Δήλωση θανάτου και στο Κτηματολόγιο

Γιώργος Λιάλιος

Σε περίπτωση θανάτου ενός ανθρώπου που έχει οποιαδήποτε ακίνητη περιουσία, εκείνοι που θα τον κληρονομήσουν θα πρέπει μέσα σε διάστημα ενός μήνα να το γνωστοποιήσουν στο κτηματολόγιο, ανεξάρτητα από τη διαδικασία αποδοχής κληρονομιάς. 

Αυτό ορίζει σχέδιο νόμου που κατατέθηκε στη Βουλή και προβλέπει την ψηφιακή σύνδεση των ληξιαρχείων με το κτηματολόγιο. Κύριο θέμα του σχεδίου νόμου είναι η ενσωμάτωση του ιταλικού κτηματολογίου (Ρόδου, Κω και τμήματος της Λέρου), που υφίσταται από το 1948, στο Εθνικό Κτηματολόγιο. 

Με την ενσωμάτωση θα αλλάξει και ο τρόπος που γίνονται οι χρησικτησίες στις συγκεκριμένες περιοχές. Το λεγόμενο ιταλικό κτηματολόγιο καταρτίστηκε κατά την ιταλική κατοχή των Δωδεκανήσων και αφορούσε μόνο τη Ρόδο, την Κω και το Λακκί της Λέρου. Το κτηματολόγιο αυτό ήταν πολύ εξελιγμένο, όχι μόνο για την εποχή του, αλλά και για την κατάσταση που επικρατούσε για πολλές δεκαετίες στο ελληνικό κράτος. Απόδειξη είναι ότι, όταν το 1995 αποφασίστηκε η δημιουργία κτηματολογίου, τα νησιά αυτά ήταν τα μόνα στη χώρα που είχαν ανάλογο κτηματολόγιο σε λειτουργία.

Πρακτικά προβλήματα

Τα προβλήματα ωστόσο ήταν πολλά. Κατ’ αρχάς, παρότι το ιταλικό κτηματολόγιο είχε πολύ ακριβείς χάρτες, στην πορεία των ετών αυτοί δεν «ενημερώνονταν» για τις αλλαγές (λ.χ. κατατμήσεις), με αποτέλεσμα να μην ανταποκρίνονται σήμερα στην πραγματικότητα. Ενα δεύτερο πρόβλημα ήταν η υποστελέχωση του γραφείου, που παρέμεινε για χρόνια ουσιαστικά με έναν υπάλληλο, με αποτέλεσμα σήμερα να έχει συγκεντρωθεί ένας μεγάλος αριθμός δικαιοπραξιών που δεν έχουν «περαστεί». Η ένταξη του «Κτηματολογίου Δωδεκανήσου» στο Εθνικό Κτηματολόγιο, η οποία προβλεπόταν από το 1995 αλλά δεν ολοκληρώθηκε ποτέ, δεν θα γίνει με συλλογή δηλώσεων από τους ιδιοκτήτες (όπως στην υπόλοιπη χώρα), αλλά «εσωτερικά», με τη μεταφορά των στοιχείων στο νέο σύστημα.

 Ετσι τα στοιχεία θα καταγράφονται με ενιαίο τρόπο και, το πιο σημαντικό, θα συνδεθούν τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα με τον χάρτη. Επειδή σε αυτή τη διαδικασία… θα έρθουν πολλά στο φως, θα πραγματοποιηθεί ανάρτηση των στοιχείων. Να σημειωθεί επίσης πως, σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, όσα ακίνητα είναι αγνώστου ιδιοκτήτη θα αποδοθούν απευθείας στο Δημόσιο. Τέλος, θα αλλάξει η διαδικασία απόδειξης της χρησικτησίας (θα γίνει ίδια με την υπόλοιπη χώρα): η κυριότερη αλλαγή είναι ότι θα χρειάζονται 20 χρόνια αποδεδειγμένης νομής, αντί για 15 χρόνια, στα συγκεκριμένα νησιά. 

 Στο ίδιο σχέδιο νόμου συμπεριλαμβάνονται και άλλες αλλαγές που αφορούν το κτηματολόγιο. Η πιο σημαντική από αυτές είναι η απευθείας σύνδεση του Ελληνικού Κτηματολογίου με τα ληξιαρχεία, με σκοπό να ενημερώνεται αυτόματα το κτηματολόγιο για τα στοιχεία της ληξιαρχικής πράξης θανάτου κάθε δικαιούχου (το πώς θα διαχωρίζονται όσοι είχαν ακίνητη ιδιοκτησία από όσους δεν είχαν, μένει να αποδειχθεί).

 «Σκοπός της ρύθμισης είναι η ικανοποίηση της αρχής της δημοσιότητας και η ασφάλεια των συναλλαγών. Σήμερα δεν μπορεί κανείς να πληροφορηθεί εάν ο κύριος ενός ακινήτου απεβίωσε, ώστε να αναζητήσει, για οποιονδήποτε λόγο, τους κληρονόμους του», αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση. Παράλληλα προβλέπεται ότι οι πλησιέστεροι συγγενείς του θανόντος ιδιοκτήτη θα πρέπει εντός ενός μήνα να ενημερώσουν το κτηματολόγιο, ανεξάρτητα από τη διαδικασία αποδοχής κληρονομιάς. 

Η προσθήκη αυτή δεν δείχνει να έχει λόγο ύπαρξης, αφού υποτίθεται ότι το κτηματολόγιο θα ενημερώνεται αυτόματα (και επομένως προσθέτει ένα αναίτιο βάρος σε μια ούτως ή άλλως δύσκολη περίοδο στη ζωή ενός ανθρώπου). Τέλος, το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει ειδική διαδικασία υπέρ των συνεπών προς το κτηματολόγιο πολιτών στις περιοχές όπου το κτηματολόγιο παρουσιάζει προβλήματα (Λέσβος, Χίος, Λευκάδα). 

 76+3 σχέδια πολεοδομίας

 Την πρώτη μεγάλη ομάδα 76 μελετών για την κατάρτιση γενικών πολεοδομικών σχεδίων πρόκειται να προκηρύξει το υπουργείο Περιβάλλοντος. Στην ομάδα περιλαμβάνονται περιοχές από τη Θράκη, τη Μακεδονία, τη Θεσσαλία, την Ηπειρο και τη Στερεά Ελλάδα. 

Επιπλέον, θα ανατεθούν ακόμα τρία ειδικά πολεοδομικά σχέδια (ΕΠΣ): για δύο ομάδες νησιών των Κυκλάδων (η πρώτη αφορά τις Μικρές Κυκλάδες και την Αντίπαρο και η δεύτερη Κύθνο, Σέριφο, Σίφνο, Μήλο και Κίμωλο) και για τμήμα του Δήμου Δελφών (δημοτικές ενότητες Δελφών και Παρνασσού) και τον Δήμο Διστόμου – Αράχωβας – Αντίκυρας. Αξιοσημείωτο πάντως είναι το γεγονός ότι θα ανατεθεί με μία μελέτη ο σχεδιασμός του συνόλου των Δυτικών Κυκλάδων, με τις συντομευμένες διαδικασίες εκπόνησης των ΕΠΣ. 

Πηγή : https://www.kathimerini.gr/