Η παρουσίασή του σήμερα θα σηματοδοτήσει τη συζήτηση που θα οδηγήσει σε ριζικές αλλαγές του χάρτη της εκπαίδευσης και της έρευνας στη χώρα μας, αφού προτείνει την πλήρη αναμόρφωση του χώρου των ΤΕΙ, ένα νέο θεσμικό πλαίσιο για τις μεταπτυχιακές σπουδές, την αναδιοργάνωση της έρευνας με θεσμικές παρεμβάσεις και τη δημιουργία του Ελληνικού Ιδρύματος Ερευνας και Καινοτομίας.
Συγκεκριμένα, προτείνονται:
◼ Επανασχεδιασμός του χώρου των ΤΕΙ ύστερα από αξιολόγηση. Τίποτα δεν θα είναι το ίδιο στη νέα φάση. Τα πολύ καλά και δημοφιλή τμήματα θα αναβαθμιστούν σε πανεπιστημιακά, τα αδύναμα θα ενταχθούν μεν στα Πανεπιστήμια, αλλά ως τμήματα Σχολών Επαγγελματικής Κατάρτισης, ενώ όσα παραμείνουν στον χώρο των ΤΕΙ θα παρέχουν αμιγώς τεχνολογική εκπαίδευση.
◼ Αλλαγή του θεσμικού πλαισίου των μεταπτυχιακών σπουδών (όπως είχε αποκαλύψει η «Εφ.Συν.») με τη δημιουργία δωρεάν μεταπτυχιακών, περιοδική αξιολόγηση, περιορισμούς στις αμοιβές των διδασκόντων κ.ά.
◼ Δημιουργία του Ελληνικού Ιδρύματος Ερευνας και Καινοτομίας που θα συμβάλει στη χάραξη και κυρίως την άσκηση εθνικής στρατηγικής.
◼ Οριζόντια κινητικότητα μελών ΔΕΠ Πανεπιστημίων, ΤΕΙ και Ερευνητικών Κέντρων (Ε.Κ.).
◼ Θεσμοθέτηση ενιαίου διοικητικού καθεστώτος των Ε.Κ. κατ’ αντιστοιχία προς το καθεστώς των ΑΕΙ. Βασικό βήμα, η θεσμοθέτηση της Γενικής Συνέλευσης.
◼ Συγκρότηση Εικονικών Ινστιτούτων (virtual institutes).
Αναλυτικότερα:
Προτείνεται η διαμόρφωση κριτηρίων αξιολόγησης για την πιστοποίηση του κάθε Τμήματος ως προς την ποιότητα των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, την ερευνητική δραστηριότητα του προσωπικού, τον αριθμό του προσωπικού, τις υποδομές και τις αναλογίες μελών ΔΕΠ προς φοιτητές.
Μία ολιγομελής επιτροπή θα πρέπει να αξιολογήσει τα παραπάνω στοιχεία και εντός προθεσμίας που θα θέσει στα Τμήματα των ΤΕΙ να διαβουλευθεί μαζί τους για το ενδεχόμενο ένταξής τους σε μία από τις εξής κατηγορίες:
α) Αυτά που είναι ήδη (ακαδημαϊκώς) ισοδύναμα με αντίστοιχα πανεπιστημιακά τμήματα ή καλύπτουν επιστημονικά πεδία που δεν θεραπεύονται στα Πανεπιστήμια.
β) Αυτά που δεν πληρούν τις παραπάνω προϋποθέσεις, αλλά θα μπορούσαν να τις καλύψουν στη διάρκεια μιας τριετίας (όχι απαραίτητα στο τέλος της).
γ) Αυτά που θα μπορούσαν να συνεχίσουν να υπάρχουν σε ΤΕΙ ως Τμήματα που παρέχουν τεχνολογική εκπαίδευση, περισσότερο συμβατή με τον αρχικό σκοπό ίδρυσης των ΤΕΙ.
δ) Αυτά που λόγω του επιστημονικού αντικειμένου που υπηρετούν αντιστοιχούν κατ’ ουσίαν σε Τμήματα επαγγελματικής κατάρτισης.
Τα Τμήματα που εντάσσονται στην πρώτη κατηγορία (και αυτά της δεύτερης που θα ενταχθούν στη διάρκεια της τριετίας στην πρώτη) θα έχουν άμεσα το δικαίωμα να οργανώσουν σπουδές 3ου κύκλου και να ενταχθούν σε ένα «ομόλογο» πανεπιστημιακό τμήμα ή να αποτελέσουν ένα αυτοτελές Τμήμα σε ένα Πανεπιστήμιο.
Τα Τμήματα της τέταρτης κατηγορίας θα πρέπει να αναπροσαρμόσουν τον ρόλο τους, εντασσόμενα στο γεωγραφικά πλησιέστερο Πανεπιστήμιο, στο πλαίσιο μιας Σχολής Επαγγελματικής Κατάρτισης που θα πρέπει να ιδρυθεί σε κάθε πανεπιστημιακό Ιδρυμα.
Τέλος, τα Τμήματα που δεν εντάσσονται στις παραπάνω κατηγορίες θα παραμείνουν στο πλαίσιο των «κλασικών» ΤΕΙ, τα οποία όμως θα πρέπει συνολικά να αναμορφωθούν ανάλογα με το τοπίο που θα προκύψει σε εύρος μιας τριετίας.
Σημειώνεται ότι «ρυθμίσεις ανάλογες με αυτές που αναφέρθηκαν παραπάνω θα μπορούσαν να ισχύσουν προκειμένου περί πανεπιστημιακών τμημάτων που αντιμετωπίζουν προβλήματα ανάλογα με εκείνα που καταγράφονται στα ΤΕΙ».
● Τα κριτήρια με τα οποία ένα Τμήμα οργανώνει δωρεάν Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών.
● Τα κριτήρια με τα οποία ένα Τμήμα οργανώνει ΠΜΣ με δίδακτρα.
● Τα κριτήρια με τα οποία υπολογίζεται το κόστος ενός ΠΜΣ και τι αυτό περιλαμβάνει.
● Τα κριτήρια με τα οποία ορίζεται ανώτατο όριο διδάκτρων στα ΠΜΣ.
● Ο αριθμός των υποτροφιών που θα δίνονται με γνώμονα εισοδηματικά κριτήρια.
● Το ποσοστό των εσόδων που διοχετεύεται στη φοιτητική μέριμνα και στις υποτροφίες.
● Οι ενέργειες, διαδικασίες ή ρυθμίσεις των συλλογικών οργάνων των ΑΕΙ που απαιτούνται προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που αναφέρονται και να διασφαλιστούν η ποιότητα και το υψηλό ακαδημαϊκό επίπεδο των ΠΜΣ.
● Τα ειδικότερα θέματα που προκύπτουν προκειμένου περί ξενόγλωσσων ΠΜΣ.
Με δεδομένες τη διαχειριστική δυσκαμψία και την αποκλίνουσα στόχευση που έχουν ενίοτε αυτά τα προγράμματα, απαραίτητη προϋπόθεση για να αρθρωθεί μια εθνική στρατηγική είναι η δημιουργία ενός Ελληνικού Ιδρύματος Ερευνας και Καινοτομίας –που, σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες– δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα.
Βασικές προτεραιότητες του Ιδρύματος θα πρέπει να είναι η κάλυψη των ερευνητικών αναγκών (μισθοί, αναλώσιμα), η δικτύωση των ερευνητικών και ακαδημαϊκών μονάδων σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, η συμβολή στην αξιοποίηση εμπορικά εκμεταλλεύσιμων και μη αποτελεσμάτων και η διασύνδεση με την υγιή, καινοτόμο επιχειρηματικότητα.
Για να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι, το Ιδρυμα θα πρέπει να λειτουργεί με απλούς κανόνες, που από τη μία πλευρά διασφαλίζουν τη διαφάνεια και το δημόσιο συμφέρον και από την άλλη σταθερό σημείο προβληματισμού του θα είναι τα ακαδημαϊκά κριτήρια στις πρωτοβουλίες που θα παίρνει.
Η διοίκησή του θα πρέπει να είναι ανεξάρτητη από την εκάστοτε πολιτική ηγεσία και να εγγυάται αξιόπιστες, αδιάβλητες και διαφανείς διαδικασίες αξιολόγησης των ερευνητικών προτάσεων.
Με αυτόν τον τρόπο, τόσο το χρηματοδοτικό σχήμα όσο και ο προγραμματισμός των δράσεών του θα είναι πολύ πιο ευέλικτα. Για να υλοποιηθεί αυτό το σχέδιο, κρίνεται απαραίτητη η ψήφιση ειδικού νόμου που θα προβλέπει τη δημιουργία του Ιδρύματος και θα περιγράφει το νομικό και διοικητικό καθεστώς του.
Αυτή τη στιγμή, μόνο ένα μικρό ποσοστό ερευνητών έχουν ταυτόχρονα διδακτικές ευθύνες στα Πανεπιστήμια (κυρίως στα μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών).
Για να καλυφθούν όμως οι ανάγκες στο επίπεδο των προπτυχιακών σπουδών και στο επίπεδο της κάλυψης κρισίμων μαζών στα Ε.Κ., θα πρέπει να θεσμοθετηθεί είτε η δυνατότητα μετακίνησης ερευνητών των Ε.Κ. προς ΑΕΙ μέσα από συγκεκριμένες διαδικασίες (και αντίστροφα) είτε η διπλή ιδιότητα (καθεστώς οργανικής και μακροπρόθεσμης συνεργασίας, με πολυετή δέσμευση και δυνατότητα ανανέωσης προκειμένου περί «ζευγών» που περιλαμβάνουν ένα πανεπιστημιακό τμήμα και ένα συγκεκριμένο Ερευνητικό Ινστιτούτο).
Τα ΕΚ, κατ’ αντιστοιχία –και όχι ταύτιση– προς το διοικητικό καθεστώς των ΑΕΙ, θα μπορούσαν επίσης σταδιακά να προσαρμοσθούν σε ένα μοντέλο διοίκησης όπου το επιστημονικό προσωπικό, οι εργαζόμενοι και οι απασχολούμενοι μεταπτυχιακοί και μεταδιδακτορικοί υπότροφοι θα έχουν σημαντικότερο ρόλο.
Βασικό στοιχείο προς αυτή την κατεύθυνση είναι η θεσμοθέτηση της Γενικής Συνέλευσης σε κάθε φορέα.
Τα Ινστιτούτα της Ακαδημίας Αθηνών θα πρέπει να ενταχθούν άμεσα στο υπάρχον δίκτυο Ε.Κ. που εποπτεύεται από τη ΓΓΕΤ.
Δευτεροβάθμια εκπαίδευση πολλών βαθμίδων
Τετραετές το νέο Γυμνάσιο ● Διετές, δύο ταχυτήτων (και απολυτηρίων), αλλά και πολλαπλών συντελεστών στις εξετάσεις το νέο Λύκειο ● Εστίες διαφωνιών η χρηματοδότηση και η... εκκοσμίκευση του συστήματοςTην πλήρη αναμόρφωση του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος περιλαμβάνει η πρόταση της Επιτροπής Εθνικού Διαλόγου που παρουσιάζεται σήμερα στη μεγάλη κοινή συνεδρίαση όλων των υποεπιτροπών, στο υπουργείο Παιδείας, παρουσία του υπουργού Ν. Φίλη.
Ανάμεσα στις βασικές προτάσεις είναι: 10χρονη υποχρεωτική εκπαίδευση με τη δημιουργία τετραετούς Γυμνασίου, διετές λύκειο δύο ταχυτήτων (υψηλού και βασικού επιπέδου), που οδηγεί στο Εθνικό Απολυτήριο ή στο Πιστοποιητικό Αποφοίτησης αντιστοίχως, και ένα εξεταστικό σύστημα βασιζόμενο σε συντελεστές βαρύτητας που συνδέονται με το απολυτήριο, στο πλαίσιο αποσύνδεσης του Λυκείου από τις εισαγωγικές εξετάσεις.
Κομβικής σημασίας, η τελευταία τάξη του Γυμνασίου, καθώς -όπως σημειώνεται- είναι «το σημείο οριστικοποίησης της απόφασης του μαθητή για την εκπαιδευτική πορεία του».
Κείμενο εργασίας
Ανάμεσα στις εκσυγχρονιστικές παρεμβάσεις:▣ Η κατάργηση των παρελάσεων των μαθητών, του υποχρεωτικού εκκλησιασμού και της υποχρεωτικής προσευχής.
▣ Η κατοχύρωση της περιγραφικής αξιολόγησης των μαθητών σε όλη την υποχρεωτική εκπαίδευση, σε σύνδεση με τους μαθησιακούς στόχους των Αναλυτικών Προγραμμάτων.
▣ Ο άμεσος περιορισμός της ύλης κατά τουλάχιστον 20%-30% (μείωση της έκτασης, αύξηση του βάθους).
▣ Αντικατάσταση ωρών μαθήματος με ώρες για προγράμματα και σχολικές δραστηριότητες.
Ωστόσο, οι διαφωνίες εντός των επιτροπών, που ακόμα δεν έχουν αρθεί, οι αντίθετες απόψεις που εξακολουθούν να φθάνουν μέχρι την ηγεσία του υπουργείου και βέβαια η φύση των κρίσιμων αυτών θεμάτων καθιστούν την πρόταση κείμενο εργασίας με άγνωστο βαθμό αποδοχής.
Το εξεταστικό, που αποτελεί -έτσι κι αλλιώς- το δυσκολότερο εγχείρημα σε κάθε εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, το σύστημα χρηματοδότησης της εκπαίδευσης, το νέο σχέδιο για τα ΤΕΙ, όπως και για τα μεταπτυχιακά, αποτελούν τα πιο σκοτεινά σημεία της εσωτερικής διαβούλευσης, τα οποία και αναμένεται να αποτελέσουν πεδία διαφωνιών, μέχρι να σχεδιαστεί οριστικά ο χάρτης του νέου ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος.
Βασικές προτάσεις
Γυμνάσιο
◼ Διάρκεια φοίτησης τεσσάρων χρόνων.◼ Συγχωνεύσεις και ενοποιήσεις κρίνονται απαραίτητες.
Οπως αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Απαιτείται η διοικητική ανασυγκρότηση των σχολικών μονάδων, προς την κατεύθυνση της δημιουργίας τετραταξίων Γυμνασίων (κατά 25% μεγαλύτερα) και τη δημιουργία λιγότερων, αλλά πολυπληθέστερων Λυκείων, μερικά από τα οποία θα προέλθουν από συγχωνεύσεις».
Ειδικότερα, η πρόταση αναφέρεται στην αναδιοργάνωση της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε 4 χρόνια Γυμνάσιο και 2 χρόνια Λύκειο, και ιδιαίτερα στην αναμόρφωση του Προγράμματος Σπουδών του Λυκείου.
Λύκειο
◼ Οι μαθητές επιλέγουν μαθήματα από τέσσερις ομάδες μαθημάτων.◼ Για τη διευκόλυνσή τους θεσπίζεται ο «καθηγητής σύμβουλος».
◼ Κάθε μαθητής και μαθήτρια θα μπορούσε να παρακολουθεί 6 συνολικά μαθήματα (2 υποχρεωτικά και 4 επιλογές).
Επίσης, να συμμετέχει σε πρόγραμμα φυσικής άσκησης διάρκειας 3 ωρών εβδομαδιαίως, ενώ στις ακαδημαϊκές υποχρεώσεις του να περιλαμβάνονται η εκπόνηση εργασίας και η συμμετοχή σε δράσεις εθελοντισμού και κοινωνικής ευαισθησίας.
◼ Το εβδομαδιαίο πρόγραμμα διδασκαλίας θα μπορούσε να έχει διάρκεια 27 ώρες, στις οποίες θα προστίθενται οι 3 ώρες Φυσικής Αγωγής και 2 ώρες μελέτη (λ.χ. για την εκπόνηση της εργασίας).
◼ Ακαδημαϊκό Πρόγραμμα-Ομάδες Μαθημάτων:
◼ Υποχρεωτική παρακολούθηση της Νεοελληνικής γλώσσας και λογοτεχνίας και των Αγγλικών.
◼ Συμπληρωματικά τέσσερα μαθήματα, τα οποία θα επιλέγονται από 4 ομάδες: Μαθηματικά-Πληροφορική, Φυσικές επιστήμες, Ανθρωπιστικές επιστήμες, Πολιτισμός και Τέχνη.
◼ Οι μαθητές θα μπορούν να καταρτίζουν το ατομικό τους πρόγραμμα.
Εθνικό Απολυτήριο
◼ Απόκτηση ύστερα από γραπτές μόνο εξετάσεις στο τέλος της Β’
Λυκείου. Η ύλη είναι της τελευταίας τάξης του Λυκείου, αλλά
θεωρείται ότι ο μαθητής γνωρίζει και αυτά που διδάχτηκε κατά την
προηγούμενη τάξη.◼ Τα θέματα ορίζονται είτε με ενιαία διαδικασία (λ.χ. από τον οργανισμό εξετάσεων, ώστε να έχουν σταθμισμένη δυσκολία), είτε είναι διαφορετικά για κάθε λύκειο, αλλά θα προέρχονται από μία κοινή βάση θεμάτων, θα επιλέγονται τυχαία με χρήση αλγορίθμων και θα έχουν επίσης σταθμισμένη δυσκολία.
◼ Συνυπολογίζονται: Με σοβαρό ποσοστό, η επίδοση στο εκτεταμένο δοκίμιο (εργασία), ο προφορικός βαθμός, τουλάχιστον κατά το ένα τρίτο, οι εργασίες στη Γ’ Λυκείου (λίγο).
◼ Η διαδικασία στην Α’ και Β’ Λυκείου είναι ενιαία. Δεν υπάρχουν εξετάσεις στην Α’ Λυκείου. Η επίδοση κρίνεται στις τελικές εξετάσεις και το Εθνικό Απολυτήριο Λυκείου αποτελεί το κατώφλι για την τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Πιστοποιητικό αποφοίτησης
Για όσους δεν επιθυμούν να αποκτήσουν εθνικό απολυτήριο. Θα
αποτυπώνονται ο χρόνος παρακολούθησης και η ακαδημαϊκή επίδοση
κατά το διάστημα παρακολούθησης.
Εξεταστικό
Το προτεινόμενο σύστημα εισαγωγής βασίζεται σε έναν συντελεστή προτεραιότητας.Πρόκειται για τον συντελεστή βαρύτητας επί του γενικού βαθμού πρόσβασης ή άλλων κριτηρίων επίδοσης: «Η πιστοποίηση του γενικού βαθμού πρόσβασης του αναμορφωμένου λυκείου, σε συνδυασμό με την ώς τότε τετραετή εφαρμογή του συντελεστή βαρύτητας, πιθανόν να περιορίσει την ανάγκη εισαγωγικών μόνο στα τμήματα υψηλής ζήτησης», επισημαίνεται στο κείμενο της πρότασης.
Ακόμα, τονίζεται ότι «από τη στιγμή που έχει ολοκληρωθεί το Νέο Λύκειο, ο συντελεστής βαρύτητας μπορεί να εφαρμοστεί επί του Εθνικού Απολυτηρίου. Ωστόσο η υιοθέτηση του συντελεστή μπορεί να γίνει από τις επόμενες εισαγωγικές εξετάσεις».
Οσο λιγότερες είναι οι επιλογές, τόσο ισχυρότερος ο συντελεστής επιλογής.
Επομένως, ανάμεσα σε δύο υποψηφίους που έχουν ένα τμήμα ως πρώτη επιλογή, ο συντελεστής της πρώτης επιλογής εκείνου που δηλώνει λιγότερες επιλογές (εμφανίζεται επομένως με μεγαλύτερη βεβαιότητα γι’ αυτές) είναι μεγαλύτερος από εκείνου που δηλώνει περισσότερες επιλογές και επομένως μικρότερη βεβαιότητα.
Πηγή : http://www.efsyn.gr
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου