Έντονο προβληματισμό προκάλεσαν στον ΣΥΡΙΖΑ οι πρώτες δημοσκοπήσεις του Σεπτεμβρίου που μιλούσαν για «ντέρμπι», καθώς μέχρι πριν από δυο-τρεις εβδομάδες υπήρχε η βεβαιότητα, όχι μόνο για νίκη, αλλά και για διψήφιο ποσοστό διαφοράς με τη Ν.Δ.
Τώρα η βεβαιότητα για τη νίκη έχει γίνει ελπίδα, παραμένει όμως ζωντανή αν και η απαισιοδοξία για την αλλαγή του κλίματος θριάμβου είναι εμφανής. Η αυτοδυναμία στην οποία ελπίζανε όταν αποφάσιζαν τις εκλογές, μοιάζει με όνειρο και η κυβερνητική συνεργασία «μόνο με τους ΑΝΕΛ» δεν είναι σίγουρη, αφού φαίνεται ότι οι τελευταίοι θα δυσκολευτούν να μπουν στην Βουλή, αν τελικά τα καταφέρουν.
Αλλά και η εσωτερική εικόνα του κόμματος είναι αρκετά αποθαρρυντική, με την Κεντρική Επιτροπή να έχει μείνει σχεδόν μισή, τη Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ να την έχει εγκαταλείψει η πλειοψηφία της και αρκετές οργανώσεις να έχουν σχεδόν διαλυθεί. Κομματικό στέλεχος της Κουμουνδούρου έλεγε ότι αναγκάστηκαν για πρώτη φορά να πληρώσουν συνεργείο για αφισοκόλληση, επειδή δεν έβρισκαν κόσμο να πάει -γεγονός πρωτοφανές για κόμμα της αριστεράς, αλλά αναμενόμενο, καθώς αυτοί που έφυγαν ήταν κυρίως οι κινηματικοί, οι συνδικαλιστές και η νεολαία, δηλαδή εκείνοι που αναλάμβαναν συνήθως αυτού του είδους την προεκλογική δουλειά. Γιατί δεν ήταν μόνο τα στελέχη και τα μέλη που αποχώρησαν για να πάνε στην «Λαϊκή Ενότητα», αλλά κι ένα σημαντικό κομμάτι της πλειοψηφίας που αποχώρησε πηγαίνοντας σπίτι του ή περιμένοντας την επόμενη μέρα.
Όπως αναφέρουν στον ΣΥΡΙΖΑ, η ελπίδα για αύξηση της συσπείρωσης τους είναι η πόλωση που περίμεναν ότι θα είχε αρχίσει ήδη από τον Βαγγέλη Μειμαράκη. «Όταν ο πρόεδρος της Ν.Δ αρχίσει να μας επιτίθεται με το γνώριμο παλαιοδεξιό στυλ, οι αριστεροί ψηφοφόροι θα θυμηθούν τι σημαίνει δεξιά και αυτό θα λειτουργήσει συσπειρωτικά» λένε.
Ο πρόεδρος της Ν.Δ φαίνεται όμως ότι έχει κάνει και αυτός την ίδια εκτίμηση, ότι δηλαδή η πόλωση θα βοηθήσει τον ΣΥΡΙΖΑ για να συσπειρωθεί και για το λόγο αυτό, για την ώρα κάνει ότι μπορεί για να την αποφύγει.
Παρουσιάζεται ως ήπιος και χαμηλών τόνων, καταπιέζοντας το ταμπεραμέντο του, τείνει συνεχώς χείρα φιλίας προς τον ΣΥΡΙΖΑ και δεν κουράζεται να επαναλαμβάνει ότι είναι πρόθυμος να συνεργαστεί μαζί του για να σχηματίσουν κυβέρνηση, παρά τις βαρύτατες κατηγορίες που έχει εξαπολύσει εναντίον του περί ανικανότητας κι επικινδυνότητας.
Ο ρόλος του συναινετικού και μειλίχιου, αν και είναι κόντρα στην πολιτική προσωπικότητα του, όπως την ξέραμε μέχρι πρότινος, είναι ο ρόλος που φαίνεται να έχει επιλέξει για αυτήν την προεκλογική περίοδο.
Κανείς δεν γνωρίζει εάν θα διατηρήσει αυτό το προφίλ και στη συνέχεια, αλλά όπως αναφέρουν στη Ν.Δ, δεν είναι διατεθειμένος να μετακινηθεί από αυτό μέχρι τις εκλογές.
Με αυτόν τον τρόπο παρουσιάζεται ως «καλός μαθητής» στους Ευρωπαίους που θέλουν την συναίνεση των κομμάτων προκειμένου να υλοποιηθεί απρόσκοπτα η πολιτική των μνημονίων, αλλά ανταποκρίνεται και στο αίτημα μιας μερίδας απογοητευμένων και κουρασμένων ψηφοφόρων που θεωρούν ότι η ύστατη λύση είναι να συνεννοηθούν όλοι μαζί μήπως και καταστρώσουν μία εθνική στρατηγική εξόδου από την πολύχρονη πλέον κρίση.
«Η Ν.Δ και ο Β.Μειμαράκης δεν έχουν να χάσουν τίποτα αυτή τη στιγμή από την στρατηγική της προσέγγισης και του σεναρίου για μια κοινή εθνική προσπάθεια» σύμφωνα με συνεργάτες του προέδρου της Ν.Δ. «Η συσπείρωση του κόμματος είναι αδιαμφισβήτητη και ο Μειμαράκης τα πήγε ως τώρα πολύ καλύτερα από ότι θα μπορούσε να περιμένει κανείς μας. Η διαφορά με τον ΣΥΡΙΖΑ ήταν τεράστια πριν ένα-δυο μήνες και αυτή τη στιγμή έχει σχεδόν εκμηδενιστεί. Ότι και να γίνει, είναι κερδισμένος» ισχυρίζονται.
Είναι γεγονός ότι η συζήτηση για κυβέρνηση συνεργασίας της Ν.Δ με τον ΣΥΡΙΖΑ βλάπτει μόνο τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος πραγματικά δεν την θέλει, παρότι κάποιοι εκτιμούν ότι υπάρχουν στελέχη που δεν θα είχαν αντίρρηση. Η ιδέα και μόνο μιας τέτοιας συνεργασίας ενοχλεί ωστόσο πολλούς αντιδεξιούς ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ και καλλιεργεί την αντίληψη ότι όσοι στηρίζουν τα μνημόνια καταλήγουν να είναι ίδιοι. Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ δεν το θέλει με τίποτα αυτό και η εμμονή του Βαγγέλη Μειμαράκη για κυβερνητική συνεργασία γνωρίζουν ότι τους δημιουργεί πρόβλημα. Γι’αυτό και την αποκρούουν σθεναρά κάθε φορά που διατυπώνεται η πρόταση αυτή, από όπου κι αν προέρχεται, καθώς δεν είναι μόνο η Ν.Δ που την προωθεί.
Στον ΣΥΡΙΖΑ πάντως, αναζητούν τρόπους να ανεβάσουν την ένταση της πολιτικής αντιπαράθεσης με την Ν.Δ , ώστε να αναδειχθούν οι διαφορές και να δημιουργήσουν ένα «αντιδεξιό» μέτωπο, κάτι που μέχρι τώρα δεν είχαν καταφέρει. Ίσως σε αυτό να παίζει ρόλο ότι προσπαθούσαν ταυτόχρονα να αντιμετωπίσουν και τις απώλειες από τα αριστερά τους, προβάλλοντας επιχειρήματα περί μονοδρόμου του μνημονίου και ανυπαρξίας οποιασδήποτε άλλης ρεαλιστικής λύσης, ώστε να απαντήσουν στην «Λαϊκή Ενότητα». Κάθε επιχείρημα όμως εναντίον της «Λαϊκής Ενότητας», που επιμένει στον αντιμνημονιακό αγώνα, μοιάζει σαν δικαίωση της λογικής του μονοδρόμου της Ν.Δ. «Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να πείσει τους πολίτες ότι έχει σημασία ποιος θα εφαρμόσει το μνημόνιο και αν μπορεί ταυτόχρονα με αυτό να εφαρμόσει ένα παράλληλο φιλολαϊκό πρόγραμμα» υποστηρίζει πρώην υπουργός.
Στο επιτελείο του Αλέξη Τσίπρα το κλίμα δεν μοιάζει με αυτό του Γενάρη, παρότι η επιθυμία για νίκη είναι μεγάλη. Δεν υπάρχει όμως ο ενθουσιασμός που υπήρχε πριν από εφτά μήνες. Μία από τις βασικές αλλαγές, που δεν περνά απαρατήρητη, είναι ότι αυτή τη φορά απουσιάζουν αρκετοί συνεργάτες, πολιτικά στελέχη που πρωταγωνιστούσαν στις προηγούμενες εκλογικές μάχες και έφυγαν πρόσφατα μετά την ψήφιση του τρίτου μνημονίου, ενώ υπάρχουν πλέον αρκετοί επαγγελματίες.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έχει αρχίσει να πιστεύει ότι εκτός από την «τρόικα εξωτερικού» όπως αποκαλεί τους δανειστές, του έπαιξε ένα περίεργο παιχνίδι και η «τρόικα εσωτερικού», όπως αποκαλεί «τους εγχώριους υπερασπιστές των δανειστών». Συνεργάτες του παραδέχονται τώρα, ότι ίσως ήταν λάθος που εμπιστεύτηκαν δημοσκοπήσεις που παρουσίαζαν τον Τσίπρα ως τον αδιαμφισβήτητο ηγέτη που ο κόσμος θα επιβράβευε αυξάνοντας τα ποσοστά του αν έφερνε μία, έστω κι επώδυνη, συμφωνία. Όπως λάθος θεωρούν ότι εμπιστεύθηκαν και τους επικοινωνιολόγους που τον διαβεβαίωναν ότι αν απαλλαγεί από τα «αριστερά βαρίδια» θα κυριαρχήσει αυτομάτως στο χώρο της κεντροαριστεράς και της κεντροδεξιάς, συντρίβοντας Ν.Δ, ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι. Οι συνεργάτες αυτοί υποψιάζονται τώρα ότι ίσως υπήρξε ένα μαγείρεμα σχετικά με τις δημοσκοπήσεις αυτές και μια καλοστημένη παγίδα.
