Όπως ψάχνεις στο mp3 player το τραγούδι που θα ακούσεις. Ακούς μόνο τον
ήχο που κάνει το κουμπί που σημαίνει «επόμενο». Ντιν ντιν ντιν. Ή κάπως
έτσι. Ανάμεσα στα δύο ντιν, συμβαίνει όλος ό κόσμος.
Κοιτάζω μπροστά μου το ATM, πλησιάζω, έχω πληρωθεί – λέμε τώρα – , ακριβώς από κάτω κάθεται μια γυναίκα, φαίνεται σε κακή κατάσταση, απελπισμένη, σηκώνω το βλέμμα, σκέφτομαι ότι η επόμενη τράπεζα είναι κοντά, να πάω σε άλλο ATM, να μην είναι άνθρωπος από κάτω καθισμένος, να μην είναι άνθρωπος απεγνωσμένος, ξανακοιτάζω το ATM, λέω θα πάω, σιγά, θα αποφύγω τη γυναίκα επειδή είναι άστεγη, ζητιάνα, ποιος ξέρει; Ξανακοιτάζω το ATM, ίδια εικόνα, ίδιο το ATM, η γυναίκα εκεί, μόνο που τώρα έχει βάλει το πρόσωπό της μέσα στις χούφτες της. Κλαίει, απελπίζεται, σκέφτεται. Κάνω στροφή 180 μοιρών, εδώ το πράγμα παραπήγε. Το σημείο πλέον είναι μη προσπελάσιμο. Σκέφτομαι τα δύο παρόμοια αλλά κάπως διαφορετικά καρέ και στ’ αυτιά μου ακούγεται το ντιν ντιν ντιν, το χέρι μου μέσα στην τσέπη του σακακιού, σπαστικά κι επαναλαμβανόμενα πατάει το κουμπί «επόμενο». Δεν μπορώ να βρω τραγούδι να ακούσω αυτή τη στιγμή. Ανάμεσα στο προηγούμενο και το επόμενο τραγούδι, που κανένα από τα δύο δεν θα ακούσω, το πρόσωπο κρύφτηκε, η γυναίκα έμεινε στο ίδιο σημείο, το ATM προσπεράστηκε. Μπορεί η κίνηση να μη σήμαινε τίποτα, μπορεί η κίνηση να ήταν κάτι που έχει επαναληφθεί πενήντα φορές εκείνο το πρωί, μπορεί να ήταν η στιγμή της οριστικής απόφασης της απόλυτης παραίτησης.
Ντιν ντιν ντιν.
Το ένα από τα γατάκια που μαζέψαμε ξαφνικά δεν είναι καλά. Μέσα σε μισή ώρα από κει που λύσσαγε, έτρωγε, κοιμόταν, τώρα σέρνεται. Δεν μπορεί να προχωρήσει, να σηκώσει πρώτα το ένα πόδι και μετά το άλλο. Σαν κάποιος να ξέχασε ξαφνικά τι συνιστά περπάτημα. Σα μια ασθένεια όχι τους σώματος, αλλά του μυαλού. Το παρατηρεί κανείς, δίχως να εισβάλλει το κύμα της αγάπης, δεν πρόλαβε, δύο μέρες είναι εδώ. Μια συμπάθεια, μια λύπη, μια απογοήτευση, αλλά όχι ακόμη αγάπη, όχι δέσιμο. Το χαϊδεύουμε, το κρατάμε ζεστό, όσο πιο ζεστό μπορούμε, το αφήνουμε να ηρεμήσει. Ένα πανέμορφο γατάκι μερικών ημερών. Πριν λίγες ώρες σκαρφάλωνε στη μπλούζα και κρεμόταν από τη φόρμα. Μέσα σε μισή ώρα υπάρχει μια πλήρης κατάπτωση. Μέσα σε μια ώρα έχει ήδη πεθάνει. Μέχρι να σκεφτούμε αν πρέπει να το χωρίσουμε από τα αδερφάκια του, να μην πεθάνει δίπλα τους – ποιος ξέρει αν αυτό είναι σωστό ή λάθος -, το γατάκι – με το πρόχειρο όνομα Μάξιμος ή Κική (ανάλογα τι θα αποδεικνυόταν) έχει πεθάνει. Ο χρόνος έτρεξε σαν παλαβός μέχρι να συναντήσει το θάνατο του Μάξιμου/της Κικής. Κι όμως τώρα ο χρόνος ξεκίνησε απότομα το αργό βάδισμα. Να το πάρουμε μέσα από την κούτα, να το μεταφέρουμε, να πάμε να το θάψουμε. Μα περίμενε. Εδώ υπάρχει ζήτημα. Πριν αλλάξει η ώρα, 8 το απόγευμα ήταν πριν, 8 και κάτι τώρα, οι συνθήκες έχουν αλλάξει ολοκληρωτικά. Από κει που το χάιδευες με όλη σου την ψυχή, που το πιανες, το άγγιζες, το τάιζες, ξαφνικά τίποτα. Το χέρι σου στέκεται ακίνητο πάνω από το γατί. Πώς πιάνεις τον πεθαμένο; Τι κι αν μέχρι τρία λεπτά πριν το χέρι σου οδηγούνταν στο χάδι με τη μεγαλύτερη ευκολία του κόσμου. Ξαφνικά το σώμα πεθαίνει, ο αέρας φεύγει, η ζωή αποχωρεί και το χέρι ζορίζεται να πλησιάσει. Το ίδιο σώμα που τρία λεπτά πριν προσκαλούσε χειρονομίες αγάπης, τώρα σε δυσκολεύει ακόμη και να το μεταφέρεις. Ας είμαι μεγαλόστομος: ο θάνατος είναι απόσταση. Όχι από άποψη μνήμης ή απώλειας. Από καθαρά πρακτική άποψη, από πραγματική άποψη. Το πλάσμα μπροστά μας, μόλις πεθάνει, είναι κάτι άλλο, κάτι που αποφεύγουμε, κάτι μακρινό, κάτι που μήπως να βάλουμε γάντια, να πάρουμε χαρτί για να το πιάσουμε. Όχι μόνο δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε το θάνατο, να πενθήσουμε, να αποχωριστούμε, αλλά σε ένα τελείως μικρό, ασήμαντο, αστείο πλαίσιο, δεν μπορούμε να ξεπεράσουμε τον τοίχο που στήνει η στιγμή του τέλους. Τι κι αν το πλάσμα έπινε γάλα στην αγκαλιά μας; Τώρα, που πέθανε, είναι ένα κάτι, κάτι που δεν ξέρουμε τι ακριβώς είναι. Ίσως μια αλλοίωση του χρόνου και των αισθήσεων. Μια πινακίδα που λέει: Μην αγγίζετε. Μείνε μακριά.
Βέβαια, υπάρχει ακόμη στη μνήμη η σκηνή σ’ ένα σπίτι στο χωριό. Ο πεθαμένος ξαπλωμένος σ’ ένα κρεβάτι για ένα ολόκληρο βράδυ και γύρω γύρω κόσμος, ομιλίες, πιοτί, φαΐ. Πιτσιρίκια μπαινοβγαίναμε στο σπίτι γεμάτοι περιέργεια και μια αίσθηση σκανδαλιάς. Ο παππούς της τάδε έχει πεθάνει, αλλά είναι ακόμη εκεί, στο κρεβάτι. Η πινακίδα εδώ έλεγε: Άγγιξε. Μείνε κοντά. Και βέβαια σ’ αυτή την περίπτωση η πινακίδα απευθυνόταν εξίσου σε ζωντανούς και νεκρούς. Όχι όπως προηγουμένως, που φωνή είχε μόνο η απόσταση του ζωντανού ανθρώπου του 2015, που και σ’ αυτή την περίπτωση όπως σε τόσες άλλες, ακούει τον ίδιο λόγο στ’ αόρατα ακουστικά της συνείδησής του. Μείνε μακριά κι αν θες να αγγίξεις, βάλε γάντια, βάλε άλλον, βάλε ένα αλλοδαπό ή έστω μια ΜΚΟ. Τα χέρια σου όμως κράτα τα καθαρά ή μάλλον όλες τις ώρες σαπουνισμένα.
Ντιν ντιν ντιν
Όταν πρωτοανακάλυψα (κι έμεινα εκεί – α τι ωραία γεύση αυτό το λαγκαβουλιν, σας ευχαριστούμε για την πρόταση, εμείς βέβαια θα συνεχίσουμε με τζέιμσον) κάπως τα ποιήματα και διάβαζα Σεφέρη, μου είχαν κάνει εντύπωση εκείνοι οι στίχοι
Πόσο άδικος είμαι απέναντι στον κάτοχο του νόμπελ, όταν περπατάω στη Σταδίου, τραγουδάω και νιώθω σίγουρος ότι κανείς ποτέ δε θα το πει καλύτερα. «Όταν όλοι σε κρίνουν, σ’ αγαπάω». Ο στίχος πίνεται και μετά κουμπώνεις το σακάκι να ‘σαι ζεστός και περπατάς στη μισοάδεια Σταδίου. Υπάρχει ένας κόσμος όταν σταματάς να πατάς όλο επόμενο και επόμενο και ο ήχος αγκαλιάζει το σύμπαν εκείνου του λεπτού. Για εκεί όλο ψάχνουμε μια σίγουρη διαδρομή κι αυτή όλο μας διαφεύγει, καθώς διαρκώς σκεφτόμαστε, σχολιάζουμε, ξεχνάμε, χρωστάμε, συνηθίζουμε χανόμαστε και πεθαίνουμεΠηγή : https://tovytio.wordpress.com/
Κοιτάζω μπροστά μου το ATM, πλησιάζω, έχω πληρωθεί – λέμε τώρα – , ακριβώς από κάτω κάθεται μια γυναίκα, φαίνεται σε κακή κατάσταση, απελπισμένη, σηκώνω το βλέμμα, σκέφτομαι ότι η επόμενη τράπεζα είναι κοντά, να πάω σε άλλο ATM, να μην είναι άνθρωπος από κάτω καθισμένος, να μην είναι άνθρωπος απεγνωσμένος, ξανακοιτάζω το ATM, λέω θα πάω, σιγά, θα αποφύγω τη γυναίκα επειδή είναι άστεγη, ζητιάνα, ποιος ξέρει; Ξανακοιτάζω το ATM, ίδια εικόνα, ίδιο το ATM, η γυναίκα εκεί, μόνο που τώρα έχει βάλει το πρόσωπό της μέσα στις χούφτες της. Κλαίει, απελπίζεται, σκέφτεται. Κάνω στροφή 180 μοιρών, εδώ το πράγμα παραπήγε. Το σημείο πλέον είναι μη προσπελάσιμο. Σκέφτομαι τα δύο παρόμοια αλλά κάπως διαφορετικά καρέ και στ’ αυτιά μου ακούγεται το ντιν ντιν ντιν, το χέρι μου μέσα στην τσέπη του σακακιού, σπαστικά κι επαναλαμβανόμενα πατάει το κουμπί «επόμενο». Δεν μπορώ να βρω τραγούδι να ακούσω αυτή τη στιγμή. Ανάμεσα στο προηγούμενο και το επόμενο τραγούδι, που κανένα από τα δύο δεν θα ακούσω, το πρόσωπο κρύφτηκε, η γυναίκα έμεινε στο ίδιο σημείο, το ATM προσπεράστηκε. Μπορεί η κίνηση να μη σήμαινε τίποτα, μπορεί η κίνηση να ήταν κάτι που έχει επαναληφθεί πενήντα φορές εκείνο το πρωί, μπορεί να ήταν η στιγμή της οριστικής απόφασης της απόλυτης παραίτησης.
Ντιν ντιν ντιν.
Το ένα από τα γατάκια που μαζέψαμε ξαφνικά δεν είναι καλά. Μέσα σε μισή ώρα από κει που λύσσαγε, έτρωγε, κοιμόταν, τώρα σέρνεται. Δεν μπορεί να προχωρήσει, να σηκώσει πρώτα το ένα πόδι και μετά το άλλο. Σαν κάποιος να ξέχασε ξαφνικά τι συνιστά περπάτημα. Σα μια ασθένεια όχι τους σώματος, αλλά του μυαλού. Το παρατηρεί κανείς, δίχως να εισβάλλει το κύμα της αγάπης, δεν πρόλαβε, δύο μέρες είναι εδώ. Μια συμπάθεια, μια λύπη, μια απογοήτευση, αλλά όχι ακόμη αγάπη, όχι δέσιμο. Το χαϊδεύουμε, το κρατάμε ζεστό, όσο πιο ζεστό μπορούμε, το αφήνουμε να ηρεμήσει. Ένα πανέμορφο γατάκι μερικών ημερών. Πριν λίγες ώρες σκαρφάλωνε στη μπλούζα και κρεμόταν από τη φόρμα. Μέσα σε μισή ώρα υπάρχει μια πλήρης κατάπτωση. Μέσα σε μια ώρα έχει ήδη πεθάνει. Μέχρι να σκεφτούμε αν πρέπει να το χωρίσουμε από τα αδερφάκια του, να μην πεθάνει δίπλα τους – ποιος ξέρει αν αυτό είναι σωστό ή λάθος -, το γατάκι – με το πρόχειρο όνομα Μάξιμος ή Κική (ανάλογα τι θα αποδεικνυόταν) έχει πεθάνει. Ο χρόνος έτρεξε σαν παλαβός μέχρι να συναντήσει το θάνατο του Μάξιμου/της Κικής. Κι όμως τώρα ο χρόνος ξεκίνησε απότομα το αργό βάδισμα. Να το πάρουμε μέσα από την κούτα, να το μεταφέρουμε, να πάμε να το θάψουμε. Μα περίμενε. Εδώ υπάρχει ζήτημα. Πριν αλλάξει η ώρα, 8 το απόγευμα ήταν πριν, 8 και κάτι τώρα, οι συνθήκες έχουν αλλάξει ολοκληρωτικά. Από κει που το χάιδευες με όλη σου την ψυχή, που το πιανες, το άγγιζες, το τάιζες, ξαφνικά τίποτα. Το χέρι σου στέκεται ακίνητο πάνω από το γατί. Πώς πιάνεις τον πεθαμένο; Τι κι αν μέχρι τρία λεπτά πριν το χέρι σου οδηγούνταν στο χάδι με τη μεγαλύτερη ευκολία του κόσμου. Ξαφνικά το σώμα πεθαίνει, ο αέρας φεύγει, η ζωή αποχωρεί και το χέρι ζορίζεται να πλησιάσει. Το ίδιο σώμα που τρία λεπτά πριν προσκαλούσε χειρονομίες αγάπης, τώρα σε δυσκολεύει ακόμη και να το μεταφέρεις. Ας είμαι μεγαλόστομος: ο θάνατος είναι απόσταση. Όχι από άποψη μνήμης ή απώλειας. Από καθαρά πρακτική άποψη, από πραγματική άποψη. Το πλάσμα μπροστά μας, μόλις πεθάνει, είναι κάτι άλλο, κάτι που αποφεύγουμε, κάτι μακρινό, κάτι που μήπως να βάλουμε γάντια, να πάρουμε χαρτί για να το πιάσουμε. Όχι μόνο δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε το θάνατο, να πενθήσουμε, να αποχωριστούμε, αλλά σε ένα τελείως μικρό, ασήμαντο, αστείο πλαίσιο, δεν μπορούμε να ξεπεράσουμε τον τοίχο που στήνει η στιγμή του τέλους. Τι κι αν το πλάσμα έπινε γάλα στην αγκαλιά μας; Τώρα, που πέθανε, είναι ένα κάτι, κάτι που δεν ξέρουμε τι ακριβώς είναι. Ίσως μια αλλοίωση του χρόνου και των αισθήσεων. Μια πινακίδα που λέει: Μην αγγίζετε. Μείνε μακριά.
Βέβαια, υπάρχει ακόμη στη μνήμη η σκηνή σ’ ένα σπίτι στο χωριό. Ο πεθαμένος ξαπλωμένος σ’ ένα κρεβάτι για ένα ολόκληρο βράδυ και γύρω γύρω κόσμος, ομιλίες, πιοτί, φαΐ. Πιτσιρίκια μπαινοβγαίναμε στο σπίτι γεμάτοι περιέργεια και μια αίσθηση σκανδαλιάς. Ο παππούς της τάδε έχει πεθάνει, αλλά είναι ακόμη εκεί, στο κρεβάτι. Η πινακίδα εδώ έλεγε: Άγγιξε. Μείνε κοντά. Και βέβαια σ’ αυτή την περίπτωση η πινακίδα απευθυνόταν εξίσου σε ζωντανούς και νεκρούς. Όχι όπως προηγουμένως, που φωνή είχε μόνο η απόσταση του ζωντανού ανθρώπου του 2015, που και σ’ αυτή την περίπτωση όπως σε τόσες άλλες, ακούει τον ίδιο λόγο στ’ αόρατα ακουστικά της συνείδησής του. Μείνε μακριά κι αν θες να αγγίξεις, βάλε γάντια, βάλε άλλον, βάλε ένα αλλοδαπό ή έστω μια ΜΚΟ. Τα χέρια σου όμως κράτα τα καθαρά ή μάλλον όλες τις ώρες σαπουνισμένα.
Ντιν ντιν ντιν
Όταν πρωτοανακάλυψα (κι έμεινα εκεί – α τι ωραία γεύση αυτό το λαγκαβουλιν, σας ευχαριστούμε για την πρόταση, εμείς βέβαια θα συνεχίσουμε με τζέιμσον) κάπως τα ποιήματα και διάβαζα Σεφέρη, μου είχαν κάνει εντύπωση εκείνοι οι στίχοι
«Καθὼς περνοῦν τὰ χρόνια | πληθαίνουν οἱ κριτὲς ποὺ σὲ καταδικάζουν | καθὼς περνοῦν τὰ χρόνια καὶ κουβεντιάζεις μὲ λιγότερες φωνές, | βλέπεις τὸν ἥλιο μ᾿ ἄλλα μάτια».Έτσι είναι βέβαια εκείνα τα χρόνια, εφηβεία και λίγο μετά. Αισθάνεσαι απέναντι σε όλον τον κόσμο, μάχεσαι μόνος σε μια μάχη που δεν μπορεί να εξηγηθεί ή να κατανοηθεί από κανέναν, κουβαλάς μια μελαγχολία αιώνων κι όλο νομίζεις πως μεγάλωσες, είδες, κατάλαβες. Όπως και να ’χει, μ’ άρεσε πολύ και ο στίχος και το ποίημα και τα σκεφτόμουν τις προάλλες, όταν το επόμενο ντιν με οδήγησε στα ασφαλή χέρια της Μοσχολιού κι αυτή απάντησε στον ποιητή, με μια απλή κουβέντα κι ένα τσικ ουίσκι στα χείλη: «όταν όλοι σε κρίνουν, σ’ αγαπάω».
Πόσο άδικος είμαι απέναντι στον κάτοχο του νόμπελ, όταν περπατάω στη Σταδίου, τραγουδάω και νιώθω σίγουρος ότι κανείς ποτέ δε θα το πει καλύτερα. «Όταν όλοι σε κρίνουν, σ’ αγαπάω». Ο στίχος πίνεται και μετά κουμπώνεις το σακάκι να ‘σαι ζεστός και περπατάς στη μισοάδεια Σταδίου. Υπάρχει ένας κόσμος όταν σταματάς να πατάς όλο επόμενο και επόμενο και ο ήχος αγκαλιάζει το σύμπαν εκείνου του λεπτού. Για εκεί όλο ψάχνουμε μια σίγουρη διαδρομή κι αυτή όλο μας διαφεύγει, καθώς διαρκώς σκεφτόμαστε, σχολιάζουμε, ξεχνάμε, χρωστάμε, συνηθίζουμε χανόμαστε και πεθαίνουμεΠηγή : https://tovytio.wordpress.com/
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου