Του Μάρκο Πόλο
«Θερμές συνομιλίες» Κέρι στο Κάιρο και στρατιωτική βοήθεια από τις ΗΠΑ στην Αίγυπτο λίγους μήνες μετά τη συμφωνία αγοράς στρατιωτικού εξοπλισμού από την Μόσχα και τη σύσφιγξη των ρωσο-αιγυπτιακών σχέσεων
Μετά τη Συρία, το Ιράν, την Ουκρανία (στο πολύ πρόσφατο παρελθόν), Ρωσία και ΗΠΑ βρίσκονται ανοιχτά «αντιμέτωπες» και σε ένα νέο «πεδίο μάχης»: σε αυτό του προσεταιρισμού της νέας αιγυπτιακής ηγεσίας που ενσαρκώνεται στο πρόσωπο του στρατάρχη και νέου προέδρου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι. Την Κυριακή, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Τζον Κέρι, πραγματοποίησε επίσκεψη στο Κάιρο όπου είχε «πολύ ζεστές» συνομιλίες με τον αλ Σίσι. Κατά τη διάρκειά τους, ο Κέρι, επιβεβαιώνοντας για άλλη μια φορά, την προσφιλή τακτική των δύο μέτρων και δύο σταθμών της Ουάσινγκτον, εξέφρασε την «θέληση» της αμερικανικής ηγεσίας να σταθεί στο πλευρό «του αιγυπτιακού λαού στη δύσκολη διαδικασία μετάβασης», να στηρίξει τη χώρα κλπ
Αρκέστηκε σε γενικές αναφορές για την αναγκαιότητα «σεβασμού των δικαιωμάτων της έκφρασης, της πολιτικής άποψης και της συνάθροισης» και απέφυγε επιμελώς ν’ αναφερθεί στις σωρηδόν θανατικές καταδίκες που επιβάλλονται στα ηγετικά στελέχη και στα μέλη των ισλαμιστών «Αδελφών Μουσουλμάνων», στις φυλακίσεις τους όπως και σε αυτές κοσμικών προοδευτικών ακτιβιστών, στην απαγόρευση διαδηλώσεων και σε σειρά άλλων κατασταλτικών μέτρων στα οποία έχει προχωρήσει ο αιγυπτιακός στρατός τον τελευταίο χρόνο μετά την ανατροπή του εκλεγμένου προέδρου Μούρσι, των «Αδελφών Μουσουλμάνων». Ως δια μαγείας, ο Κέρι δεν βρήκε τίποτε πραγματικά επικριτικό να πει για τον τρόπο αναρρίχησης στην εξουσία του αλ Σίσι και του στρατού, σε αντίθεση με το τι συνήθως πράττει η Ουάσινκτον σε μια σειρά από άλλες περιπτώσεις.
Ταυτόχρονα, κόμισε και δώρα. Όπως ανακοίνωσε, εδώ και δέκα μέρες, η Ουάσινγκτον έχει προχωρήσει σε αποδέσμευση 575 εκατομμυρίων δολαρίων σε στρατιωτική βοήθεια προς την Αίγυπτο (η οποία υπενθυμίζουμε είχε «παγώσει» πέρυσι το Σεπτέμβριο σε ένδειξη δυσφορίας για την άγρια καταστολή του στρατού στις διαμαρτυρίες που ακολούθησαν την ανατροπή Μούρσι). Έγινε επίσης γνωστό ότι η βοήθεια αυτή είναι μέρος της ετήσιας στρατιωτικής βοήθειας 1,5 δισεκατομμυρίου δολαρίων που οι ΗΠΑ χορηγεί στον αιγυπτιακό στρατό από το 1979 και τη συμφωνία ειρήνης του Καμπ Ντέιβιντ ανάμεσα στο Ισραήλ και στην Αίγυπτο. Αυτός ήταν ο όρος τότε του αιγυπτιακού στρατού για να «διασφαλίσει» την εφαρμογή της. Επιπλέον, ο Κέρι δεσμεύτηκε για την παράδοση 10 ελικοπτέρων Απάτσι στο στρατό προκειμένου να διεξάγει επιχειρήσεις «κατά των ισλαμιστών τρομοκρατών» στη χερσόνησο του Σινά.
Ο Κέρι είναι ο πρώτος υψηλόβαθμος ξένος επίσημος που φθάνει στο Κάιρο μετά την εκλογή του Σίσι στην προεδρία, μετά από μια διαδικασία που σημαδεύτηκε από το μποϋκοτάζ των «Αδελφών Μουσουλμάνων» αλλά και κοσμικών πολιτικών ακτιβιστών και οργανώσεων, αλλά και από το κλίμα καταστολής και την μεγάλη αποχή. Έχει ενδιαφέρον ότι αμέσως μετά την εκλογή του, ανώτεροι Αιγύπτιοι αξιωματούχοι δήλωναν ότι μία από τις βασικές προτεραιότητες της νέας ηγεσίας θα είναι η περαιτέρω σύσφιγξη των σχέσεων της Αιγύπτου με τη Ρωσία.
Έχοντας περιθωριοποιηθεί από την ισχυρή αμερικανική παρουσία και την πρόσδεση του Καϊρου στο άρμα της Ουάσινγκτον ιδιαίτερα κατά τα χρόνια του Μουμπάρακ, η Μόσχα, μετά την ανατροπή του Μούρσι, επιχείρησε δυναμικά να επανέλθει στο προσκήνιο. Δελέασε το Κάιρο, επίσης, με στρατιωτική συνεργασία και πέτυχε συμφωνία αγοράς όπλων αξίας 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων καθώς και σειρά επιμέρους συμφωνιών για περαιτέρω στρατιωτική συνεργασία, για κοινές στρατιωτικές ασκήσεις μέσα στο 2015, αλλά και για προμήθεια ρωσικού φυσικού αερίου στην Αίγυπτο, αρχής γενομένης από το 2015, αρχικώς σε μικρές ποσότητες αλλά με προοπτικές για αύξηση.
Επίσης, όπως έγινε γνωστό τον Μάρτιο, Μόσχα και Κάιρο βρίσκονται σε ένα πρώτο στάδιο συζητήσεων για συμμετοχή της Αιγύπτου στην τελωνειακή ένωση που έχει δημιουργήσει η Ρωσία με τη Λευκορωσία και το Καζακστάν ενώ ρωσικές εταιρείες έχουν, ήδη, αρχίσει βήματα επενδύσεων. Μάλιστα, προκειμένου ν’ανταποκριθεί στη συμφωνία αγοράς όπλων από τη Ρωσία το Κάιρο, που ταλανίζεται από σοβαρότατα οικονομικά προβλήματα και βρίσκεται στο χείλος της καταστροφής, «προσφέρθηκε να βοηθήσει» η Σ. Αραβία, κίνηση που πολλοί αναλυτές ερμήνευσαν ως μια προσπάθεια του βασιλείου, επίσης, να αρχίσει, σταδιακά, να έχει κάποιες σχέσεις με την Μόσχα και να αξιοποιήσει και αυτό για τους δικούς του λόγους την διαρκώς εντεινόμενη «κόντρα» Ουάσινγκτον – Μόσχας σε μια σειρά από «μέτωπα επιρροής».
Πολύ πιο ανοιχτά φαίνεται να προσπαθεί να αξιοποιήσει αυτήν την «κόντρα» το Κάιρο. Με δεδομένη τη γεωστρατηγική σημασία της Αιγύπτου, με κορυφή τον έλεγχο του Σουέζ, αλλά και την ιστορική της βαρύτητα στον αραβικό κόσμο ως το πολυπληθέστερο αραβικό κράτος, ΗΠΑ και Ρωσία ερίζουν για να «πάρουν όσο καλύτερη θέση γίνεται» ως προς την νέα αιγυπτιακή ηγεσία για να διασφαλίσουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερη επιρροή, εξέλιξη που, για την κάθε μία χωριστά, θα είναι πολύ σημαντική για την περαιτέρω διασφάλιση του ρόλου και των συμφερόντων τους στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής που και πολύτιμη είναι από όλες τις απόψεις, και βυθίζεται ολοένα περισσότερο στην αστάθεια και στο αίμα. Μέχρι ποιού σημείου ο αλ Σίσι θα καταφέρει να αξιοποιήσει προς όφελός του αυτόν τον ανταγωνισμό για να εδραιώσει και την εξουσία του αλλά και ως που είναι διατεθειμένες Ουάσινγκτον και Μόσχα να φτάσουν τον ανταγωνισμό αυτό και με τι συνέπειες για την Αίγυπτο και ευρύτερα, μένει να φανεί.
Πηγές: bbc, al Arabiya, financial times, Russia today
Πηγή :
«Θερμές συνομιλίες» Κέρι στο Κάιρο και στρατιωτική βοήθεια από τις ΗΠΑ στην Αίγυπτο λίγους μήνες μετά τη συμφωνία αγοράς στρατιωτικού εξοπλισμού από την Μόσχα και τη σύσφιγξη των ρωσο-αιγυπτιακών σχέσεων
Μετά τη Συρία, το Ιράν, την Ουκρανία (στο πολύ πρόσφατο παρελθόν), Ρωσία και ΗΠΑ βρίσκονται ανοιχτά «αντιμέτωπες» και σε ένα νέο «πεδίο μάχης»: σε αυτό του προσεταιρισμού της νέας αιγυπτιακής ηγεσίας που ενσαρκώνεται στο πρόσωπο του στρατάρχη και νέου προέδρου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι. Την Κυριακή, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Τζον Κέρι, πραγματοποίησε επίσκεψη στο Κάιρο όπου είχε «πολύ ζεστές» συνομιλίες με τον αλ Σίσι. Κατά τη διάρκειά τους, ο Κέρι, επιβεβαιώνοντας για άλλη μια φορά, την προσφιλή τακτική των δύο μέτρων και δύο σταθμών της Ουάσινγκτον, εξέφρασε την «θέληση» της αμερικανικής ηγεσίας να σταθεί στο πλευρό «του αιγυπτιακού λαού στη δύσκολη διαδικασία μετάβασης», να στηρίξει τη χώρα κλπ
Αρκέστηκε σε γενικές αναφορές για την αναγκαιότητα «σεβασμού των δικαιωμάτων της έκφρασης, της πολιτικής άποψης και της συνάθροισης» και απέφυγε επιμελώς ν’ αναφερθεί στις σωρηδόν θανατικές καταδίκες που επιβάλλονται στα ηγετικά στελέχη και στα μέλη των ισλαμιστών «Αδελφών Μουσουλμάνων», στις φυλακίσεις τους όπως και σε αυτές κοσμικών προοδευτικών ακτιβιστών, στην απαγόρευση διαδηλώσεων και σε σειρά άλλων κατασταλτικών μέτρων στα οποία έχει προχωρήσει ο αιγυπτιακός στρατός τον τελευταίο χρόνο μετά την ανατροπή του εκλεγμένου προέδρου Μούρσι, των «Αδελφών Μουσουλμάνων». Ως δια μαγείας, ο Κέρι δεν βρήκε τίποτε πραγματικά επικριτικό να πει για τον τρόπο αναρρίχησης στην εξουσία του αλ Σίσι και του στρατού, σε αντίθεση με το τι συνήθως πράττει η Ουάσινκτον σε μια σειρά από άλλες περιπτώσεις.
Ταυτόχρονα, κόμισε και δώρα. Όπως ανακοίνωσε, εδώ και δέκα μέρες, η Ουάσινγκτον έχει προχωρήσει σε αποδέσμευση 575 εκατομμυρίων δολαρίων σε στρατιωτική βοήθεια προς την Αίγυπτο (η οποία υπενθυμίζουμε είχε «παγώσει» πέρυσι το Σεπτέμβριο σε ένδειξη δυσφορίας για την άγρια καταστολή του στρατού στις διαμαρτυρίες που ακολούθησαν την ανατροπή Μούρσι). Έγινε επίσης γνωστό ότι η βοήθεια αυτή είναι μέρος της ετήσιας στρατιωτικής βοήθειας 1,5 δισεκατομμυρίου δολαρίων που οι ΗΠΑ χορηγεί στον αιγυπτιακό στρατό από το 1979 και τη συμφωνία ειρήνης του Καμπ Ντέιβιντ ανάμεσα στο Ισραήλ και στην Αίγυπτο. Αυτός ήταν ο όρος τότε του αιγυπτιακού στρατού για να «διασφαλίσει» την εφαρμογή της. Επιπλέον, ο Κέρι δεσμεύτηκε για την παράδοση 10 ελικοπτέρων Απάτσι στο στρατό προκειμένου να διεξάγει επιχειρήσεις «κατά των ισλαμιστών τρομοκρατών» στη χερσόνησο του Σινά.
Ο Κέρι είναι ο πρώτος υψηλόβαθμος ξένος επίσημος που φθάνει στο Κάιρο μετά την εκλογή του Σίσι στην προεδρία, μετά από μια διαδικασία που σημαδεύτηκε από το μποϋκοτάζ των «Αδελφών Μουσουλμάνων» αλλά και κοσμικών πολιτικών ακτιβιστών και οργανώσεων, αλλά και από το κλίμα καταστολής και την μεγάλη αποχή. Έχει ενδιαφέρον ότι αμέσως μετά την εκλογή του, ανώτεροι Αιγύπτιοι αξιωματούχοι δήλωναν ότι μία από τις βασικές προτεραιότητες της νέας ηγεσίας θα είναι η περαιτέρω σύσφιγξη των σχέσεων της Αιγύπτου με τη Ρωσία.
Έχοντας περιθωριοποιηθεί από την ισχυρή αμερικανική παρουσία και την πρόσδεση του Καϊρου στο άρμα της Ουάσινγκτον ιδιαίτερα κατά τα χρόνια του Μουμπάρακ, η Μόσχα, μετά την ανατροπή του Μούρσι, επιχείρησε δυναμικά να επανέλθει στο προσκήνιο. Δελέασε το Κάιρο, επίσης, με στρατιωτική συνεργασία και πέτυχε συμφωνία αγοράς όπλων αξίας 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων καθώς και σειρά επιμέρους συμφωνιών για περαιτέρω στρατιωτική συνεργασία, για κοινές στρατιωτικές ασκήσεις μέσα στο 2015, αλλά και για προμήθεια ρωσικού φυσικού αερίου στην Αίγυπτο, αρχής γενομένης από το 2015, αρχικώς σε μικρές ποσότητες αλλά με προοπτικές για αύξηση.
Επίσης, όπως έγινε γνωστό τον Μάρτιο, Μόσχα και Κάιρο βρίσκονται σε ένα πρώτο στάδιο συζητήσεων για συμμετοχή της Αιγύπτου στην τελωνειακή ένωση που έχει δημιουργήσει η Ρωσία με τη Λευκορωσία και το Καζακστάν ενώ ρωσικές εταιρείες έχουν, ήδη, αρχίσει βήματα επενδύσεων. Μάλιστα, προκειμένου ν’ανταποκριθεί στη συμφωνία αγοράς όπλων από τη Ρωσία το Κάιρο, που ταλανίζεται από σοβαρότατα οικονομικά προβλήματα και βρίσκεται στο χείλος της καταστροφής, «προσφέρθηκε να βοηθήσει» η Σ. Αραβία, κίνηση που πολλοί αναλυτές ερμήνευσαν ως μια προσπάθεια του βασιλείου, επίσης, να αρχίσει, σταδιακά, να έχει κάποιες σχέσεις με την Μόσχα και να αξιοποιήσει και αυτό για τους δικούς του λόγους την διαρκώς εντεινόμενη «κόντρα» Ουάσινγκτον – Μόσχας σε μια σειρά από «μέτωπα επιρροής».
Πολύ πιο ανοιχτά φαίνεται να προσπαθεί να αξιοποιήσει αυτήν την «κόντρα» το Κάιρο. Με δεδομένη τη γεωστρατηγική σημασία της Αιγύπτου, με κορυφή τον έλεγχο του Σουέζ, αλλά και την ιστορική της βαρύτητα στον αραβικό κόσμο ως το πολυπληθέστερο αραβικό κράτος, ΗΠΑ και Ρωσία ερίζουν για να «πάρουν όσο καλύτερη θέση γίνεται» ως προς την νέα αιγυπτιακή ηγεσία για να διασφαλίσουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερη επιρροή, εξέλιξη που, για την κάθε μία χωριστά, θα είναι πολύ σημαντική για την περαιτέρω διασφάλιση του ρόλου και των συμφερόντων τους στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής που και πολύτιμη είναι από όλες τις απόψεις, και βυθίζεται ολοένα περισσότερο στην αστάθεια και στο αίμα. Μέχρι ποιού σημείου ο αλ Σίσι θα καταφέρει να αξιοποιήσει προς όφελός του αυτόν τον ανταγωνισμό για να εδραιώσει και την εξουσία του αλλά και ως που είναι διατεθειμένες Ουάσινγκτον και Μόσχα να φτάσουν τον ανταγωνισμό αυτό και με τι συνέπειες για την Αίγυπτο και ευρύτερα, μένει να φανεί.
Πηγές: bbc, al Arabiya, financial times, Russia today
Πηγή :
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου