Καπετάν-Νίκος Σάρδης, πλοίαρχος του «Άγιος Γεώργιος»

Τριάντα τόσα χρόνια γεμάτα από θάλασσα,
γεμάτα από βαπόρια,
γεμάτα από ιστορίες

Μια μεγάλη ναυτική ιστορία που ξεκινά
από τον πατέρα του, τον καπετάν-Κώστα Σάρδη,
και συνεχίζεται με τον ίδιο

Στη ρότα της ναυτοσύνης με μεράκι και αγάπη

«Κανάρης» - «Μιαούλης»
«Άγιος Γεώργιος» (ο «ξιφίας»)
«Κύκλάδες» - «Νηρεύς»
«Κίμωλος»
«Άτλας ΙΙ» - "Άτλας Ι"
«Δήλος» - "Επτάνησος"
«Corfu Sea»
«Ποσειδών Εξπρές» - «Αιγαίον»
“Golden Vergina" – «Ναϊάς ΙΙ»
«Μεδοθία» - «Δελφίνι Εξπρές»
“Εξπρές Δανάη»
«Εξπρές Σαντορίνη» - «‘Ανεμος»
«Εξπρές Ερμής»
«Εξπρές Αφροδίτη»
«‘Αγιος Γεώργιος»



Την Παρασκευή 27 Ιουλίου 2012 είχαμε τη χαρά να βρεθούμε για λίγο στη φιλόξενη γέφυρα του «Άγιος Γεώργιος» της Ventouris Sea Lines του Ευάγγελου Βεντούρη. Ο πλοίαρχος του πλοίου, ο καπετάν-Νίκος Σάρδης από την Κίμωλο, μας καλοσώρισε θερμά στη γέφυρα και μας αφηγήθηκε με συντομία ένα υπέροχο θαλασσινό ταξίδι στις γέφυρες των ελληνικών ποσταλιών που βαστά κοντά 34 χρόνια.

Από το 1978 και τον «Κανάρη» μέχρι το 2012 και το «‘Αγιος Γεώργιος», ο καπετάν-Νίκος παραμένει πιστός στο πόστο του. Σε τόσες και τόσες βαρδιόλες, σε τόσες και τόσες γέφυρες. Μια ζωή ολόκληρη. Μια ζωή γεμάτη με ιστορίες βαποριών και ανθρώπων.


Ο καπετάν-Κώστας Σάρδης

Ο πατέρας του καπετάν-Νίκου του Σάρδη, ο καπετάν-Κώστας Σάρδης, ήταν και αυτός για χρόνια καπετάνιος στην ακτοπλοΐα. Είχε περάσει από τα περισσότερα πλοία των αδελφών Τυπάλδου. Στη Σίφνο τον θυμούνται ύπαρχο στο παλιό «Ιόνιον» στη δεκαετία του ’50. Και στο «Ηλιούπολις» είχε κάνει ύπαρχος. Και μετά έπιασε πλοίαρχος σε αρκετά πλοία των Τυπάλδων.

"Ο καπετάν-Κούλης ο Μαστροκόλιας, με τον οποίο έκανα στο «Ποσειδών Εξπρές», ήταν κληρουχία του πατέρα μου».

"Ο πατέρας μου είχε άλλα τέσσερα αδέλφια, από τα οποία οι τρεις ήταν μηχανικοί και μόνο αυτός ήταν καπετάνιος. Είχαν καΐκια στην Κίμωλο, όπως το «Ευαγγελίστρια».
Ο πατέρας τους πέθανε μικρός και έμειναν με την γιαγιά".

«Ο πατέρας μου άνοιξε τη γραμμή από τη Ραφήνα για Άνδρο-Τήνο-Μύκονο με το «Μεγαλόχαρη», το 1966. Το «Μεγαλόχαρη» διανυκτέρευε τότε στην Τήνο και γι’ αυτό την Τετάρτη και Πέμπτη Δημοτικού την έκανα στην Τήνο όπου είχαμε νοικιάσει σπίτι. Ο πατέρας μου έμεινε αρκετά χρόνια στη Ραφήνα με το «Μεγαλόχαρη». Μετά πήρε τα motor-ships, αλλά δεν πήγαν καλά».

"Ο καπετάν-Αντώνης Βελαλόπουλος, ο πατέρας του καπετάν-Κώστα του Βελαλόπουλου πλοιάρχου του «Πηνελόπη Α», ήταν λοστρόμος στο «Μεγαλόχαρη». Και το βαπόρι τότε δούλευε full. Ήταν μικρό, αλλά τότε δεν υπήρχαν μεγάλα φορτηγά. Θυμάμαι τις μεταφορές να τις κάνουν τρίκυκλα. Και μην φανταστείτε ότι τότε δεν υπήρχαν απαγορευτικά στη γραμμή. Υπέγραφες και έφευγες. Ανταγωνιστής του «Μεγαλόχαρη» ήταν το «Έλενα Π» του Παγουλάτου. Και το «Μεγαλόχαρη» έκανε γερές κόντρες τότε με το «’Ελενα Π»".


Το ξεκίνημα του καπετάν-Νίκου Σάρδη

Ξεκίνησε να ταξιδεύει με motor-ships σε ηλικία 17 ετών.
Τα πρώτα του καράβια ήταν το "Αγία Ζώνη", το "Λα Πέρλα", το "Περικλής" και το "Βασίλειος Μπακ".

Στην ακτοπλοΐα τα ταξίδια του άρχισαν το 1978 με το «Κανάρης», με το οποίο ταξίδεψε για λίγο ως ναύτης.
«Στο «Κανάρης» έκανα για λίγο το 1978 ως ναύτης με τον καπετάν-Φώτη τον Καλαθά.
[B]
Τον Μάϊο του 1979 θα ξεκινήσει τα ταξίδια του με το «Μιαούλης» και αυτά θα διαρκέσουν ως τα τις 31 Αυγούστου 1980.
Μετά θα πάει ως ανθυποπλοίαρχος στο «Άγιος Γεώργιος» ("ξιφίας") και θα ταξιδέψει μέχρι τα τέλη του 1980.



Ο θρυλικός "Μιαούλης" και ο καπετάν-Παναής



Το 1979 φεύγω από τα motorships και πηγαίνω αδίπλωτος ανθυποπλοίαρχος στο θρυλικό «Μιαούλης» με καπετάνιο τον καπετάν-Παναγή Παπαδάτο. Ο καπετάν-Παναγής μου είπε τότε να πάω στο «Μιαούλης» για ένα ταξίδι και όταν επιστρέφαμε πίσω θα έβγαινα από το καράβι. Το πλοίο έκανε τότε άγονη γραμμή και έπιανε Κατάπολα-Αιγιάλη-Αστυπάλαια-Νίσυρο-Τήλο-Σύμη-Ρόδο-Καστελόριζο. Ο καπετάν-Παναγής ήταν δύσκολος άνθρωπος, δεν εμπιστευόταν τους αξιωματικούς της γέφυρας και δεν τους επέτρεπε να κάνουν τις κινήσεις στα λιμάνια, μιας και τα περισσότερα λιμάνια ήταν πολύ δύσκολα».

«Κάποια στιγμή στο ταξίδι φτάνουμε πριν από το Καστελόριζο. Είναι κάτι φανάρια τούρκικα και μου λέει ο ναύτης να ειδοποιήσουμε τον καπετάνιο. Εγώ δεν το έκανα και ανέλαβα μόνος μου. Μπαίνω στο Καστελόριζο, φούντο, κράτει οι μηχανές, τελειώσαμε. Ανεβαίνει επάνω έξαλλος ο καπετάν-Παναγής. «Εύγε», μου λέει, «αλλά μην το ξανακάνεις». Αυτό ήταν, έμεινα μαζί του δύο-τρία χρόνια».
Στην Αμοργό είχε τη συνήθεια να παίρνει το κασετόφωνο, να το βγάζει στην βαρδιόλα και να βάζει Φώτη Πολυμέρη στα μεγάφωνα. Και συχνά και ο ίδιος ο Καπετάν-Παναής τραγούδαγε από τα μεγάφωνα.
Το «Μιαούλης» έκανε τότε τρία δρομολόγια την εβδομάδα.
Το πρώτο ήταν από Πειραιά για Αιγιάλη-Κατάπολα-Αστυπαλιά-Νίσυρο-Τήλο-Σύμη-Ρόδο-Καστελόριζο. Για την Αμοργό, θυμάμαι, κάναμε 14 ώρες να φτάσουμε.
Το δεύτερο δρομολόγιο ήταν από Πειραιά για Σύρο-Πάρο-Νάξο-Ηρακλειά-Σχοινούσα-Κουφονήσι-Κατάπολα-Αιγιάλη-Δονούσα.
Και μετά έκανε και ένα τρίτο δρομολόγιο για Δυτικές Κυκλάδες.

