27 Ιουλ 2024

Σίφνος: σε κατάσταση όχι και τόσο έκτακτης ανάγκης

Ειρήνη Σωτηροπούλου
Μπορούν να συνάδουν ο τουρισμός πολυτελείας με την οικονομία στο νερό, μια από τις παραδοσιακές αξίες της ζωής στις Κυκλάδες; Και ποιο είναι το σχέδιο του Δήμου για τη διαχείριση του νερού στο νησί, μετά την ανακήρυξη της κατάστασης έκτακτης ανάγκης; Το β’ μέρος της έρευνάς μας για την ιδιότυπη υδατική κρίση στη Σίφνο.

«Τώρα, δόξα τω Θεώ, πάμε καλά», μου λέει ο Μανώλης Φουτουλάκης, αντιδήμαρχος ύδρευσης της Σίφνου. Βρισκόμαστε στο ΚΕΠ Σίφνου τη Δευτέρα, 15 Ιουλίου. Το ίδιο εκτιμά και η δήμαρχος Μαρία Ναδάλη: «Αυτή στιγμή που μιλάμε είμαστε σε μια ελεγχόμενη κατάσταση και ελπίζουμε να συνεχιστεί», μου λέει στο γραφείο της στην Απολλωνία.

 Όπως εξηγήσαμε στο α’ μέρος αυτού του ρεπορτάζ, η Σίφνος κηρύχθηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω έλλειψης νερού στις 22 Ιουνίου, η οποία έληξε στις 22 Ιουλίου. Οι καταναλώσεις νερού φέτος τον Ιούνιο πλησίασαν τα επίπεδα του περσινού Αυγούστου, ενώ μια βλάβη σε μια από τις τέσσερις αφαλατώσεις του νησιού δημιούργησε σοβαρά προβλήματα στην υδροδότηση και άφησε κάποιους οικισμούς χωρίς νερό για μέρες. Τόσο ο Φουτουλάκης όσο και η Ναδάλη μου λένε πως η κήρυξη της κατάστασης έκτακτης ανάγκης ήταν ένα προειδοποιητικό καμπανάκι, μια προληπτική κίνηση για να δοθεί το μήνυμα πως υπάρχει πρόβλημα με το νερό στη Σίφνο. Τι συνεπάγετο όμως πρακτικά η κατάσταση έκτακτης ανάγκης για το νησί; 

Πικροδάφνες με λάστιχο στη Χρυσοπηγή.
Όπως μου εξήγησε η Ναδάλη, ο Δήμος αποφάσισε να εφαρμόζεται διακοπή υδροδότησης σε περιπτώσεις αποδεδειγμένης σπατάλης από ιδιώτες, κάτι το οποίο απαιτεί απανωτούς ελέγχους στα ρολόγια ώστε να διαπιστωθεί η υπερβολική κατανάλωση εντός ολίγων ημερών. Όμως, κατά τη Ναδάλη, είναι δύσκολο να γίνουν δειγματοληπτικοί έλεγχοι: «Είναι και ζήτημα προσωπικών δεδομένων. Πώς θα μπεις σε ένα σπίτι να κάνεις έναν έλεγχο; Δεν είναι εύκολο», μου λέει. Επίσης, η οικονομική υπηρεσία του Δήμου έχει κινήσει διαδικασίες ώστε κάποιοι οφειλέτες να πληρώσουν τα χρωστούμενα τέλη ύδρευσης. Όμως, σε αντίθεση με το Δήμο Σερίφου, ο κανονισμός ύδρευσης του Δήμου Σίφνου δεν προβλέπει πρόστιμα για την κατασπατάληση νερού, αλλά μόνο για την κλοπή του. H Μαρία Ναδάλη μας λέει πως στο μέλλον σκοπεύει να επικαιροποιήσει τον κανονισμό, ο οποίος είναι ο ίδιος από το 2011. 

Η δήμαρχος και ο αντιδήμαρχος μου τονίζουν πως είναι αδύνατο οι λιγοστοί υπάλληλοι του Δήμου να μετράνε σε μηνιαία βάση τα 4300 ρολόγια του δικτύου, δηλαδή να πηγαίνουν στο κάθε ένα ξεχωριστά και να το βγάζουν φωτογραφία. Γι’αυτό τρέφουν μεγάλες ελπίδες για το νέο σύστημα τηλεμετρίας που θα ολοκληρωθεί του χρόνου. Με το νέο σύστημα, θα εγκατασταθούν ψηφιακά υδρόμετρα με bluetooth σε κάθε παροχή νερού και οι υπάλληλοι του Δήμου θα μπορούν να συλλέγουν τα δεδομένα κατανάλωσης από τα υδρόμετρα γρήγορα, περνώντας έξω από τα κτίσματα.

Κατανάλωση νερού στη Σίφνο
– Ο Δήμος υδροδοτεί συνολικά 4300 παροχές νερού
– Τα τελευταία τρία χρόνια προστέθηκαν στο δίκτυο 180 νέες παροχές
– Τους καλοκαιρινούς μήνες, η ζήτηση φτάνει τα 4000 m3/ημ
– Τον Ιούνιο του 2023 καταναλώθηκαν από το νερό του δικτύου 2200 m3/ημ, τον Ιούλιο του 2023 2700m3/ημ και τον Αύγουστο 2900m3/ημ. 
– Τον Ιούνιο του 2024 καταναλώθηκαν 2800 m3/ημ, δηλαδή έφτασε σχεδόν τα επίπεδα του περσινού Αυγούστου. Η κατανάλωση αυξήθηκε χωρίς να προστεθεί τροφοδοσία στο δίκτυο.


Η εκτός σχεδίου δόμηση ξαναχτυπά

Πώς εξηγείται όμως η δραματική αύξηση της κατανάλωσης; Κατά τον Φουτουλάκη, ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό τα κτίσματα εκτός σχεδίου που περιβάλλονται από πράσινους κήπους οι οποίοι απαιτούν καθημερινό πότισμα: «Με όλο αυτό το θόρυβο που έκανα, ήθελα να περάσει το μήνυμα προς όλους αυτούς που σπαταλάνε πραγματικά νερό. Έχουν φτιάξει μία βίλα και γύρω-γύρω έξι-εφτά στρέμματα κήπου, τους οποίους τους ποτίζουν σε καθημερινή σχεδόν βάση. Η Σίφνος δεν έχει τέτοια ποσότητα νερού για να συντηρήσει αυτούς τους κήπους. Η χλωρίδα των Κυκλάδων αποτελείται από φυτά που είναι ανθεκτικά στην έλλειψη νερού. Τώρα όλα αυτά τα υδρόφιλα δεν μπορεί να τα υποστηρίξει το νησί. 


Μια τέτοια βίλα μπορεί να χρησιμοποιεί το νερό που χρειάζονται δέκα οικογένειες», μου λέει. Πράγματι, είναι κάπως οξύμωρο να αντικρίζει κανείς γκαζόν, πικροδάφνες και ιβίσκους, είδη διαβόητα για το πολύ νερό που χρειάζονται, σε ένα νησί στο οποίο μέχρι και σήμερα καλλιεργούνται από λίγους και επίμονους γεωργούς άνυδρα πεπόνια, κολοκυθάκια και αμπελοφάσουλα. Ο Δήμος, βέβαια, δεν έχει υποχρέωση να συνδέει κτίσματα εκτός οικισμών στο δημοτικό δίκτυο ύδρευσης, αλλά το έκανε μέχρι φέτος τον Ιούνιο, όποτε και σταμάτησε με απόφαση του Φουτουλάκη – απ’ ό,τι καταλάβαμε προσωρινά. 


«Εγώ είπα ότι αν δεν το επιτρέψουν οι συνθήκες, δεν μπορώ να επεκτείνω επιπλέον το δίκτυο. Πρέπει να έχω νερό για να πάω να τους δώσω. Μόλις έρθει καινούργια αφαλάτωση και έχουμε περισσότερο νερό, θα το ξανασυζητήσουμε», μου λέει. Και η Ναδάλη εντοπίζει στη δόμηση ένα από τα κύρια αίτια του προβλήματος: «ο ιδιωτικός τομέας τρέχει, εμείς αργούμε. Ο άλλος το χτίζει το σπίτι μέσα σε δύο μήνες. Εμείς για να φτιάξουμε μια δεξαμενή μπορεί να θέλουμε ένα χρόνο», μου λέει.Τυπικά, τα νέα κτίσματα εκτός σχεδίου υποχρεούνται να έχουν στέρνες για τη συλλογή και αποθήκευση νερού. Στην πράξη, αυτές οι στέρνες μετατρέπονται συχνά σε δωμάτια, δεν χρησιμοποιούνται ποτέ ή δεν συντηρούνται. «Η στέρνα πρέπει να παραμένει στέρνα. Δε γίνεται να μετατρέπεται σε δωμάτιο», μου λέει η Ναδάλη. «Υπάρχει και η ατομική ευθύνη. Δεν μπορεί ο άλλος να έχει ξενοδοχείο και να μην έχει χώρο να αποθηκεύσει νερό».

Ακόμα και όταν υπάρχουν στέρνες, μπορεί να απέχουν πολύ από το να καλύπτουν τις ανάγκες νερού του νέου τύπου πολυτελούς εκτός σχεδίου κατοικίας που ξεφυτρώνει στις πλαγιές της Σίφνου. Για παράδειγμα, ο Γιώργος Σταυριανός, υδραυλικός και πρώην αντιδήμαρχος Ύδρευσης, μου μίλησε για περίπτωση οικίας εκτός σχεδίου που γνωρίζει, στην οποία υπάρχει στέρνα 10 κυβικών που υποτίθεται πως εξυπηρετεί τέσσερα στρέμματα κήπου, οπότε προφανώς δεν είναι επαρκής. Απ’ ο,τι μάθαμε, ο Δήμος δε σκοπεύει να βάλει κάποιο πλαφόν για τη μέγιστη επιτρεπόμενη κατανάλωση νερού από το δίκτυο. Μια λύση που σκέφτεται η δημοτική αρχή είναι η περαιτέρω κλιμάκωση των τιμολογίων νερού που θα χτυπάει περισσότερο τις μεγάλες καταναλώσεις. Όπως είδαμε στο πρώτο μέρος του ρεπορτάζ, αυτή τη στιγμή υπάρχουν δύο κλίμακες, που βρίσκονται και οι δυο πολύ κάτω από το πραγματικό κόστος παραγωγής νερού στη Σίφνο. O Φουτουλάκης βέβαια παραδέχθηκε πως όσο ακριβά και να τιμολογηθεί το νερό για μεγάλες καταναλώσεις, είναι μάλλον απίθανο αυτό να αποθαρρύνει την κατανάλωση σε καταλύματα που νοικιάζονται προς χιλιάδες ευρώ το βράδυ.

Αν και κάτοικοι μου ανέφεραν πως αυτές οι βίλες διατίθενται σε πιο high-end πλατφόρμες απ’ ό,τι το Airbnb, ενδεικτικά στο Airbnb βρήκαμε κάποιες από αυτές: 

Για παράδειγμα, για μια εβδομάδα τον Αύγουστο διατίθεται βίλα στη Χρυσοπηγή με πισίνα και 5 υπνοδωμάτια προς 867€/βράδυ, πολυτελής κατοικία στις Καμάρες με πισίνα και 7 υπνοδωμάτια προς 2.289€/βράδυ, αγροτόσπιτο με ανεμόμυλο στα Εξάμπελα προς 1.168€/διανυκτέρευση, και σπίτι με 3 υπνοδωμάτια και πισίνα στις Καμάρες προς 1.429€/διανυκτέρευση. Η Σίφνος έχει λοιπόν διανύσει μια τεράστια απόσταση από την εποχή που «μας παρακάλαγαν να μείνουν στην ταράτσα μας για 100 δραχμές», όπως μου λέει ο ιδιοκτήτης αγροτουριστικής επιχείρησης. Αναρωτιόμαστε αν οι επισκέπτες που δίνουν χιλιάδες ευρώ για μερικές διανυκτερεύσεις σε ένα τέτοιο κατάλυμα θα είναι διατεθειμένοι να κάνουν στις διακοπές τους οικονομία στο νερό, χρησιμοποιώντας π.χ. με φειδώ το ντους. Ο Μανώλης Φουτουλάκης υποστηρίζει πως οι ξενοδόχοι και διαχειριστές έχουν αρχίσει να λένε στους επισκέπτες να είναι προσεκτικοί με το νερό. «Κάποιοι ξενοδόχοι λένε, εγώ μπορώ να σας αλλάζω τα σεντόνια κάθε μέρα και αν θέλετε θα το κάνω, αλλά επειδή υπάρχει αυτό το θέμα με το νερό, μήπως να σας τα αλλάζω κάθε δύο μέρες; Και όλοι λένε ναι. Με όλο αυτό τον θόρυβο που κάναμε τώρα έχει αρχίσει ο κόσμος να το επικοινωνεί, να προσέχει, να κάνει οικονομία που δεν γινόταν στο παρελθόν».

Ελιά με ποτιστικό λάστιχο, Χρυσοπηγή.
Νέα αφαλάτωση: νερό στον μύλο της υπερκατανάλωσης;

Ο Δήμος Σίφνου, με αφορμή την κατάσταση έκτακτης ανάγκης, έχει αιτηθεί χρηματική υποστήριξη από το κεντρικό κράτος για την απόκτηση μιας νέας μονάδας αφαλάτωσης, ώστε να μπορεί να υπάρχει εφεδρεία και να καλύπτονται οι αυξημένες ανάγκες κατανάλωσης νερού. Η δήμαρχος θέλει να επισπεύσει τη διαδικασία διότι υπάρχει μια χρηματοδότηση από το υπουργείο Εσωτερικών η οποία θα λήξει τον Δεκέμβριο του 2024: παρ’ όλα αυτά, η νέα μονάδα αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία το νωρίτερο του χρόνου. 

Ρωτάω τη δήμαρχο και τον αντιδήμαρχο αν δεν ενθαρρύνεται κατά αυτόν τον τρόπο η περαιτέρω ανάπτυξη καταλυμάτων εκτός σχεδίου και η αλόγιστη κατανάλωση νερού. Γνωρίζουμε, άλλωστε, το παράδειγμα της Σαντορίνης, όπου μια αφαλάτωση που υποτίθεται πως θα κάλυπτε ανάγκες με ορίζοντα δεκαπενταετίας κατέληξε να καλύπτει το νησί μόνο για πέντε χρόνια εξαιτίας της έκρηξης στην κατανάλωση. Μάλιστα, ο Δήμαρχος Σαντορίνης Ν. Ζώρζος είπε πρόσφατα πως «με βελτιωμένες υποδομές θα δίναμε μια διέξοδο να μεγεθυνθεί το πρόβλημα». 

«Καταλαβαίνω τι θέλετε να πείτε, αλλά απ’ την άλλη, σε ένα νησί που έχει προσελκύει πλέον τόσο κόσμο, νομίζω ότι και οι επιλογές που έχουμε εμείς δεν μπορεί να είναι άλλες αυτή τη στιγμή», μου λέει η Μαρία Ναδάλη, εξηγώντας πως η απόφαση για τη νέα αφαλάτωση λήφθηκε με βάση την τεχνογνωσία και τις εκτιμήσεις των τεχνικών υπαλλήλων του Δήμου για τις αυξημένες ανάγκες σε νερό που θα έχει το νησί στο άμεσο μέλλον. 

«Έχετε δίκιο, είναι σα να τους κλείνεις το μάτι και να λες, κάνε εσύ τη δουλειά σου, εγώ θα φέρω περισσότερο νερό» λέει ο Μανώλης Φουτουλάκης, ο οποίος φαίνεται να ανησυχεί για τη «μυκονοποίηση» της Σίφνου και τον υπερτουρισμό γενικότερα. «Όμως, εκεί που έχει φτάσει η κατάσταση δεν μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε διαφορετικά, πρέπει οπωσδήποτε να πάρουμε μια έξτρα μονάδα αφαλάτωσης. Από εκεί και πέρα, τώρα που γνωρίζω την κατάσταση, μέσα στον χειμώνα με την ησυχία μου θα δω πώς μπορώ να αντιμετωπίσω την κατάσταση της σπατάλης και της υπερκατανάλωσης».Σκοπεύει λοιπόν ο Δήμος να βάλει κάποιο όριο; «Αν είναι να χτίσουμε τα πάντα, άμα είναι να γυρνάς και να βλέπεις απλά ένα τσιμέντο όπως βλέπεις πια στη Σαντορίνη και στη Μύκονο, και να περιμένεις απλά να έρθει από μόνο του το τέλος, καλύτερα να βάλεις εσύ την τελεία κάπου», απαντά ο Φουτουλάκης. Η Μαρία Ναδάλη μου εκμυστηρεύεται ότι την κατηγόρησαν πως η κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης ήταν αντιτουριστική και έπληξε το τουριστικό προϊόν του νησιού. «Προτιμώ να είμαστε όλοι ευαισθητοποιημένοι, προσεκτικοί και να ανοίξει και ο επισκέπτης τη βρύση του και να τρέξει νεράκι, παρά να έρθει και επειδή είμαστε, να το πω, στον κόσμο μας, να μην έχει ο άλλος να πλυθεί»

Σικελία: ο καθρέφτης των Κυκλάδων;
Σύμφωνα με πρόσφατο ρεπορτάζ των New York Times, όταν άρχισαν να δημοσιεύονται ειδήσεις για τη λειψυδρία στη Σικελία παρατηρήθηκε πτώση στον αριθμό των κρατήσεων και η τοπική αυτοδιοίκηση κινήθηκε για να προστατεύσει το τουριστικό προϊόν: Για παράδειγμα, ο δήμαρχος του Αγκριτζέντο επέλεξε να δίνει προτεραιότητα στην τροφοδοσία του τουριστικού κέντρου και των ξενοδοχείων με νερό. Μάλιστα, ο μάνατζερ του πολυτελούς θέρετρου Verdura Resort δήλωσε ανοιχτά πως «στον τομέα του τουρισμού πολυτελείας, δεν μπορώ να τους πω να κάνουν οικονομία στο ντους». Τόσο στη Σικελία όσο και στη Σαρδηνία η τοπική διοίκηση κλήθηκε να διαλέξει ανάμεσα στη γεωργία και τον τουρισμό και επέλεξε τον δεύτερο χωρίς δεύτερη σκέψη – στη Σαρδηνία κόπηκε εντελώς το νερό για άρδευση ώστε να τροφοδοτηθεί ο τουρισμός. «Επιλέξαμε να θυσιάσουμε τον πρωτογενή τομέα», είπε στους NY Times ο νομάρχης της επαρχίας Νουόρο στη Σαρδηνία. «Αν οι τουρίστες δεν μπορούν να κάνουν ντους, θα κυκλοφορήσουν αρνητικές φήμες από στόμα σε στόμα».

Αντίθετα, στην Ισπανία μιλούν για «αδικία στη χρήση του νερού». Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Περιφερειακών και Μητροπολιτικών Σπουδών της Βαρκελώνης, η κατανάλωση νερού του μέσου επισκέπτη σε ένα κατάλυμα πολυτελείας είναι πενταπλάσια από την κατανάλωση ενός ντόπιου. Μάλιστα, το δημοσίευμα των Times αναφέρει μεταξύ άλλων και την περσινή επιστολή της Μαρίας Ναδάλη που ζητούσε να σταματήσουν οι πισίνες και τα υπόσκαφα στη Σίφνο.

«Εμείς πέρσι φωνάξαμε, έκανα μια επιστολή, κινήθηκε πάρα πολύ καλά επικοινωνιακά, χωρίς αποτέλεσμα πρακτικό», μου λέει η Μαρία Ναδάλη. Θυμίζουμε πως η δημοτική αρχή της Σίφνου καταβάλει προσπάθειες για να αποκτήσει δική της υπηρεσία δόμησης, καθώς αυτή τη στιγμή οι οικοδομικές άδειες εκδίδονται από την πολεοδομία στη Μήλο, ενώ την κατασκευή πισινών εγκρίνει μεταξύ άλλων η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων. 

Κατά τη Ναδάλη, η Εφορεία Αρχαιοτήτων συνδέει την αδειοδότηση με τη βεβαίωση επάρκειας ύδατος από τον Δήμο Σίφνου, ο οποίος είχε ξεκαθαρίσει ήδη πριν τη δική της θητεία πως δεν υπάρχει νερό για πισίνες στο δίκτυο. «Όμως, το αν πρέπει να φτιάχνονται πισίνες, πόσες, και πού, δεν έχει σχέση μόνο με το νερό, διότι οι ιδιώτες μπορεί να τις γεμίζουν και με υδροφόρες. Πρέπει να συνδεθεί και με την αρχιτεκτονική φυσιογνωμία του νησιού», μου λέει, δηλώνοντας αδυναμία να καταλάβει πως αδειοδοτούνται στη Σίφνο υπόσκαφα και μεγάλα ανοίγματα.

Οίκισμα με πισίνα σε πλαγιά, λίγο έξω από τον Αρτεμώνα.
Η χαμένη παράδοση της εξοικονόμησης

«Αν εγώ γεμίζω ένα ποτήρι τρύπιο, δεν θα το γεμίσω ποτέ. Για να το γεμίσω πρέπει να βοηθηθώ, δηλαδή πρέπει κάποιος να βοηθήσει και αυτός είναι ο καταναλωτής, γιατί όσα έργα και να κάνεις, όσα δίκτυα και να αλλάξεις, εάν δεν βοηθηθείς από τους καταναλωτές σε μια λελογισμένη χρήση, δεν υπάρχει περίπτωση αυτό να σταματήσει πουθενά», μου λέει η Ναδάλη. Ο Φουτουλάκης, μου αναφέρει πως στο ΚΕΠ, όπου εργαζόταν στο ΚΕΠ πριν αναλάβει καθήκοντα αντιδημάρχου, είχαν φτιάξει φυλλάδια για την οικονομία νερού, τα οποία δεν πήρε ποτέ κανείς. Δεν ήταν όμως η οικονομία στο νερό και η λελογισμένη χρήση εγγεγραμμένα στο DNA τόσο των παλαιότερων γενεών, όσο και της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής της Σίφνου, με τις επίπεδες ταράτσες για τη συλλογή νερού, τις στέρνες, τα πηγάδια, τις χαβούζες και τις αναβαθμίδες;

«Στα δέκα μου η μάνα μου με έστελνε σε ένα πηγάδι, μαζί με τη σίγκλα και ένα πήλινο σταμνί για να φέρνω νερό στο σπίτι, που στη συνέχεια αντικαταστάθηκε με πλαστικό. Με αυτό το μεγάλο πλαστικό δοχείο καλύπταμε ανάγκες νοικοκυριού για μία με δύο μέρες. Τα πιάτα τα πλέναμε σε ένα μικρό λεκανάκι και το δεύτερο νερό για το ξέβγαλμα το ρίχνανε σε παρτεράκια που είχαν 5 λουλούδια. Έτσι ποτίζαμε. Υπήρχε μια αίσθηση ότι το νερό έχει κόπο για να μεταφερθεί στο σπίτι και είναι κάτι το πολύτιμο. Μπάνιο δεν κάναμε κάθε μέρα, κάναμε μια φορά την εβδομάδα και την Τετάρτη λίγο πρόχειρα. Ήταν άλλες οι συνθήκες, τώρα μπαίνουμε όλοι στο μπάνιο και θέλουμε δυο ώρες να τρέχει το νερό πάνω μας», μου λέει η Ναδάλη. 

Γελώντας, λέει πως δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να επιστρέψουμε σε αυτές τις συνθήκες – αλλά ότι απαιτείται μία συνειδητοποίηση ότι πρόκειται περί σπάνιου αγαθού, ακόμα κι αν ρέει από τη βρύση. Σε αυτό, λέει η δήμαρχος, οι ντόπιοι θα καθοδηγήσουν τους επισκέπτες. 

Πάντως, κάτοικοι και διαχειριστές μου καταγγέλλουν πως τόσο ο τουρισμός πολυτελείας, όσο και οι απαιτήσεις των επισκεπτών αυξάνονται διαρκώς (όπως, άλλωστε, και η κατανάλωση νερού): ακούω πως «τα λεφτά φτάνουν στη Σίφνο με τις τσάντες» και «μέσα σε βιβλία», ενώ διαφορετικοί διαχειριστές Airbnb μου λένε πως οι επισκέπτες έχουν την απαίτηση η εμπειρία της διαμονής τους να είναι τέλεια και να εξυπηρετείται και η παραμικρή τους ανάγκη, η οποία μπορεί ενίοτε να αγγίζει τα όρια του παραλόγου. Απ’ ό,τι φαίνεται, το ταξιδιωτικό πακέτο «Κυκλάδες» δεν περιλαμβάνει πλέον στέρνες, άνυδρες καλλιέργειες και ντόπιο φαγητό, αλλά πισίνες, γκαζόν και άπερολ. Το καράβι δε φαίνεται να μπορεί να στρίψει χωρίς ισχυρές και ξεκάθαρες πολιτικές αποφάσεις, οπότε υπό αυτές τις συνθήκες, το δίλημμα «αφαλάτωση ή έλλειψη νερού» μοιάζει αναπόφευκτο. 

 Πηγή : https://www.sustainablecyclades.gr/

to synoro blog

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...