Λέγεται πως όταν ο Περσέας ξάπλωσε να ξεκουραστεί, ταλαιπωρημένος από την περιπέτειά του με τη Μέδουσα, ο θόρυβος που έκαναν τα βατράχια του νησιού τον ενοχλούσε και ζήτησε από το Δία να τους πάρει τη φωνή. Αυτή είναι μια εκδοχή κατά την οποία προκύπτει η έκφραση «Σερίφιος βάτραχος» ή «βάτραχος εκ Σερίφου» – γνωστή παροιμία της ελληνικής αρχαιότητας που χρησιμοποιούνταν για να χαρακτηρίσει άνθρωπο ανόητο, χωρίς ρητορική ικανότητα.
Σύμβολα του Περσέα, της Μέδουσας και του βατράχου συναντώνται σε αρχαία νομίσματα του 6ου π.Χ. αιώνα, συνδέοντας με υλική υπόσταση τη μυθολογία με την ιστορία της Σερίφου.
Πρόκειται για ένα νησί των Κυκλάδων, το οποίο ήταν, ιδιαιτέρως, γνωστό κατά την αρχαιότητα για τα μεταλλεία σιδήρου και χαλκού.
Είναι εξαιρετικά βραχώδες, γεγονός που εντόπισε Στράβων ( X 5, 9 ) και σημείωσε ότι οι κωμικοί ποιητές την παρουσιάζουν να μεταμορφώνεται σε πέτρα από την Γοργόνα. Σέριφος μνημονεύεται από τον Οβίδιο στις Μεταμορφώσεις ( V, 242 ) ως « Μικρή Σέριφος ». αρχαία πόλη βρίσκεται κάτω από τη σύγχρονη, γεγονός που εμποδίζει μία συστηματική αρχαιολογική έρευνα.
Οι μόνες πληροφορίες που αντλούμε για αυτή είναι από διάσπαρτες αναθηματικές και επιτύμβιες επιγραφές και αρχιτεκτονικά λείψανα, που έχουν βρεθεί στο νησί από επιγραφές σε άλλα μέρη, όπως στη Δήλο.
Πληροφορίες έχουμε και για άλλες θέσεις του νησιού που σχετίζονται με την μεταλλευτική δραστηριότητα
Σημαντικοί είναι δύο ελληνιστικοί πύργοι, Ασπρόπυργος και Ψαρόπυργος, καθώς και τα αρχαία ορυχεία στη και ακτή, στη Θέση Χάλαρα. Κεφάλα είναι μία μικρή χερσόνησος στο τμήμα του νησιού, που προστατεύεεται από ένα μαρμάρινο ελληνιστικό πύργο.
Στη χερσόνησο βρίσκεται το λατομείο, από το οποίο πιθανότατα προήλθε το υλικό για την οικοδόμηση του πύργου και σε μικρή απόσταση βρέθηκαν άφθονες σκωρίες, οψιανοί και θραύσματα από επένδυση καμινιών (Φιλανιώτου 1998, 208).
Οι τεράστιες αποθέσεις σκωριών του Αβεσαλού, που το μέγεθος τους συγκρίνεται, σύμφωνα με την Ο. Φιλανιώτου, με αντίστοιχες θέσεις της Κύπρου, δεν έχουν ακόμη αξιολογηθεί (Φιλανιώτου 1998, 209).
Αξίζει να αναφερθούν και οικοδομήματα αμυντικού χαρακτήρα, με στιβαρούς τοίχους, που χρονολογούνται στον 6° και 3° αιώνα π. X. (Φιλανιώτου 2000, 8) και που μαρτυρούν την ανασφάλεια που προκύπτει από τη διαβίωση σε νησιωτικές περιοχές. αρχαία Σέριφος βρισκόταν στη θέση της σημερινής Χώρας και είχε ως επίνειό της το Λιβάδι, το σημερινό λιμάνι του νησιού. πόλη ήταν τειχισμένη και ίχνη των τειχών της διακρίνουμε στη σύγχρονη πόλη.
Το όνομα « Σέριφος », σύμφωνα με του αρχαίους λεξικογράφους, σημαίνει πετρώδης ( στέριφος, στέρφος = άκαρπος ).
Σύμφωνα με το Διογενειακόν λεξικόν σημαίνει γραυς έριφος (Χρυσολώρας 2000, 3). Brun υποστηρίζει ότι το όνομα Σέριφος έχει τη φοινικική ρίζα σαρέφ, που σημαίνει χυτήριο, κάτι εύλογο εφόσον υπήρχαν μεταλλεία χαλκού και σιδήρου στο νησί από την ΠΚ (2600 - 2300 π.Χ.) (Brun 1996, 130).
Μηλιαράκης αναφέρει το σερίφιον, βότανο που φύτρωνε στη Σέριφο και το μεταχειριζόντουσαν οι αρχαίοι, διότι είχε φαρμακευτικές ιδιότητες (Μηλιαράκης 1874, 43).
Σέριφος, πιθανώς, τον 7° αιώνα π. X. εποικίστηκε από Ίωνες με αρχηγό τον Ετεοκλή, όπως μας πληροφορεί Ηρόδοτος. Απολλόδωρος (1, 9.6) αναφέρει ότι ίδρυση της συνδέεται με το θρησκευτικό μύθο, που φέρει ως οικιστές του νησιού τον Πολυδέκτη και το Δίκτυ (Μηλιαράκης 1874, 44). I
Περιηγητές C. Buondelmonti, επισκεπτόμενος το νησί κατά την περιοδεία του στην Ελλάδα στις αρχές του 15ου αιώνα π. X., αναφέρει ότι πήρε το όνομά του 101 Institutional Repository - Library & Information Centre - University of Thessaly 08/12/2017 11:03:30 EET - 137.108.70.7 αρχαιολογία των πόλεων των Κυκλάδων Παυλίνα Ραουζαίου είτε από το βότανο σέρφη, είτε από τον οικιστή του Σερφήνο.
Αναφέρει ότι πόλη είχε λιμάνι και ότι οι κάτοικοι λάτρευαν τον θεό Απόλλωνα σε παιδική ηλικία (Σαμαρτζίδου-Ορκοπούλου 2000b, 32). βοτανολόγος Pitton de Tournefort, απεικονίζει τρία νομίσματα του νησιού με Χίμαιρα στον εμπροσθότυπο και αετό στον οπισθότυπο. Ross επισκέφτηκε το νησί τον Αύγουστο του 1837 και εντοπίζει την αρχαία πόλη στη θέση της νεότερης, καθώς και την ύπαρξη ενός αρχαίου πύργου και μίας δεξαμενής στη όμορη βραχονησίδα Σεριφοπούλα (Σαμαρτζίδου-Ορκοπούλου 2000b, 32).
Τις ίδιες πληροφορίες μας κληροδότησε και Phillipson to 1901. Bent επισκέφτηκε το νησί γύρω στο 1880 και διαπίστωσε ότι τα αρχαία λείψανα που έχουν βρεθεί στο νησί δεν είναι σημαντικά. ίδιος βρήκε μία επιγραφή χαραγμένη σε βράχο, ενώ ντόπιοι κάτοικοι του έφεραν νομίσματα με κεφάλι Μέδουσας.
Από τους Έλληνες περιηγητές και γεωγράφους, οι σημαντικότερες πληροφορίες για το νησί δίνονται από τον Μηλιαράκη και από τον Τρύφωνα Ευαγγελίδη. πρώτος μας παρουσιάζει τον ιδρυτικό μύθο της αρχαίας πόλεως, τη λατρεία του Περσέα και το θαλασσινό τζιτζίκι, το ιερό αυτό ζώο που αφθονεί στο νησί.
Επίσης, αναφέρεται στη φτώχεια του νησιού κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους. Τρύφων Ευαγγελίδης, ιστορικός και γεωγράφος της Σερίφου, αναφέρει τον Ψαρόπυργο στο ακρωτήρι Κύκλωπας του νησιού και το σπήλαιο Σταυρακόπουλου.
Επίσης, κάνει λόγο και για τη συλλογή Ορυκτών και Αρχαιοτήτων του Γκρόμαν, διευθυντού των μεταλλευτικών εργασιών, που περιελάμβανε κτερίσματα τάφων, αγγεία, νομίσματα και λυχνάρια ρωμαϊκών χρόνων (Σαμαρτζίδου-Ορκοπούλου 2000b, 32).
Αρχαία πόλη αρχαία πόλη, όπως ήδη αναφέρθηκε στην παρούσα εργασία, εντοπίζεται στη θέση της σύγχρονης, ενώ κατά μία άλλη άποψη αρχαία πόλη βρισκόταν στη θέση του Μεγάλου Χωριού. Αρχαίες εγκαταστάσεις παρατηρούνται και στη θέση Γάνεμα του νησιού.
Οι πληροφορίες μας είναι ελάχιστες, διότι δεν έχει ποτέ διεξαχθεί συστηματική έρευνα. Γνωρίζουμε ότι Σέριφος έλαβε μέρος στους Περσικούς πολέμους με το μέρος των Ελλήνων, ενώ το 478/7 π. X. εντάχθηκε στην Α' Αθηναϊκή Συμμαχία και το όνομά της εντοπίζεται στους παλαιότερους φορολογικούς καταλόγους.
Σύμφωνα με το φόρο που πλήρωνε πόλη, πληθυσμός της κατά τους κλασικούς χρόνους υπολογίζεται περίπου σε 3200 κατοίκους (Σαμαρτζίδου-Ορκοπούλου 2000a,
6). Για την κατάσταση της πόλης κατά την ελληνιστική εποχή οι πληροφορίες μας είναι πενιχρές και προέρχονται αποκλειστικά και μόνο από επιγραφές.
Είναι γνωστή φιλική σχέση της Σερίφου με την Κέα, πόλεις ιωνικές και οι δύο, καθώς και ανάθεση αφιερωμάτων στον Δήλιο Απόλλωνα.
Κατά τη ρωμαϊκή περίοδο, πόλη αρχίζει να παρακμάζει, διαβίωση των κατοίκων δυσχεραίνεται και το νησί μετατρέπεται σε τόπο πολιτικών εξόριστων.
Σύμφωνα με επιγραφή, στις περιοχές Τσιγκούρι και Πλακανός της σημερινής Χώρας υπήρχε Αγορά, που επισκευάστηκε στα ρωμαϊκά χρόνια (Σαμαρτζίδου-Ορκοπούλου 2000a,
7).
Μέρος της Ακρόπολης και των τειχών σώζεται στο Κάστρο της Χώρας. Επίσης, ένα ψηφιδωτό με παράσταση 102 Institutional Repository - Library & Information Centre - University of Thessaly 08/12/2017 11:03:30 EET - 137.108.70.7 αργαιολονία των πόλεων των Κυκλάδων Παυλίνα Ραουζαίου κυνηγιού και ένας κίονας στα ΝΑ του, σώζονται σε σύγχρονη οικία και αποτελούν τμήμα δημόσιου ρωμαϊκού οικοδομήματος. πόλη φαίνεται να εγκαταλείπεται στα αυτοκρατορικά χρόνια λόγω επιδημία πειρατικής επιδρομής.
Σύμφωνα με ψήφισμα του 2ου - 3ου αιώνα μ. X., πόλη φαίνεται να έχει χάσει τους πιο καλούς και επιφανείς πολίτες της (Σαμαρτζίδου-Ορκοπούλου 2000a, 7). - Ευρήματα
Τα πιο σημαντικά από τα ευρήματα από την αρχαία πόλη είναι τα νομίσματα, καθώς τα έργα γλυπτικής.
Τα πρώτα νομίσματα της Σερίφου είναι αρχαϊκοί στατήρες, που χρονολογούνται περίπου το 530 π. X., τα οποία έχουν στον εμπροσθότυπο τους βάτραχο (εικ.75), ζώο που συνδέεται με την τοπική λατρεία του Περσέα (Σαμαρτζίδου-Ορκοπούλου 2000a, 7) , τον ίδιο τον Περσέα τη Μέδουσα.
Στα γλυπτά συμπεριλαμβάνονται επιτύμβιες στήλες, τμήματα ιματιοφόρων μορφών, που κοσμούσαν σαρκοφάγους, θραύσματα κιόνων και κιονοκράνων.
Η αρχαιολογική συλλογή-μουσείο της Σερίφου μάλλον είναι το μικρότερο αρχαιολογικό μουσείο στην Ελλάδα.
Παλιά στεγαζόταν στο νεοκλασικό δημαρχείο της Σερίφου.
Τώρα έχει αναβαθμιστεί και στεγάζεται σε παραδοσιακό κτίριο στους μύλους στην Χώρα της Σερίφου.
Το αρχαιολογικό μουσείο στην Σέριφο έχει μια ωραία αυλή με μερικά αρχαιολογικά ευρήματα και ένα δωμάτιο όπου παρουσιάζονται αγάλματα, αμφορείς, επιγραφές και άλλα αντικείμενα που βρέθηκαν σε διάφορες τοποθεσίες στην Σέριφο και χρονολογούνται από την κλασική, την ελληνιστική και την ρωμαϊκή εποχή.
Πληροφορίες
Διεύθυνση: Επαρ.Οδ. Λιμάνι Λιβαδίου-Μεγάλου Λιβαδίου, Σέριφος 840 05
Ώρες Λειτουργίας αρχαιολογικής συλλογής Σερίφου: 8:30 – 15:00
Κλειστό: Δευτέρα και γιορτές
Τηλ. +30 22810 51138
Δείτε το video
Πηγή :
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου