Το Κατάρ δουλεύει με… δανεικά

Camilla Hall και Simeon Kerr

Όταν οι τραπεζίτες καταθέτουν προτάσεις εξαγορών στους αξιωματούχους του Κατάρ τις περισσότερες φορές προτείνουν και τον τρόπο χρηματοδότησης αυτών των τοποθετήσεων. Μπορεί να μοιάζει αντιφατικό ότι μία από τις πλουσιότερες χώρες στον κόσμο δανείζεται για να χρηματοδοτήσει τις εξαγορές της, αλλά αυτό συμβαίνει ακριβώς επειδή είναι ένα κράτος με τεράστιο πλούτο, που μπορεί να δανειστεί με σχεδόν μηδενικό κόστος.

«Δεν μπορείς ούτε καν να κλείσεις ραντεβού με τους Καταριανούς εάν δεν έχεις και ένα πακέτο χρηματοδότησης να προτείνεις», δηλώνει τραπεζίτης που ασχολείται εδώ και χρόνια με την περιοχή του Κόλπου.

Το εύρος των διεθνών επενδύσεων της κυβέρνησης είναι γνωστό. Από το 2006 έχει συγκεντρώσει μερίδια σε εταιρίες από τη VW-Porsche και την LVMH, μέχρι την Credit Suisse και την Barclays. Ελάχιστα, όμως, γνωρίζουμε για τη δομή χρηματοδότησης όλων αυτών των συμφωνιών.
Η είδηση για την έρευνα εναντίον της Barclays σχετικά με τις κατηγορίες για χρηματοδότηση του Κατάρ εν μέσω της χρηματοοικονομικής κρίσης του 2008 -όταν η βρετανική τράπεζα στράφηκε δύο φορές στην πετρελαιοπαραγωγό χώρα για να αντλήσει συνολικά 1,6 δισ. στερλίνες- στρέφει τα φώτα στο εύρος και στη φύση του δανεισμού του Κατάρ.

Η Standard & Poor’s, η οποία αξιολογεί το Κατάρ με την «πολύ υψηλή» βαθμολογία «ΑΑ», εκτιμά ότι το καθαρό χρέος είναι περίπου 50% του ΑΕΠ. Αυτό περιλαμβάνει το κρατικό χρέος και εκτιμήσεις για τα περιουσιακά στοιχεία και το παθητικό. Ο αναλυτής Trevor Cullinam, όμως, προσθέτει ότι η έλλειψη διαφάνειας αναφορικά με τα κρατικά κεφάλαια εξακολουθεί να είναι εστία ανησυχίας.

 

Τα τελευταία χρόνια, η Qatar Holding έχει αναδειχθεί σε ένα από τα πιο δυναμικά κρατικά επενδυτικά ταμεία στον κόσμο, αγοράζοντας τρανταχτά ονόματα όπως το Harrods στο Λονδίνο, ενώ πρόσφατα έπαιξε βασικό ρόλο στην τεράστια συγχώνευση των Xstrata και Glencore.
Η κυβέρνηση και τα μέλη της βασιλικής οικογένειας έχουν προχωρήσει σε τοποθετήσεις μέσω διαφόρων επενδυτικών οχημάτων, αλλά η μερίδα του λέοντος στις επενδύσεις που έχουν δημοσιοποιηθεί ανήκει στην Qatar Holding.

 Ενεργεί περισσότερο σαν hedge fund παρά σαν κλασικό κρατικό επενδυτικό ταμείο και οι τραπεζίτες που γνωρίζουν την Qatar Holding αναφέρουν ότι ελάχιστες είναι οι συμφωνίες που κάνει χωρίς ένα δάνειο που να χρηματοδοτεί την εξαγορά.
Η εξαγορά του Harrods και το μερίδιο στη VW-Porsche έχουν μεγάλη μόχλευση σύμφωνα με όσα δηλώνουν τραπεζίτες προσκείμενοι στις εξελίξεις. H Qatar Holding, ο άμεσος επενδυτικός βραχίονας της Qatar Investment Authority, δεν ήταν διαθέσιμη να σχολιάσει.

Η ταχεία αύξηση αυτών των συμφωνιών συνεπάγεται ότι το επενδυτικό ταμείο ορισμένες φορές μπορεί ακόμη και να αγωνίστηκε για να πετύχει τους στόχους της επένδυσης. Μπορεί να βρει τόσο εύκολα και φτηνά πρόσβαση σε χρηματοδότηση που ορισμένες φορές επιλέγει να χρησιμοποιήσει τον δανεισμό και όχι τα υπέρογκα έσοδα από το φυσικό αέριο για τις επενδύσεις, σύμφωνα με άλλη πηγή προσκείμενη στις εξελίξεις. «Είναι στο DNA του», δηλώνει και προσθέτει: «Το Κατάρ λατρεύει τις δομημένες συμφωνίες».
Η στρατηγική του Κατάρ δεν είναι η μοναδική στον πετρελαιοπαραγωγό Κόλπο.

Στο γειτονικό Αμπού Ντάμπι, επενδυτικά ταμεία που συνδέονται με το κράτος, όπως η Aabar και η Ipic, επίσης εκμεταλλεύονται την άνεση των τραπεζών, δεδομένου του μεγάλου κρατικού πλούτου, και χρηματοδοτούν με δάνεια μεγάλες διεθνείς εξαγορές.
«Η δύναμη πυρός τους μεγιστοποιείται εάν χρησιμοποιήσουν μόχλευση», δηλώνει τραπεζίτης με έδρα στο Ντουμπάι.

Εν μέσω αυτού του διεθνούς οικονομικού περιβάλλοντος, όπου η ρευστότητα είναι ο βασιλιάς, οι ισχυροί επενδυτές του Κόλπου γνωρίζουν ότι μπορούν να υπαγορεύουν τους όρους και οι τράπεζες θα συνεχίσουν να έρχονται τρέχοντας. «Το Κατάρ είναι διαβόητο επειδή πάντα προσπαθεί να βγάλει κάτι από το τίποτα», δηλώνει παρατηρητής των χρηματοοικονομικών οργανισμών της περιοχής. «Χρειάζεται σχεδόν να τους πληρώσεις για να κάνουν μία συμφωνία».

Παρά την ταπεινωτική διάσωση του Ντουμπάι το 2009, οι τραπεζίτες δεν έχουν καμία ανησυχία για την ικανότητα του Κατάρ να αποπληρώσει. Εξασφαλίζονται με τη σταθερή ροή δολαρίων από τους υδρογονάνθρακες. Αυτές οι συμφωνίες είναι ευνοϊκές και για τις μεγαλύτερες διεθνείς επενδυτικές τράπεζες που χρειάζονται αυτές τις αμοιβές περισσότερο από ποτέ.

Οι επενδυτές από τον Κόλπο, αν και διαβόητοι για την άρνησή τους να πληρώνουν για συμβουλές, εκμεταλλεύθηκαν τις πολύπλοκες δομές παραγώγων που προστατεύουν τις επενδύσεις τους έναντι πτωτικού κινδύνου. Ήταν ιδιαίτερα προσοδοφόρες για τους ίδιους -όπως και για τις τράπεζες- λόγω του ασταθούς οικονομικού κλίματος, σύμφωνα με όσα δηλώνουν τραπεζίτες.

Η Ντόχα κρατά σε χαμηλά επίπεδα το κόστος της πυροδοτώντας ανταγωνισμό ανάμεσα στις διεθνείς τράπεζες. «Αρχίσαμε να στέλνουμε τις προτάσεις μας σε χαρτί και όχι ηλεκτρονικά με email», δήλωσε άλλος τραπεζίτης και συμπλήρωσε: «Τουλάχιστον τους δυσκολεύαμε γιατί έπρεπε να βρουν ένα fax αφού δεν μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν το BlackBerry τους για να αναζητήσουν άμεσα καλύτερη τιμή από τους ανταγωνιστές».

ΠΗΓΗ: FT.com