ΤΤΙΡ ή τι σκαρώνουν πίσω από την πλάτη μας

του Κώστα Βαττέ

 Σε μερικές ημέρες λήγει η καμπάνια της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Πολιτών «Σταματήστε την Διατλαντική Συμφωνία Εμπορίου κι Επενδύσεων TTIP», με βασικό στόχο την συλλογή 3 εκατομμυρίων υπογραφών. Το ΤΤΙΡ, δηλαδή η συμφωνία εμπορίου της ΕΕ με τις ΗΠΑ, όπως και η CETA, δεν αποτελούν απλές εμπορικές συμφωνίες, αλλά πρόκειται για τις μεγαλύτερες προσπάθειες μέχρι σήμερα παντελούς απορρύθμισης του ευρωπαϊκού κυρίως θεσμικού πλαισίου, που θα επηρεάσουν προς το χειρότερο το μέλλον και τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων.

Συγκεκριμένα, το ΤΤΙΡ προβλέπει τη συμβατότητα των θεσμικών πλαισίων και των προτύπων προστασίας των ΗΠΑ με την ΕΕ, βάζοντας σε κίνδυνο το περιβάλλον αλλά και εργασιακά, τα ατομικά και τα κοινωνικά δικαιώματα. Η αλλαγή αυτή θα προκαλέσει τεράστιες ανατροπές κυρίως στην Ευρωπαϊκή νομοθεσία, η οποία είναι αυστηρότερη και θα αμφισβητήσει απόλυτα πλέον την εθνική κυριαρχία των κρατών μελών και της ΕΕ στο σύνολό της. Η υγεία, η παιδεία, τα δημόσια αγαθά η ιδιωτικότητα και η πρόσβαση στα φάρμακα και τα τρόφιμα τίθενται στο στόχαστρο της συμφωνίας. Η κατανάλωση κλωνοποιημένων ζώων χωρίς σήμανση, η εισχώρηση των γενετικά τροποποιημένων τροφίμων, η χρήση αυξητικών ορμονών σε κρέας, καθώς και η ιδιωτικοποίηση πλήθους δημόσιων αγαθών κάνοντας μάλιστα αδύνατη την επαναφορά τους στα χέρια του δημοσίου ή της τοπικής κοινωνίας, είναι σύμφωνα με ερευνητές κάποια πιθανά αποτελέσματα από την υιοθέτηση της ΤΤΙΡ.

Σκανδαλώδες είναι το γεγονός ότι οι διαπραγματεύσεις διεξάγονται με άκρα μυστικότητα από μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του εκπροσώπου Εμπορίου των ΗΠΑ, καταστρατηγώντας κάθε έννοια δημοκρατίας σε βαθμό τέτοιο ώστε ακόμα και οι βουλευτές του ευρω-κοινοβουλίου να έχουν περιορισμένη πρόσβαση στα σχετικά έγγραφα. Η συζήτηση πίσω από κλειστές πόρτες, οδήγησε μάλιστα το WikiLeaks το τελευταίο διάστημα να προσφέρει αμοιβή 100.000 € σε όποιoν διαρρεύσει κείμενο της ΤΤΙΡ. Αντίθετα, οι πολυεθνικές εταιρείες δεν έχουν κανένα πρόβλημα πρόσβασης, αλλά ουσιαστικά συμμετέχουν ενεργά στην κατασκευή της συμφωνίας. Με βάση στοιχεία της Κομισιόν, υπήρξαν κατά την προπαρασκευαστική φάση του ΤΤΙΡ 590 συναντήσεις με διάφορους φορείς, από τις οποίες το 92% αφορούσε συναντήσεις με εταιρείες.

Το κύριο γνώρισμα του ΤΤΙΡ, όπως και άλλων αντίστοιχων συμφωνιών των ΗΠΑ με διάφορα κράτη (TPP, TESA), είναι η αύξηση των εξουσιών των πολυεθνικών έναντι των κρατών. Αυτό, στην περίπτωση του ΤΤΙΡ γίνεται μέσω της εκχώρησης στις πολυεθνικές γνωμοδοτικών δικαιωμάτων επί της νομοθετικής διαδικασίας και κυρίως μέσω του μηχανισμού Διακανονισμού Διαφορών Επενδυτή – Κράτους (ISDS), η υιοθέτηση του οποίου έχει συγκεντρώσει και τις περισσότερες αντιδράσεις. Ο μηχανισμός δίνει το δικαίωμα στις πολυεθνικές να επιβάλλουν την δύναμή τους με το να μπορούν να ενάγουν κράτη, όχι σε εθνικά ή ευρωπαϊκά δικαστήρια, αλλά σε διαιτητικές επιτροπές για διαφυγόντα κέρδη, αν θεωρήσουν ότι οι κυβερνητικές αποφάσεις περιορίζουν με οποιοδήποτε τρόπο την κερδοφορία τους. Με άλλα λόγια μέσω του ΤΤΙΡ εταιρείες όπως η γνωστή μας στη Χίο πολυεθνική Iberdola –Rokas θα είχε τη δυνατότητα να μηνύσει το ελληνικό κράτος για διαφυγόντα κέρδη, επειδή συνέβαλε στη στασιμότητα και τελικά την αδρανοποίηση του έργου των βιομηχανικών αιολικών πάρκων που η εταιρεία ήθελε να εγκαταστήσει, υποβαθμίζοντας μεταξύ άλλων περιοχές με φυσικό και αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Επιπλέον, ελληνικά προϊόντα προέλευσης όπως τα ΠΟΠ και το ελληνικό λάδι τίθενται σε κίνδυνο.

Ο κύριος στόχος της ΤΤΙΡ και των άλλων συμφωνιών από μέρους των ΗΠΑ είναι η απομόνωση των σημαντικότερων αναπτυσσόμενων χωρών (των λεγόμενων BRICS) στο διεθνές εμπόριο, στο πλαίσιο του συνεχώς εντεινόμενου οικονομικού πολέμου για το ποιος θα έχει την απόλυτη εξουσία. Τα αποτελέσματα βέβαια θα είναι δυσοίωνα και για τους πολίτες των χωρών που η συμφωνίες θα επικυρωθούν.

Στις 6 Οκτωβρίου η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών κατά του ΤΤΙΡ θα ολοκληρώσει τη συλλογή υπογραφών της, ενώ στις 10 του ίδιου μήνα καλεί τους ευρωπαίους να διαδηλώσουν κατά της συμφωνίας. Οι πολίτες που πιστεύουν στην δυνατότητα βιώσιμων κοινωνιών με δυνατότητα πρόσβασης στα κοινωνικά αγαθά – όπως το νερό, τα φάρμακα, η υγεία, η παιδεία – μέσα σε ένα δημοκρατικό πλαίσιο και σε αρμονία με το φυσικό περιβάλλον οφείλουν να αντιδράσουν. Διακυβεύονται πολλά για το μέλλον μας και το μέλλον των παιδιών μας. Η υπογραφή μας λοιπόν κρίνεται επιβεβλημένη. Η συμμετοχή μας είναι περισσότερο από αναγκαία!

• https://stop-ttip.org/
• https://www.trade4people.org/

Πηγή : http://www.aplotaria.gr/