Σέριφος Σάββατο Ανάσταση του Λαζάρου, Κυριακή Των Βαΐων

Της Μαίρης Ρώτα Αρχαιολόγου

Υποδεχόμαστε την άνοιξη: Νίκησε η άνοιξη τον χειμώνα και άρχισαν να παρουσιάζονται παντού στη γη τα υπέροχα αγριολούλουδα με τα θαυμάσια ωραία χρώματα που μας προσφέρουν μια πολύ ωραία εικόνα στις εξοχές, στους λόφους και στους κήπους των νησιών μας. Όπως νίκησαν τα λουλούδια και αναστήθηκαν με τα πανέμορφα χρώματά τους, έτσι νίκησε κι ο Λάζαρος τον θάνατο κι αναστήθηκε από τον Νικητή του θανάτου, που θεωρούσε ότι ήταν ο Ιησούς Χριστός. Σε κάθε Χριστιανική εκκλησία ο κύκλος των παθών ανοίγει με την θαυματουργή ανάσταση του Λαζάρου. 

Έχουν παρουσιαστεί σε κάθε Χριστιανική Εκκλησία ο κύκλος των παθών, που ανοίγει με την θαυματουργή ανάσταση του Λαζάρου. Πολλές βυζαντινές εικόνες παρουσιάζουν τη συγκινητική στιγμή που η Μαρία και η Μάρθα, οι δύο αδελφές του Λαζάρου ευχαριστούν γονατιστές τον Χριστό, όταν πήγε στη Βηθανία και ανέστησε τον Λάζαρο. Εκτός από τα επίσημα Ιερά κείμενα της εκκλησίας, έχουν γραφτεί και σε πολλές περιοχές, πάρα πολλοί λαϊκοι στίχοι, που αναφέρονται στο θαύμα που έκανε ο Κύριος δίνοντας ζωή στον νεκρό:

“ ...τότε κι ο Χριστός δακρύζει,

Άδη, τάρταρε και χάρε,

Λάζαρον έξω θα πάρω.

Δεύρο έξω Λάζαρέ μου,

φίλε και αγαπητέ μου!

Και.. ευθύς από τον Άδη

πήρε το εξούσιον σημάδι.

Λάζαρος απελυτρώθη ,

Ανέστήθη κι εσηκώθη

Ζωντανός σαβανωμένος

και με το κερί ζωσμένος ...”

 

Με θαυμασμό και αγωνία οι άνθρωποι ρωτούσαν: “ Λάζαρε ειπέ μας τι είδες εις τον Άδη που επήγες;” Κι ο Λάζαρος απαντάει φοβισμένος : “Είδα φόβους, είδα τρόμους, είδα βάσανα και πόνους”... είναι πολλοί οι στίχοι που έχουν γραφτεί από απλούς ανθρώπους και ψάλλονται ή τους τραγουδούν σε διάφορες περιοχές της χώρας . Είναι μια παράδοση, ένα έθιμο πολλών Ελλήνων, απλών ανθρώπων, που επιθυμούν να κρατούν την θρησκευτική κληρονομιά μας. Είναι μια εύθυμη γιορτή που πραγματοποιείται στη χώρα μας, σε μερικές περιοχές, το Σάββατο του Λαζάρου.

Κυριακή των βαΐων

την επόμενη μέρα (μετά το Σάββατο του Λαζάρου), είναι η Κυριακή των Βαΐων, που η Εκκλησία έχει καθιερώσει από τον 9ο αιώνα μ. Χ. Αυτήν την υπέροχη και λατρευτή τελετή των Βαΐων. Αυτήν την ημέρα γιορτάζεται η είσοδος του Χριστού στα Ιεροσόλυμα. Λέγεται και Βαϊοφόρος. Ο Χριστός, (όπως ανέφεραν ειδικοί της εποχής) ήταν πάνω σ’ ένα γαϊδουράκι ταπεινό και πλήθος κόσμου συγκεντρώθηκε και υποδέχθηκε τον Χριστό “μετά βαΐων και κλάδων”. Συνήθως τον Απρίλιο, που είναι ο μήνας της ανθοφορίας, είναι η Κυριακή των Βαΐων. Είναι η Χριστιανική γιορτή που θεσπίστηκε σε ανάμνηση αυτής της μοναδικής τελετής και υποδοχής που επεφύλαξε, εκείνη την εποχή, ο λαός με κλαδιά Φοινίκων στον Χριστό. Την Κυριακή αυτή, οι εκκλησίες στολίζοντας με βάγια από τα κλαδιά της Φοινικιάς και από τα αιχμηρά φύλλα της πλέκονται οι μικροί σταυροί που προσφέρονται στους πιστούς. Μοιάζει σαν υποδοχή του ανθρώπου στο ναό... όπως έτσι είχαν υποδεχθεί τον Χριστό στην Ιερουσαλήμ. “Βάγια” ή βάϊου” δεν είναι ελληνική λέξη. Είναι άλλης παλαιάς καταγωγής. Αντί βάϊ, ονομαζόταν “ναϊ” και σημαίνει... κλαδί ! (και το βάϊ και το νάϊ δεν είναι ελληνική λέξη) Αυτή τη λέξη βάϊ και αργότερα ανέφεραν πρώτη φορά ο Ευαγγελιστής Ιωάννης λέγοντας: “... ακούσαντες ότι έρχεται ο Ιησούς εις Ιεροσόλυμα, έλαβαν τα βάϊα των φοινίκων και εξήλθον και έκραζαν, Ωσανά!...” Γιατί οι άνθρωποι επέλεξαν το κλαδί της Φοινικιάς για να υποδεχθούν τον Χριστό; Τόσο οι Έλληνες, όσο και οι Ευρωπαίοι λογοτέχνες θεωρούν και έχουν γράψει ότι: “... ο Φοίνικας ως σχήμα και ως αίσθηση, με τη μεγαλοπρέπεια του φυλλώματός του μοιάζει με ουράνια ανθοδέσμη! Ο “Ρωμαλέος” κορμός του με την αρμονική ταλάντωση, δίνει την εικόνα της ευγένειας και του ρομαντισμού!”

Φοίνικας – Χουρμαδιά

Είναι το δένδρο που στην αρχαιότητα υπήρχε και το καλλιεργούσαν στην Αίγυπτο στη βόρεια Αφρική, αλλά και στα ευρωπαϊκά παράλια, φυσικά σε όλη τη Μεσόγειο. Όλοι οι λαοί ενθουσιάστηκαν και από τους ωραίους καρπούς του και από τον γλυκύτατο χυμό. Όπως είχαν αναφέρει πολλοί αρχαίοι Έλληνες, όπως ο Θεόφραστος, ο Παυσανίας... και άλλοι που ασχολήθηκαν με τον Φοίνικα, τον θεώρησαν θαυμαστό και έτσι φυτεύτηκε και στην Ελλάδα. Ειδικοί Γεωπόνοι θέλησαν να φυτέψουν ένα Φοίνικα δίπλα στο σπίτι του κάθε ανθρώπου, γιατί είχαν φροντίσει και είχαν γνωρίσει ότι αυτό το δένδρο “προσφέρει” υγεία και μακροβιότητα στον άνθρωπο που είναι κοντά του. Πολλοί Έλληνες θέλησαν να αποκτήσουν αυτόν τον θαυμάσιο φοίνικα, να τον φυτέψουν κοντά στο σπίτι τους, ώστε να έχουν υγεία και ευτυχία. Σε πολλά νησιά μας, όπως γνωρίζουν άνθρωποι, ότι ο Φοίνικας χαρίζει υγεία, συνηθίζουν να πλέκουν βάγια σε σταυρούς από τα φύλλα του Φοίνικα, να προσέρχονται στον ναό και να παραμένουν και στο σπίτι τους , ώστε να έχουν την ευλογία του Ιερέα.

 

Εύχομαι καλή μεγάλη εβδομάδα, και Άγιον Πάσχα!

Πηγή :