«STOP» από το ΣτΕ για την επένδυση στην Κουμπάρα Ίου

Tην προσφυγή των κατοίκων και φορέων του νησιού της Ίου έκανε δεκτή το Συμβούλιο της Επικρατείας, όσον αφορά στη νομιμότητα του Σύνθετου Τουριστικού Καταλύματος μεγάλου ομίλου, που προγραμματιζόταν για την περιοχή της Κουμπάρας στο νησί της Ίου.

Μη νόμιμη, σύμφωνα με την απόφαση του ΣτΕ, κρίθηκε η έγκριση των περιβαλλοντικών όρων, της επένδυσης που αφορά σε δημιουργία Σύνθετου Τουριστικού Καταλύματος στην Ίο, με κυριότερο λόγο την έλλειψη χωροταξικού σχεδιασμού.

Αξίζει να υπενθυμιστεί, πως η επένδυση αυτή είχε φέρει αρκετές αντιδράσεις στην τοπική κοινωνία του νησιού, καθώς αφορά σε ένα ακόμη εγχείρημα μεγαλο-επιχειρηματία, ο οποίος έχει στην ιδιοκτησία του ήδη το 30% σχεδόν της έκτασης του νησιού.

Μη επαρκής η ενημέρωση των πολιτών για την κατάθεση ενστάσεων

Σύμφωνα με το σκεπτικό της περίληψης της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας, για την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων δημοσίων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον, η Ευρωπαϊκή νομοθεσία προβλέπει, πως στο ενδιαφερόμενο κοινό πρέπει να παρέχονται πραγματικές δυνατότητες να συμμετάσχει εγκαίρως στη διαδικασία λήψεως αποφάσεων επί ζητημάτων σχετικών με το περιβάλλον.

Ωστόσο, όσον αφορά στη συγκεκριμένη περίπτωση, το Δ.Ε.Ε. έκρινε ότι καθόσον, κατά την ημερομηνία δημοσιοποιήσεως της προσκλήσεως προκειμένου το κοινό να λάβει γνώση της ΜΠΕ και να διατυπώσει τις απόψεις του επ’ αυτής, η πλειονότητα των ενδιαφερομένων διέμενε στη νήσο Ιο ή είχε την κυριότητα ακινήτου ευρισκομένου στη νήσο αυτή, ενώ ακόμη και η δημοσίευση της σχετικής πρόσκλησης στον τοπικό Τύπο, αλλά και η δημοσίευση των αποφάσεων του Υπουργείου Περιβάλλοντος, του Δήμου Ιητών και της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, όπως αυτή πραγματοποιήθηκε, κρίθηκε πως δεν μπορούσε να συμβάλει επαρκώς στην ενημέρωση του ενδιαφερόμενου κοινού.

«Από τα ανωτέρω δεδομένα, οι ως άνω ενέργειες και δράσεις ενημέρωσης και δημοσιότητας, δεν απετέλεσαν, από μόνες τους και σε συνδυασμό μεταξύ τους, αποτελεσματικούς δίαυλους ενημέρωσης των μελών του ενδιαφερομένου κοινού, ήτοι προεχόντως των κατοίκων της Ίου και των νομικών προσώπων ή ενώσεων προσώπων που μεριμνούν για το περιβάλλον της νήσου, προκειμένου να θεωρηθεί ότι στα μέλη αυτά είχαν εξασφαλισθεί πραγματικές δυνατότητες να συμμετάσχουν κατά τον κρίσιμο χρόνο στη διαδικασία λήψης της επίμαχης απόφασης. Ούτε, εξάλλου, αποδείχθηκαν πρόσφορες στην πράξη, εφόσον από τα στοιχεία που προσκομίστηκαν στο Δικαστήριο δεν προκύπτει ότι κάτοικοι της Ίου ή νομικά πρόσωπα ή ενώσεις προσώπων που μεριμνούν για το περιβάλλον της νήσου συμμετείχαν στη διαβούλευση. Συνεπώς, δεν μπορεί να αντιταχθεί στους αιτούντες το τεκμήριο πλήρους γνώσεως της προσβαλλομένης της διάταξης του άρθρου 19α του ν. 4014/2011, το οποίο, κατά την εν λόγω διάταξη, δημιουργείται από την ανάρτηση της ΑΕΠΟ στον δικτυακό τόπο aepo.ypeka.gr. Συνακόλουθα, μόνη η πάροδος 1 έτους και 6 μηνών από την έκδοση της προσβαλλομένης ΑΕΠΟ ή 1 έτους και 5 μηνών από την ανάρτησή της στον εν λόγω δικτυακό τόπο, έως την κατάθεση της αιτήσεως ακυρώσεως, έστω και εάν αυτή συνδυασθεί με το οφειλόμενο από τους αιτούντες εύλογο ενδιαφέρον και τη δημοσιότητα που έλαβε το έργο τον Αύγουστο του έτους 2014 σε εθνικό επίπεδο, δεν αρκούν για να δημιουργήσουν τεκμήριο γνώσης της προσβαλλομένης και του εγκριθέντος έργου από τους αιτούντες και δη σε χρόνο που θα καθιστούσε εκπρόθεσμη την άσκηση της αιτήσεως ακυρώσεως. Και τούτο διότι, όπως προβάλλεται από τους αιτούντες, η εκτέλεση των πρώτων εργασιών που προσδίδουν στο έργο την περιγραφόμενη στις προσβαλλόμενες πράξεις μορφή του και, συγκεκριμένα, των εργασιών για την κατασκευή του τεχνικού έργου της σύνδεσης της χερσονήσου του Διακοφτού με την ενδοχώρα της Ίου, ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του έτους 2015. Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, και ενόψει όσων αναφέρονται στην C-280/2018 απόφαση του Δ.Ε.Ε. για τη συγκεκριμένη περίπτωση, η κρινόμενη αίτηση ακυρώσεως ασκείται εμπροθέσμως.)», αναφέρεται στην περίληψη της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Αιχμή του δόρατος για τους προσφεύγοντες η έλλειψη χωροταξικού σχεδιασμού

Όπως αναφέρεται στην περίληψη του σκεπτικού της απόφασης, «η πραγματοποίηση έργων ανάπτυξης παραγωγικών και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων είναι επιτρεπτή μόνον σε περιοχές, OL οποίες εκ των προτέρων και με βάση νόμιμα κριτήρια έχουν καθορισθεί ως περιοχές, προοριζόμενες για την ανάπτυξη των εν λόγω συγκεκριμένων δραστηριοτήτων», ενώ κρίνεται, πως «δεν είναι νόμιμη η απευθείας έκδοση διοικητικών πράξεων, με τις οποίες καθορίζεται θέση συγκεκριμένης παραγωγικής δραστηριότητας και δη εντός ευαίσθητου οικοσυστήματος, κατά παράλειψη του προσήκοντος επιπέδου χωρικού σχεδιασμού, χωρίς, δηλαδή, να έχει προηγουμένως εγκριθεί για την περιοχή το προβλεπόμενο από την κείμενη νομοθεσία οικείο σχέδιο χρήσεων γης».

Παρακάτω, περιγράφεται το μέγεθος της επένδυσης, η οποία αφορά στη δημιουργία ενός ολόκληρου οικισμού, με κυκλαδίτικα χαρακτηριστικά, σε γήπεδο 182 στρεμμάτων, με 81 αυτόνομα διαμερίσματα με συμπληρωματικές εγκαταστάσεις αναψυχής, άθλησης και γενικά υπηρεσιών διάθεσης του ελεύθερου χρόνου των τουριστών μετά των αναγκαίων δικτύων υποδομών.

Το ΣτΕ κρίνει, πως «οι εγκαταστάσεις και υποδομές του έργου, σε συνδυασμό με τις προβλεπόμενες εκτεταμένες επεμβάσεις στην παράκτια περιοχή και, ιδίως, τη δημιουργία δύο τεχνητών παραλιών, η οποία περιλαμβάνει την κατασκευή μεγάλων τεχνικών έργων (προβόλων και κυματοθραυστών) και τη βίαιη επέμβαση στη φυσική μορφή του παράκτιου τοπίου με την αποκοπή και αποκαθήλωση βράχων και τη μεταφορά και εναπόθεση δάνειου ιζήματος, έχουν ως αναπόφευκτη συνέπεια την ανάλωση του φυσικού κεφαλαίου της περιοχής και την αλλοίωση της φυσιογνωμίας της. Συνιστούν, ως εκ τούτου, εκτεταμένη επέμβαση και δη οικιστική ενεργοποίηση σε περιοχή, η οποία είναι εκτός σχεδίου, σχεδόν άθικτη και αδόμητη και συνιστά ευαίσθητο παράλιο οικοσύστημα μικρής νήσου. Η επέμβαση δε αυτή απέκτησε, κατά τη διαδικασία της αδειοδότησης του έργου, ακόμη πιο έντονα χαρακτηριστικά σε σχέση με τον αρχικό της σχεδιασμό».

Όπως τονίζεται, «τα ως άνω χαρακτηριστικά του έργου, όπως διαμορφώθηκε τελικώς, αλλά και τα χαρακτηριστικά της περιοχής επέμβασης ως παράκτιου και νησιωτικού οικοσυστήματος, προϋποθέτουν και επιβάλλουν την ένταξη του έργου σε χωροταξικό σχεδιασμό», τον οποίο δεν υποκαθιστούν τα υφιστάμενα χωροταξικά πλαίσια που είναι αποσπασματικά ή γενικότερα.

Ως εκ τούτου, το Συμβούλιο της Επικρατείας καταλήγει, πως «η πρώτη προσβαλλομένη κοινή υπουργική απόφαση, με την οποία αδειοδοτήθηκε περιβαλλοντικά το έργο, είναι ακυρωτέα ως μη νόμιμη κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την αίτηση ακυρώσεως ότι η έγκριση των περιβαλλοντικών όρων του επίμαχου ΣΤΚ εχώρησε κατά παράβαση της κείμενης περιβαλλοντικής και πολεοδομικής νομοθεσίας ερμηνευόμενης ενόψει των επιταγών του άρθρου 24 παρ. 1 του Συντάγματος περί προστασίας του περιβάλλοντος και διαφύλαξης της αειφορίας, ιδίως εν όψει του χαρακτήρα της νήσου Ίου, ως ευαίσθητου οικοσυστήματος με περιορισμένη φέρουσα ικανότητα, αλλά και των επιταγών του άρθρου 24 του Συντάγματος για ορθολογικό χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό. Αποβαίνει δε αλυσιτελής η έρευνα των λοιπών προβαλλομένων λόγων ακυρώσεως».

Το πλήρες κείμενο της απόφασης θα αναρτηθεί αμέσως μετά την καθαρογραφή του από το Δικαστήριο.

Πηγή : https://www.koinignomi.gr/