης υδάτων, σταθεροποίηση καθαρισμός αμμοθινών, συνεργασία με ενδιαφερόμενους/εμπλεκόμενους φορείς, προσαρμοζόμενη διαχείριση, ενημέρωση/ευαισθητοποίηση, μελέτη και δράσεις αποκατάστασης με φυτεύσεις αλοφύτων, τοποθέτηση κορμών και πλωτών φραγμάτων, κ.ά.
Δράσεις αποκατάστασης υφάλων: περιορισμός προσβασιμότητας σε διαπαλιρροϊκές ζώνες, μέτρα προστασίας από τη διάβρωση και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, καταπολέμηση ξενικών ειδών, ενημέρωση κοινού και εμπλεκομένων, κ.ά
Δράσεις αποκατάστασης λασπωδών και αμμωδών ζωνών: περιορισμός προσβασιμότητας, καταπολέμηση ξενικών, σήμανση και ενημέρωση κοινού, κ.ά
Αποκατάσταση ενδιαιτήματος της φώκιας Monachus monachus,: αύξηση διατήρηση του στεγνού τμήματος σπηλαίων, απομάκρυνση σκουπιδιών και άλλων υλικών, παρακολούθηση της αναπαραγωγής της Monachus monachus
Δράσεις αποκατάστασης υγρών κοιλοτήτων μεταξύ θινών: περιορισμός/αποκλεισμός πρόσβασης, σήμανση με πινακίδες, περιβαλλοντική ενημέρωση, απομάκρυνση ξενικών, αποκατάσταση υδρολογικών συνθηκών, φυτεύσεις τυπικών ειδών, κ.ά
Δράσεις αποκατάστασης κατακερματισμένων τυρφώνων, βάλτων και άλλων υγροτόπων εντός περιοχών Natura 2000 από την ύπαρξη παράνομων δρόμων
Δράσεις αποκατάστασης υγρών μεσογειακών λιβαδιών με υψηλές πόες της Molinio-Holoschoenion: ενημέρωση και κατάρτιση εμπλεκομένων (αγροτών-κτηνοτρόφων), φυτεύσεις τυπικών ειδών, απομάκρυνση θαμνώδους βλάστησης, καταπολέμηση ξενικών ειδών, αποκατάσταση υδρολογικών συνθηκών, συντήρηση θυροφραγμάτων, απομάκρυνση φερτών υλικώνκ.ά.
Δράσεις αποκατάστασης κατακερματισμένων λειμώνων εντός περιοχών Natura 2000 από την ύπαρξη παράνομων δρόμων
Δράσεις προστασίας των παρόχθιων δασών: φυτεύσεις με χαρακτηριστικά τοπικά είδη, απομάκρυνση ξενικών ειδών, ενδυνάμωση φυσικής αναγέννησης, καθαρισμοί από σκουπίδια, διαχείριση υδάτων, κ.ά.
Δράσεις αποκατάστασης κατακερματισμένων δασικών τύπων οικοτόπων εντός περιοχών Natura 2000 από την ύπαρξη παράνομων δρόμων
Δράσεις αποκατάστασης μεσογειακών αλίπεδων: διαχείριση υδάτων και ενημέρωση και κατάρτιση εμπλεκομένων (αγροτών, κτηνοτρόφων), σήμανση, αποκατάσταση δομής και λειτουργίας, κ.ά.
Δράσεις αποκατάστασης τόπων βλάστησης μεταξύ των ορίων πλημμυρίδας και αμπώτιδας: περιορισμός/αποκλεισμός πρόσβασης, σήμανση με πινακίδες, περιβαλλοντική ενημέρωση
Δράσεις αποκατάστασης των κινούμενων θινών: περιορισμός προσβασιμότητας, δημιουργία προστατευμένων διαδρομών, σήμανση περιοχών, διατήρηση λειτουργικής και δομικής ακεραιότητας, καταπολέμηση ξενικών ειδών
Προστασία ενδιαιτημάτων φωλεοποίησης θαλασσοπουλιών (Larusaudouinii, Phalacrocoraxaristotelisdesmarestii, Calonectrisdiomedea, Puffinusyelkouan, Hydrobatespelagicus) και του Falcoeleonorae: εξάλειψη και έλεγχος πληθυσμών αρουραίων
Βελτίωση και προστασία του ενδιαιτήματος του είδους Asyneuma giganteum: έλεγχος βόσκησης, ενημέρωση εμπλεκόμενων φορέων για την πρόληψη καταστροφών από κατασκευαστικά έργα
Μέτρα βελτίωσης, αποκατάστασης και μείωσης του κατακερματισμού του ενδιαιτήματος της Macrovipera schweizeri
Δράσεις αποκατάστασης κατακερματισμένων βραχωδών οικoτόπων, θινών και εκτάσεων με αραιή βλάστηση εντός περιοχών Natura 2000 από την ύπαρξη παράνομων δρόμων
Δράσεις αποκατάστασης τόπων με σκληρά ολιγομεσοτροφικά ύδατα με βενθική βλάσηση χαροειδών: διαχείριση για την ανάσχεση της διαδοχής, κ.ά.
Δράσεις αποκατάστασης ποταμών με περιοδική ροή Paspalo-Agrostidion: δράσεις καταπολέμησης ξενικών ειδών, αποκατάσταση υδρολογικών συνθηκών, κ.α.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου