Ίσως η σημαντικότερη διαρθρωτική αλλαγή των τελευταίων ετών πέρασε σχεδόν απαρατήρητη.

Του Γιώργου Καισάριου

Ίσως η σημαντικότερη διαρθρωτική αλλαγή των τελευταίων ετών πέρασε σχεδόν απαρατήρητη. Έγινε μεν θέμα συζήτησης, αλλά ελάχιστα και επί της ουσίας νομίζω ότι κανείς δεν κατάλαβε την σημασία της.

Η εν λόγω διαρθρωτική (θεσμική) αλλαγή έχει να κάνει με τον τρόπο εκλογής των δημάρχων και των δημοτικών συμβούλων. Για ποιο λόγο; Διότι αλλάζει πλέον ο τρόπος σκέψης και αντίληψης της ψήφου (προς το καλύτερο) και ουσιαστικά σε μεγάλο βαθμό σπάει την κομματοκρατία. Εξηγούμεθα.

Σύμφωνα με το νέο σύστημα θα έχουμε δυο ψηφοδέλτια, το ένα για τους υποψήφιους δημάρχους και στο δεύτερο όλους τους υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους. Ο δήμαρχος εκλέγεται είτε με 42% της συνολικής ψήφου από τον πρώτο γύρο, ή όποιος από τους δυο πρώτους υποψηφίους πάρει τις περισσότερες ψήφους στον δεύτερο γύρο.

Νομίζω ότι στατιστικά είναι σωστό αυτό, διότι ανάμεσα σε 3 υποψηφίους, αν κάποιος συγκεντρώσει το 42% στον πρώτο γύρο και άλλοι δυο πάρουν κάτι λιγότερο από 30% ο κάθε ένας, η λογική και οι πιθανότητες είναι ότι αυτός που πήρε το 42% θα εκλεγεί τελικά.

Το δεύτερο όμως και πιο σημαντικό, είναι ο τρόπος εκλογής των δημοτικών συμβούλων. Ο λόγος που αυτό είναι σημαντικό είναι διότι από δω και πέρα θα ψηφίζεις προσωπικότητα και όχι απλά δήμαρχο, παράταξη, συνδυασμό ή κόμμα. Τούτο διότι, μπορείς να ψηφίζεις πλέον πρόσωπα που θεωρείς ότι θα κάνουν σωστή δουλειά, ανεξαρτήτως πολιτικών χρωμάτων.

Ουσιαστικά δηλαδή, με αυτή την απλή κίνηση το υπουργείο εσωτερικών (και ειλικρινά τα συγχαρητήριά μου στην κυβέρνηση για αυτή την αλλαγή) πετυχαίνει την ανεξαρτητοποίηση της νομοθετικής από την εκτελεστική εξουσία.

Με λίγο λόγια, το τι μπορεί να κάνει ή όχι ο δήμαρχος από δω και πέρα δεν είναι συνάρτηση του αν έχει την πλειοψηφία ή όχι στο δημοτικό συμβούλιο (διότι μπορεί και να μην την έχει), αλλά αν συμφωνούν οι δημοτικοί σύμβουλοι με αυτά που θέλει να κάνει. Διότι αν δεν συμφωνούν τότε θα πρέπει να παζαρέψει τι μπορεί να δώσει αναλογικά για να πάρει αυτό που θέλει.

Που σημαίνει ότι ίσως για πρώτη φορά από ίδρυσης του ελληνικού κράτους, θα υπάρχει πολιτικός συμβιβασμός μεταξύ της εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας, έστω και αν είναι μονάχα σε δημοτικό επίπεδο.

Θα μου πείτε, μα καλά πως να κάνει ο δήμαρχος το έργο του, αν δεν μπορεί να έχει την πλειοψηφία στο δημοτικό συμβούλιο; Την απάντηση την είπα πιο πάνω και είναι κάτι που δεν συνηθίζεται σε αυτή τη χώρα, και αυτό επαναλαμβάνω είναι συμβιβασμός.

Διότι ο κυριότερος λόγος που είμαστε σήμερα εδώ που είμαστε, είναι ακριβώς διότι υπάρχουν οι πλειοψηφίες που καταλήγουν να λειτουργούν σαν κλίκες και ουσιαστικά κάνουν ό,τι θέλουν, χωρίς κανένας να μπορεί να κάνει τίποτα.

Με το νέο καθεστώς, οι κλίκες αυτές δεν μπορούν  να υπάρξουν, διότι οι δημοτικοί σύμβουλοι δεν χρωστούν πλέον την θέση τους στον δήμαρχο, ή στον όποιον συνδυασμό, αλλά διότι τους επέλεξε ο κόσμος.

Και αν θέλετε την άποψή μου, μόνο με μια τέτοια αλλαγή θα καταλάβουν μελλοντικά οι ψηφοφόροι για ποιο λόγο θα πρέπει να κάνουμε το ίδιο σε επίπεδο βουλής. Με λίγα λόγια, να ψηφίζεις στο ένα ψηφοδέλτιο για πρόεδρο (ή πρωθυπουργό αν θέλετε) και σε ένα ξεχωριστό ψηφοδέλτιο τον βουλευτή που θέλεις, ανεξάρτητα αν ανήκει στο ίδιο κόμμα με τον πρωθυπουργό ή όχι.

Για μένα λοιπόν, η αλλαγή στον τρόπο ψηφοφορίας στις δημοτικές εκλογές είναι ίσως η σημαντικότερη διαρθρωτική και θεσμική αλλαγή των τελευταίων 50 ετών.

george.kesarios@capital.gr
Πηγή :