Οι «μασκαριές» της Σερίφου Η «Καπετανία»

ΟΔήμαρχος Σερίφου Κ Ρεβίνθης 
Έβίβα και του Καπετάνιου!
Η παράδοση είναι οι ρίζες μας!

Και του χρόνου! #Καπετανία2023

Δήμος Σερίφου

Οι Απόκριες στην Ελλάδα είναι ένα έθιμο, του οποίου οι ρίζες απαντώνται στις αρχαίες «Διονυσιακές γιορτές». Οι άνθρωποι προς τιμήν του Διονύσου μεταμφιέζονταν, γιόρταζαν, χόρευαν και πίνανε κρασί. Ξάνθη, Κοζάνη, Τύρναβος, Ορχομενός, Πάτρα, Ρέθυμνο είναι από τα πιο ξακουστά καρναβάλια της χώρας μας, που από βορρά προς νότο ομαδικές μασκαράτες οργανώνουν χορούς, γλέντια, σάτιρα ενσωματώνοντας διάφορα έθιμα κάθε περιοχής. Αυτό που δεν έχει ακουστεί ιδιαιτέρως, είναι ότι η ευκαιρία για ξεφάντωμα, κρασί και χίλια δυο πειράγματα δε λείπει από τα νησιά μας. 

. Οι Κυκλάδες δε στερούνται φαντασίας και εθίμων τις Απόκριες.

 Οι «μασκαριές» της Σερίφου είναι ένα αντιπροσωπευτικό παράδειγμα. 

Οι ντόπιοι ντύνονται μασκαράδες, φοράνε αποκριάτικες μουτσούνες, τριγυρνούν στα γλέντια και πειράζουν τους παρευρισκόμενους, οι οποίοι προσπαθούν να τους αναγνωρίσουν. Αν κάποιος ανατρέξει στα δρομολόγια πλοίων Κυκάδες και ταξιδέψει ως τη Σέριφο, έχει κι άλλο ενδιαφέρον έθιμο να δει. Αυτό της Καπετανίας. 

 Η «Καπετανία» τόσο κοντά στην Αθήνα, όσο ο Πειραιάς στη Σέριφο 

 Τι διαδραματίζεται λοιπόν αυτές τις μέρες σε μια απόσταση τόσο σύντομη όσο η απόσταση Πειραιάς – Σέριφος; Εκεί την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς και με τον ερχομό της Άνοιξης απαντάται ένα έθιμο με ρίζες στον 16 ο αιώνα, αυτό της Καπεταναίας, που ως το 1821 ονομάζονταν «λολοπανήγυρο». 

Λόγω του ότι στη Σέριφο εγκαταστάθηκαν αρκετοί Πελλοπονήσιοι Κάπετάνιοι της Επανάστασης το εν λόγω έθιμο πήρε την ονομασία «Καπετανία». 

 Οι κάτοικοι του νησιού χωρίζονται σε δύο ομάδες. Κάθε ομάδα επιλέγει τον αρχηγό της, τον Καπετάνιο.

 Εκείνος με τη σειρά του ορίζει τα μέλη της ομάδας και τους οργανοπαίχτες του και μοιράζει τους ακόλουθους ρόλους: η Καπετάνισσα, ο σημαιοφόρος, η φρουρά, οι πολεμιστές. 

Σκοπός τους ήταν να αναπαριστήσουν έναν πόλεμο μεταξύ Ελλήνων και διαφορετικών κάθε φορά εχθρών, πχ Τρώων, Τούρκων, Αιγύπτιων. Η σύγκρουση αυτή λάμβανε χώρα έξω από τη Μονή Ταξιαρχών, όπου προσέρχονταν όλοι μαζί σα μια ομάδα για να προσκυνήσουν. Οι καλόγεροι πρόσφεραν φαγητό και κρασί και οι συμμετέχοντες για να ανταποδώσουν, επέστρεφαν μια βδομάδα μετά για να καλλιεργήσουν τα αμπέλια του Μοναστηριού. 

 Με το πέρασμα των χρόνων επήλθαν και παραλλαγές, ενώ το έθιμο κινδύνευσε και με εξαφάνιση, ώσπου το 2003 ο Σύλλογος Γυναικών της Σερίφου Ανδρομέδα αναβίωσε το έθιμο. Έκτοτε το έθιμο αναβιώνει κάθε χρονιά την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς. 

Σήμερα αν κάποιος αποφασίσει για τις Απόκριες μια απόδραση σε κοντινή απόσταση από την Αθήνα ακολουθώντας το δρομολόγιο Πειραιάς- Σέριφος, θα δει το νησί να πλημμυρίζει από μασκαράδες, φωνές, χαρές και γέλια. 

Οι καρναβαλιστές κάνουν τη γύρα του νησιού υπό τους ήχους των παραδοσιακών οργάνων περνώντας μέσα από τη Μονή Ταξιαρχών.