«Οι ψάθινοι ουρανοί της Κιμώλου» (VIDEO)

Η παραδοσιακή πρακτική κατασκευής (ψευδο)οροφών από πλεγμένο καλάμι αναδεικνύεται μέσα από τη συμμετοχή του Γυμνασίου Κιμώλου στο διανησιωτικό κινηματογραφικό Φεστιβάλ σχολείων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Βορείου και Νοτίου Αιγαίου «CINEμάθεια 2020-2021». Το μικρού μήκους ντοκιμαντέρ με τίτλο «Οι ψάθινοι ουρανοί της Κιμώλου» δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος περιβαλλοντικής εκπαίδευσης "Κίμωλό μου, Παράδεισό μου". 

Το έργο παρουσιάστηκε επίσης στη διαδικτυακή εκδήλωση των Διευθύνσεων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Κυκλάδων και Β’ Αθήνας «Μικροί Ερευνητές – Μεγάλοι Δημιουργοί», όπου παρουσιάστηκαν προγράμματα σχολικών δραστηριοτήτων από ομάδες Γυμνασίων και ΛυκείωνΤη δράση του Γυμνασίου Κιμώλου συντόνισαν οι καθηγητές Παναγιώτα Κουγιά και Αντώνης Λευϊτικός.

 Την έρευνα ανέλαβε η δημοσιογραφική ομάδα αποτελούμενη από τους: Μαρία Βεντούρη, Κατερίνα Καρακουλάκη και Κωνσταντίνο Νικολεουσάκο. Η φωτογραφία και η σκηνοθεσία της ταινίας ανήκει στον Μιχαήλ Άγγελο Κακύρη. Τους «ψάθινους ουρανούς» της Κιμώλου μας συστήνουν οι αφηγητές: Νικόλαος Μουστάκας και Μαρία Τόμη Καταγά.

Μέσα από τα μάτια των τελευταίων μαστόρων του νησιού Κίμωλος. 

Κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική. Λευκοί κήποι με τα μπλε παραθύρια και οι ουρανοί τους… ψάθινοι. Η Κίμωλος είναι μικρό νησί. Το λιμάνι της Ψάθης και ένας μοναδικός μεγάλος οικισμός, το χωριό. Στις κοντινές παραλίες, τη Γούπα και τον Καρά αυτά που βλέπεις δεν είναι σπιτάκια. Τα λένε σύρματα, μικρές αποθήκες για τις βάρκες και τα σύνεργα του ψαρέματος. 

Τα ταβάνια τους, όπως κάποτε όλων των σπιτιών, δεν έχουν μπετό, είναι χωμάτινα. Η διαφορά παρατηρείται στην εσωτερική επένδυση… απλό ξύλο, σε αντίθεση με τις οικίες όπου η λαϊκή παραδοσιακή αρχιτεκτονική αναζήτησε την ομορφιά, χρησιμοποιώντας ένα υλικό που βρίσκεται άφθονο σε όλα τα νησιά μας. Το καλάμι. Το ίδιο καλάμι που χρησιμεύει σαν φράχτης στα χωράφια αλλά και για την κατασκευή καλαθιών και επίπλων. Ωστόσο, αν και απλό υλικό, η δουλειά που απαιτεί κάθε άλλο παρά απλή είναι. 

 Ο κ. Νίκος Βεντούρης μοιράστηκε με τους μαθητές τη γνώση που έλαβε από τον πατέρα του, Γιάννη Βεντούρη, μαζί με τον οποίο είναι οι τελευταίοι τεχνίτες που απομένουν στο νησί. Όπως μαθαίνουμε, τα καλάμια μαζεύονται πράσινα. 

Την άνοιξη παραμείνουν αρκετούς μήνες προφυλαγμένα μέχρι να αποξηραθούν τελείως. Ακολουθεί καθάρισμα, σκίσιμο και κοπάνημα για να πάρουν το τελικό τους σχήμα. «Για να ανοίξει το καλάμι χωρίς να διαλυθεί πρέπει να γίνει μια διαδικασία σκισίματος, το οποίο γίνεται μόνο από τη μία πλευρά.

 Σε ευθεία μορφή. Απαγορεύεται το ζιγκ-ζαγκ, γιατί έτσι το καλάμι θα ήταν άχρηστο», επισημαίνει ο κ. Βεντούρης. Όπως εξηγεί, παλιά για το χτίσιμο των σπιτιών δεν υπήρχε το μπετό. «Στο κάτω μέρος βάζαμε τις τράβες, τις ξύλινες δοκούς. Από πάνω έμπαιναν φύκια που μαζεύαμε από τη θάλασσα και βοηθούσαν στη μόνωση του σπιτιού. 

Το ιώδιο, που αποθήκευαν, χρησιμοποιούταν για να εμποδίσει μικροοργανισμούς να κάνουν φωλιά. Στο τέλος, τοποθετούταν από πάνω ο μπετονίτης και δημιουργούταν μια κρούστα σαν τσιμέντο. Μετά, ακολουθεί η διαδικασία του πλεξίματος. Τους τίτλους της ταινίας «Ψάθινοι ουρανοί της Κιμώλου» ντύνει μουσικά το τραγούδι "Κίμωλο, παράδεισό μου" (Ν. Οικονομίδης, Κ. Σπανού) σε στίχους και μουσική Μάνθου Βεντούρη.

Δίαυλος επικοινωνίας μεταξύ των μαθητών του Αιγαίου

 Ο διαγωνισμός «Cineμάθεια» διοργανώνεται για ένατη χρονιά από τη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Χίου σε συνεργασία με τις Περιφερειακές Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Βορείου και Νοτίου Αιγαίου.Στόχοι του Φεστιβάλ είναι η εξοικείωση με την παραγωγή και τη σύνθεση κινηματογραφικής ροής εικόνων, η απόκτηση δεξιοτήτων οπτικοακουστικής αγωγής, η ενασχόληση με τον συγκεκριμένο νησιωτικό πολιτισμικό χώρο, αλλά και η δυνατότητα δημιουργίας διαύλων επικοινωνίας μέσω της καλλιτεχνικής έκφρασης ανάμεσα σε μαθητικές ομάδες από τα νησιά του Βορείου και του Νοτίου Αιγαίου. 

 

Το Φεστιβάλ απευθύνεται σε μαθητικές ομάδες Γυμνασίων, Γενικών Λυκείων, ΕΠΑ.Λ., Εσπερινών Γυμνασίων-Λυκείων, Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. και Σ.Δ.Ε. από τις Περιφέρειες Βορείου Αιγαίου και Νοτίου Αιγαίου οι οποίες με την καθοδήγηση των συντονιστών καθηγητών/-τριών τους καλούνται –στο πλαίσιο προγράμματος Σχολικής Δραστηριότητας ή άλλης καινοτόμου βιωματικής ή ερευνητικής/διδακτικής εργασίας ή εργαστηρίου– να δημιουργήσουν μία ταινία μικρού μήκους, μυθοπλασίας (και animation, ή video clip πρωτότυπης μουσικής δημιουργίας) ή ντοκιμαντέρ, διάρκειας 5 έως 10 λεπτών (περιλαμβανομένων των τίτλων).

 Σε κάθε είδος ταινιών προβλέπονται δύο κατηγορίες: Γυμνασίων και Λυκείων. 

Πηγή : https://www.mileikanea.gr/