21 Μαΐ 2014

Οι φιλόδοξες Ηνωμένες Πολιτείες

Καρολίνα Μπέννετ
Ο νέος μεγάλος φόβος των ΗΠΑ (σίγουρα και της Ιαπωνίας) είναι η Κίνα. Με την μέχρι πρόσφατα έντονη ανάπτυξή της, η Αμερική επωφελήθηκε σε πολύ μεγάλο βαθμό – ιδίως αφού το δολάριο αποτελεί το αποθεματικό νόμισμα του κόσμου – όχι όμως για πολύ ακόμη.
Η Κίνα, έχοντας αρχίσει να αντιλαμβάνεται πλέον πως η Αμερική την εκμεταλλευόταν (εκείνη μα και ολόκληρο τον κόσμο) για πολλά χρόνια, διαθέτοντας τη δυνατότητα να «εκτυπώνει» δίχως όρια, χρήματα χωρίς πραγματικό αντίκρισμα, αποφάσισε να σταματήσει να αυξάνει το απόθεμά της σε δολάρια Αμερικής.
Η Κίνα σίγουρα έχει να αντιμετωπίσει μια τεράστια διόρθωση στην οικονομία της. Οι ΗΠΑ όμως, φαίνεται να μην διαθέτουν πλέον εναλλακτικές καταπολέμησης του τεράστιου χρέους που συσσωρεύθηκε, πέραν της προσωρινής παραποίησης των στατιστικών στοιχείων που δημοσιεύει ή της οργάνωσης των «τηλεοπτικών παιχνιδιών» της FED και των ανακοινώσεων εταιρικών αποτελεσμάτων.
Κατ’ επέκτασιν και αφού πρώτα λεηλάτησε διάφορες μικρότερες χώρες της Μέσης Ανατολής, φρεσκάροντας στη μνήμη της, το τι σημαίνει να είναι κανείς η παγκόσμια στρατιωτική και οικονομική δύναμη, στοχεύει πλέον το «μεγάλο ψάρι». Και στη περίπτωσή μας, δεν είναι ένα, μα δύο – και μάλιστα τα μεγαλύτερα στο κόσμο (μετά την ίδια), τη Ρωσία και την Κίνα.
Μολονότι η Ρωσία, φαίνεται να αψηφά την εξουσία της, οργανώνοντας άψογα (σχεδόν) τη στρατηγική της διχόνοιας στο εσωτερικό της Ουκρανίας, οι ΗΠΑ φαίνεται να είναι ταχύτατες στην αντεπίθεση (άλλωστε διαθέτουν τεράστια πείρα).
Εκμεταλλευόμενη για άλλη μια φορά την Ευρώπη (τη χώρα που με ελάχιστη προσπάθεια διαιρείται μα και ενώνεται, κατά το δοκούν), παρουσίασε ως σωτήρια λέμβο, την ένωση της Ουκρανίας με Ε.Ε.
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ, γνώριζε φυσικά πως μια ένωση με την Ευρώπη, θα αντιμετωπιζόταν θετικότερα από τον Ουκρανικό λαό και θα μείωνε σε σημαντικό βαθμό τις αντιδράσεις εναντίον της, από τους ρωσόφωνους κατοίκους της σλαβικής χώρας. Η Ευρώπη, έρμαιο διασπαστικών τάσεων στο εσωτερικό της, επέλεξε (η Γερμανία δηλαδή), με στόχο να δώσει έναν κοινό σκοπό στα μέλη της (για την αποδόμηση των διασπαστικών τάσεων που άρχισαν να κάνουν έντονα την εμφάνισή τους – ακροδεξιά κόμματα), να παίξει το παιχνίδι των ΗΠΑ – ένα παιχνίδι που σε περίπτωση ήττας, θα την εμφάνιζε ως μόνη ηττημένη (εξάρτηση από το φυσικό αέριο και τις εξαγωγές της στη Ρωσία).
Τελικά η πρόταση για την ένωση της Ουκρανίας σφραγίστηκε με την είσοδο του ΔΝΤ και την άμεση πλέον εμπλοκή των ΗΠΑ στην περιοχή. Μάλιστα πρόσφατα, ο αντιπρόεδρος Joe Biden έκανε την εμφάνισή του στην Ουκρανία, αναφέροντας μεταξύ άλλων τον προγραμματισμό ενός οικονομικού πακέτου στήριξης, αξίας 50 εκ. δολαρίων. Ανέφερε με στόμφο, πως τα χρήματα αυτά θα διατεθούν, «ώστε να μην μπορεί η Ρωσία να χρησιμοποιεί το φυσικό αέριο ως όπλο ενάντιας στην Ουκρανίας».
Αυτά λέχθηκαν και λίγο αργότερα σημειώθηκε πως από τα 50 εκ. δολάρια, τα 11,4 εκ. θα δεσμευθούν για τη «στήριξη» των εκλογών της χώρας, στις 25 Μαϊου. Εύκολα μπορεί να καταλάβει κανείς, πως το ποσό αυτό στοχεύει στην ώθηση μιας επιλεγμένης κυβέρνησης στην εξουσία, σφραγίζοντας με μαεστρία τον έλεγχο της περιοχής και την υπογραφή της ένταξης της χώρας στο ΝΑΤΟ.
Στο σημείο αυτό, ο κ. Πούτιν κινδυνεύει να χάσει τη παρτίδα, αφού με την ολοκλήρωση των εκλογών, η κυβέρνηση της Ουκρανίας δεν θα μπορεί πλέον να χαρακτηρισθεί ως «παράνομη» από τη Ρωσική κυβέρνηση – ένα χαρτί που «παίχθηκε» ήδη μια φορά με επιτυχία, με λάφυρο την προσχώρηση της Κριμαίας στη Ρωσία. Υπενθυμίζουμε εδώ, πως οι εκλογές είχαν αρχικά προγραμματιστεί για τον Φεβρουάριο του 2015 (πριν την «επανάσταση»).
Η στήριξη που υποσχέθηκε ο κ. Biden (αφαιρώντας τα 11,4 εκ. δολάρια), δεν αρκούν φυσικά ούτε κατά το ελάχιστο. Η Ρωσία βιάζεται να απαντήσει, απειλώντας με διακοπή της τροφοδοσίας φυσικού αερίου στην Ουκρανία (και κατ’επέκτασιν μείωση της συνολικής παροχής στην Ευρώπη γενικότερα), εάν δεν πληρωθούν 2,2 δις δολάρια, για να μειωθεί το χρέος.
Και σε αυτή την απειλή, οι ΗΠΑ είχαν έτοιμη την απάντηση. Μολονότι, το κόστος της ενεργειακής ανεξαρτητοποίησης της Ουκρανίας θα απαιτούσε 170 δις δολάρια σε επενδύσεις, καθώς και 16 ακόμη χρόνια (μελέτη του Διεθνούς οργανισμού ενέργειας, Οκτ. 2012), η Αμερική διερευνά άλλες εναλλακτικές. Μεταξύ αυτών, είναι η πιθανή ένωση των αγωγών φυσικού αερίου της Πολωνίας, Ουγγαρίας και Σλοβακίας, με αυτούς της Ουκρανίας, ώστε να μπορεί να συνεχιστεί η παροχή σε περίπτωση διακοπής.
Παράλληλα, έχει οργανώσει την αποστολή επιχειρήσεων για τη δημιουργία εναλλακτικής ενέργειας στη ευρύτερη περιοχή της Ουκρανίας. Ενδιαφέρον έχουν επιδείξει επιχειρήσεις όπως η Shell και η Chevron. Αυτή η αποστολή, αποτελεί επίσης μια θαυμάσια ευκαιρία για να «ρίξουν μια ματιά» οι ΗΠΑ σε ότι «λάμπει» και που έχει αξία – ώστε να ξέρουν, εάν πέραν της στρατιωτικής σημασίας της περιοχής, υπάρχουν και άλλα λάφυρα, άξια «επενδυτικού» ενδιαφέροντος.
Σε μια προσπάθεια περαιτέρω υπονόμευσης της Ρωσικής ισχύος, οι ΗΠΑ έστειλαν χθες 600 στρατιώτες στην Πολωνία. Παράλληλα, η Ουκρανία ενεργοποίησε επιχειρήσεις ανακατάληψης διαφόρων περιοχών στο εσωτερικό της, με τους νεκρούς φιλορώσους-μισθοφόρους να έχουν φθάσει τους πέντε. Οι ΗΠΑ φαίνεται, έχοντας αντιληφθεί πως η Ρωσία κάνει χρήση «παλαιομοδήτικων» στρατηγικών (απειλές στρατιωτικής επίθεσης, χρήση εμπορικού εμπάργκο, εικόνα χαρισματικού και πατριωτικού ηγέτη με σκοπό τη συναισθηματική συσπείρωση εντός και εκτός της χώρας) και μην έχοντας να χάσουν ουσιαστικά τίποτα, προχωράνε και τραβάνε το σχοινί όσο πάει.
Άλλωστε η δέσμευση 600 στρατιωτών στην Πολωνία, η επίσκεψη ενός αντιπροέδρου και τα «δρομολόγια» μερικών πλοίων στη Μαύρη θάλασσα, δεν αποτελούν και ιδιαίτερα κόστη. Αντιθέτως, τα άμεσα οφέλη είναι πολλά, καθώς από τη μια μεριά οι αγορές παύουν να δίνουν μεγάλη σημασία στα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα (κερδίζει σημαντικό χρόνο, ειδικά την εποχή των αποτελεσμάτων), δημιουργεί πρόβλημα στις αγορές της Ρωσίας και προωθεί τα στρατιωτικά και εμπορικά της συμφέροντα στην περιοχή (χωρίς ρίσκο). Καταφέρνει δηλαδή με μηδενικό κόστος, να δημιουργεί και να διατηρεί τη διαμάχη δύο μεγάλων ηπείρων (Ε.Ε. και Ρωσίας), χωρίς καν να έχει πραγματική παρουσία!
Όλα τα παραπάνω, αποτελούν μονάχα το 50% της εκστρατείας των ΗΠΑ. Το άλλο μέτωπο που σιγά σιγά δημιουργεί (με μαεστρία και πάλι) η χώρα, τοποθετείται ανάμεσα στην Κίνα και την Ιαπωνία (χωρίς και πάλι την παρουσία της, αλλά με αυξημένο ρίσκο αυτή τη φορά).
Ο πρόεδρος Ομπάμα, επισκέφθηκε χώρες της Ασίας αυτή την εβδομάδα, με σκοπό την προώθηση του λεγόμενου «Trans Pacific Partnership». Το TPP, αποτελούμενο από διάφορες χώρες της ευρύτερης περιοχής της Ασίας, καθώς και της Αμερικής γενικότερα, στοχεύει στη δημιουργία αποκλειστικών εμπορικών σχέσεων. Στο σχέδιο αυτό δεν συμπεριλαμβάνεται η Κίνα.
.

TPP - χώρες που εντάσσονται στο σχέδιο
TPP – χώρες που εντάσσονται στο σχέδιο
Από όλες τις χώρες της παρούσας «ένωσης», ο πρόεδρος των ΗΠΑ αποφάσισε να επισκεφθεί μονάχα όσες έχουν ανοικτές εδαφικές διαμάχες με την Κίνα. Αυτή η κίνηση εξόργισε φυσικά την ηγεσία της μεγάλης ασιατικής χώρας, με την εφημερίδα China Daily να κατηγορεί ευθέως την κυβέρνηση των ΗΠΑ για σχέδιο αποδυνάμωσης και περιορισμού της ανερχόμενης Κίνας.
Λίγες ημέρες νωρίτερα, η Ιαπωνία είχε εκτελέσει αποστολές σε νησιά για τα οποία υπάρχει διαμάχη ιδιοκτησίας μεταξύ της και της Κίνας. Παράλληλα, ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας Shinzo Abe, επισκέφθηκε έναν αυτοκρατορικό ναό (από την εποχή, που η χώρα ενεργούσε ως αυτοκρατορία), προκαλώντας αντιδράσεις από την Κίνα και τη Νότια Κορέα.
Ο πρόεδρος Ομπάμα, φιλοδοξώντας να αναπτύξει περαιτέρω το TPP, πιέζοντας την Ιαπωνία να μειώσει τους μεγάλους δασμούς, που παραδοσιακά ίσχυαν για ορισμένα εισαγόμενα προϊόντα (ρύζι, γαλακτοκομικά, σιτάρι, ζάχαρη, χοιρινό και μοσχαρίσιο κατεψυγμένο κρέας), προσπαθεί παράλληλα να προστατεύσει τη χώρα του από τις Ιαπωνικές αυτοκινητοβιομηχανίες.
Το στοίχημα λοιπόν, που καλείται να κερδίσει ο πρόεδρος της Αμερικής, είναι να κλειδώσει μια από τις μεγαλύτερες εμπορικές συμφωνίες στον κόσμο, δίνοντας την εντύπωση πως οι χώρες-μέλη θα βρίσκονται υπό την προστασία της υπερδύναμης σε περίπτωση πολέμου, χωρίς όμως να αναστατώσει την Κίνα – απειλώντας την παράλληλα, για τη περίπτωση που αποφάσιζε την απόλυτη αποδέσμευση της από το αποθεματικό δολάριο.
Ο μεγάλος φόβος των ΗΠΑ βέβαια (και το τεράστιο ρίσκο της όλης εκστρατείας), είναι μια πιθανή «ένωση» Ρωσίας και Κίνας. Και αυτό γιατί στο παρελθόν, είχε συζητηθεί η παροχή φυσικού αερίου στη Κίνα. Τότε η συζήτηση δεν είχε καταλήξει κάπου (η Κίνα φαίνεται δεν βρισκόταν σε ανάγκη τότε και κατ’ επέκτασιν το διαπραγματευτικό της ύφος θα ήταν αλύγιστο και απόλυτο), κάτι που όμως τώρα μπορεί να αλλάξει.
Ενδέχεται μάλιστα η συμφωνία της Γενεύης, να αποτέλεσε τέχνασμα για να κερδίσει χρόνο η Ρωσία και να έρθει σε επαφή με την Κινεζική ηγεσία. Άλλωστε τώρα και η Κίνα και η Ρωσία έχουν «ανάγκη» εξεύρεσης συμμάχων, όντας περικυκλωμένες από παντού.
Οι ΗΠΑ πάντως φανερώνουν ανεξάντλητη φιλοδοξία, αφού επίσκεψη προέδρου στην Ασία, έχει να σημειωθεί από το 1996. Αν δε προσθέσουμε και τις «κατασκευές» των μετώπων Ιαπωνίας-Κίνας και Ρωσίας-Ευρώπης, το όφελος μιας συνολικής επιτυχίας θα ήταν η ενδεχόμενη κήρυξη των ΗΠΑ ως αδιαφιλονίκητου ηγέτη όλου του κόσμου.

.
Καρολίνα Μπέννετ, junior Analyst (markets)
*Με το «Μάτι των αγορών«:
Πηγή :  analyst.gr

to synoro blog

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...