Ο καπετάν-Νίκος μας περιέγραψε λίγο την διαρρύθμιση του θρυλικού «Μιαούλη»:
«Ήταν μπροστά το αμπάρι, το οποίο ήταν σκεπασμένο, και δεξιά και αριστερά καθόταν ο κόσμος σε pullman seats. Αυτή ήταν η Γ’ Θέση. Η Β’ Θέση ήταν πίσω και η Α’ Θέση ήταν ένα σαλονάκι επάνω όπου υπήρχε και η τραπεζαρία.
Το κατώτερο πλήρωμα έμενε στην πλώρη που υπήρχε και μια μικρή τραπεζαρία και απέναντι ήταν οι τουαλέτες. Οι συνθήκες ήταν πολύ δύσκολες, αλλά φανταστείτε ότι αυτά ήταν βασιλοβάπορα που για χρόνια πήγαιναν και στην Ιταλία. Εγώ ταξίδεψα στο «Μιαούλης» ως ανθυποπλοίαρχος. Στην πλώρη του βάζαμε αυτοκίνητα, αλλά και ζώα. Μια χαρακτηριστική περίπτωση θυμάμαι στην Ηρακλειά, όπου είχαμε να αφήσουμε μια αγελάδα. Κατεβάσαμε την αγελάδα με την μπίγα στο νερό, την ακουμπήσαμε στη θάλασσα και μετά άρχισε να την τραβάει ένα καΐκι για να την βγάλει στην παραλία. Αυτή, μόλις, πάτωσε «λωλάθηκε» και όταν έφτασε στην παραλία, άρχισε να τρέχει προς το βουνό και από πίσω της ο κόσμος την κυνηγούσε να την πιάσει. Το «Μιαούλης» έπαιρνε τέσσερα-πέντε αυτοκίνητα στην πλώρη».
Με όλα αυτά που μας είπε ο καπετάν-Νίκος αρχίζουμε να κατανοούμε την ξένη κοπέλα που όταν τη ρώτησαν «Τι σου μένει από την Ελλάδα;», αυτή αμέσως απάντησε:
«Ο «Μιαούλης» και ο καπετάνιος του, ο καπετάν-Παναγής Παπαδάτος».

Στη συνέχεια πήρε μαζί του τον καπετάν-Παναγή στο «Άγιος Γεώργιος» (τον «ξιφία») του Κώστα του Βεντούρη, αλλά ο καπετάν-Παναγής δεν κάθησε πολύ στον «ξιφία».
«Την μέρα που τράκαρε ο «Μιαούλης» με ένα φορτηγό στο λιμάνι του Πειραιά, εμείς βγαίναμε με το «Άγιος Γεώργιος» του Βεντούρη από το λιμάνι του Πειραιά. Φανταστείτε τον καπετάν-Παναή να δει τον «Μιαούλη» μετά το ατύχημα. Χτύπησε ο Μιαούλης και έκλαιγε ο Παπαδάτος».


"'Αγιος Γεώργιος" ( ο "ξιφίας")

«Το «‘Αγιος Γεώργιος» (ο «ξιφίας») ήταν δύσκολο καράβι και άλλαζαν συχνά οι καπετάνιοι. Ορισμένα από ονόματα που πέρασαν ήταν καπετάν-Ανδρέας Καπάκης, καπετάν-Παναγής Παπαδάτος, καπετάν-Δασκαλέας, καπετάν-Παπαδέας, καπετάν-Θοδωρής Μαθιουδάκης».

Μετά τη στρατιωτική του θητεία, θα επιστρέψει στο «‘Αγιος Γεώργιος» το 1983 και θα ταξιδέψει για λίγο ως ανθυποπλοίαρχος. Εδώ θα πιάσει υποπλοίαρχος, τον Ιούνιο του 1983, και θα ταξιδέψει μέχρι τον Οκτώβριο.

Το 1984 θα ταξιδέψει με τον «Νηρέα», το «Κυκλάδες», το «Κίμωλος», το «Άτλας ΙΙ» και το «Άτλας Ι».
«Με το «Κυκλάδες» κάναμε μόνο ένα δρομολόγιο την εβδομάδα στο οποίο, όμως, πιάναμε συνολικά σε πενήντα λιμάνια. Φεύγαμε από τον Πειραιά και φτάναμε μέχρι την Καβάλα. Κάθε Κυριακή βράδυ επιστρέφαμε κανονικά στον Πειραιά για να φύγουμε και πάλι τη Δευτέρα. Συχνά, όμως, φτάναμε καθυστερημένοι και χάναμε ακόμα και αυτήν τη μοναδική διανυκετέρευση».
«Μετά το «Κυκλάδες» οι Αγαπητοί με έστειλαν στο «Νηρεύς», όπου και εδώ τα πράγματα ήταν εξίσου δύσκολα.


Το "Άτλας ΙΙ"

Μετά τους Αγαπητούς, πήγε στα τέλη Σεπτεμβρίου του 1984 στο «Άτλας ΙΙ» και ξεκίνησε δρομολόγια από την Πάτρα για την Ιταλία. Μετά ταξίδεψε για λίγο και με το «Άτλας Ι» σε δρομολόγια από Πειραιά για Σμύρνη και η χρονιά θα κλείσει με τη ναυτολόγησή του τον Δεκέμβριο του 1984 και πάλι στο «Άτλας ΙΙ», με το οποίο θα ξεκινήσει δρομολόγια από Ραφήνα για Άνδρο-Τήνο-Μύκονο με καπετάνιο των Κώστα τον Τζώρτζη. Στην αρχή κάναμε Άνδρο-Τήνο-Μύκονο και στη συνέχεια Παροναξία. Στη συνέχεια καπετάνιος ήρθε ο Τάκης ο Δελούσης. Η ταχύτητά μας ήταν αρκετά χαμηλή, κάπου 9-10 μίλια την ώρα Στο «Άτλας ΙΙ» παρέμεινα μέχρι τον Ιανουάριο του 1986».

«Ο «Άτλας ΙΙ» ήταν πάντα γεμάτος από φορτηγά, κάπου 45-50 φορτηγά κάθε φορά. Φεύγαμε απόγευμα από τη Ραφήνα και φτάναμε ξημερώματα στη Νάξο. Και το Σαββατοκύριακο μέναμε στη Νάξο. Δεν είχε ταχύτητα μεγαλύτερη από 9-10 μίλια. Αλλά περάσαμε πολύ ωραία τότε στο «Άτλας ΙΙ».


Στο "Δήλος"

Στη συνέχεια θα πάει στο «Δήλος» και θα παραμείνει από τον Απρίλιο του 1987 μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου του 1987. Στο «Δήλος» καπετάνιο είχε τον καπετάν-Χριστόφορο τον Κοτσαμπά. Μετά θα κάνει ένα σύντομο πέρασμα από το «Επτάνησος» και θα επιστρέψει στο «Δήλος», όπου θα παραμείνει μέχρι τα τέλη Αυγούστου του 1988.
«Το «Δήλος» είχε δουλέψει τότε πολύ καλά στη Ραφήνα. Το λιμάνι, όμως, της Ραφήνας ήταν πολύ δύσκολο. Και μια φορά με το «Δήλος» δέσαμε στα Ραφήνα, βγάλαμε τον κόσμο, αλλά τα αυτοκίνητα τα φέραμε και τα βγάλαμε στον Άγιο Διονύσιο στον Πειραιά. Ήταν αδύνατο να αποβιβάσουμε τα αυτοκίνητα, καθώς η θάλασσα πετούσε πέτρες πάνω στο μόλο».

Το 1989 θα πάει για λίγο ύπαρχος στο “Corfu Sea” των αδελφών Αγαπητού στην Ηγουμενίτσα, παρέα με τον καπετάν-Σιδερή Μαμίδη. Στη συνέχεια θα πιάσει στο «Αιγαίον».
Στα τέλη Ιουνίου 1989 θα πάει στο «Ποσειδών Εξπρές» μέχρι τον Οκτώβριο του 1989.

«Τον «Ποσειδώνα» τον φέρναμε από την Μασσαλία με τον καπετάν-Κούλη τον Μαστροκόλια».
Στη συνέχεια θα επιστρέψει στο «Αιγαίον» όπου θα παραμείνει μέχρι τον Απρίλιο του 1991.
Το 1992 Θα ταξιδέψει με το “Golden Vergina” και την επόμενη χρονιά με το «Ναϊάς ΙΙ» ως ύπαρχος.

Από τον Ιούνιο του 1994 μέχρι τον Φεβρουάριο του 1995 θα ταξιδέψει με το «Μεθοδία» του Βεντούρη. Στη συνέχεια θα ταξιδέψει με το «Εξπρές Σαντορίνη» και θα πιάσει για πρώτη φορά πλοίαρχος στο «Δελφίνι Εξπρές» του Βεντούρη από τον Αύγουστο του 1995 μέχρι τον Ιούλιο του 1996. Και στη συνέχεια θα ταξιδέψει με το «Εξπρές Δανάη» μέχρι τον Ιανουάριο του 1997.


Πλοίαρχος στο "Εξπρές Σαντορίνη"

Στη συνέχεια θα ταξιδέψει ύπαρχος με το «Εξπρές Αφροδίτη» και στις 29 Σεπτεμβρίου 1997 θα ναυτολογηθεί για πρώτη φορά καπετάνιος στο «Εξπρές Σαντορίνη» έπειτα από μια αβαρία που είχε το πλοίο στη Μύκονο.

«Εκείνη την εποχή ήμουν ύπαρχος στο «Εξπρές Αφροδίτη». Μόλις είχα πάρει το δίπλωμα του πλοιάρχου. Το «Εξπρές Σαντορίνη» έπαθε τότε μια αβαρία στη Μύκονο. Και έτσι βρέθηκα εγώ, ξαφνικά, στα χειριστήρια του «Εξπρές Σαντορίνη». Αρχικά πήγα προσωρινά και, τελικά, παρέμεινα στο «Εξπρές Σαντορίνη» μέχρι τον Οκτώβριο του 1998.


Με τον "'Ανεμο" στη γραμμή Σάμου-Ικαρίας
και τον "Ερμή" στην άγονη της Αμοργού

Το 1999 θα ταξιδέψει με τον «Άνεμο» της Nomikos Lines. «Με τον «‘Ανεμο» κάναμε Σύρο-Μύκονο-Εύδηλο-Άγιο Κήρυκο-Φούρνους-Καρλόβασι-Βαθύ-Πάτμο-Λειψούς. Περάσαμε πολύ ωραία τότε στη γραμμή». Στο πλοίο θα παραμείνει και μετά την πώλησή του στην Hellas Ferries, στα τέλη Νοεμβρίου του 2000. Μέχρι τις 30 Μαρτίου του 2000 υπηρετεί στο «Εξπρές Άνεμος» (ονομάστηκε προσωρινά).

Αμέσως μετά παίρνει μετάθεση για το «Εξπρές Ερμής» και την άγονη της Αμοργού μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου του 2000. «Με τον «Ερμή» κάναμε άγονη για Μικρές Ανατολικές Κυκλάδες-Αμοργό και Αστυπαλιά, αλλά και Δυτικές Κυκλάδες κάθε Σάββατο βράδυ.
Στο «Εξπρές Ερμής» έμεινα μαζί με τον καπετάν-Διαμαντή Παπαγεωργίου για 20 ημέρες για να του δείξω τα λιμάνια της άγονης γραμμής».


Στο 'Έξπρές Αφροδίτη"

Και από τις 20 Σεπτεμβρίου του 2000 θα ξεκινήσει στο «Εξπρές Αφροδίτη» και θα παραμείνει μέχρι τις 10 Μαρτίου του 2004.
Αξέχαστες θα μείνουν οι κόντρες με το “Blue Aegean” και τον καπετάν-Σπύρο Μαντζουράτο στη Μύκονο. «Τότε θεωρούσαμε ότι ήταν υποτιμητικό να πάμε στο έξω λιμάνι και κάναμε ότι ήταν δυνατό για να δέσουμε στο μέσα λιμάνι».
Με το «Εξπρές Αφροδίτη» θα δεθεί πολύ. Ο καπετάν-Νίκος το χαρακτηρίζει με μια λέξη «βαποράκλα» και θεωρεί ότι κακώς το πούλησε η εταιρεία του, καθώς θα μπορούσε να προσφέρει πολλά ακόμα. Οι χώροι του ήταν μοναδικοί, η ταχύτητά του πολύ καλή, οι ελικτικές του ικανότητες εξαιρετικές και λίγα πλοία μπορούσαν να το συναγωνιστούν.
Με το «Αφροδίτη» πήγε για πρώτη φορά στην Κύθνο και τη Σέριφο για να παραλάβει τον κόσμο όταν είχε πάθει αβαρία το «Εξπρές Απόλλων» στη Σέριφο.


Γέφυρα-σχολείο για τη νέα γενιά των πλοιάρχων

Και στα χρόνια που θα παραμείνει στο πλοίο θα έχει τη χαρά να συνεργαστεί με πολλούς από τους σημερινούς πλοιάρχους της ελληνικής ακτοπλοΐας. Ο καπετάν-Κώστας Βελαλόπουλος, ο καπετάν-Νίκος Τρέσσος, ο καπετάν-Λευτέρης Καρυστινός, ο καπετάν-Ισίδωρος Λυγνός είναι σημερινοί εξαιρετικοί καπετάνιοι που πέρασαν ως αξιωματικοί από το «Εξπρές Αφροδίτη» και τα άλλα πλοία με τον καπετάν-Νίκο καπετάνιο.
Και τον καπετάν-Νίκο Βασιλική, τον πλοίαρχο στο «Εξπρές Αφροδίτη» όταν ήρθε στις Δυτικές Κυκλάδες, τον είχε υποπλοίαρχο στο «Εξπρές Ερμής».
Μας αναφέρει με περηφάνια ότι «πολλοί σημερινοί καπετάνιοι έχουν περάσει από το «Εξπρές Αφροδίτη», το «Εξπρές Ερμής», το "'Αγιος Γεώργιος" και από τον Σάρδη». Και αυτό είναι κάτι που το θεωρεί πολύ σπουδαίο.

«Τον καπετάν-Ισίδωρο Λυγνό, τον καπετάνιο του «Αδαμάντιος Κοραής», τον θεωρώ και αυτό παιδί μου. Τον είχα, αρχικά, υποπλοίαρχο στο «Εξπρές Αφροδίτη» και μετά έγινε ύπαρχος. Και τον καπετάν-Λευτέρη Καρυστινό τον είχα ύπαρχο στο «Εξπρές Ερμής».


"'Αγιος Γεώργιος"
Οκτώ χρόνια γεμάτα από όμορφα ταξίδια



Και από τις 14 Μαΐου του 2004 ξεκίνησε τον υπέροχο κύκλο ταξιδιών του με το «Άγιος Γεώργιος», αρχικά από Ραφήνα για Σύρο-Πάρο-Νάξο-Σαντορίνη-Αμοργό και στη συνέχεια για Δυτικές Κυκλάδες, όπου παραμένει μέχρι σήμερα. Με Α’ Μηχανικό τον μαστρο-Ανδρέα Σαμιωτάκη από την Χίο. «Στη Ραφήνα η αρχή ήταν δύσκολη. Το βαπόρι είχε πολλά προβλήματα στην αρχή, αλλά ο κύριος Βεντούρης έριξε πολλά χρήματα στο βαπόρι και όλα πήγαν καλά. Με το «‘Αγιος Γεώργιος» συχνά δέναμε τότε στην προβλήτα «13», την πιο δύσκολη από όλες. Η κίνηση, όμως, από τη Ραφήνα ήταν μικρή. Αλλά από τη στιγμή που επιστρέψαμε στη γραμμή των Δυτικών Κυκλάδων, το πλοίο άρχισε να δουλεύει πολύ καλά».

Το Σεπτέμβριο του 2005 θα περάσει για δύο μήνες από το «Αθηνά» του Σαρωνικού, το αδελφάκι του «Φοίβος». Και από τις αρχές Ιανουαρίου του 2006 επέστρεψε ξανά στο «‘Αγιος Γεώργιος».

Σε αυτά τα οκτώ χρόνια ο καπετάν-Νίκος Σάρδης παραμένει σταθερά στη γέφυρα του «Άγιος Γεώργιος» με μικρά μόνο διαλείμματα. Ο καπετάν-Σιδερής Μαμίδης, ο καπετάν-Λευτέρης Καρυστινός και ο καπετάν-Νίκος ο Τρέσσος έχουν αντικαταστήσει τον καπετάν-Νίκο, κατά καιρούς, στο λευκό βαπόρι με την δανέζικη κορώνα και το «Β» στην τσιμινιέρα του.

Με το «‘Αγιος Γεώργιος» έχει δέσει, μάλιστα, μια φορά ακόμα και στο νησί του Αγίου Γεωργίου των Βεντούρηδων στην Κίμωλο, στην κηδεία της κερα-Οδηγήτριας Βεντούρ.

«Στην κηδεία της Οδηγήτριας, της μητέρας του κ. Ευάγγελου Βεντούρη, πήγαμε και δέσαμε στο νησάκι των Βεντούρηδων, τον Άγιο Γεώργιο. Πήγαμε και δέσαμε σε κάτι πέτρες, με δυόμισι μέτρα βυθίσματα. Σβήσαμε τις μηχανές και πήγαμε σιγά-σιγά πίσω. Και είχε και ένα εφτάρι καιρό. Αλλά όλα πήγαν καλά»

Σε όλη του τη ναυτική καριέρα στην ακτοπλοΐα έχει να θυμάται ατελείωτες κόντρες.
Με το «Αιγαίον», με το «Εξπρές Σαντορίνη», με το «Εξπρές Αφροδίτη», με το «Άγιος Γεώργιος».
Ιστορίες ατελείωτες, περιπέτειες συνεχείς.
Και κάθε βαπόρι και μια ιστορία.
Φανταστείτε πόσα βαπόρια και πόσες ιστορίες …


Η γραμμή των Δυτικών Κυκλάδων

«Η γραμμή των Δυτικών Κυκλάδων με την άγονη της Σικίνου και της Φολεγάνδρου έχει πολλά ζόρια.
Το πιο δύσκολο λιμάνι της γραμμής είναι αυτό της Φολεγάνδρου. Και δεν έχει οδό διαφυγής. Με δυτικούς, νοτιοδυτικούς, με σορόκο και σοροκολεβάντε η προσέγγιση είναι αρκετά επικίνδυνη και δεν είναι λίγες οι φορές που τον μόλο δεν τον βλέπεις καθόλου. Μέχρι να γυρίσεις, σε κάνει μπαλόνι και σε πάει για τα βραχάκια. Φανταστείτε να φτάνουμε και να μην υπάρχουν και φώτα στο μόλο. Και αν σε «χτίσει» ο καιρός και σε πηγαίνει προς την άμμο, τότε μόνο με ανάποδα μπορείς να βγεις. Και δεν είναι λίγες οι φορές που ο καιρός σε στέλνει προς τα μέσα. Και εμείς εκεί, να προσπαθούμε μέχρι να πιάσουμε. Και μια φορά αν δεν καταφέρεις να πιάσεις, μπορεί και να στο κοπανάνε για καιρό».
Και μας δείχνει ότι μέσα στο λιμάνι υπάρχουν ξέρες χωρίς να υπάρχει φανάρι.

«Στην Κίμωλο, τουλάχιστον, έχεις οδό διαφυγής. Και στη Σίφνο τα πράγματα γίνονται συχνά δύσκολα, αλλά τουλάχιστον μπορείς και εκεί να φύγεις. ΄

«Έχουμε περάσει πολλές δύσκολες στιγμές. Μια φορά στη Σίφνο, πριν από δυο-τρία χρόνια, κάναμε τέσσερις προσπάθειες μέχρι να δέσουμε. Είχε δώσει απαγορευτικό, είχε 9-10 δύναμη ο αέρας. Αλλά εμείς δεν φεύγαμε και να αφήσουμε τον κόσμο. Με την τέταρτη φορά καταφέραμε και πιάσαμε. Εκείνη τη φορά, παραλίγο να πέσει ο καβοδέτης στη θάλασσα».

«Κάθε μέρα ο καπετάνιος δίνει εξετάσεις".

«Στην Ψάθη της Κιμώλου, ένα βράδυ με σοροκάδα δεν φαινόταν ο μόλος. Είχαμε 10 επιβάτες για την Κίμωλο. Μόλος δεν φαινόταν, πού να καπελώσεις κάβο. Ήταν και η μάνα μου από κάτω. Οι υπόλοιποι μου έλεγαν να φύγουμε, γιατί μπορεί να κάναμε ζημιά. Εγώ επέμεινα και πιάσαμε, τελικά, με την τρίτη προσπάθεια.

Στην Ανάφη μια φορά, ο μόλος πάλι δεν φαινόταν καθόλου. Το έδειχνα στον υποπλοίαρχο και αυτός δεν το πίστευε. Τότε στην Ανάφη δεν είχε πάει καράβι για μια εβδομάδα. Δεν έπιανε κανένα καράβι. Με ρώτησε, μάλιστα, ο καπετάν-Νίκος ο Βαγγελάτος πού ήταν ο μόλος. Το πλοίο, δίπλα στο μόλο, έκανε κάτι «κουπασταρίσματα» άλλο πράγμα. Τελικά, πιάσαμε".

"Μια φορά στη Σίκινο με το «Εξπρές Σαντορίνη» δέσαμε και πήραμε τρεις ανθρώπους, τον αστυνόμο, τον δάσκαλο και ένα ακόμα. Το μόνο που θέλουμε να ακούμε είναι ένα ευχαριστώ για την ηθική ικανοποίηση.

«Μια φορά στην Κύθνο, γινόταν χάση κόσμου. Ήταν Κυριακή βράδυ, και περίμεναν 450 άτομα και 80 αυτοκίνητα. Με βοήθησε και ο Θεός και έπιασα. Μια άλλη φορά, πάλι στην Κύθνο, ξέσπασε μπουρίνι δευτερόλεπτα αφού είχαμε φύγει. Γινόταν χάση κόσμου, αλλά καταφέραμε να βγούμε από το Μέριχα. Μέσα στο σκοτάδι και στο κακό».

«Αγωνίες που δεν πληρώνονται. Κάθε μέρα να δίνεις εξετάσεις. Να έχεις κάνει εκατομμύρια καλά και ένα κακό να κάνεις αυτό θα σου χτυπάνε».

«Και δεν είναι οι φορές που έχουμε σώσει ναυαγούς ή έχουμε βοηθήσει πλοία που κινδυνεύουν. Πέρισυ είχαμε βοηθήσει ένα σκάφος που είχε πάρει φωτιά και αφού η φωτιά σβήστηκε, το φορτώσαμε μέσα στο πλοίο αφού κόψαμε τα κατάρτια».

Για το «Άγιος Γεώργιος», ο καπετάν-Νίκος μας λέει ότι είναι ένα εξαιρετικό καράβι.
"Νιώθω δεμένος τόσο με το καράβι, όσο και με την εταιρεία. Μια παραδοσιακή κιμωλιάτικη εταιρεία, όπως αυτές με τις οποίες ταξίδευα όλα αυτά τα χρόνια. Οι εταιρείες αυτές ολοένα και σπανίζουν".

"'Αγιος Γεώργιος"

Ύπαρχους κατά καιρούς είχε τον καπετάν-Θοδωρή Μαρινάκη, τον καπετάν-Νίκο τον Τρέσσο, τον καπετάν-Κώστα τον Πλουμιστό.
Το καράβι έχει πρωτόκολλο 1446 επιβάτες.
Παίρνει περίπου 190-195 Ι.Χ., ή αλλιώς 30-32 φορτηγά.

Στο δρομολόγιο της Παρασκευής που ταξιδέψαμε (Πειραιάς-Σίφνος-Μήλος-Φολέγανδρος-Σίκινος-Ίος-Σαντορίνη), η κίνηση του πλοίου ήταν πολύ καλή. Και γενικά το πλοίο φέτος δουλεύει πολύ καλά. Και από τη Σαντορίνη παίρνει αρκετό κόσμο που κατεβαίνουν ενδιάμεσα στα νησιά.
Στο δρομολόγιο αυτό, το πλοίο μετέφερε, μάλιστα, έντεκα ξεκοτσάριστα φορτηγά (τρία Σίφνο, δύο για Μήλο, δύο για Φολέγανδρο, τρία για Ίο, ένα για Σαντορίνη), τα οποία καθυστερούν το δρομολόγιο, αλλά τα ασυνόδευτα φορτηγά αποτελούν εδώ και χρόνια μια αναγκαία πραγματικότητα.

Στην Κίμωλο ο, καπετάν-Νίκος έχει σπίτι στην Ψάθη. Κάθε Τρίτη πηγαίνει με το «Άγιος Γεώργιος» στην όμορφη Κίμωλο. Η οικογένειά του το καλοκαίρι μένει στην Πάρο. Έχει δύο παιδιά, μια κόρη 20 χρόνων και ένα γιο 18 χρόνων.

Ο καπετάν-Νίκος ταξιδεύει πάνω από 34 χρόνια, με περίπου 30 χρόνια καθαρή θαλάσσια υπηρεσία και 1750 μέρες άδειας όλα αυτά τα χρόνια, αφού όταν έδενε το καράβι δεν είχε ναυτολόγιο και οι ναυτικοί απολύονταν. Το διάστημα αυτό αντιστοιχεί συνολικά σε 5 περίπου χρόνια.

Για αυτόν η γέφυρα και το καράβι είναι μεράκι και δεν είναι εύκολο να καθίσει στο σπίτι.
«Δεν περνάει η ώρα στο σπίτι. Κυττάς συνέχεια από το μπαλκόνι απέναντι νομίζοντας ότι το μπαλκόνι είναι η βαρδιόλα, αλλά το μόνο που βλέπεις είναι οι απέναντι πολυκατοικίες. Έχουμε μάθει άλλο τρόπο ζωής. Μετά από 15-20 ημέρες στη στεριά, αρχίζουν όλα να σου φταίνε. Και αναρωτιέσαι πού βρίσκεται κάθε φορά το καράβι».

Θαυμάζει τα νησιά από τη βαρδιόλα, καμαρώνει την Κίμωλο όταν φτάνει στην Ψάθη, μιλά με τους πράκτορες με τους οποίους η σχέση είναι, πια, φιλική. Και όταν φτάνει στη Σίκινο μυρίζει στη βαρδιόλα τις μυρωδιές από τα αγριολούλουδα του βουνού. Γι’ αυτόν οι μυρωδιές αυτές είναι οι ωραιότερες μυρωδιές που μπορεί να υπάρξουν.


"Καπετάν-Νικόλας"

Και, βέβαια, στην Πάρο έχει και την αγαπημένη του βάρκα με το όνομα «Καπετάν-Νικόλας». Την βάρκα αυτήν την έφτιαξε ο πατέρας του. θυμάται τη φορά που τη μετέφεραν καινούρια με το «Κάλυμνος» στη Μήλο, η βάρκα ξέφυγε από τη μπίγα όταν πήγαν να την κατεβάσουν και τους καρφώθηκε στο κατάμπαρο. Αλλά, ευτυχώς δεν έπαθε τίποτα. Η βάρκα αυτή υπάρχει ακόμα. Είναι τύπου «Liberty" με πρύμνη "Παπαδιά», όπως είναι/ήταν οι λάντζες της Σίφνου, αλλά με πέντε μέτρα και είκοσι εκατοστά. «Βερνίκια πίσω, περαστά τιμόνια, χωρίς βελόνια, iroko πλώρη. Τώρα, πια, δεν φτιάχνουν τέτοια πράγματα, γιατί θέλουν δουλειά για να τα συντηρήσεις. Τιμόνια σκαλιστά, η λαγουδέρα στον τόρνο. Καθόμασταν δέκα άτομα στην πάντα και δεν αναποδογύριζε.

Στη Σύρο την επιδιόρθωσα στα ναυπηγεία. Την ξανακάρφωσα από την αρχή. Η βάρκα έμεινε δυο μήνες συνολικά στη Σύρα. Θυμάμαι ότι τη μεταφέραμε από την Κίμωλο στη Σύρα με «Παναγία Τήνου» (το πρώην «Λήμνος») στο οποίο καπετάνιος ήταν ο καπετάν-Γιώργης Χωριανόπουλος. Στη Σύρα την πήρε γερανός και την πήγε στο ναυπηγείο. Και από τη Σύρα την πήρα με το «Αφροδίτη» στον Πειραιά. Και ο Μηνάς ο Ράλλης την μετέφερε με το «Εξπρές Σαντορίνη» στην Πάρο».

Μια ιστορία, μια ζωή, ένα μεγάλο ταξίδι.
Ένα μεγάλο ευχαριστώ στον καπετάν-Νίκο το Σάρδη.
Μέσα σε λίγες ώρες μας ταξίδεψε από τη Σίφνο για τη Σαντορίνη, αλλά ταυτόχρονα μας μετέφερε νοερά και σε ταξίδια 30 τόσων χρόνων.


Αντώνης Λαζαρής
για το Arxipelagos.com
Πηγή :