Δικαιώματα πολιτών για την ελεύθερη πρόσβαση σε παραλίες με ή χωρίς δρόμο.
Ζητάμε από την επιτροπή ποιότητας Ζωής, το Λιμενικό, και τον Δήμο την ελεύθερη πρόσβαση μας στην παραλία της Φραγκιάς στην Μύκονο με μονοπάτι.....
Σε δικαστική διαμάχη περί της ελεύθερης πρόσβασης σε παραλία στην Io το δικαστήριο απεφάνθη ότι ο
ιδιοκτήτης του οικοπέδου οφείλει να χαράξει δρόμο μέσα από την
ιδιοκτησία του, όπου θα μπορεί να περνάει πεζός και άτομο με αναπηρικό
αμαξίδιο. Ωστόσο, το πιο σύνηθες είναι η διαιτησία μεταξύ δήμων
και ιδιωτών. Η συμβιβαστική λύση προβλέπει ότι ο δήμος πληρώνει τη
διάνοιξη δρόμου, με την προϋπόθεση ότι ο οικοπεδούχος θα επιτρέπει στον
κόσμο να περνάει από την ιδιοκτησία του.
«Στην Μύκονο δεν υπάρχει ούτε μία σπιθαμή δημόσιας γης», Κάθε στρέμμα στο νησί έχει τον ιδιοκτήτη του, όπως μαρτυρούν και οι εκτεταμένες ξερολιθιές που φτάνουν ώς τον αιγιαλό. «Κάποτε η Μύκονος ήταν γεμάτη βοσκοτόπια και οι εκτάσεις περνούσαν στην κυριότητά τους μέσω χρησικτησίας», εξηγεί κάτοικος της περιοχής. «Επίσης, οι νησιώτες δεν κολυμπούσαν και γι' αυτό η πρόσβαση στη θάλασσα γινόταν από ορεινά μονοπάτια, όπου μόνο με γαϊδουράκια μπορούσες να περάσεις. Μέχρι και τη δεκαετία του, 80 στις περισσότερες παραλίες πήγαινες με βαρκάκι», συνεχίζει. Σήμερα, ωστόσο, στο νησί έχει ξεκινήσει η τουριστική ανάπτυξη με τις συνακόλουθες αγοραπωλησίες οικοπέδων. Μυκονιάτες και μέτοικοι ιδιοκτήτες συνήθως περιφράζουν την ιδιοκτησία τους και κτίζουν όσο το δυνατόν πιο κοντά στη θάλασσα. «Είναι εξωφρενικό ότι το όριο αιγιαλού δεν ορίζεται επιστημονικά, αλλά κατά περίπτωση και κατόπιν μελέτης τοπογράφου, η οποία εγκρίνεται από τις τοπικές αρχές», διευκρινίζει στο ΟΙΚΟ αρχιτέκτονας που δραστηριοποιείται στις Κυκλάδες. «Αν κάποιος εξασφαλίσει τη συναίνεση της τοπικής κοινωνίας, είναι εύκολο να αυθαιρετήσει».
Η αυθαίρετη δόμηση και η άτυπη ιδιωτικοποίηση παραλιών ως γνωστόν συναντώνται και σε άλλα μέρη, ειδικά στις Κυκλάδες. Ενδεικτικά, στην Ιο το 12% του νησιού έχει αγοραστεί από ιδιώτη, ενώ η νομοθεσία προβλέπει το 5% ως ανώτατο όριο. Σε δικαστική διαμάχη περί της ελεύθερης πρόσβασης σε παραλία πάλι της Ιου, το δικαστήριο απεφάνθη ότι ο ιδιοκτήτης οφείλει να χαράξει δρόμο μέσα από την ιδιοκτησία του, όπου θα μπορεί να περνάει πεζός και άτομο με αναπηρικό αμαξίδιο. Ωστόσο, το πιο σύνηθες είναι η διαιτησία μεταξύ δήμων και ιδιωτών. Η συμβιβαστική λύση προβλέπει ότι ο δήμος πληρώνει τη διάνοιξη δρόμου, με την προϋπόθεση ότι ο οικοπεδούχος θα επιτρέπει στον κόσμο να περνάει από την ιδιοκτησία του. «Πρέπει να αλλάξει η νομοθεσία, που θα μας λύσει τα χέρια και θα αποκτήσουμε περισσότερες αρμοδιότητες».
