Ονομασία ή μετονομασία οδών

Με εγκύκλιο του το Υπουργείο Εσωτερικών διευκρινίζει τη διαδικασία που οφείλουν να ακολουθούν οι δήμοι σχετικά με την ονομασία ή μετονομασία οδών, πλατειών, συνοικισμών. Μεταξύ των αρμοδιοτήτων των δήμων της χώρας περιλαμβάνεται η ονομασία και μετονομασία οδών, πλατειών ή συνοικιών καθώς και η αρίθμηση κτισμάτων της εδαφικής τους αρμοδιότητας. 

 1. Πρόκειται για κρατικού χαρακτήρα αρμοδιότητα, απονεμημένη στην πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση, δεδομένου ότι «έχει προεχόντως μη τοπικόν χαρακτήρα, καθ` όσον δύναται να αφορά και εις τους κατοίκους άλλων περιοχών ή και ολοκλήρου της χώρας, διότι ή εν λόγω ονομασία ή μετονομασία οδών ή πλατειών, συνδέεται πολλάκις προς γενικότερων ζήτημα της απονομής τιμής προς πρόσωπα, κράτη, πόλεις κλπ., ή της διατηρήσεως της μνήμης ιστορικών συμβάντων εύρυτέρας σημασίας».

 2. Επομένως, η απόδοση τιμής σε πρόσωπα ή ιστορικά γεγονότα δέον να απηχεί την σύμφωνη γνώμη της πλειοψηφίας των δημοτών, ούτως ώστε να μην εγείρονται αμφισβητήσεις και να καθίσταται ευχερής η αποδοχή της ενέργειας της δημοτικής αρχής.

 Προς τούτο υπενθυμίζεται η δυνατότητα προηγούμενης διαβούλευσης από την επιτροπή που προβλέπεται στο άρθρο 76 του ν. 3852/2010.

 Περαιτέρω, στις περιπτώσεις ονομασίας νέων οδών ή μετονομασίας υφισταμένων, προτείνεται η απόφαση του δημοτικού συμβουλίου να αφορά σε όλη την οδό και να αποφεύγεται η κατάτμησή της μέσω χρήσης πλέον της μίας ονομασίας, προκειμένου να μην προκαλείται σύγχυση των πολιτών.

 Επίσης συνιστάται για λόγους ομοιομορφίας και κυρίως χρηστικότητας, η αρίθμηση των οδών να γίνεται με αύξουσα αριθμητική σειρά από ανατολή προς δύση και από βορρά προς νότο, με τους ζυγούς αριθμούς να βρίσκονται στην δεξιά πλευρά του δρόμου. 

 Εξάλλου, η Ελληνική Στατιστική Αρχή, με έγγραφό της προς το Υπουργείο Εσωτερικών, εν όψει της επικείμενης Γενικής Απογραφής Κτηρίων και Πληθυσμού – Κατοικιών, για την διευκόλυνση και την πληρότητα του έργου της αιτείται όπως «οι Δήμοι της Χώρας να προβούν το συντομότερο δυνατό στην ονοματοθεσία των οδών – πλατειών και στην αρίθμηση των οικοδομών στους οικισμούς που κατά την κρίση των αρμοδίων Τεχνικών Υπηρεσιών έχουν κανονική ρυμοτομία και στους οποίους υπάρχει έλλειψη (μερική ή ολική) των ανωτέρω στοιχείων». 

 Με την παρούσα εγκύκλιο, κατόπιν ερωτημάτων που υποβλήθηκαν στο Υπουργείο Εσωτερικών, δίνονται οδηγίες για την πληρέστερη άσκηση της εν λόγω αρμοδιότητας. Η ονομασία ή μετονομασία οδών, πλατειών ή συνοικιών γίνεται με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου. 

Της απόφασης προηγείται εισήγηση του συμβουλίου κοινότητας, για κοινότητες με μόνιμο πληθυσμό άνω των 300 κατοίκων, ή του πρόεδρου κοινότητας για κοινότητες με μόνιμο πληθυσμό έως 300 κατοίκους.

 Στους δήμους στους οποίους δεν συγκροτούνται κοινότητες, η απόφαση λαμβάνεται με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου χωρίς να απαιτείται εισήγηση άλλου οργάνου της αυτοδιοίκησης. Επιπλέον της εισήγησης του συμβουλίου της κοινότητας, όπου απαιτείται, συστατικό στοιχείο λήψης της τελικής απόφασης του δημοτικού συμβουλίου αποτελεί η σύμφωνη γνώμη επιτροπής, η οποία αποτελείται από:

 α) Τον προϊστάμενο του Τμήματος Διοικητικού – Οικονομικού ή τον προϊστάμενο του Τμήματος Προσωπικού της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης ή, σε ό,τι αφορά στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου τον προϊστάμενο της Διεύθυνσης Διοικητικού – Οικονομικού Βορείου ή Νοτίου Αιγαίου, ως Πρόεδρο,

 β) Δύο εκπρόσωπους της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων, που ορίζονται με τους αναπληρωτές τους από την Εκτελεστική Επιτροπή της 

και γ) Δύο καθηγητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης κλάδου ΠΕ 02, οι οποίοι ορίζονται, μαζί με τους αναπληρωτές τους, από τον Συντονιστή της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης.

 Η Επιτροπή, η οποία αποτελεί όργανο της ”Κρατικής Διοικήσεως”, συγκροτείται με απόφαση του Συντονιστή της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, σε επίπεδο νομού. Δεδομένου ότι η γνώμη που παρέχεται από το γνωμοδοτικό όργανο χαρακτηρίζεται εκ του νόμου σύμφωνη, το αποφασίζον όργανο, ήτοι το δημοτικό συμβούλιο, δεσμεύεται, ως προς το περιεχόμενο αυτής, με την έννοια ότι δεν μπορεί να ενεργήσει κατά τρόπο διαφορετικό από αυτόν που του υποδεικνύεται με τη γνωμοδότηση. 

 Ειδικότερα, το δημοτικό συμβούλιο μπορεί: 

  στην περίπτωση της θετικής σύμφωνης γνώμης από την Επιτροπή, είτε να εκδώσει πράξη σύμφωνα με την γνωμοδότηση, είτε να απέχει από την έκδοσή της υπό την προϋπόθεση παροχής ειδικής αιτιολογίας για την επιλογή, εντός ευλόγου χρόνου ο οποίος δεν μπορεί να υπερβεί το τρίμηνο. 

  στην περίπτωση παροχής αρνητικής σύμφωνης γνώμης από την Επιτροπή, είτε να εκδώσει αρνητική πράξη, εντός ευλόγου χρόνου ο οποίος δεν μπορεί να υπερβεί το τρίμηνο, συμμορφούμενο προς την αρνητική γνωμοδότηση, είτε να μην εκδώσει πράξη οπότε η μόνη εκτελεστή και άρα προσβαλλόμενη απόφαση είναι η αρνητική γνώμη της επιτροπής. 

 Εφόσον η σύμφωνη γνώμη ενσωματωθεί σε θετική ή αρνητική εκτελεστή πράξη του δημοτικού συμβουλίου, αποτελεί μη αυτοτελή, μη εκτελεστή πράξη. 

 Μετονομασία οδών – πλατειών – συνοικιών 

 Η μετονομασία επιτρέπεται για εξαιρετικούς λόγους. 

 Για παράδειγμα, λόγο μετονομασίας θα μπορούσε να συνιστά η ύπαρξη οδού στον ίδιο δήμο, ή σε πολύ κοντινή απόσταση σε όμορο δήμο, με το ίδιο όνομα, ή οδού με δυσπρόφερτο ή κατά κρίση ακατάλληλο όνομα, κ.τ.λ. 

 Συνεπώς, η επίκληση «εξαιρετικών λόγων» πρέπει να αιτιολογείται σαφώς, ειδικώς και επαρκώς στο πρακτικό της απόφασης ή να προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου. Επισημαίνεται ότι, πρόκειται για αρμοδιότητα που πρέπει να εφαρμόζεται με φειδώ, δεδομένων των επιπτώσεων που συνεπάγεται η αλλαγή ονομασίας τόσο στην καθημερινότητα των πολιτών όσο και στην προσαρμογή της οικονομικής και κοινωνικής ζωής στα νέα δεδομένα. 

 Χρονικό διάστημα για την μετονομασία υφιστάμενης οδού, πλατείας ή συνοικίας δεν υφίσταται στην κείμενη νομοθεσία, δεδομένου ότι συναρτάται με τους λόγους επίκλησης της αναγκαιότητας για την μετονομασία. Η μετονομασία γίνεται με την ίδια διαδικασία που ακολουθείται για την ονομασία των οδών, πλατειών ή συνοικιών. 

Πηγή : https://www.koinignomi.gr/