Γνωρίζοντας την Κύθνο περπατώντας

Γράφει: Χρήστος Φαλλιέρος 

---

Παλαιότερα, πριν από την εποχή των high-speeds, το δροµολόγιο των πλοίων της γραµµής, για δυτικές Κυκλάδες, από το λιµάνι του Πειραιά, ήταν Κύθνος – Σέριφος – Σίφνος – Μήλος. Στο λιµάνι του Μέριχα στην Κύθνο, ελάχιστοι κατέβαιναν. Οι περισσότεροι συνέχιζαν για τους επόµενους, περισσότερο δηµοφιλείς προορισµούς.

Η Κύθνος ήταν γνωστή από την τραγουδηµένη Παναγία Κανάλα, το πιο πράσινο σηµείο του νησιού από το σχετικά εκτεταµένο πευκοδάσος, µε τη µεγάλη εκκλησία που κτίστηκε το 1869 και τον οµώνυµο παραθαλάσσιο οικισµό µε την παραλία του Μεγάλη Άµµος. Προορισµός για την Κύθνο ήταν επίσης τα Λουτρά, επίσης παραθαλάσσιος οικισµός µε τις θερµές πηγές που ήταν γνωστές από την αρχαιότητα και λέγεται ότι τα είχαν επισκεφθεί ο βασιλιάς Όθωνας µε την Αµαλία. Ενώ, σηµείο αναφοράς, ήταν – και είναι – η διπλή παραλία Κολώνα, κυρίως για ιστιοπλοϊκά και ταχύπλοα σκάφη, µιας και η πρόσβαση από την ξηρά είναι ακόµη και σήµερα δύσκολη (και καλύτερα).

Η σύνδεσή της µε το λιµάνι του Λαυρίου, η βελτίωση των υποδοµών του νησιού για διαµονή και η ανάγκη για την αναζήτηση νέων προορισµών έχουν κάνει την Κύθνο πιο προσιτή και περισσότερο γνωστή. Έτσι το νησί, η «Οφιούσα» κατά την αρχαιότητα ή τα «Θερµιά» κατά το µεσαίωνα, αρχίζει να αποκαλύπτει τις οµορφιές του.

Τους δύο παραδοσιακούς οικισµούς της ενδοχώρας µε έντονα διαφορετικά αρχιτεκτονικά στοιχεία µεταξύ τους, τη Χώρα µε περισσότερο κυκλαδίτικα χαρακτηριστικά και τη ∆ρυοπίδα µε τις στέγες µε κεραµίδια, που πήρε το όνοµά της από τους ∆ρύοπες, τους πρώτους κάτοικους του νησιού κατά τον 14ο αι. π.Χ., µε αρχηγό τον Κύθνο, στον οποίο οφείλεται το σηµερινό όνοµα του νησιού.

Επίσης, τα σηµεία αξιόλογου αρχαιολογικού και ιστορικού ενδιαφέροντος, το τυπικό κυκλαδίτικο τοπίο µε τις ξερολιθιές που οριοθετούν ιδιοκτησίες και παλιές καλλιέργειες, κριθαριού κυρίως που ευδοκιµούσε στην Κύθνο και ήταν το κύριο εξαγώγιµο προϊόν, τα πολυάριθµα εκκλησάκια και ξωκλήσια και τέλος τις παρθένες ακόµη παραλίες της, οι περισσότερες µε φυσική σκιά από τα αρµυρίκια.

Για να µπορέσουµε να γνωρίζουµε και να προσεγγίσουµε τις κρυµµένες γωνιές, να βιώσουµε και οσµιστούµε καλύτερα το χαρακτήρα της Κύθνου, υπάρχει ένα δίκτυο µονοπατιών – πεζοπορικών διαδροµών να µας οδηγήσουν.
Από τη Χώρα µονοπάτι µέσα από αγροικίες, περιβόλια, στάνες, παλιές καλλιέργειες και διασχίζοντας µικρά ρέµατα θα µας οδηγήσει κατηφορικά αρχικά, στα Λουτρά και ανηφορικά στη συνέχεια στο Κάστρο της Ωριάς. Στα Λουτρά εκτός των ιαµατικών πηγών και της πηγής που υπάρχει δίπλα στην παραλία, πρέπει να αναφέρουµε και την τοποθεσία «Μαρουλάς» όπου αρχαιολογικά ευρήµατα µαρτυρούν ότι το νησί κατοικήθηκε την περίοδο της Μεσολιθικής εποχής, την παλαιότερη προϊστορική εγκατάσταση των Κυκλάδων. Το Κάστρο της Ωριάς, στα βόρεια του νησιού, πρόκειται για την µεσαιωνική πρωτεύουσα του νησιού µέχρι το 16ο αι. Σώζονται ερείπια από τα τείχη του κάστρου, τις παλιές κατοικίες ενώ από τις πολλές εκκλησίες του (λέγεται πως την περίοδο της ακµής του έφταναν τις 100) δεν σώζονται παρά οι εκκλησίες της Κεραλεούσας και της Αγίας Τριάδας – κι αυτές όχι σε καλή κατάσταση.
Από τη Χώρα επίσης περνώντας αρχικά από την Παναγία Νικούς, το καθολικό παλαιάς µονής που έχει κτιστεί, όπως και άλλες εκκλησίες του νησιού, πάνω σε ερείπια αρχαίου ναού, και µετά από αποµονωµένα ηµιορεινά τοπία, δύο ξεχωριστά µονοπάτια θα µας οδηγήσουν στις αποµονωµένες παραλίες Αγίου Ιωάννη και Αγίου Στεφάνου.

Από το ξωκλήσι του Αγίου Τρύφωνα µία πεζοπορική διαδροµή πάνω στην κορυφογραµµή ενός λόφου µε θέα προς τη Χώρα και τη ∆ρυοπίδα θα µας οδηγήσει αρχικά στο Βρυόκαστρο και συνέχεια στην παραλία Απόκρουση. Το Βρυόκαστρο είναι η σηµαντικότερη θέση των ιστορικών χρόνων και η αρχαία πρωτεύουσα του νησιού. Στην κορυφή της ακρoπόλεως δεσπόζουσα θέση κατέχει ένα σηµαντικό ιερό αφιερωµένο στη ∆ήµητρα, σε χρήση από τον 8ο π.Χ. αι. έως και τον 1ο µ.Χ. αι. Η εγκατάλειψη της πόλης τοποθετείται στον 6ο ή 7ο µ.Χ. αι., όταν οι κάτοικοι µετακινήθηκαν στο Κάστρο της Ωριάς.

Από τη ∆ρυοπίδα τέλος ξεκινούν δύο ξεκινούν δύο πεζοπορικές διαδροµές – µονοπάτια που οδηγούν η πρώτη στην παραλία Λεύκες, περνώντας από τις Σπιτάρες, εγκαταλειµµένα κτίσµατα, αποµεινάρια της εκµετάλλευσης του ορυκτού πλούτου που διήρκεσε στο νησί περίπου για 70 χρόνια και η δεύτερη στην Παναγία Κανάλα.

Ειδικά για τη ∆ρυοπίδα πρέπει να αναφερθούν το Λαογραφικό Μουσείο και το Εκκλησιαστκό & Βυζαντινό Μουσείο που λειτουργούν στο χωριό αλλά κυρίως το σπήλαιο Καταφύκι ένα από τα σηµαντικότερα και πλέον εντυπωσιακά αξιοθέατα του νησιού που συνδυάζει µε µοναδικό τρόπο το φυσικό µε το ανθρωπογενές στοιχείο. Πρόκειται για έναν υπόγειο χώρο, σε υψόµετρο 190 µέτρων από το επίπεδο της θάλασσας, ο οποίος συγκροτείται από µεγάλο φυσικό σπήλαιο µε σταλακτιτικό και σταλαγµιτικό διάκοσµο, αλλά και τεχνητές στοές µεταλλείου, που καταλήγουν σχεδόν µέχρι τη θάλασσα.

Ο Σεπτέµβριος είναι από τους καταλληλότερους µήνες για πεζοπορία. Γι’ αυτό, όσο ο καιρός επιτρέπει τα θαλάσσια µπάνια, σπεύσατε!. Πραγµατικά θα αποζηµιωθείτε από την αποκάλυψη της σχετικά άγνωστης Κύθνου.

Πληροφορίες:
www.kythnos.gr
www.kythnosinfo.gr
www.kythnos-island.com
ΚΥΘΝΟΣ, Πεζοπορικός οδηγός: Nigel Tutt, Κατερίνα Φίλιππα, εκδόσεις TERAIN (2015)

Πηγή :