Παρουσίαση των συμπερασμάτων και ψηφισμάτων του Τακτικού Συνεδρίου της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Νοτίου Αιγαίου

Συμπεράσματα βαρύνουσας σημασίας, καθώς προέρχονται από την πλειοψηφία των αιρετών στο Νότιο Αιγαίο, εξέδωσε, στο πλαίσιο της επιτυχούς ολοκλήρωσης του Τακτικού της Συνεδρίου, η Περιφερειακή Ένωση Δήμων Νοτίου Αιγαίου.

Τις προτάσεις και επισημάνσεις των νησιωτικών Δήμων, σχετικά με πλειάδα μείζονων θεμάτων, όπως οι αύξηση των αρμοδιοτήτων του α’ βαθμού αυτοδιοίκησης, τα οικονομικά ζητήματα, η διοικητική μεταρρύθμιση, που περιλαμβάνει και τους ΟΤΑ, ο πρωτογενής τομέας, ο τουρισμός και οι κοινωνικές δομές, περιλαμβάνουν τα ψηφίσματα του Τακτικού Συνεδρίου, που θα μεταβιβαστούν και στους καθ’ ύλην αρμόδιους.

Πόροι ανάλογοι των αρμοδιοτήτων

Σε ό,τι έχει να κάνει με το νέο θεσμικό πλαίσιο στην αυτοδιοίκηση και τις μεταβιβαζόμενες αρμοδιότητες στους Δήμους, η ΠΕΔ επισημαίνει πως προέχει η ουσιαστική εφαρμογή του Άρθρου 101 του Συντάγματος και να λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαίτερες συνθήκες των νησιωτικών περιοχών, μεριμνώντας για την ανάπτυξή τους.

Επιπλέον, προκειμένου οι Δήμοι να ανταπεξέλθουν στις αυξημένες υποχρεώσεις, μεταξύ άλλων, ζητά:

·         Θέσπιση ειδικών κριτηρίων – όρων, βάσει των οποίων ο νησιωτικός Δήμος θα αναλαμβάνει τις σχετικές αρμοδιότητες, ενόψει πάντα των ιδιαίτερων συνθηκών και με σκοπό την ανάπτυξή του.

·         Θέσπιση πλαισίου που θα καθιστά υποχρεωτικές τις διαδημοτικές συνεργασίες.

·         Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων – μεταβίβαση πόρων: Θέσπιση όρου για τη σαφή πρόβλεψη των αναλογούντων πόρων.

·         Πρόβλεψη για στελέχωση των νησιωτικών Δήμων, με εξειδικευμένο προσωπικό, προκειμένου να αντιμετωπιστεί άμεσα το ζήτημα της υποστελέχωσης τους: α) με επιδότηση των θέσεων σε κρίσιμους τομείς, β) με θέσπιση συγκεκριμένων κριτηρίων για τους νησιωτικούς Δήμους, προκειμένου να ενισχυθεί η κινητικότητα, γ) με τη θέσπιση της προαιρετικότητας μεν των μετατάξεων, αλλά και της υποχρεωτικότητας δε της πολυετούς παραμονής, χωρίς καμία εξαίρεση, με τα αντίστοιχα κριτήρια και δ) με τη μεταρρύθμιση της πολιτικής Κρατικών Ενισχύσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

·         Σύσταση «Γραφείου Συντονισμού Δράσεων Νησιωτικών Δήμων» στην ΚΕΔΕ, με στόχο τον καλύτερο συντονισμό δραστηριοτήτων των νησιωτικών Δήμων έναντι της Κεντρικής Κυβέρνησης.

·         Μεγαλύτερη αποκέντρωση του κράτους και της Δημόσιας Διοίκησης, σύμφωνα με πρακτικές του σύγχρονου κόσμου.

·         Εξειδίκευση ειδικών μορφών διοίκησης μικρών Δήμων, στα νησιά και στις απομακρυσμένες περιοχές.

·         Χρηματοδότηση μικρών νησιωτικών Δήμων, μέσω ειδικού προγράμματος,  που θα εκπονήσει το Υπουργείο Εσωτερικών για την κάλυψη των ελλείψεων υποδομών τους.

·         Επανασχεδιασμό του μηχανισμού διοικητικής υποστήριξης. Ο σχεδιασμός αυτός θα πρέπει να γίνεται σε επίπεδο πρώην Επαρχείου έτσι ώστε ο μεγαλύτερος νησιωτικός δήμος να αναλαμβάνει υποχρεωτικά, τη διοικητική υποστήριξη των μικρότερων νησιωτικών Δήμων, με απόφαση του Υπ. Εσωτερικών, με σύμφωνη γνώμη της οικείας ΠΕΔ και αντίστοιχη μεταφορά οικονομικών πόρων. Διαδημοτική επιτροπή που θα καθορίζεται από την Υπουργική απόφαση, θα επιβλέπει για την εφαρμογή της ανάθεσης αυτής.

Κίνητρα σε νέους αγρότες

Αναφορικά με την ενίσχυση της παραγωγής και τη σύνδεσή του, προκειμένου να καταστεί βιώσιμα αναπτυσσόμενος, με τον έτερο βασικό πυλώνα ανάπτυξης στα νησιά, τον τουρισμό, η ΠΕΔ προτείνει, μεταξύ άλλων:

·         Οι Αιρετές Περιφέρειες να διαχειρίζονται τουλάχιστον το 1/3 των Πόρων του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης μέσω των ΕΔΑ.

·         Τα σχέδια βελτίωσης, οι τυποποιητικές και μεταποιητικές μονάδες, οι αγροτικές υποδομές, οι ενισχύσεις για την αλιεία να αξιολογούνται από τις Ε.Δ.Α. και να υπογράφεται η ένταξή τους, στο Π.Α.Α. από τους Περιφερειάρχες, και όχι από την Διαχειριστική Αρχή του Υπουργείου.

·         Να αξιοποιηθεί από τον Δήμο Κέας σε συνεργασία με την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, η ακατοίκητη Μακρόνησος για γεωργική και κτηνοτροφική εκμετάλλευση.

·         Να καταρτιστεί ολοκληρωμένο σχέδιο χαρακτηρισμού των αγροτικών εκτάσεων σε υψηλής, μεσαίας, χαμηλής παραγωγικότητας καθώς και βιολογικών καλλιεργειών.

·         Να διασφαλιστούν, με κάθε τρόπο, πόροι και μέσα, έργα υποδομής για άρδευση των καλλιεργήσιμων εκτάσεων.

·         Να υποστηριχθούν σε κάθε επίπεδο, με το επιστημονικό προσωπικό της Αυτοδιοίκησης (γεωπόνοι - κτηνίατροι - εδαφολόγοι κτλ.) ομάδες παραγωγών, νέοι αγρότες αλλά και όλοι οι παραγωγοί.

·         Να δημιουργηθούν κέντρα εξυπηρέτησης αγροτών, με εξειδικευμένο προσωπικό.

·         Να επιταχυνθούν οι διαδικασίες χωροθέτησης βοσκοτόπων και ολοκληρωμένων σχεδίων βοσκοϊκανότητας των νησιών.

·         Να δοθούν φορολογικά κίνητρα αλλά και να προβλεφθούν φορολογικές ελαφρύνσεις σε νέους παραγωγούς ή ομάδες αγροτών από το Κράτος αλλά και από την ίδια την Αυτοδιοίκηση (μειωμένο κόστος άρδευσης).

·         Να επιδιωχθεί, με πρωτοβουλία της Αυτοδιοίκησης, η σύναψη τοπικών συμφώνων σε κάθε νησί ανάμεσα σε επιχειρηματίες τουριστικού/εμπορικού κλάδου και τους παραγωγούς, στο πρότυπο της συμβολαιακής γεωργίας, με 5ετή τουλάχιστον κλειστά δεσμευτικά συμβόλαια. 

Ενίσχυση του κοινωνικού ιστού

Σύμφωνα με το ψήφισμα της ΠΕΔ για τις κοινωνικές δομές και δίχτυ προστασίας των νησιωτών στο Νότιο Αιγαίο, επισημαίνονται, μεταξύ άλλων, τα εξής:

·         Ανάγκη οργανωσιακής ενοποίησης των κοινωνικών δομών του Δήμου, ως γεωγραφική και διοικητική οντότητα, προκειμένου να ανακτηθούν τα πλεονεκτήματα του ενιαίου σχεδιασμού, συντονισμού και ελέγχου.

·         Προτείνεται η επιλογή της δημιουργίας είτε εξειδικευμένης υπηρεσιακής μονάδας σε επίπεδο Δήμων με Διεύθυνση στο Δήμο/πρωτεύουσα της ΠΕ είτε διαδημοτικού ΝΠΔΔ Κοινωνικής Πολιτικής ή διαδημοτικής κοινωφελούς επιχείρησης ΟΤΑ.

·         Πρόσληψη εξειδικευμένου προσωπικού, Ι.Δ. ορισμένου χρόνου, είτε στην κεντρική μονάδα (αυξημένων προσόντων με σχεδιαστικές/ συντονιστικές αρμοδιότητες) είτε στις τομεακές δομές (με αρμοδιότητες υλοποίησης) για τις ανάγκες προγραμμάτων.

·         Αποσαφήνιση της κοινωνικής πολιτικής, με σαφή προσδιορισμό του ρόλου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

·         Ενίσχυση συγκεκριμένων δράσεων για ΑΜΕΑ, μέσα από την οργάνωση δομών κοινωνικής ένταξής τους ώστε να αρθούν φαινόμενα κοινωνικού αποκλεισμού και διακρίσεων μεταξύ των πολιτών.

·         Προώθηση πολιτικών για ενίσχυση απασχόλησης και επιχειρηματικότητας, έτσι ώστε να παρέχονται ίσες ευκαιρίες σε άντρες και γυναίκες, που απειλούνται ή ζουν στα όρια της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.

·         Να λαμβάνεται υπόψη και να συνυπολογίζεται, από όσους σχεδιάζουν κοινωνικά προγράμματα, η νησιωτικότητα.

·         Λειτουργία επιτροπών ΚΕΠΑ σε όλα τα νησιά, εκ περιτροπής, ώστε να μη χρειάζεται να μετακινηθούν οι νησιώτες με σοβαρά προβλήματα υγείας.

Βαθύτατα πολιτικό το οικονομικό πρόβλημα

Ένα από τα κυριότερα ζητήματα, που απασχόλησαν το Τακτικό Συνέδριο, αποτελούν τα οικονομικά θέματα των ΟΤΑ, με την ΠΕΔ να επιμένει στην ενίσχυση του κριτηρίου νησιωτικότητας στις κατανομές των πόρων της Αυτοδιοίκησης, αλλά και στη θεσμοθέτηση νέων πόρων

Το οικονομικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι Δήμοι, σύμφωνα με την Ένωση, δε σχετίζεται με φαινόμενα κακοδιαχείρισης και κακοδιοίκησης, για τα οποία πολλάκις έχει στοχοποιηθεί η Τοπική Αυτοδιοίκηση, αλλά είναι ένα πρόβλημα βαθύτατα πολιτικό, που έχει σημαντικές παρενέργειες για την ΤΑ, όπως:

·         την ακύρωση της πορείας του θεσμού της ΤΑ των τελευταίων ετών, επαναφέροντας στο προσκήνιο, ξεπερασμένες λειτουργίες και λογικές ενός συγκεντρωτικού κράτους.

·         καθίσταται κενό γράμμα το άρθρο 102 του Συντάγματος, με το οποίο κατοχυρώνεται η διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια των Δήμων.

·         δυναμιτίζεται κάθε προσπάθεια σύγκλισης της χώρας μας, με την ευρωπαϊκή πραγματικότητα, αναφορικά με τους θεσμούς της ΤΑ.

Οι βασικές κατευθύνσεις πολιτικής για την αντιμετώπιση των οικονομικών προβλημάτων, κωδικοποιούνται στις παρακάτω προτάσεις:

·         Φορολογική αποκέντρωση με ενίσχυση της δημοσιονομικής αυτονομίας και της τοπικής λογοδοσίας και ελέγχου. Υιοθέτηση δηλαδή και εμπέδωση της φορολογικής αυτονομίας των Δήμων, που θα κατοχυρώσει την οικονομική τους αυτοτέλεια.

·         Εγκαθίδρυση ενός νέου μηχανισμού είσπραξης τοπικών εσόδων, που θα είναι διακριτός από τον φορολογικό μηχανισμό του Κράτους, για την άμεση είσπραξη των εσόδων που αναλογούν στην ΤΑ και με ενίσχυση της τοπικής αυτονομίας.

·         Ενίσχυση του αναπτυξιακού ρόλου της ΤΑ, με την εκπόνηση ειδικών αναπτυξιακών προγραμμάτων, στο πλαίσιο του δημοκρατικού προγραμματισμού και της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης.

·         Ενίσχυση των δομών της κοινωνικής οικονομίας, με μεγαλύτερη συμμετοχή της Αυτοδιοίκησης και ενίσχυση του ρόλου της, στον συντονισμό των πολιτικών όλων των φορέων που δραστηριοποιούνται τοπικά.

·         Διαμόρφωση ενός πλαισίου και παροχή κινήτρων διαβαθμικής, διαδημοτικής και διανησιωτικής συνεργασίας, στο πλαίσιο της ανάπτυξης μια πολυχωρικής συνεργασίας.

·         Να επιστρέφεται ο ΦΠΑ στα έργα και στις δράσεις των Προγραμμάτων - Ευρωπαϊκών και Εθνικών -  της Τοπικής Αυτοδιοίκησης μέσω του Μηχανισμού των ΚΑΠ, ώστε  να μην χάνεται το 1/4 περίπου των Συνολικών Πόρων. 

Τέλος, μεταξύ των αιτημάτων της ΠΕΔ, παραμένει στην πρώτη γραμμή η επαναφορά του καθεστώτος των μειωμένων συντελεστών του Φ.Π.Α στα νησιά του Αιγαίου, και ακολουθούν, η εκχώρηση ποσοστού των εισπραττόμενων εσόδων από τους αρχαιολογικούς χώρους στα νησιά, στους αντίστοιχους ΟΤΑ, η εξαίρεση, από την απαγόρευση των προσλήψεων, σε μεσαίους – μεγάλους Δήμους που λειτουργούν υπηρεσίες διανησιωτικού χαρακτήρα, αλλά και ο ορισμός δύο αυτόνομων εδρών στις πρωτεύουσες των δυο νομών, Κυκλάδων και Δωδεκανήσου, λόγω του νησιωτικού χαρακτήρα της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου.

Τα πλήρη κείμενα των ψηφισμάτων, μπορείτε να διαβάσετε αναλυτικά παρακάτω:

ΨΗΦΙΣΜΑΤΑ ΤΑΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΠΕΔ Ν. ΑΙΓΑΙΟΥ

Τα συμπεράσματα και τα ψηφίσματα του Ετήσιου Τακτικού Συνεδρίου της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Νοτίου Αιγαίου, εκκινούν από την παγιωμένη, δυστυχώς, διαπίστωση της εγγενούς αβελτηρίας της κρατικής διοίκησης της χώρας μας, διαχρονικά.

Το σύστημα του συγκεντρωτισμού που έχει υιοθετηθεί και επικρατεί ως μοντέλο διοίκησης της πατρίδας μας και εφαρμόζεται με διακομματική συνέπεια, την μόνη μεταρρύθμιση που εννοεί και δέχεται είναι της λεγόμενης Αυτοδιοίκησης Α΄ και Β΄ Βαθμού. Αρνείται να μεταρρυθμίσει τον εαυτό του, όσες φορές κι αν το έχει εξαγγείλει .

Οι μεταρρυθμίσεις

·         Του  1994 : «Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση»,

·         Του  1998 : «Πρόγραμμα Καποδίστριας» και

·         Του 2010 : «Καλλικράτης», είναι οι μόνες που έχουν εφαρμοσθεί στη χώρα και μάλιστα ελλιπώς και αφορούν πάντα τους Αυτοδιοικητικούς Οργανισμούς και ποτέ το Κεντρικό Κράτος. Οι κατά καιρούς εξαγγελίες από όλα τα πολιτικά κόμματα που άσκησαν διοίκηση στη χώρα για «λιγότερο κράτος», παραμένουν κενές περιεχομένου.

Η διοίκηση της χώρας εξακολουθεί να ασκείται Αθηνο-κεντρικά και η Τοπική Αυτοδιοίκηση αναλαμβάνει μονίμως το βάρος και την ευθύνη της διαχείρισης των προβλημάτων των πολιτών της, με μόνη σταθερά συνθήκη, την μη παραχώρηση των απαραίτητων πόρων εκ μέρους της.

Στα νησιά, το άρθρο 101 του Συντάγματος για την εναρμόνιση της διοίκησης στις συνθήκες νησιωτικότητας, ισχύει μόνο κατ’ ευφημισμό. Οι προσφάτως ληφθείσες αποφάσεις σχετικά  με την εφαρμογή ενιαίου ΦΠΑ στη χώρα, μηδενός εξαιρουμένου και η κρίση του προσφυγικού – μεταναστευτικού προβλήματος, κατέδειξαν την «συνέπεια στην ασυνέπεια» εκ μέρους του Κεντρικού Κράτους.

Η επανάληψη των πρόδηλων και των αυταπόδεικτων θέσεων περί βαθμού νησιωτικότητας,ισοδυνάμων, δικαιωμάτων των νησιωτών, κλπ., ηχεί στα ώτα της κεντρικής διοίκησης ως βαρετή επανάληψη της γραφικής «νησιωτικής κλάψας».

Ούτως εχόντων, ως Τοπική Αυτοδιοίκηση οφείλουμε να υποβάλλουμε για μια ακόμη φορά προς τους υπερκειμένους «θεσμούς» τις Αποφάσεις, τα Συμπεράσματα, τις Διαπιστώσεις και τα Ψηφίσματα του συνεδρίου:

Α΄ ΕΝΟΤΗΤΑ

Οι επιπτώσεις από το μεταναστευτικό – προσφυγικό  ζήτημα στο Αιγαίο  και ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης

Οι εξαιρετικά ασταθείς γεωπολιτικές συνθήκες στη γείτονα χώρα και στην Μέση Ανατολή, η ακροβατούσα συμφωνία Ε.Ε. – Τουρκίας για τον έλεγχο των ροών των προσφύγων – μεταναστών, επιβάλλουν την λυσιτελή και αποτελεσματική συνεννόηση  της κρατικής διοίκησης με τις νησιωτικές Περιφερειακές Διοικήσεις και τους Δήμους για τη διαχείριση του προβλήματος, όπως εξελίσσεται τώρα και στο άμεσο μέλλον.

Ø Ως πρώτη κίνηση θετικής συνεννόησης και συνεργασίας του κράτους με την Αυτοδιοίκηση του Α΄ και Β΄ Βαθμού, είναι η εκχώρηση της διαχείρισης των πόρων που διαθέτει η Ε.Ε. για το εν λόγω ζήτημα, στις Ενδιάμεσες Διαχειριστικές Αρχές (Ε.Δ.Α.) των Περιφερειών Βορείου και Νοτίου Αιγαίου και υλοποίηση πράξεων (έργων και ενεργειών) μέσω των Δήμων που διαθέτουν διαχειριστική επάρκεια.

Ø Τα νησιά πρώτης υποδοχής που είναι και νησιά πρώτης γραμμής δεν μπορούν να φιλοξενούν για μεγάλο χρονικό διάστημα υπερβολικό αριθμό προσφύγων.

Ø Να γίνεται στα νησιά η καταγραφή και ο διαχωρισμός προσφύγων και παράνομων μεταναστών και αμέσως μετά να μεταφέρονται στην ηπειρωτική χώρα.

Ø Να ληφθούν μέτρα από την Πολιτεία για την προστασία της τοπικής οικονομίας και κοινωνίας από τις επιπτώσεις του προσφυγικού - μεταναστευτικού προβλήματος (όπως π.χ. κανονισμοί λειτουργίας χώρων διαμονής προσφύγων και μεταναστών).

Ø Ειδικό πρόγραμμα χρηματοδότησης των δήμων ως αντισταθμιστικό όφελος για την οικονομική ζημιά που έχει υποστεί η τοπική κοινωνία.

Ø Ενίσχυση των δρομολογίων των συγκοινωνιακών μέσων

( αεροπορικά, ακτοπλοϊκά ) που συνδέουν τα νησιά πρώτης γραμμής υποδοχής των προσφύγων, με την ηπειρωτική Ελλάδα.

Β΄ ΕΝΟΤΗΤΑ

 Προτάσεις για νέο θεσμικό πλαίσιο στην Αυτοδιοίκηση. Μεταβιβαζόμενες αρμοδιότητες στους Δήμους του άρθρου 94 και στους νησιωτικούς Δήμους του άρθρου 204 του ν.3852/2010

Ουσιαστική εφαρμογή του Άρθρου 101 του Συντάγματος: να λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαίτερες συνθήκες των νησιωτικών περιοχών, μεριμνώντας για την ανάπτυξή τους.

Ø Θέσπιση ειδικών κριτηρίων – όρων, βάσει των οποίων ο νησιωτικός Δήμος θα αναλαμβάνει τις σχετικές αρμοδιότητες, ενόψει πάντα των ιδιαίτερων συνθηκών και με σκοπό την ανάπτυξή του.

Ø Θέσπιση πλαισίου που θα καθιστά υποχρεωτικές τις διαδημοτικές συνεργασίες, βάσει του Άρθρου 99 του Νόμου 3852/2010, με ταυτόχρονη νομοθετική πρόβλεψη, για το απώτατο χρονικό όριο της διοικητικής υποστήριξης του Άρθρου 95 του Νόμου 3852/2010.

Ø Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων – μεταβίβαση πόρων: Θέσπιση όρου για τη σαφή πρόβλεψη των αναλογούντων πόρων.

Ø Πρόβλεψη για στελέχωση των νησιωτικών Δήμων, με εξειδικευμένο προσωπικό, προκειμένου να αντιμετωπιστεί άμεσα το ζήτημα της υποστελέχωσης τους:

α.  με επιδότηση των θέσεων των δημοτικών και δημοσίων υπαλλήλων, σε κρίσιμους τομείς για τη στελέχωσή τους.

β.  με θέσπιση συγκεκριμένων κριτηρίων για τους νησιωτικούς Δήμους, προκειμένου να ενισχυθεί η κινητικότητα, π.χ. επίδομα σίτισης και θέρμανσης. Ειδικότερα να δοθούν, ισχυρά οικονομικά κίνητρα για τους υπαλλήλους, που πρόκειται να υπηρετήσουν σε μικρούς νησιωτικούς Δήμους, με την υποχρέωση να υπηρετήσουν σε αυτούς για σημαντικό χρονικό διάστημα.

γ.  με τη θέσπιση της προαιρετικότητας μεν των μετατάξεων αλλά και της υποχρεωτικότητας δε της πολυετούς παραμονής, χωρίς καμία εξαίρεση – να δοθούν τα αντίστοιχα κριτήρια.

δ. με τη μεταρρύθμιση της πολιτικής Κρατικών Ενισχύσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ø Σύσταση «Γραφείου Συντονισμού Δράσεων Νησιωτικών Δήμων» στην ΚΕΔΕ, με στόχο τον καλύτερο συντονισμό δραστηριοτήτων των νησιωτικών Δήμων έναντι της Κεντρικής Κυβέρνησης.

Ø Ανάγκη για μεγαλύτερη αποκέντρωση του κράτους και της Δημόσιας Διοίκησης, σύμφωνα με πρακτικές του σύγχρονου κόσμου.

Ø Εξειδίκευση ειδικών μορφών διοίκησης μικρών Δήμων, στα νησιά και στις απομακρυσμένες περιοχές.

Ø Χρηματοδότηση των μικρών νησιωτικών Δήμων, μέσω ενός ειδικού προγράμματος,  που θα εκπονήσει το Υπουργείο Εσωτερικών για την κάλυψη των ελλείψεων υποδομών τους.

Ø Επανασχεδιασμός του μηχανισμού διοικητικής υποστήριξης του άρθρου 206, παρ. 3. Ο σχεδιασμός αυτός θα πρέπει να γίνεται σε επίπεδο πρώην Επαρχείου έτσι ώστε ο μεγαλύτερος νησιωτικός δήμος του πρώην Επαρχείου να αναλαμβάνει υποχρεωτικά, τη διοικητική υποστήριξη των μικρότερων νησιωτικών Δήμων. Η ανάθεση αυτή να γίνεται, με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, με τη σύμφωνη γνώμη της οικείας ΠΕΔ και με αντίστοιχη μεταφορά των απαιτούμενων οικονομικών πόρων. Διαδημοτική επιτροπή που θα καθορίζεται από την Υπουργική απόφαση, θα επιβλέπει για την εφαρμογή της ανάθεσης αυτής. 

Γ΄ ΕΝΟΤΗΤΑ

 Πρωτογενής τομέας και Τουρισμός. Δύο βασικοί πυλώνες ανάπτυξης των νησιών και η διασύνδεση μεταξύ τους

Ø Οι Αιρετές Περιφέρειες να διαχειρίζονται τουλάχιστον το 1/3 των Πόρων του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014 – 2020 μέσω των ΕΔΑ.

Ø Τα σχέδια βελτίωσης, οι τυποποιητικές και μεταποιητικές μονάδες, οι αγροτικές υποδομές, οι ενισχύσεις για την αλιεία να αξιολογούνται από τις Ε.Δ.Α. και να υπογράφεται η ένταξή τους, στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (Π.Α.Α.), από τους Περιφερειάρχες, και όχι από την Διαχειριστική Αρχή του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης για την γεωργία και την αλιεία.

Ø Να παραχωρηθούν στους Δήμους μεγάλα νησιωτικά αγροτικά ακίνητα που διαχειρίζεται σήμερα το ΕΛΓΟ «Δήμητρα» όπως η «Βάρη» και ο «Καλαμώνας» της Ρόδου για την αξιοποίησή τους με πρότυπες γεωργικές καλλιέργειες και με διάθεση τους, με ενοικίαση, κατά προτεραιότητα, σε νέους Αγρότες και ομάδες παραγωγών.

Ø Παρόμοια, να αξιοποιηθεί από τον Δήμο Κέας σε συνεργασία με την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, η ακατοίκητη Μακρόνησος για γεωργική και κτηνοτροφική εκμετάλλευση.

Ø Να καταρτιστεί ολοκληρωμένο σχέδιο χαρακτηρισμού των αγροτικών εκτάσεων σε υψηλής, μεσαίας, χαμηλής παραγωγικότητας καθώς και βιολογικών καλλιεργειών.

Ø Να διασφαλιστούν, με κάθε τρόπο, πόρους και μέσα, έργα υποδομής για άρδευση των καλλιεργήσιμων εκτάσεων.

Ø Να υποστηριχθούν σε κάθε επίπεδο, με το επιστημονικό προσωπικό της Αυτοδιοίκησης ( γεωπόνοι - κτηνίατροι - εδαφολόγοι κτλ. ) ομάδες παραγωγών, νέοι αγρότες αλλά και όλοι οι παραγωγοί.

Ø Να δημιουργηθούν από τις Περιφέρειες και τους Δήμους, κέντρα εξυπηρέτησης των αγροτών, με εξειδικευμένο προσωπικό, κάτι αντίστοιχο με τα ΚΕΠ ή τα Κέντρα Επιχειρηματικότητας.

Ø Να επιταχυνθούν οι διαδικασίες χωροθέτησης βοσκοτόπων και ολοκληρωμένων σχεδίων βοσκοϊκανότητας των νησιών.

Ø Να δοθούν φορολογικά κίνητρα αλλά και να προβλεφθούν φορολογικές ελαφρύνσεις σε νέους παραγωγούς ή ομάδες αγροτών από το Κράτος αλλά και από την ίδια την Αυτοδιοίκηση ( μειωμένο κόστος άρδευσης ).

Ø Να επιδιωχθεί, με κάθε πρόσφορο τρόπο και μέσο, η ηλικιακή και ποιοτική ανανέωση του έμψυχου δυναμικού, που θα ασχοληθεί με τη Γεωργία, τη Κτηνοτροφία, την Αλιεία, την Μελισσοκομία κτλ. με βάση το μοντέλο του επιχειρηματία - παραγωγού που θα ασχοληθεί με την παραγωγή σε όλα τα στάδια της ( καλλιέργεια - καρποφορία - μεταποίηση - τυποποίηση - ονοματοδότηση προέλευσης προϊόντων - προώθηση στην κατανάλωση ).

Ø Να επιδιωχθεί, με πρωτοβουλία της Αυτοδιοίκησης, η σύναψη τοπικών συμφώνων σε κάθε νησί ανάμεσα στους επιχειρηματίες του τουριστικού και εμπορικού κλάδου ( ξενοδοχεία, σουπερμάρκετ, εστιατόρια ) και τους παραγωγούς ( αγρότες, κτηνοτρόφοι, αλιείς κτλ. ) στο πρότυπο της συμβολαιακής γεωργίας, με 5ετή τουλάχιστον κλειστά δεσμευτικά συμβόλαια. 

Δ΄ ΕΝΟΤΗΤΑ

Κοινωνικές δομές και δίχτυ προστασίας των νησιωτών στο Νότιο Αιγαίο

Ø Ανάγκη οργανωσιακής ενοποίησης των κοινωνικών δομών του Δήμου, ως γεωγραφική και διοικητική οντότητα, προκειμένου να ανακτηθούν τα πλεονεκτήματα του ενιαίου σχεδιασμού, συντονισμού και ελέγχου.

Ø Προτείνεται η επιλογή της δημιουργίας είτε (α) εξειδικευμένης υπηρεσιακής μονάδας σε επίπεδο Δήμων με Διεύθυνση στο Δήμο/πρωτεύουσα της ΠΕ είτε (β) διαδημοτικού (νησιωτικού) Νομικού Προσώπου Κοινωνικής Πολιτικής (ΝΠΔΔ) ή διαδημοτικής κοινωφελούς επιχείρησης ΟΤΑ.

Ø Πρόσληψη εξειδικευμένου προσωπικού, Ι.Δ. ορισμένου χρόνου, είτε στην κεντρική μονάδα (αυξημένων προσόντων με σχεδιαστικές/ συντονιστικές αρμοδιότητες) είτε στις τομεακές δομές (με  αρμοδιότητες υλοποίησης) για τις ανάγκες προγραμμάτων.

Ø Αποσαφήνιση της κοινωνικής πολιτικής, με σαφή προσδιορισμό του ρόλου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Ø Στήριξη των κοινωνικών δομών των ΟΤΑ, με την διάθεση των απαραίτητων οικονομικών πόρων. Οι δομές της Τ.Α. στηρίζουν την ελληνική οικογένεια, προσφέροντας σύγχρονα και καινοτόμα κοινωνικά προγράμματα.

Ø Ενίσχυση συγκεκριμένων δράσεων για ΑΜΕΑ, μέσα από την οργάνωση δομών κοινωνικής ένταξής τους ώστε να αρθούν φαινόμενα κοινωνικού αποκλεισμού και διακρίσεων μεταξύ των πολιτών.

Ø Προώθηση πολιτικών και δράσεων για την ενίσχυση της απασχόλησης και της επιχειρηματικότητας, έτσι ώστε να παρέχονται ίσες ευκαιρίες σε άντρες και γυναίκες, που απειλούνται ή ζουν στα όρια της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.

Ø Να λαμβάνεται υπόψη και να συνυπολογίζεται, από όσους σχεδιάζουν κοινωνικά προγράμματα, η νησιωτικότητα.

Ø Λειτουργία επιτροπών ΚΕΠΑ σε όλα τα νησιά, εκ περιτροπής, ώστε να μη χρειάζεται να μετακινηθούν οι νησιώτες με σοβαρά προβλήματα υγείας.      

                                     Ε΄ ΕΝΟΤΗΤΑ

 Οικονομικά θέματα των ΟΤΑ. Ενίσχυση του κριτηρίου νησιωτικότητας στις κατανομές των πόρων της Αυτοδιοίκησης. Θεσμοθέτηση νέων πόρων

Το οικονομικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι Δήμοι μας δε σχετίζεται με φαινόμενα κακοδιαχείρισης και κακοδιοίκησης, για τα οποία πολλάκις έχει στοχοποιηθεί η Τοπική Αυτοδιοίκηση, αλλά είναι ένα πρόβλημα βαθύτατα πολιτικό, που έχει σημαντικές παρενέργειες για την ΤΑ, όπως:

Ø την ακύρωση της πορείας του θεσμού της ΤΑ των τελευταίων ετών, επαναφέροντας στο προσκήνιο, ξεπερασμένες λειτουργίες και λογικές ενός συγκεντρωτικού κράτους.

Ø καθίσταται κενό γράμμα το άρθρο 102 του Συντάγματος, με το οποίο κατοχυρώνεται η διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια των Δήμων.

Ø δυναμιτίζεται κάθε προσπάθεια σύγκλισης της χώρας μας, με την ευρωπαϊκή πραγματικότητα, αναφορικά με τους θεσμούς της ΤΑ.

Οι βασικές κατευθύνσεις πολιτικής για την αντιμετώπιση των οικονομικών προβλημάτων μας, μπορούν να κωδικοποιηθούν στις παρακάτω προτάσεις:

Ø Φορολογική αποκέντρωση με ενίσχυση της δημοσιονομικής αυτονομίας και της τοπικής λογοδοσίας και ελέγχου. Υιοθέτηση δηλαδή και εμπέδωση της φορολογικής αυτονομίας των Δήμων, που θα κατοχυρώσει την οικονομική τους αυτοτέλεια.

Ø Εγκαθίδρυση ενός νέου μηχανισμού είσπραξης τοπικών εσόδων, που θα είναι διακριτός από τον φορολογικό μηχανισμό του Κράτους, για την άμεση είσπραξη των εσόδων που αναλογούν στην ΤΑ και με ενίσχυση της τοπικής αυτονομίας.

Ø Ενίσχυση του αναπτυξιακού ρόλου της ΤΑ, με την εκπόνηση ειδικών αναπτυξιακών προγραμμάτων, στο πλαίσιο του δημοκρατικού προγραμματισμού και της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης.

Ø Ενίσχυση των δομών της κοινωνικής οικονομίας, με μεγαλύτερη συμμετοχή της Αυτοδιοίκησης και ενίσχυση του ρόλου της, στον συντονισμό των πολιτικών όλων των φορέων που δραστηριοποιούνται τοπικά.

Ø Διαμόρφωση ενός πλαισίου και παροχή κινήτρων διαβαθμικής, διαδημοτικής και διανησιωτικής συνεργασίας, στο πλαίσιο της ανάπτυξης μια πολυχωρικής συνεργασίας.

Ø Να επιστρέφεται ο ΦΠΑ στα έργα και στις δράσεις των Προγραμμάτων - Ευρωπαϊκών και Εθνικών -  της Τοπικής Αυτοδιοίκησης μέσω του Μηχανισμού των ΚΑΠ, ώστε  να μην χάνεται το 1/4 περίπου των Συνολικών Πόρων.  

ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ 

Ø Επαναφορά του καθεστώτος των μειωμένων συντελεστών του Φ.Π.Α ( κατά 30% ), στα Νησιά του Αιγαίου, όπου έχει ήδη καταργηθεί και η μη επέκταση του σε όσα δεν έχει ακόμη καταργηθεί.

Ø Εκχώρηση ποσοστού των εισπραττόμενων εσόδων από τους αρχαιολογικούς χώρους στα νησιά, στους αντίστοιχους ΟΤΑ, καθότι οι Δήμοι συμμετέχουν ενεργά στις δαπάνες συντήρησης και καθαριότητας των εν λόγω περιοχών και των περιβάλλοντων χώρων τους.

Ø Εξαίρεση, από την απαγόρευση των προσλήψεων, σε μεσαίους – μεγάλους Δήμους που λειτουργούν υπηρεσίες διανησιωτικού χαρακτήρα, για την κάλυψη των αναγκών μικρότερων νησιών για τις υπηρεσίες αυτές. Να δοθούν οικονομικά και υπηρεσιακά κίνητρα σε υπαλλήλους, που επιθυμούν να υπηρετήσουν σε υπηρεσίες παραμεθόριων νησιών και ιδιαίτερα των πιο μικρών από αυτά για διάστημα τουλάχιστον 10 ετών.

Ø Πρόβλεψη ώστε, οι Δήμοι να έχουν τη δυνατότητα να ορίζουν υπόλογο διαχειριστή, εκ των υπαλλήλων τους, ο οποίος θα μπορεί να διαχειρίζεται πάγια προκαταβολή μέχρι 5.000 ευρώ, στις ευαίσθητες Διευθύνσεις Καθαριότητας και Τροχαίου Υλικού των Δήμων, για την κάλυψη επειγουσών αναγκών που έχουν να κάνουν με την λειτουργία οχημάτων και μηχανημάτων.

Ø Παρά την πρόβλεψη στο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εσωτερικών για ίδρυση στην έδρα κάθε Περιφέρειας Αυτοτελούς Υπηρεσίας Εποπτείας ΟΤΑ η οποία  υπάγεται απ’ ευθείας στον Υπουργό Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης,ειδικά για τη νησιωτική Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, να οριστούν δυο αυτόνομες έδρες στις πρωτεύουσες των δυο νομών, Κυκλάδων και Δωδεκανήσου. Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου λόγω του νησιωτικού της χαρακτήρα, και της γεωγραφικής ιδιομορφίας με μεγάλη απόσταση μεταξύ των μεγάλων πληθυσμιακά Δήμων της ενότητας Δωδεκανήσου, και της έδρας της Περιφέρειας, δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί από μια και μόνο Αυτοτελή Υπηρεσία Εποπτείας ΟΤΑ, επομένως κρίνεται επιτακτική η δημιουργία δυο αυτόνομων υπηρεσιών με έδρα τη Σύρο και τη Ρόδο.

Ø Τα ΝΠΔΔ των μικρών νησιωτικών Δήμων, που δεν έχουν καθόλου προσωπικό και η ετήσια επιχορήγηση τους από το κράτος ή από τον Δήμο δεν ξεπερνά τις 20.000 ευρώ, να εξαιρεθούν του ελέγχου και της εποπτείας του Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας και να μην έχουν την υποχρέωση αποστολής στατιστικών στοιχείων στις διάφορες βάσεις δεδομένων.

Ø Οι μικροί νησιωτικοί Δήμοι κάτω των 5.000 κατοίκων, που δεν διαθέτουν τεχνικές υπηρεσίες, να έχουν τη δυνατότητα να  υλοποιούν μικρά έργα προϋπολογισμού έως 10.271,46 + ΦΠΑ (άρθρ. 4 παρ. 2 Ν. 1418/84) με ιδίους πόρους (με συνοπτική μελέτη στην οποία θα περιγράφεται το τεχνικό και οικονομικό αντικείμενο του έργου), χωρίς να θεωρείται απαραιτήτως κατάτμηση. Άλλωστε από τους ιδίους πόρους αυτών των Δήμων, υλοποιούνται κυρίως ολοκληρωμένες μικρές παρεμβάσεις, απαραίτητες όμως για την αντιμετώπιση προβλημάτων και αναγκών της τοπικής κοινωνίας.

Ø Οι μικροί νησιωτικοί Δήμοι να εξαιρεθούν από την υποχρέωσή τους να ισοσκελίζονται στους προϋπολογισμούς τους, τα έσοδα με τα έξοδά τους από τα ανταποδοτικά τέλη. Προτείνουμε να απαιτείται ισοσκελισμός των εσόδων με τα λειτουργικά έξοδα (μισθοδοσία, ενέργεια, αναλώσιμα υλικά), όμως η υλοποίηση νέων υποδομών, η βελτίωσή τους, καθώς και οι απαιτούμενες παρεμβάσεις επισκευής και συντήρησης των υπαρχουσών υποδομών, να εξαιρεθούν από την παραπάνω υποχρέωση και να υπάρχει η δυνατότητα χρηματοδότησής τους από ίδιους πόρους του επενδυτικού προγράμματος του Δήμου. Σε αντίθετη περίπτωση, επειδή ο αριθμός των καταναλωτών είναι πολύ μικρός ή θα πρέπει να επιβληθούν δυσβάσταχτα τέλη, κάτι το οποίο δεν είναι εφικτό ή θα αφεθούν οι υποδομές χωρίς συντήρηση και βελτιωτικές παρεμβάσεις.  

Ø Οι μικροί νησιωτικοί Δήμοι να έχουν τη δυνατότητα σύστασης, επιχειρήσεων εμπορικού χαρακτήρα, όπου δεν υπάρχει ενδιαφέρον από την ιδιωτική πρωτοβουλία.

Ø Να ανακηρυχθεί, υπό την αιγίδα της Προεδρίας της Ελληνικής Δημοκρατίας, από την Ελληνική Κυβέρνηση, τη Βουλή των Ελλήνων και την Κ.Ε.Δ.Ε., το 2017 ως έτος Δωδεκανήσου για τον Εορτασμό των 70 χρόνων από την 28 Οκτωβρίου 1947 που καθορίζεται ως ημερομηνία προσαρτήσεως / ενώσεως της Δωδεκάνησου προς την Μητροπολιτική Ελλάδα ( Ν. 518/1948 ).

Στα πλαίσια αυτού του Εορτασμού, να πραγματοποιηθούν στη Πρωτεύουσα, σε μεγάλες Ελληνικές Πόλεις, στα Δωδεκάνησα αλλά και εκτός της Ελλάδος, πανηγυρικές, επετειακές εκδηλώσεις που θα σηματοδοτούν την ιστορικότητα του γεγονότος και θα απαντούν σε ανιστόρητες διεκδικήσεις, από όπου και αν προέρχονται, για την ελληνικότητα των Νησιών μας.

Για το σκοπό αυτό, να συγκροτηθεί άμεσα ειδική επιτροπή σχεδιασμού των εκδηλώσεων, στην οποία θα συμμετέχουν διακομματικά εκπρόσωποι από το Ελληνικό Κοινοβούλιο αλλά και την Αυτοδιοίκηση των Νησιών.

Πηγή : http://www.koinignomi.gr