Όλα αυτά, μετά το πρώτο ξάφνιασμα των δημοσκοπήσεων, προκάλεσαν μία σύγχυση σχετικά με την στρατηγική που θα ακολουθούσαν. Άλλη μία τακτική που κάποιοι στην Κουμουνδούρου κρίνουν ως λανθασμένη ήταν ότι αρχικά έστρεψαν σχεδόν όλα τα βέλη τους προς τον Παναγιώτη Λαφαζάνη και την Ζωή Κωνσταντοπούλου, προκειμένου να περιορίσουν την απώλεια προς τα αριστερά. Παρέβλεψαν έτσι αυτό που δείχνουν οι σημερινές δημοσκοπήσεις ότι υπάρχουν σημαντικές ροές ψηφοφόρων προς τα δεξιά, τις οποίες σπεύδουν να περιορίσουν τώρα.
«Μία ερμηνεία είναι ότι πρόκειται για τους δεξιούς ψηφοφόρους που ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ τον Ιανουάριο για να τιμωρήσουν τον Σαμαρά λόγω ΕΝΦΙΑ. Αυτοί τώρα επιστρέφουν, αφού ο ΕΝΦΙΑ παραμένει και ο Σαμαράς έφυγε» εκτιμούν κάποιοι δημοσκόποι. Επισημαίνουν ωστόσο ότι αντίστοιχη ροή από τη ΝΔ προς τον ΣΥΡΙΖΑ, λόγω ψήφισης μνημονίου όπως ήλπιζαν στην Κουμουνδούρου, δεν υπάρχει για την ώρα.
Δεν τολμούν όμως να διατυπώσουν συμπεράσματα δημοσίως και τονίζουν διαρκώς ότι κάθε πρόβλεψη είναι παρακινδυνευμένη τα τελευταία χρόνια που η χώρα έχει μπει σε μια περίοδο μεγάλης πολιτικής ρευστότητας. «Υπάρχουν πολλοί αναποφάσιστοι που θα κρίνουν την έκβαση την τελευταία στιγμή. Δεν ξέρουμε ακόμα που θα πάνε και ανήκουν κυρίως στους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ του Ιανουαρίου» υποστηρίζουν.
Από τα υπόλοιπα κόμματα, σύμφωνα με τις δημοκοπικές ενδείξεις, την έκπληξη φαίνεται να κάνει το ΠΑΣΟΚ που δείχνει άνοδο υπό την ηγεσία της Φώφης Γεννηματά, ενώ το Ποτάμι φαίνεται σταθερό. Η Χρυσή Αυγή παρουσιάσει κι αυτή κάποια άνοδο και οι ΑΝΕΛ θα δώσουν σκληρή μάχη για να μπουν στην Βουλή. Η Λαϊκή Ενότητα, πριν την σύμπραξη της Ζωής Κωνσταντοπούλου, έφτανε μέχρι το 5% , αλλά τα στελέχη της ελπίζουν ότι θα είναι παραπάνω, ενώ άνοδο εμφανίζει και το ΚΚΕ.
Το κεντρικό ζήτημα της επόμενης μέρας ωστόσο δεν είναι άλλο από το ποιες πολιτικές δυνάμεις θα συμμαχήσουν για να σχηματίσουν κυβέρνηση. Το ευρωπαϊκό διευθυντήριο έχει στείλει το μήνυμα του που λέει ότι ιδανικά θα προτιμούσε μία κυβέρνηση στην οποία θα συμμετείχαν σχεδόν όλα τα κόμματα και θα προωθούσε με ευρεία συναίνεση τις «μνημονιακές μεταρρυθμίσεις».
Η σύμπραξη του ΣΥΡΙΖΑ με τη Ν.Δ είναι ένα σενάριο που αποδέχεται η ηγεσία της Ν.Δ αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θέλει ούτε να το ακούσει για την ώρα, αφού ξέρει ότι μια τέτοια προοπτική μπορεί να τον αφανίσει άμεσα. Ο ΣΥΡΙΖΑ ωστόσο, τώρα που βλέπει ότι οι ΑΝΕΛ μπορεί να μην είναι στη Βουλή, δεν αρνείται πια το άλλο σενάριο, για κυβέρνηση με το Ποτάμι και το ΠΑΣΟΚ, παρότι οι δυσκολίες θα ήταν πολλές.
Ένα ακόμα σενάριο είναι αυτό που θέλει κυβέρνηση συνεργασίας με κορμό τη Ν.Δ, αν κατορθώσουν να συγκεντρώσουν την απαιτούμενη πλειοψηφία. Πιθανοί εταίροι σε αυτή την περίπτωση είναι πάλι το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι. Επίσης, ποτέ δεν αποσύρθηκε η ιδέα μιας οικουμενικής κυβέρνησης με προσωπικότητες και τεχνοκράτες.
Ιδιαίτερη αίσθηση πάντως έκανε η ένταξη του Νικηφόρου Διαμαντούρου στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του Ποταμιού. Πρόκειται για ένα πρόσωπο που το όνομά του παίζει διαρκώς από την περίοδο της κυβέρνησης Παπαδήμου για έναν παρόμοιο μελλοντικό ρόλο. Είναι προφανές ότι η είσοδός του στην Βουλή σχετίζεται με τα σενάρια αυτά, ως μία εναλλακτική πρόταση, στον οποίο μάλιστα προσφέρεται και η βουλευτική έδρα προκειμένου να τον προφυλάξουν από την κατηγορία του «δοτού εξωκοινοβουλευτικού πρωθυπουργού» που είχαν προσάψει στον Λουκά Παπαδήμο. Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι καθολική η αποδοχή για το πρόσωπό του από τις δυνάμεις αυτές, καθώς υπάρχουν εσωτερικές έριδες και διενέξεις και στο μπλοκ αυτό. Ο Νικηφόρος Διαμαντούρος υποστηρίζεται ένθερμα από τους Ευρωπαίους και από μεγάλο τμήμα της «φιλευρωπαικής ελίτ» της χώρας, υπάρχουν όμως και δυνάμεις της «ντόπιας διαπλοκής» και της δεξιάς που δεν τον θέλουν και προωθούν άλλα πρόσωπα.
Σε κάθε περίπτωση τα σενάρια των πιθανών κυβερνήσεων χωρίς τον ΣΥΡΙΖΑ μέσα δεν είναι καθόλου επιθυμητά από τους Ευρωπαίους. Κι αυτό γιατί φοβούνται πως αν ο ΣΥΡΙΖΑ μείνει εκτός, θα αρχίσει πάλι να εναντιώνεται στην εφαρμογή του μνημονίου, προτρέποντας σε λαϊκή αντίδραση. Έτσι το ιδανικό σενάριο για αυτούς είναι είτε κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ με Ν.Δ, είτε ΣΥΡΙΖΑ με Ποτάμι και ΠΑΣΟΚ και τη Ν.Δ στην αντιπολίτευση, ώστε να διασφαλίσουν ότι «δεν θα κουνιέται φύλλο».
Είναι όμως έτσι; Κανένας δεν θα μπορούσε να έχει βεβαιότητες για την σημερινή πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα, που μοιάζει με κινούμενη άμμο. Όσο για τις δυνατότητες επιρροής που θα έχει ο ΣΥΡΙΖΑ αν χάσει τις εκλογές και περάσει στην αντιπολίτευση, υπάρχουν σοβαρές αντιρρήσεις και πολιτικοί αναλυτές που κρίνουν ως υπερβολικούς τους φόβους των Ευρωπαίων.
«Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει διαβεί τον Ρουβίκωνα. Δεν υπάρχει επιστροφή στον παλιό εαυτό του» υποστηρίζει στέλεχος που ήταν εξαρχής υπέρ της «ρεαλιστικής» στροφής. «Δεν γίνεται να παίξουμε κι εμείς τον ρόλο που ανέλαβε να παίξει η «Λαϊκή Ενότητα». Εμείς πρέπει να παραμείνουμε μία προοδευτική εναλλακτική δύναμη διακυβέρνησης, διαφορετικά θα γίνουμε πάλι ένα μικρό κόμμα διαμαρτυρίας».
Ένα είναι βέβαιο. Ότι οι αλλαγές και οι ανατροπές θα συνεχίζονται για πολύ καιρό ακόμα, τουλάχιστον όσο στην Ελλάδα συνεχίζεται η οικονομική κρίση και η εφαρμογή των συνταγών του ΔΝΤ.
Πηγή :
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου