Διαχείριση απορριμμάτων: Θα σκάσει η Πάρος;

[Τάσος Τέλλογλου]

Η Πάρος είναι βρώμικη – τουλάχιστον εκεί που έχει πρόσφατες οικοδομές. Τα ογκώδη, οι ψευδοροφές και τα είδη συσκευασίας συσσωρεύονται, δημιουργώντας έντονη πίεση στις υποδομές του νησιού. 

Μπορεί η Πάρος να μην έχει φέτος πρόβλημα με το νερό σαν και εκείνο της Σερίφου, της Σίφνου ή της Νάξου, και οι παραλίες της μετά τις αλλαγές που έγιναν στον σχετικό νόμο να προσφέρουν μεγαλύτερο χώρο σε όσους δεν μπορούν ή δεν θέλουν να πληρώσουν για λίγη δροσιά. Η Πάρος όμως είναι βρώμικη.

Από τον Απρίλιο ήδη, όταν άρχισαν με τις άδειες μικρής κλίμακος να γίνονται ανακαινίσεις και μετασκευές κτιρίων, τα μπάζα πετάγονταν στο δρόμο, πλάι στα οικιακά απόβλητα. Μετά άρχισε η σεζόν και το πρόβλημα μόνο χειροτέρεψε. Καλοριφέρ πλάι σε αποφάγια πλάι σε καρέκλες πλάι σε ρολά. Σχεδόν 45 τόνους απορριμμάτων καθημερινά συγκεντρώνει η υπηρεσία καθαριότητας, αλλά το νησί στενάζει σε κάθε γωνία, σε κάθε οικισμό. «Τα μαζεύεις και σε τρεις ώρες είναι πάλι εκεί» λέει ο αντιδήμαρχος καθαριότητας Χριστόδουλος Μαούνης. 

Σάντα Μαρία Πάρου, Απρίλιος 2024. [Φωτογραφίες που έστειλαν αναγνώστες στις «Βιώσιμες Κυκλάδες»]
Ένα ογκώδες πρόβλημα

Ένα πρόβλημα, όπως και στη Σίφνο, είναι τα λεγόμενα ογκώδη, που τοποθετούνται έξω από τις οικοδομές και κανείς δεν τα μαζεύει. Αυτά μπορεί να προέρχονται από ανακαινίσεις, απορρίψεις παλαιών οικιακών συσκευών ή και οικιακού εξοπλισμού (έπιπλα, ρολά κ.λπ.). Για τα ογκώδη από παλαιό οικιακό εξοπλισμό πρέπει να ειδοποιείται σχετική υπηρεσία του δήμου που τα παραλαμβάνει συγκεκριμένη μέρα, κι αυτός είναι κανόνας που ισχύει για όλη την Ελλάδα. Τα μπάζα και τα υλικά ανακαινίσεων πρέπει να οδηγούνται σε ειδική ανακύκλωση, η οποία στοιχίζει. Κι αυτό είναι ένα έξοδο που οι περισσότεροι ιδιοκτήτες δεν θέλουν να πληρώσουν. Αλλά πρέπει.Ο δήμος Πάρου βρίσκεται αυτή την στιγμή σε συνεννόηση με τοπικό εργολάβο για να αναλάβει τη διαχείριση της συγκεκριμένης κατηγορίας απορριμμάτων. Ο γενικός γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του υπουργείου Περιβάλλοντος Μανώλης Γραφάκος επιβεβαίωσε στις «Βιώσιμες Κυκλάδες» ότι το πρόβλημα «υπάρχει σε όλη την Ελλάδα». Σε τι συνίσταται ακριβώς όμως;

Σάντα Μαρία Πάρου, Απρίλιος 2024. [Φωτογραφίες που έστειλαν αναγνώστες στις «Βιώσιμες Κυκλάδες»]
Οι μηχανικοί που υπογράφουν τις άδειες μικρής κλίμακας (για επισκευές) υποδιαστασιολογούν τον όγκο των απορριμμάτων για να γλιτώσουν χρήματα στους εργοδότες. Οι ιδιοκτήτες βγάζουν τα απορρίμματα στο δρόμο για να τα αναλάβει η υπηρεσία καθαριότητας, με το κόστος να επιβαρύνει τους φορολογούμενους αντί εκείνους που ευθύνονται για την παραγωγή τους. 

Το υπουργείο Περιβάλλοντος ετοιμάζει νομοθετική παρέμβαση τον Σεπτέμβριο που θα προσδιορίζει τον όγκο των απορριμμάτων ανάλογα με το μέγεθος των εργασιών – και θα υποχρεώνει τους ιδιοκτήτες να αναλάβουν το κόστος μεταφοράς των ογκωδών απορριμμάτων που προκύπτουν από οικοδομικές εργασίες. Ο Γραφάκος επιβεβαίωσε ότι θα υπάρξει παρέμβαση σε αυτήν την κατεύθυνση, χωρίς να περιγράψει τις λεπτομέρειές της. 

Πάρος, Ιούλιος 2024. Συσκευασία από air condition δίπλα στα οικιακά απόβλητα. [Τάσος Τέλλογλου]
Αιμορραγία προσωπικού

Εν τω μεταξύ, τις τελευταίες μέρες ο αντιδήμαρχος Χριστόδουλος Μαούνης ζήτησε από το δήμο να επιστρατευθεί ο ίδιος ως οδηγός απορριμματοφόρου, καθώς το προσωπικό δεν επαρκεί για τις αποκομιδές .«Δεν συμπληρώνουμε την έκτακτη βάρδια», είπε ο Μαούνης χθες στις «Βιώσιμες Κυκλάδες». «Τα απορρίμματα συγκεντρώνονται το πρωί και μετά από ένα τρίωρο οι κάδοι είναι πάλι γεμάτοι». Ο δήμος παρακαλεί τα ξενοδοχεία να τα κρατούν μέσα, αλλά ο νόμος δεν επιτρέπει στα απορριμματοφόρα να μπαίνουν μέσα στα ξενοδοχεία για την αποκομιδή.

Πάρος, Ιούλιος 2024. [Τάσος Τέλλογλου]
Ένα δεύτερο πρόβλημα είναι ότι ακόμα δεν έχουν προσληφθεί οι έκτακτοι εργαζόμενοι. Το κράτος ενέκρινε τις προσλήψεις μόλις τον Ιούλιο. Στο διάστημα που μεσολάβησε, οι υποψήφιοι προτίμησαν αντί για οδηγοί απορριμματοφόρου να γίνουν με τα διπλάσια χρήματα (συν φιλοδώρημα, συν στέγη) οδηγοί μικρών λεωφορείων για τη μεταφορά τουριστών. Τα ίδια προβλήματα αντιμετωπίζει και η γειτονική Σαντορίνη.

Ήδη τον Απρίλιο ο αντιδήμαρχος Χριστόδουλος Μαούνης είχε επισημάνει ότι δεν ήταν δυνατόν να κινηθεί ο στόλος των απορριμματοφόρων εξαιτίας της έλλειψης οδηγών και ότι τα δύο από τα τρία απορριμματοφόρα του νησιού ήταν παροπλισμένα εξαιτίας της έλλειψης χειριστών. Όσο μπαίνουμε πιο βαθιά στη σεζόν και τα πλήθη των επισκεπτών αυξάνονται, το πρόβλημα επιδεινώνεται.

Το υπουργείο Εσωτερικών στο οποίο απευθύνθηκαν οι «Βιώσιμες Κυκλάδες» ρίχνει την ευθύνη στους δήμους επειδή δεν ενέκριναν εγκαίρως τους προϋπολογισμούς τους. Αλλά αυτό δεν ισχύει για τον δήμο Πάρου, που έχει εγκρίνει τον προϋπολογισμό του από τον Φεβρουάριο, κι όμως βρίσκεται σήμερα χωρίς τους εργαζόμενους καθαριότητας που χρειάζεται.Η βραδινή εργολαβία που αφορά στην αποκομιδή των απορριμμάτων από τα καταστήματα της Νάουσας και της Παροικιάς δεν λειτουργεί εξαιτίας του προβλήματος της έλλειψης προσωπικού που αντιμετωπίζει και ο ιδιώτης εργολάβος.

Οι μεγάλες μονάδες, όπως είναι φυσικό, έχουν μεγαλύτερο αποτύπωμα. Μία ξενοδοχειακή μονάδα στην Ανατολική Πάρο χρειάζεται ένα απορριμματοφόρο το 24ωρο για τη διακίνηση των απορριμμάτων που παράγουν οι πελάτες της, ενώ αντίστοιχες επιβαρύνσεις καταγράφονται από μαγαζιά υγειονομικού ενδιαφέροντος στην παραλία της Παροικιάς ή στο παλιό λιμάνι της Νάουσας.

Ο δήμος έχει ζητήσει επέκταση του υφιστάμενου χώρου στον ΧΥΤΑ, αλλά η έγκριση για την επέκταση δεν έχει δοθεί ακόμα. Ίσως το κεντρικό κράτος τη θυμηθεί όταν «σκάσει η Πάρος».

Πηγή : https://www.sustainablecyclades.gr/