Οι θέσεις της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου για τα Περιφερειακά και Τοπικά Παρατηρητήρια Ελέγχου Δόμησης

Θέση κλήθηκε να πάρει και η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου αναφορικά με τη στελέχωση και τη λειτουργία των νέων Περιφερειακών Παρατηρητηρίων Ελέγχου Δόμησης, όπως αυτά προβλέπονται από το νέο νομοσχέδιο, εν όψει της ψήφισης του συναφούς προεδρικού διατάγματος, με το ζήτημα των κατεδαφίσεων να εγείρει ανησυχίες στο σώμα. 

 Σύμφωνα με την πρόσφατη νομοθεσία, ο έλεγχος του δομημένου περιβάλλοντος περνάει πλέον στις Περιφέρειες μαζί με σημαντικές αρμοδιότητες πολεοδομικού και οικιστικού χαρακτήρα, έναντι των Δήμων και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης.

 Προβλέπεται σε επίπεδο κεντρικής διοίκησης η δημιουργία του Παρατηρητηρίου Δομημένου Περιβάλλοντος και σε επίπεδο Περιφερειών οι Περιφερειακές Διευθύνσεις Ελέγχου Δόμησης (Περιφερειακά Παρατηρητήρια), με μία Διεύθυνση στην έδρα της Περιφέρειας και τα Τμήματα Ελέγχου Δόμησης (Τοπικά Παρατηρητήρια) στις Περιφερειακές Ενότητες. 

 Σύσκεψη για τα Παρατηρητήρια μεταξύ του Υπουργείου και της ΕΝΠΕ

 Για το θέμα αυτό το Υπουργείο Περιβάλλοντος και συγκεκριμένα η Γενική Γραμματεία Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος, σε συνεργασία με τα Υπουργεία Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, πραγματοποίησε συνάντηση με το προεδρείο της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ) με θέμα την οργάνωση και τη λειτουργία των Περιφερειακών και Τοπικών Παρατηρητηρίων, καθώς κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται μέχρι στιγμής από τη νομοθεσία.

 Η δημιουργία αυτού του ελεγκτικού μηχανισμού αποσκοπεί στον πλήρη διαχωρισμό των διαδικασιών αδειοδότησης και ελέγχου του δομημένου περιβάλλοντος, προσφέροντας σημαντική αποκέντρωση αρμοδιοτήτων και πόρων προς την αιρετή περιφερειακή αυτοδιοίκηση. 

 Στη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε οι εκπρόσωποι των Περιφερειακών Αρχών, στις οποίες υπόκεινται οι αρμοδιότητες για τη λειτουργία των παρατηρητηρίων, εξέφρασαν τις απόψεις τους για τα βήματα που χρειάζεται να γίνουν αναφορικά με τη συγκρότηση και στελέχωση των υπηρεσιών ελέγχου δόμησης.

 Η ΕΝΠΕ, διά ου προέδρου της Κ. Αγοραστού, έθεσε το ζήτημα της επαρκούς στελέχωσης αλλά και της ανάγκης χρηματοδότησης του νέου εγχειρήματος. Συγκεκριμένα ζητήθηκε άμεση και επαρκής στελέχωση των Περιφερειών με το απαιτούμενο επιστημονικό προσωπικό, με βάση τις ανάγκες και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε Περιφέρειας, χρηματοδότηση των Περιφερειών προκειμένου να αποκτηθεί απαραίτητη υλικοτεχνική υποδομή, πληροφοριακά εργαλεία και χώροι στέγασης των νέων υπηρεσιών, αλλά και ειδική επιχορήγηση, καθώς ο προβλεπόμενος πόρος, που ισούται με το 25% των επιβαλλόμενων προστίμων, δεν αποτελεί σταθερό ή άμεσα εισπρακτέο έσοδο.  

Η πρόταση της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου

 Με εισήγηση της αρμόδιας υπηρεσίας, το σώμα του Περιφερειακού Συμβουλίου Ν. Αιγαίου ενημερώθηκε για τις νέες αρμοδιότητες πολεοδομικού περιεχομένου της δευτεροβάθμιας αυτοδιοίκησης, όπου και τονίστηκε η ανάγκη βελτιστοποίησης του θεσμικού πλέγματος γύρω από τον έλεγχο του δομημένου περιβάλλοντος. 

Αναφορικά με τις αρμοδιότητες των Περιφερειακών Παρατηρητηρίων, αποσαφηνίστηκε ότι θα δίνονται οι κατευθύνσεις της λειτουργίας των Τοπικών Παρατηρητηρίων και του πολεοδομικού σχεδιασμού των Δήμων σε επίπεδο πλέον Περιφέρειας ενώ επιπλέον προβλέπεται μέσα στο πλαίσιο της Περιφερειακής Διεύθυνσης η εκκίνηση και η διεκπεραίωση της διαδικασίας κατεδάφισης των αυθαιρέτων κτισμάτων. 

Επισημάνθηκε επίσης η λειτουργία του Περιφερειακού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων, του Συμβουλίου Προσβασιμότητας, του Συμβουλίου Παρακολούθησης Δομημένου Περιβάλλοντος και του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής. 

 Σε επίπεδο Τοπικών Παρατηρητηρίων προβλέπεται ένα σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα, όπου στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, λόγω του νησιωτικού χαρακτήρα, υπολογίζεται η δημιουργία ενός Τοπικού Παρατηρητηρίου ανά Επαρχείο με εκτελεστικές αρμοδιότητες σε πρωτοβάθμιο επίπεδο, με παράλληλη αποδυνάμωση της Αποκεντρωμένης Αυτοδιοίκησης και περιορισμό των αρμοδιοτήτων των Δήμων αποκλειστικά στην έκδοση αδειών. Κατόπιν αντιστοίχησης των υπηρεσιών, η πρόταση της υπηρεσίας αφορά στη δημιουργία δύο Διευθύνσεων, μία με έδρα τη Σύρο και μία με έδρα τη Ρόδο, όπου κατ’ αντιστοιχία και κατ’ αναλογία ότι προβλέπεται για τη μία έδρα να προβλέπεται και για την άλλη.

 Αυτό θέτει ως ενδεχόμενο να απαιτηθεί μία τροπολογία στο νόμο ότι στις νησιωτικές περιοχές κατ’ εξαίρεση να μπορεί να ιδρύεται και δεύτερη Διεύθυνση και τα όργανα να λειτουργούν κατ’ αντιστοιχία. 

Εναλλακτικά προτάθηκε η δημιουργία μίας Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος, δομημένου, φυσικού και εφαρμογών, που θα έχει την εποπτεία όλου αυτού του συστήματος, στην οποία θα ενταχθούν και οι ήδη υφιστάμενες Διευθύνσεις Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού, σε μια ολοκληρωμένη ενότητα ελέγχου. 

 Επισημάνθηκε ότι σύμφωνα με πρώτους υπολογισμούς και το σύνολο των άμεσα κατεδαφιστέων αυθαιρέτων να αγγίζει τα 40.000 κτίσματα, ο όγκος της εργασίας είναι τεράστιος και απαιτεί εξειδικευμένη γνώση για τη διαχείρισή του. 

Από αυτό προκύπτει μία ανάγκη κάλυψης περίπου 50 θέσεων μηχανικών και άλλων τόσων νομικών, μέσω νέων προσλήψεων ή μετατάξεων, καθώς και δημιουργία μίας μεγάλης βάσης και γεοχωρικών δεδομένων για τη διαχείριση της ηλεκτρονικής ταυτότητας των κτιρίων, των ηλεκτρονικών καταγραφών, των αεροεπισκοπίσεων και λοιπών αντίστοιχων ενεργειών. 

Όσον αφορά στον υλικοτεχνικό εξοπλισμό, υπολογίζεται ότι για κάθε δομή απαιτούνται από 120 μέχρι 150 τ.μ. κτίσματος και επιπλέον υποδομή για αίθουσα συνεδριάσεων των επιτροπών. Τέλος, αναφορικά με το κόστος των υπηρεσιών, αναφέρθηκε από την πλευρά της Περιφερειακής Αρχής ότι από τη στιγμή που δημιουργούνται δομές που δεν καλύπτονται εξ’ ιδίων πόρων θα χρειαστεί κρατική επιχορήγηση, καθώς η απόδοση του 25% των εισπρακτέων προστίμων μπορεί να λειτουργήσει μόνο επικουρικά. 

 Πολλοί περιφερειακοί σύμβουλοι έθεσαν ερωτήματα και εξέφρασαν την ανησυχία τους αναφορικά με το κατά πόσο μπορεί η Περιφέρεια να εκπληρώσει και αυτές τις νέες αρμοδιότητες, όταν δεν έχει προβλεφθεί η στελέχωση και η οικονομική αυτοτέλεια αυτών των υπηρεσιών.

 Επισημάνθηκε από αρκετά μέλη του σώματος ότι η Περιφέρεια πρέπει να θέσει ζήτημα ουσιαστικής τροποποίησης για τον αριθμό των διευθύνσεων και για εξεύρεση πόρων προσθετικά στον προϋπολογισμό της, τα οποία υιοθέτησε πλήρως η Περιφερειακή Αρχή. 

Πηγή : http://www.koinignomi.gr/