Ούτε, όμως, η κατασκευή δρόμων ούτε η προστασία των παραλιών εμπίπτει στην αρμοδιότητα πολιτών. «Το οδικό δίκτυο πρέπει να κατασκευάζεται ύστερα από προηγούμενη και συνολική μελέτη και όχι αποσπασματικά, για την εξυπηρέτηση συγκεκριμένων αναγκών.Η αποτελεσματική προστασία της παραλίας και του αιγιαλού θα έπρεπε να προκύπτει από τη συνεργασία των αρμόδιων αρχών», εξηγεί η κ. Κουφάκη.
Το οξύμωρο βέβαια είναι ότι «μολονότι η Ελλάδα απέκτησε Υπουργείο Περιβάλλοντος, η διαχείριση της παραλίας και του αιγιαλού εξακολουθεί να είναι αρμοδιότητα του Υπουργείου Οικονομικών». Εχει, τελικά, δικαιοδοσία ο δήμος να κατεδαφίσει τις μάντρες που εμποδίζουν την πρόσβαση; «Ο δήμος δεν έχει τέτοια δικαιοδοσία, αλλά έχουν οι συναρμόδιες αρχές, δηλαδή το Λιμενικό, η Κτηματική Υπηρεσία και η οικεία Περιφέρεια». Οσοι έχουν καλή μνήμη θα θυμούνται ότι η μπουλντόζα που γκρέμισε τη θρυλική «Φαντασία» στον Αλιμο ανήκε στην Περιφέρεια Αττικής. Το πρόβλημα έγκειται στο ότι τα «κλειδιά» των παραλιών τα κρατά το Υπουργείο Οικονομικών, το οποίο διαχειρίζεται τη χρήση τους, γιατί είναι εξαιρετικά προσοδοφόρα. Αραγε υπάρχει φως στο τούνελ; Οπως φαίνεται, αρχικά θα πρέπει να ξεριζωθεί η εσφαλμένη άποψη ότι η παραλία είναι εμπόρευμα και το Υπουργείο Οικονομικών να παραχωρήσει τη διαχείρισή της σε κάποιον πιο αρμόδιο φορέα.
«Στην Μύκονο δεν υπάρχει ούτε μία σπιθαμή δημόσιας γης», Κάθε στρέμμα στο νησί έχει τον ιδιοκτήτη του, όπως μαρτυρούν και οι εκτεταμένες ξερολιθιές που φτάνουν ώς τον αιγιαλό. «Κάποτε η Μύκονος ήταν γεμάτη βοσκοτόπια και οι εκτάσεις περνούσαν στην κυριότητά τους μέσω χρησικτησίας», εξηγεί κάτοικος της περιοχής. «Επίσης, οι νησιώτες δεν κολυμπούσαν και γι' αυτό η πρόσβαση στη θάλασσα γινόταν από ορεινά μονοπάτια, όπου μόνο με γαϊδουράκια μπορούσες να περάσεις. Μέχρι και τη δεκαετία του, 80 στις περισσότερες παραλίες πήγαινες με βαρκάκι», συνεχίζει. Σήμερα, ωστόσο, στο νησί έχει ξεκινήσει η τουριστική ανάπτυξη με τις συνακόλουθες αγοραπωλησίες οικοπέδων. Μυκονιάτες και μέτοικοι ιδιοκτήτες συνήθως περιφράζουν την ιδιοκτησία τους και κτίζουν όσο το δυνατόν πιο κοντά στη θάλασσα. «Είναι εξωφρενικό ότι το όριο αιγιαλού δεν ορίζεται επιστημονικά, αλλά κατά περίπτωση και κατόπιν μελέτης τοπογράφου, η οποία εγκρίνεται από τις τοπικές αρχές», διευκρινίζει στο ΟΙΚΟ αρχιτέκτονας που δραστηριοποιείται στις Κυκλάδες. «Αν κάποιος εξασφαλίσει τη συναίνεση της τοπικής κοινωνίας, είναι εύκολο να αυθαιρετήσει».
Η αυθαίρετη δόμηση και η άτυπη ιδιωτικοποίηση παραλιών ως γνωστόν συναντώνται και σε άλλα μέρη, ειδικά στις Κυκλάδες. Ενδεικτικά, στην Ιο το 12% του νησιού έχει αγοραστεί από ιδιώτη, ενώ η νομοθεσία προβλέπει το 5% ως ανώτατο όριο. Σε δικαστική διαμάχη περί της ελεύθερης πρόσβασης σε παραλία πάλι της Ιου, το δικαστήριο απεφάνθη ότι ο ιδιοκτήτης οφείλει να χαράξει δρόμο μέσα από την ιδιοκτησία του, όπου θα μπορεί να περνάει πεζός και άτομο με αναπηρικό αμαξίδιο. Ωστόσο, το πιο σύνηθες είναι η διαιτησία μεταξύ δήμων και ιδιωτών. Η συμβιβαστική λύση προβλέπει ότι ο δήμος πληρώνει τη διάνοιξη δρόμου, με την προϋπόθεση ότι ο οικοπεδούχος θα επιτρέπει στον κόσμο να περνάει από την ιδιοκτησία του. «Πρέπει να αλλάξει η νομοθεσία, που θα μας λύσει τα χέρια και θα αποκτήσουμε περισσότερες αρμοδιότητες».
Η επιταγή του συντάγματοςΣύμφωνα με το σύνταγμα και την ισχύουσα νομοθεσία, «ο αιγιαλός και η παραλία, παράκτια οικοσυστήματα, αποτελούν δημόσια κοινόχρηστα πράγματα, ανήκοντα κατά κυριότητα και εξ αδιαιρέτου σε όλους μας και δεν πρέπει να παρεμποδίζεται η ακώλυτη και ελεύθερη απόλαυσή τους, που αποτελεί το βασικό και κύριο από τη φύση προορισμό τους». Για καλύτερη ερμηνεία του νόμου απευθυνθήκαμε στην κ. Ιωάννα Κουφάκη, δικηγόρο ειδικευμένη σε θέματα περιβάλλοντος. «Το δικαίωμα του καθενός στον αιγιαλό και στην παραλία είναι αδιαπραγμάτευτο», δηλώνει στο ΟΙΚΟ. «Δεν νοείται χρησικτησία σε κοινόχρηστα πράγματα όπως ο αιγιαλός. Το γεγονός ότι η εκτός σχεδίου δόμηση επιτρέπεται ακόμα στη χώρα μας έχει ως συνέπεια την επιδείνωση του οικιστικού περιβάλλοντος, ειδικά στα μικρά νησιά που αποτελούν ευπαθή οικοσυστήματα. Αν αυτό συνδυαστεί και με την αυθαίρετη δόμηση και συνακόλουθα με την έλλειψη οδικού δικτύου και υποδομών, δημιουργείται η ως άνω κατάσταση», τονίζει η δικηγόρος. Στην ουσία, δηλαδή, όλα είναι αλληλένδετα: αν κτίσεις αυθαίρετα, θα βρίσκεσαι σε τοποθεσία χωρίς οδικό δίκτυο, το οποίο θα κατασκευάσεις εσύ και αργότερα θα οικειοποιηθείς.
Ούτε, όμως, η κατασκευή δρόμων ούτε η προστασία των παραλιών εμπίπτει στην αρμοδιότητα πολιτών. «Το οδικό δίκτυο πρέπει να κατασκευάζεται ύστερα από προηγούμενη και συνολική μελέτη και όχι αποσπασματικά, για την εξυπηρέτηση συγκεκριμένων αναγκών.Η αποτελεσματική προστασία της παραλίας και του αιγιαλού θα έπρεπε να προκύπτει από τη συνεργασία των αρμόδιων αρχών», εξηγεί η κ. Κουφάκη.
Το οξύμωρο βέβαια είναι ότι «μολονότι η Ελλάδα απέκτησε Υπουργείο Περιβάλλοντος, η διαχείριση της παραλίας και του αιγιαλού εξακολουθεί να είναι αρμοδιότητα του Υπουργείου Οικονομικών». Εχει, τελικά, δικαιοδοσία ο δήμος να κατεδαφίσει τις μάντρες που εμποδίζουν την πρόσβαση; «Ο δήμος δεν έχει τέτοια δικαιοδοσία, αλλά έχουν οι συναρμόδιες αρχές, δηλαδή το Λιμενικό, η Κτηματική Υπηρεσία και η οικεία Περιφέρεια». Οσοι έχουν καλή μνήμη θα θυμούνται ότι η μπουλντόζα που γκρέμισε τη θρυλική «Φαντασία» στον Αλιμο ανήκε στην Περιφέρεια Αττικής. Το πρόβλημα έγκειται στο ότι τα «κλειδιά» των παραλιών τα κρατά το Υπουργείο Οικονομικών, το οποίο διαχειρίζεται τη χρήση τους, γιατί είναι εξαιρετικά προσοδοφόρα. Αραγε υπάρχει φως στο τούνελ; Οπως φαίνεται, αρχικά θα πρέπει να ξεριζωθεί η εσφαλμένη άποψη ότι η παραλία είναι εμπόρευμα και το Υπουργείο Οικονομικών να παραχωρήσει τη διαχείρισή της σε κάποιον πιο αρμόδιο φορέα.
Κατηγορία
Top News Stories
Πηγή :
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου