Σέριφος Πως θα είναι το νεοκλασικό αυτό κτήριο του Μεγάλου Λειβαδιού που έχει χαρακτηρισθεί ως"έργο τέχνης" video

La maison du contremaître des mines en passe de devenir un centre culturel

Το σπίτι του εργοδηγού του ορυχείου σε διαδικασία να γίνει πολιτιστικό κέντρο

φωτο

Jannick Hubert

Τα μεταλλεία που βρίσκονται στο νοτιοδυτικό μέρος του νησιού στην θέση Μεγάλο Λιβάδι (εγκαταστάσεις υπάρχουν ακόμα σε διπλανούς κολπίσκους όπως ο Κουταλάς, και το Μέγα Χωριό). Πρόκειται για εδάφη πλούσια σε κοιτάσματα μεταλλεύματος την εξόρυξη των οποίων ανέλαβαν κατά διάφορα χρονικά διαστήματα διάφοροι εργολάβοι, μηχανικοί, εταιρείες, ή οικογένειες. Το 1867 (?) εκδίδεται η πρώτη επίσημη άδεια εξόρυξης μεταλλεύματος με Βασιλικό διάταγμα του Όθωνα (?), και στις 2-10-1869 αρχίζει επίσημα η εξόρυξη από την Ελληνική μεταλλευτική Εταιρεία που ήλεγχε η Εθνική τράπεζα της Ελλάδος, και διέθετε οικονομικό κεφάλαιο 3.000.000 δραχμές. Το 1873 τις εξορυκτικές εργασίες αναλαμβάνει ο εργολάβος Δεκαβάλας, και από το 1880 έως το 1910 διάφοροι εργολάβοι ή μηχανικοι (Σινοδινός, Λισμανής, Εταιρεία Εργοληψιών, Καραμπελάς κλπ). 

 Ως τα 1900 οι εργάτες έφταναν τους 2.000 και είχαν έρθει στην Σέριφο από την Αμοργό, την Κάρπαθο, την Πάρο ακόμα και από την Πελοπόννησο, αργότερα από το 1900 και μετά κυμαίνοταν από 150 ως 400 εργάτες. 

Ως το 1900 είχαν εξορυχθεί μόλις 8.000 τόνοι μετάλλευμα, και από το 1901 ως το 1905 η παραγωγή εκτινάσσεται στους 123.000 τόνους, το 1910 στους 170.000 τόνους, το 1914 στους 110.000 τόνους, και το 1915 μόλις στους 27.500 τόνους με αποτέλεσμα την μείωση της δραστηριότητας, την απόλυση εργασιών και τις βίαιες συγκρούσεις μεταξύ της Χωροφυλακής και των εργατών. Σημαντικό ρόλο στην λειτουργία των μεταλλείων και της ζωής στην περιοχή έπαιξε η ανάληψη των μεταλλείων και της εξορυκτικής δραστηριότητας από την οικογένεια Γκρόμαν. 

Ο Αιμίλιος Γκρόμαν ήταν Γερμανός μηχανικός-μεταλλειολόγος που εκμεταλλεύτηκε τα μεταλλεία για μεγάλο χρονικό διάστημα, μετέφερε την έδρα της εταιρείας από τον Κουταλά στο Μεγάλο Λιβάδι, έκτισε το διοικητήριο το οποίο εκτός από τις διοικητικές υπηρεσίες περιελάμβανε την κατοικία του γενικού διευθυντή και το χημείο, γύρω από το διοικητήριο κτίστηκαν οικίες, σταθμός χωροφυλακής, μικρό νοσοκομείο, και το περίφημο για την εποχή Γρομάνειο εκπαιδευτήριο, δηλ. σχολείο για τα παιδιά των εργατών. 

Ακόμα έκτισε εργατικές κατοικίες στον Κουταλά.

«Στερέωση, αποκατάσταση και αλλαγή χρήσης διατηρητέου κτηρίου πρώην Διοικητηρίου Μεταλλείων σε πολιτιστικό κέντρο» στο “Μέγα Λιβάδι” Σερίφου, συνολικού προϋπολογισμού ενός εκατομμυρίου, πεντακοσίων τριάντα δύο χιλιάδων, διακοσίων πενήντα οκτώ Ευρώ και έξι λεπτών (1.532.258,06€) (πλέον ΦΠΑ. 24%). 

Το έργο έχει ενταχθεί στο Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Ειδικού Σκοπού για το Νότιο Αιγαίο 2017-2020 και χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (Εθνικοί Πόροι), ΣΑΕ 367 του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Το έργο αφορά σε στερέωση – αποκατάσταση και αλλαγή χρήσης του διατηρητέου κτηρίου πρώην Διοικητηρίου Μεταλλείων σε πολιτιστικό κέντρο, στο Μεγάλο Λιβάδι Σερίφου.

 Πρόκειται για ένα επιβλητικό διώροφο κτήριο μακρόστενο ορθογωνικής κάτοψης με εμφανή τα στοιχεία της αρχιτεκτονικής των νεοκλασικών επαύλεων του τέλους του 19ου αιώνα. Έχει συνολικό εμβαδόν 582,00 τ.μ. 

Το νεοκλασικό αυτό κτήριο του Μεγάλου Λειβαδιού έχει χαρακτηρισθεί ως "έργο τέχνης" «Υπουργική Απόφαση, ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/2384/46173/2-9-83.ΦΕΚ.654/Β/16-11-83». Η κατάσταση που παρουσιάζει το Διοικητήριο είναι μέτρια και έγινε κακή μετα την πυρκαγια το καλοκαίρι του 2013 . 

Οι τοιχοποιίες μακροσκοπικά εμφανίζουν κακη κατάσταση, ενώ τα επιχρίσματα των όψεων έχουν αποσαθρωθεί σε πολλά σημεία και τα ξύλινα πατώματα στη βόρεια πλευρά έχουν καταρρεύσει όπως και η στέγη. 

Σύμφωνα με το κτηριολογικό πρόγραμμα οι απαιτούμενοι χώροι είναι: 

Ισόγειο - Γραφείο- αρχείο - Ανελκυστήρας για ΑΜΕΑ - Τουαλέτες (2) ανδρών (2) γυναικών (1) αναπήρων - Εκθεσιακοί χώροι 

Α Όροφος - Συνεδριακοί – Εκθεσιακοί χώροι - Αναψυκτήριο - Χώρος ύπνου υψηλής προσωπικότητας - Ανελκυστήρας ατόμων με ειδικές ανάγκες 

Για την στερέωση – αποκατάσταση και αλλαγή χρήσης του πρώην Διοικητηρίου Μεταλλείων, προβλέπονται οι εξής εργασίες αποκατάστασης: 

- Καθαίρεση υπάρχουσας στέγης και ψευδοροφής με διατήρηση κατά τον δυνατόν των κεραμιδιών που υπάρχουν. - 

Απομάκρυνση όλων των επιχρισμάτων των φερουσών τοιχοποιιών και από τις δύο όψεις - Αρμολογήματα και εφαρμογή ενεμάτων για την αποκατάσταση των λιθοδομών - 

Αποκατάσταση ξύλινου πατώματος που εδράζεται σε ξύλινες φέρουσες δοκούς επί της φερόμενης λιθοδομής - 

Κατασκευή νέων ενισχυμένων επιχρισμάτων στην φέρουσα λιθοδομή - Ανακατασκευή της στέγης στην ίδια μορφή με την υπάρχουσα καθώς και όλων των διακοσμητικών κλπ στοιχείων του κτιρίου - Διαμόρφωση περιβάλλοντα χώρου - Τοποθέτηση ανελκυστήρα με μεταλλικό φέροντα οργανισμό - Επισκευή τοξοτών υπέρθυρων και αποκατάσταση των μεταλλικών πρεκιών και κουφωμάτων. 

Πηγή :