η Πρίστινα (foto: khalida)
της khalida Ο πόλεμος στη Γιουγκοσλαβία τέλειωσε το ’99, ύστερα από τους βομβαρδισμούς του Κοσόβου από το ΝΑΤΟ, κι από τότε, τα πάντα είναι ήρεμα στη περιοχή και οι κάτοικοι απολαμβάνουν ειρήνη και ευημερία. Αν ήθελα να είμαι 100% ειλικρινής, θα έλεγα ότι ούτε μία λέξη της παραπάνω πρότασης δεν ισχύει. Αν ήθελα να υπερβάλω λίγο θα έλεγα πως μόνο η χρονολογία λήξης του πολέμου ισχύει.
Πριν από λίγες εβδομάδες, στην πρωτεύουσα του Κοσόβου, στην Πρίστινα, ξεκίνησαν διαδηλώσεις που εξελίχθηκαν σε μάχες με την αστυνομία με αίτημα την απομάκρυνση ενός Σέρβου Υπουργού από την Κυβέρνηση του Κοσόβου και την εθνικοποίηση του μεγαλύτερου ορυχείου της χώρας (http://revolution-news.com/violent-protests-in-kosovo-protesters-call-for-government-resignation/). Τα ρεπορτάζ λένε πως είναι οι χειρότερες ταραχές στη χώρα μετά το 2008, όταν το Κόσοβο διακήρυξε την ανεξαρτησία του και οι σέρβικος πληθυσμός της περιοχής εξεγέρθηκε. Στις αρχές του χρόνου, μια ομάδα φοιτητών βρέθηκε εκεί για μία εβδομάδα, προσπαθώντας να συλλάβει λίγη από την πολυπλοκότητα αυτού του sui generis κράτους.
Ξεκινώντας από το τέλος: το Κόσοβο είναι μια θλιβερή περίπτωση γεωπολιτικών παιχνιδιών, φυλετικού-θρησκευτικού μίσους και ιστορικών γεγονότων χαμένων στην εθνικιστική μετάφραση.
Ο ‘αριστερός εθνικισμός’ του Albin Kurti
Το πρώτο κιόλας βράδυ, συναντήσαμε τον Albin Kurti, αρχηγό του σχετικά νέου και ανερχόμενου κόμματος του Κοσόβου, Vetëvendosje (http://www.vetevendosje.org/en/), που σημαίνει «αυτοδιάθεση». Σε πολύ καλά αγγλικά και με αρκετές αναφορές σε σύγχρονους και παλαιότερους κλασικούς στοχαστές της πολιτικής θεωρίας και της Αριστεράς, περιέγραψε την σημερινή κατάσταση του Κοσόβου με μελανά χρώματα. Μίλησε πολύ για την Οικονομία: «Δεν υπάρχει παραγωγή εδώ, ζούμε καταναλώνοντας τα λεφτά που μας στέλνει η Διασπορά. Έτσι ζει σήμερα το Κόσοβο». Πρωταρχικός στόχος του κόμματός του είπε ότι είναι η στροφή στην παραγωγή, καθώς «production collectivizes, consummation individualizes», όπως είπε. Στάθηκε πολύ κριτικά απέναντι στη βοήθεια της διεθνούς κοινότητας. «Μας πήγαν από τη φυλακή (Σερβία) στο νοσοκομείο (ΟΗΕ) και τώρα μας στέλνουν στο σχολείο (προϋποθέσεις για ένταξη στην ΕΕ). Πρωταρχικός στόχος της διεθνούς κοινότητας είναι η σταθερότητα και όχι η ανάπτυξη. Όμως, η σταθερότητα είναι ένας υπερ-συντηρητικός στόχος που ασχολείται με τη διαχείριση κρίσεων και στοχεύει στην ειρήνη με κάθε κόστος. Εμείς πιστεύουμε ότι πρώτα έρχεται η ανάπτυξη και μετά η σταθερότητα. Και η ανάπτυξη είναι εσωτερικό ζήτημα. Θέλουμε να στηρίξουμε τους φτωχούς για να στηρίξουν κι αυτοί μετά τη χώρα».Αυτοπροσδιορίστηκε ως αριστερός, αλλά όταν άρχισε να μιλάει για τα εθνικά ζητήματα, οι ορισμοί μπερδεύτηκαν, κι εγώ μαζί τους. Ξεκαθάρισε μεν ότι δεν του αρέσει ο όρος «εθνικός» γιατί πριν από το έθνος, στο Κόσοβο έφτασε η εθνοκάθαρση. Όμως, «τα έθνη είναι εδώ για να μείνουν στον 21οαι. και η αριστερά πρέπει να επανοικειοποιηθεί τους όρους ‘κράτος, οικονομία, έθνος’». Εξέφρασε την πεποίθησή τους ότι το κράτος του Κοσόβου δεν μπορεί να ολοκληρωθεί, αν δεν αποκτήσει εδαφική ακεραιότητα και πλήρη έλεγχο σε όλη την επικράτειά του. Όσο το βόρειο κομμάτι της χώρας, από τη Βόρεια Μιτροβίτσα και πάνω, ελέγχεται από το Βελιγράδι (θα εξηγήσουμε λίγο παρακάτω τι ακριβώς συμβαίνει από τη Μιτροβίτσα και βορειότερα), το Κόσοβο δεν μπορεί να είναι αυτόνομο και να ορίζει το ίδιο την τύχη και την πορεία των κατοίκων του. «We got stuck in independence» ήταν το συμπέρασμα του Albin Kurti. Αυτό που δεν είπε, αλλά υπονόησε ευθέως με την πιο πάνω αποστροφή του λόγου του, είναι ότι η πλέον επιθυμητή λύση στο εθνικό ζήτημα του Κοσόβου θα ήταν η ένωση με την Αλβανία. Αρκούσαν λίγες κουβέντες με τους ντόπιους για να αντιληφθεί κανείς αυτόν τον βαθύ πόθο. Η συντριπτική πλειοψηφία των Κοσοβάρων είναι Αλβανοί και μιλούν αλβανικά. Οι σημαίες που θα δει κανείς αναρτημένες είναι αλβανικές και κανείς δεν φαίνεται να εκφράζεται από την εθνική σημαία του Κοσόβου, η οποία θεωρούν ότι τους επιβλήθηκε εξ ανάγκης. Την συναντά κανείς μόνο σε δημόσια κτήρια. Στην κεντρική πλατεία δεσπόζει ένα πελώριο άγαλμα του Σκεντέρμπεϊ, εθνικού ήρωα της Αλβανίας.
Μια τέτοια ένωση όμως, απαγορεύεται ρητά από το Σύνταγμα και τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσόβου. Το κράτος του Κοσόβου δεν μπορεί να προσχωρήσει σε καμία άλλη χώρα, ποτέ. Πρέπει να παραμείνει ανεξάρτητο. Αυτός είναι ο βασικός όρος για να συνεχίζει η διεθνής κοινότητα να το «υποστηρίζει». Καλό;
Η Μιτροβίτσα ή αλλιώς ‘παντού είναι μίσος’
το δημαρχείο της Mitrovica με Κοσοβάρικη, Αλβανική, Αμερικανική, Νατοϊκή, & Ευρωπαϊκή σημαία (foto: khalida)
Η ένωση με την Αλβανία βέβαια, θα αποτελούσε εκτός των άλλων, casus belli για τη Σερβία, η οποία ακόμη δεν έχει αναγνωρίσει το Κόσοβο ως ανεξάρτητο κράτος. Η άρνηση αυτή της Σερβίας δεν μένει στο θεωρητικό επίπεδο της εξωτερικής πολιτικής και των διεθνών σχέσεων. Μια επίσκεψη στη Μιτροβίτσα, τη μεγαλύτερη πόλη στο βορρά του Κοσόβου, αρκεί για να αντιληφθεί κανείς πώς κυλά η ζωή σε ημι-εμπόλεμη κατάσταση. Η πόλη είναι χωρισμένη στα δύο, με φυσικό σύνορο, ανάμεσα στο βόρειο και στο νότιο κομμάτι, τον ποταμό Ίμπαρ. Στη θεωρία των διεθνών σχέσεων της περιοχής, θα διαβάσετε ότι μέχρι το 2013, η πόλη ήταν de facto αποχωρισμένη κυριαρχικά από το υπόλοιπο Κόσοβο. Λειτουργούσαν εκεί παράλληλοι θεσμοί, (δήμαρχος, πανεπιστήμιο, σχολεία, νοσοκομεία) οι οποίοι συνδέονταν με και υποστηρίζονταν από τη Σερβία. Το 2013, υπεγράφη στις Βρυξέλλες μια συμφωνία, ανάμεσα στις αρχές του Βελιγραδίου και της Πρίστινα, η οποία προέβλεπε την ενσωμάτωση της Βόρειας Μιτροβίτσας και των υπόλοιπων βόρειων περιφερειών που ελέγχονταν από το Βελιγράδι, στην πλήρη κυριαρχία του Κοσόβου.
Πάμε τώρα, αρχές του 2015, στη γέφυρα του ποταμού Ίμπαρ, ακριβώς στο κέντρο της Μιτροβίτσα. Το πέρασμα είναι ακόμη ‘βομβαρδισμένο’ (κυριολεκτικά), δεν υπάρχουν συρματοπλέγματα, ούτε έλεγχος εγγράφων μεν, αλλά υπάρχουν διάφορα «εμπόδια», σαν οδοφράγματα και μόνιμη φύλαξη από Ιταλούς Καραμπινιέρι. Το όνομα του περάσματος δίνει μια ιλαροτραγική νότα στα πράγματα: «Πλατεία Ειρήνης». Η πόλη είναι απολύτως χωρισμένη στα δύο. Στη βόρεια πλευρά υπάρχουν σερβικές σημαίες, μένουν σχεδόν μόνο Σέρβοι, μιλούν και διδάσκονται μόνο σέρβικα, χρησιμοποιούν το σερβικό δηνάριο και δεν συναναστρέφονται ποτέ τους λιγοστούς Κοσοβάρους-Αλβανούς που μένουν εκεί. Μια Σέρβα από το Βελιγράδι, που ζει και εργάζεται 10 χρόνια τώρα στη Μιτρόβιτσα, στο κέντρο προώθησης νεανικής επιχειρηματικότητας (σ.σ. το ποσοστό ανεργίας των νέων στο Κόσοβο είναι στο 60%) του Σέρβικου Πανεπιστημίου της Μιτροβίτσα, μας λέει ότι Σέρβοι και Αλβανοί, που έχουν στην οικογένεια κάποιο θύμα από τον πόλεμο του Κοσόβου (είτε νεκρό, είτε εξαφανισθέντα) δεν διασχίζουν ποτέ το ποτάμι, για να περάσουν στην απέναντι πλευρά. Τίποτα δεν έχει ξεχαστεί. Είναι μόνο 15 χρόνια, άλλωστε. Όλοι οι άνθρωποι έχουν ζωντανές τις μνήμες του πολέμου. Κυρίως είναι ζωντανό το μίσος. Στο νότιο κομμάτι της πόλης, τα ίδια μηνύματα. Ένας Κοσοβάρος-Αλβανός, σερβιτόρος ενός εστιατορίου το οποίο βρίσκεται, κυριολεκτικά, ακριβώς στο σημείο που τελειώνει η γέφυρα και αρχίζει η νότια Μιτροβίτσα, μας λέει ότι είναι 18 χρονών και ποτέ δεν έχει διασχίσει τη γέφυρα κι ούτε θέλει να το κάνει. Δεν υπάρχει τίποτα απέναντι που να τον ενδιαφέρει. Για του λόγου το αληθές, όταν η Σέρβα μας είπε ότι το Κόσοβο είναι ακόμη σερβικό έδαφος, η Κοσοβάρα-Αλβανίδα συνοδός μας άρχισε να φυσάει, να ξεφυσάει, να γίνεται κόκκινη και πράσινη και να λέει στους διπλανούς της στην αίθουσα, ότι οι άνθρωποι αυτοί είναι τρελοί. Δεν αντάλλαξαν ούτε ένα βλέμμα οι δυο τους, κι ας ήμασταν στην ίδια μικρή αίθουσα για μία ώρα. Είναι και οι δυο γύρω στα τριάντα.
Η εικόνα της πόλης, ειδικά στο βόρειο κομμάτι είναι αποκαρδιωτική. Σκουπίδια κυριολεκτικά παντού. Οι δρόμοι, τα χωράφια και το ποτάμια γεμάτα πλαστικές σακούλες. Εις μάτην αναζητούσα κάδους σκουπιδιών. Ήταν σαφές ότι καμία κρατική υπηρεσία δεν υπήρχε για να αναλάβει αυτό το έργο. Όπως και ένα άλλο έργο…όταν ρωτήσαμε απορημένοι, τη Σέρβα ξεναγό μας, γιατί τα περισσότερα αυτοκίνητα δεν έχουν πινακίδες στη Βόρεια Μιτρόβιτσα, εκείνη μας απάντησε, με τη μεγαλύτερη φυσικότητα του κόσμου: «Μα γιατί δεν τις χρειάζονται! Κανείς δεν ελέγχει και δε ζητάει νόμιμη άδεια κυκλοφορίας εδώ. Δεν υπάρχει νόμος, δεν υπάρχει αστυνομία, δεν υπάρχει δικαστήριο», έχουν εφαρμόσει την Αναρχία σκέφτηκα προς στιγμήν, θα ‘ναι ωραία να ζεις εδώ. Η Σβετλάνα συνέχισε όμως «Προσέξτε μην σας χτυπήσει κανένα αυτοκίνητο, γιατί απλά δεν θα ασχοληθεί κανείς. Τις προάλλες, μαχαίρωσαν μέχρι θανάτου έναν πατέρα που περίμενε το παιδάκι του, έξω από έναν παιδικό σταθμό, στην κεντρική πλατεία. Δεν έγινε καμία έρευνα και κανείς δεν ασχολήθηκε με το περιστατικό». Η έννοια της κοινότητας, του αλληλοσεβασμού, της αλληλεγγύης και της αλληλοβοήθειας δεν υπάρχουν σ’ αυτήν την ‘αναρχική’ κοινωνία. Οι άνθρωποι εδώ είναι σκληροί, σημασία έχει η ράτσα και η επιβίωση. Και ξέρουν καλύτερα απ’ όλα να μισούν.
Follow the money
Στο υπόλοιπο Κόσοβο, το οποίο έχει και κυβέρνηση και νόμους και αστυνομία και δικαστήρια, η κατάσταση δεν είναι και πολύ πολύ καλύτερη. Η διαφθορά είναι το νούμερο ένα πρόβλημα. Η αρχισυντάκτρια της εφημερίδας Zeri (http://www.zeri.info/), της μεγαλύτερης ανεξάρτητης εφημερίδας του Κοσόβου, μας είπε, ότι έχουν καθημερινά στην πρώτη σελίδα τουλάχιστον 2 θέματα διαφθοράς δημοσίων λειτουργών, τα οποία αποκαλύπτουν ακολουθώντας τον παλιό δημοσιογραφικό κανόνα ‘follow the money’. Ένα πρόσφατο σκάνδαλο μεγάλων διαστάσεων ήταν ένα κύκλωμα πώλησης οργάνων, το οποίο είχε στηθεί μέσα σε δημόσιο νοσοκομείο, από Αλβανούς και Τούρκους γιατρούς. Στην Πρίστινα πάντως, το μεγαλύτερο κύκλωμα της μαφίας κινείται γύρω από την οικοδομή. Η ανεξάρτητη δημοσιογραφία είναι ένα επικίνδυνο άθλημα στο Κόσοβο, κατά τη γνώμη της. Η ίδια έχει δεχτεί αρκετές φορές απειλές για τη ζωή τη δική της και των παιδιών της. Τα δύο πιο «επικίνδυνα» θέματα είναι η διαφθορά και η θρησκεία, όπως μας είπε. Δεδομένης της χαμηλής δημοφιλίας της θρησκείας στο Κόσοβο (οι Κοσοβάροι-Αλβανοί είναι κατά κύριο λόγο μουσουλμάνοι, αλλά ελάχιστοι ακολουθούν τις μουσουλμανικές διδαχές στην καθημερινότητά τους), η παραπάνω αποστροφή μας κίνησε την περιέργεια. Μας εξήγησε ότι είναι αυξημένη η διείσδυση του ISIS στο Κόσοβο και έχουν υπάρξει ήδη πολλά περιστατικά νέων που εγκαταλείπουν τη χώρα για να πολεμήσουν στο πλευρό του ISIS στη Συρία. Μάλιστα 4 ιμάμηδες συνελήφθησαν πρόσφατα για «προσηλυτισμό». Εντονότατο είναι και το πρόβλημα της παρουσίας κυκλωμάτων παράνομης διακίνησης μεταναστών μέσω του Κοσόβου, με προορισμό τα σερβο-ουγγρικά σύνορα. Ένας συντάκτης της εφημερίδας ακολούθησε ένα τέτοιο καραβάνι στο ταξίδι του και κατέγραψε την εμπειρία. Και ο μισθός του μέσου συντάκτη της εφημερίδας για δουλειά 12 τουλάχιστον ωρών; 600€.Οι τουρίστες του Κοσόβου
Τι είναι αυτό που εμποδίζει την ένταση να εκδηλωθεί λοιπόν; Οι περίπου 5.000 στρατιώτες του ΝΑΤΟ, θα έλεγαν οι κακοπροαίρετοι. Όταν μας πληροφόρησαν για την επίσκεψή μας στο νότιο μεγάλο στρατόπεδο του ΝΑΤΟ, αυτό της γερμανικής αποστολής, μια αηδία ένιωσα να μου φτάνει στο στόμα. Όχι για τους Γερμανούς, αλλά για τους στρατιώτες και τον πόλεμο. Μπήκαμε στο στρατόπεδο και όλα ήταν όσο θλιβερά τα είχα φανταστεί. Νέοι άντρες και γυναίκες, μέχρι 30 χρονών οι περισσότεροι, να βαράνε προσοχή και να χαιρετάνε τυποποιημένα.
Και μετά άρχισε να μας μιλάει ένας νεαρός. Το ύφος του ήταν ελαφρώς τρομαγμένο, καθώς την παρουσίαση παρακολουθούσε και ο ανώτερός του, αλλά και πολύ ανθρώπινο. Παράξενα ανθρώπινο για επαγγελματία στρατιώτη. Στο τέλος μας είπε ότι είναι μεταφραστής του γερμανικού στρατού κανονικά και έχει βρεθεί για 6 μήνες στην αποστολή του Κοσόβου. Τόσο είναι και το μέσο διάστημα που κάθονται οι πιο πολλοί, απ’ όσο μας είπε. Ένας άλλος, ο ‘ξεναγός’ μας στις εγκαταστάσεις του στρατοπέδου, μιλούσε αγγλικά, γαλλικά και ιταλικά, εκτός των γερμανικών, και προσπαθούσε με κάθε τρόπο να πιάσει κουβέντα για πράγματα εκτός του στρατοπέδου. Χαριτωμένος καθώς ήταν, του κάναμε την χάρη και τον ρωτήσαμε πώς και γιατί βρέθηκε στο Κόσοβο. Ήταν μηχανικός αεροσκαφών και αυτός ήταν ο τελευταίος του μήνας, όχι μόνο στο Κόσοβο, αλλά και στον γερμανικό στρατό γενικά. Είχε κάνει ένα συμβόλαιο 12ετίας με τον στρατό, προκειμένου να σπουδάσει δωρεάν και να βρει άμεσα δουλειά. Έχει τη δυνατότητα να ανανεώσει το συμβόλαιο και να μείνει μόνιμα στο στρατό, αλλά δε θα το κάνει. Θα φύγει και θα αρχίσει να ψάχνει δουλειά στη Γερμανία. Και πώς είναι η καθημερινότητά τους; Βαρετή, απάντησαν όλοι όσους ρωτήσαμε. Βάρδιες εντός του στρατοπέδου και τυπικές εργασίες, αφού η κατάσταση έχει ομαλοποιηθεί πλέον στον Κόσοβο…
Ποια ήταν η τελική εντύπωση για την περίφημη KFOR (Kosovo Force); Παντελής έλλειψη επαφής με την κοινωνία και την πραγματικότητα του Κοσόβου, την οποία καλούνται να ‘προστατεύσουν’. Επαγγελματίες οπλίτες που μετράνε τις μέρες αντίστροφα ώσπου να φύγουν από αυτή τη βαρετή γωνιά της Ευρώπης. Καμία προσπάθεια κατανόησης της πολύπλοκης συνθήκης της περιοχής. Τουρίστες στα υψώματα του Κοσόβου.
Το παντεσπάνι
Μια ανάσα να δώσεις στον άνθρωπο και θα σου κάνει τέχνη. Αυτό σκεφτόμουν διαρκώς, ενώ καθόμουν στο θέατρο ODA (http://www.teatrioda.com/en-us/Home) παρακολουθώντας το τρέιλερ της φανταστικής τους περφόρμανς στο φεστιβάλ του Εδιμβούργου, το περασμένο καλοκαίρι (https://www.youtube.com/watch?v=5Ee1XkqvDuI&feature=youtu.be). Αυτοί οι άνθρωποι είναι ουσιαστικά εγκλωβισμένοι εδώ, σ’ αυτή τη γη. Με το κοσοβάρικο διαβατήριο δεν πας μακριά, άντε μέχρι την Αλβανία, την ΠΓΔΜ, την Τουρκία και μερικές ακόμη χώρες. Για να μπεις στην Ευρώπη θες βίζα, την οποία δύσκολα παίρνεις, καθώς τα ευρωπαϊκά κράτη φοβούνται την μετανάστευση των Κοσοβάρων ανέργων στα εδάφη τους. Επιπλέον η βίζα είναι ακριβό σπορ (περίπου 200€ η κάθε άδεια), ειδικά σε μια χώρα όπου ο κατώτατος μισθός είναι 170€. Φαντάσου τώρα να έχεις τον νεαρότερο ηλικιακά πληθυσμό στην Ευρώπη, τον ταχύτερο ρυθμό δημογραφικής ανάπτυξης και τον υψηλότερο δείκτη νεανικής ανεργίας. Εκρηκτικό μείγμα.Διέξοδος λοιπόν είναι η τέχνη, ανάγκη και όχι πολυτέλεια, σύμφωνα με ένα από τα ιδρυτικά μέλη του θεάτρου ODA, που μας μίλησε. Διέξοδος και κανάλι επικοινωνίας με τον έξω κόσμο. Το ίντερνετ έχει συμβάλλει καθοριστικά σε αυτή την ανάσα των νέων του Κοσόβου. Και πραγματικά είναι εντυπωσιακή η διείσδυσή του, ειδικά στην Πρίστινα. Η πόλη είναι σχεδόν παντού και πάντα ‘on line’. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο τρόπος κλήσης ραδιοταξί: κάνεις αναπάντητη στο viber ή στέλνεις εκεί μήνυμα και το ταξί φτάνει σε 1’.
Συγκλονιστική ήταν επίσης η μικρού μήκους ταινία του Ujkan Hysaj, με τον τίτλο «Kolona» (https://www.youtube.com/watch?v=UBBkMsCcyFo), εμπνευσμένη από ένα πραγματικό τραγικό περιστατικό του πολέμου στο Κόσοβο. Κι έπειτα εμφανίστηκε μια ομάδα ‘θεότρελων’ γραφιστών και web designers, οι οποίοι ένα βράδυ, αποφάσισαν να ιδρύσουν ένα σατυρικό κόμμα, «The strong party» (https://strongparty.wordpress.com/) διακωμωδώντας την πολιτική ζωή του Κοσόβου και στο τέλος κέρδισαν μια έδρα στις τοπικές εκλογές!
Να σκοτώνονται οι λαοί για τ’ αφέντη το φαΐ.
Συμπέρασμα φυσικά δεν υπάρχει. Το Κόσοβο είναι ένας γόρδιος δεσμός, ο οποίος σίγουρα δεν λύνεται με τον τρόπο που προσπαθεί η «διεθνής κοινότητα». Θεσμοί και κόντρα θεσμοί και νέο σύνταγμα και νέοι νόμοι και οικοδόμηση του νέου κράτους. Όλα τα σκέφτηκαν. Ξέχασαν όμως τους ανθρώπους. Από το ’99 και μετά, σταμάτησαν οι επιθέσεις σε βάρος των Αλβανών, στο έδαφος του Κοσόβου, είναι όμως συχνότατες οι επιθέσεις κατά των Σέρβων που μένουν ακόμη εκεί. Εκδίκηση γαρ. Κοινά σχολεία δεν υπάρχουν κι ούτε τα παιδιά διδάσκονται πια τη γλώσσα του γείτονα. Έτσι, δεν μπορούν καν να μιλήσουν μεταξύ τους, στην παιδική χαρά. Τα βιβλία ιστορίας των Κοσοβάρων-Αλβανών και των Κοσοβάρων-Σέρβων περιέχουν διαφορετικές εκδοχές των ίδιων γεγονότων, χτίζοντας επ’ αόριστον την έχθρα. Οι νεκροί της κάθε πλευράς είναι ιεροί και ταυτόχρονα είναι η άγκυρα στο παρελθόν και το φρούριο που χωρίζει τους ζωντανούς.Ποιος ωφελείται όμως, στο τέλος της μέρας, από τον γόρδιο δεσμό του Κοσόβου; Οι υπάλληλοι της πολυπληθέστατης αποστολής της ΕΕ, οι τουρίστες της KFOR και των λοιπών οργανισμών που έχουν αποστολές εκεί και οι οποίοι βρίσκουν ακόμη καλοπληρωμένες δουλειές, τα παράνομα κυκλώματα που δουλεύουν ανενόχλητα, επωφελούμενα την απουσία ισχυρού και ανεξάρτητου κράτους, οι διεφθαρμένοι πολιτικοί που συνεχίζουν να εισπράττουν και το οικονομικό κεφάλαιο που εκμεταλλεύεται το πάμφθηνο εργατικό δυναμικό. Όλοι οι υπόλοιποι κολυμπούν στο πέλαγος του μίσους, με κίνδυνο να χαθούν εκεί για πάντα.
Πηγή : http://thecricket.gr/
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου