Κύθνος .."Κολλόπι" πίτα φτιαγμένη από ζυμάρι με γέμιση χόρτων

Μια αρχαία ελληνική λέξη στην ΚΥΘΝΟ 

Είναι πλήθος οι λέξεις του κυθνιακού γλωσσικού ιδιώματος που τις καταβολές τους έχουν στην αρχαία ελληνική. Τις προάλλες αναφέρθηκα στην ομηρική "ξυλοκαγκάνα". 

Σήμερα θα σας πω για το "κολλόπι". 

Ακόμη και ο Α. Βάλληνδας, σπουδαίος ελληνοδιδάσκαλος και κορυφαίος φιλόλογος που έπαιζε στα δάχτυλα τ' αρχαία ελληνικά, δεν γνώριζε τη ρίζα της λέξης. 

Στην "Εφημερίδα των Φιλομαθών", το 1867, γράφοντας τη λέξη μ' ένα λάμδα γράφει: "την αρχήν της λέξεως να μαντεύσω αδυνατώ". Έπειτα από επίμονη αναζήτηση της ετυμολογίας τού κολλοπιού βρήκα την καταγωγή της. 

Οι αρχαίοι Έλληνες έτρωγαν μια πίτα φτιαγμένη από ζυμάρι με γέμιση χόρτων. Το όνομα αυτής "κόλλοψ". Τριτόκλιτο ουσιαστικό (γενική "του κόλλοπος"), απ' όπου και το κολλόπι. 

Η λέξη γράφεται με δύο λάμδα και πρέπον είναι, πλέον, να διορθωθεί η εσφαλμένη γραφή της. 

 Το θέμα είναι αλλού: η έκπληξη που νιώθει κανείς, αφ' ενός γιατί στο νησί πρόκειται για το ίδιο το έδεσμα των αρχαίων Ελλήνων (πίτα με χόρτα) κι αφ' ετέρου (και σπουδαιότερο κατά τη γνώμη μου) ότι στα Θερμιά διασώζεται μια αρχαία ελληνική λέξη που, απ' όσο γνωρίζω, δεν συναντάται σε κανέναν άλλον τόπο της ελληνικής επικράτειας. 

 Να γιατί τα τοπικά γλωσσικά ιδιώματα είναι πολιτισμικοί θησαυροί, που ερχόμενοι από χιλιετηρίδες κι αιώνες διασώζουν ιστορία και λαογραφία. 

Πηγή : 

Γιώργης Βενετούλιας