11 Μαΐ 2017

Henri Cartier-Bresson ο θεμελιωτής του ενσταντανέ

Ο Henri Cartier-Bresson γεννήθηκε στις 22 Αυγούστου, 1908 (Chanteloup, Γαλλία).
Θεωρήθηκε πρωτοπόρος του φωτορεπορτάζ παρότι ο ίδιος δεν πίστεψε ποτέ ότι υπήρξε φωτορεπόρτερ.
Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες του 20ου αιώνα.
Κάλυψε πολλά γεγονότα από τον Ισπανικό εμφύλιο, μέχρι την Γαλλική εξέγερση του 1968, αλλά γνωστός και διάσημος έγινε για την μοναδική του σχέση με το στιγμιότυπο.
"Στη φωτογραφία, το μικρότερο πράγμα μπορεί να είναι ένα μεγάλο θέμα. Η μικρή, ανθρώπινη λεπτομέρεια μπορεί να γίνει ένα έμβλημα."- Henri Cartier-Bresson
Κατήγετο από σχετικά εύπορη οικογένεια και ασχολήθηκε νωρίς με τα γράμματα και τις τέχνες. Μοιάζει να έπαιξε ρόλο σε αυτό η κληρονομικότητα και το οικογενειακό του περιβάλλον. Ο προπάππος του ήταν καλλιτέχνης, ο θείος του ήταν τυπογράφος και ο πατέρας του σχεδίαζε.
Σπούδασε στο Παρίσι τέχνη και λογοτεχνία. Το 1927 ξεκίνησε ένα διετές πέρασμα από τις σπουδές ζωγραφικής και βαπτίστηκε στο ρεύμα του κυβισμού. Στη συνέχεια μετακόμισε στο Πανεπιστήμιο του Cambridge για να βυθιστεί περαιτέρω στην τέχνη και τη λογοτεχνία.
Το 1931 βρίσκεται στην Αφρική σαν κυνηγός αντιλόπης και αγριογούρουνου. Γρήγορα ο Cartier-Bresson βαρέθηκε το άθλημα και τα παράτησε.
Αλλά Αφρική είχε τροφοδοτήσει ένα άλλο ενδιαφέρον σ 'αυτόν: Την φωτογραφία. «Είναι σαν να είσαι κυνηγός". Έλεγε ο ίδιος. "Χορτοφάγος κυνηγός!".
Την ίδια χρονιά αγόρασε από τη Γαλλία την πρώτη του Leica των 35mm που είχε σχεδιαστεί εκείνη την εποχή. Η μηχανή αυτή έγινε προέκταση του σώματός του και για το υπόλοιπο της ζωής του η σχέση του με τη φωτογραφία δεν θα αλλάξει.
Περιφρονούσε την στημένη φωτογραφία, τα σκηνικά, τους φωτισμούς, τα φίλτρα, τον σκοτεινό θάλαμο, όλα. Περιφρονούσε ακόμη και το καδράρισμα μετά την λήψη, θεωρώντας ότι το κάδρο έπρεπε να είναι αυτό της λήψης. Όλη του η δουλειά έγινε με τον νορμάλ φακό των 50mm και καμμιά φορά και με ένα μικρό τηλεφακό των 90mm.
Η αγκύλωσή του αυτή σχετικά με την τεχνική και τα αξεσουάρ δημιούργησε σχολή ολόκληρη φωτογράφων δρόμου και τύπων μποέμ που προσπάθησαν να πουλήσουν για τέχνη το εντελώς τυχαίο. Η αποστροφή του Bresson για όλα αυτά είχε να κάνει μόνο με τον χρόνο και την απόσπαση της προσοχής του. Ο Bresson βυθιζόταν μέσα στη σκηνή και κυνηγούσε το απόλυτο στιγμιότυπο. Δεν είχε τον χρόνο να αλλάξεςι φακούς, να βάλει φίλτρα κλπ. Στην πραγματικότητα θα φωτογράφιζε με ότι είχε στα χέρια του.
Στην επιτυχία του βοήθησε και η εποχή καθώς ήταν η πρώτη φοπρά που η ανθρωπότητα μπορούσε να δει επιτυχώς "παγωμένα" στιγμιότυπα.
Μια τριετία της ζωής του παράτησε την φωτογραφία και ασχολήθηκε με τον κινηματογράφο εργαζόμενος μαζί με τον Ζακ Ρενουάρ.
Ο πόλεμος τον βρήκε αιχμάλωτο των Γερμανών. Μετά από δυό αποτυχημένες απόπειρες απόδρασης κατόρθωσε τελικά να αποδράσει το 43 και να ριχτεί με τα μούτρα στην φωτογραφία.
Μετά τον πόλεμο, ο Cartier-Bresson ταξίδεψε ανατολικά, περνώντας αρκετό χρόνο στην Ινδία, όπου συναντήθηκε και φωτογράφησε τον Μαχάτμα Γκάντι λίγο πριν τη δολοφονία του το 1948. Μεταγενέστερες εργασίες του Cartier-Bresson για τον θάνατο του Γκάντι είχαν άμεσο αντίκτυπο για τη χώρα κι έγιναν ένα από τα πλέον πολύτιμα δοκίμια φωτογραφίας του περιοδικού Life. Το 1947 συνεργάστηκε με τους Robert Capa, George Rodger, David 'Chim Seymour, και William Vandivert, ιδρύοντας την Magnum Photos, ένα από τα πιο μεγάλα και γνωστά φωτογραφικά πρακτορεία του κόσμου. Μια περιπλάνησης στην καρδιά, το ενδιαφέρον Cartier-Bresson στον κόσμο τον οδήγησε σε μια τριετή οδύσσεια μέσα από την Ασία.
Όταν ο φωτογράφος επέστρεψε στη Γαλλία το 1952 που δημοσίευσε το πρώτο του βιβλίο, την αποφασιστική στιγμή, μια πλούσια συλλογή έργων του που εκτείνονται σε δύο δεκαετίες.
Ο Cartier-Bresson τα φωτογράφισε όλα. Τον θρίαμβο και την τραγωδία σε όλες τους τις μορφές. Ήταν εκεί για τον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο και την κινεζική επανάσταση. Στην στέψη του George VI στην Αγγλία και στην Ρωσία του Χρουστσόφ. Τα θέματα του κυμαίνονταν από τον Τσε Γκεβάρα ως τη Μέριλιν Μονρόε, ενώ οι πελάτες του ήταν όλα τα περιοδικά ειδήσεων, αλλά και κάποια απρόσμενα όπως το Bazaar Harper, Vogue και πολλά άλλα.
Το 2003, Cartier-Bresson, μαζί με τη σύζυγό του και την κόρη του, έκανε ένα σημαντικό βήμα για την εξασφάλιση της κληρονομιάς του καλλιτέχνη με τη δημιουργία του Fondation Henri Cartier-Bresson στο Παρίσι. Ο Henri Cartier-Bresson απεβίωσε στο σπίτι του στην Προβηγκία στις 3 Αυγούστου, 2004 σε ηλικία 96 ετών.
η Ελευσίνα όπως την αποτύπωσε ο Μπρεσόν.
O Μπρεσόν απετέλεσε (και αποτελεί) μέγα είδωλο και δάσκαλο χιλιάδων νέων φωτογράφων. Οι φωτογραφίες του έβαλαν τη βάση του φωτορεπορτάζ και προξενούν κατάπληξη από την πρώτη ματιά ενώ συνήθως υπάρχουν σε αυτές και επόμενα επίπεδα ανάλυσης.
Ο Μπρεσόν δεν θα υπήρχε αν δεν συνέτρεχαν 2-3 λόγοι.
Ο πρώτος είναι οι σπουδές, η κουλτούρα και τα βιώματά του. Πράγματι ήταν ένας μορφωμένος και πολιτικά ενσυνείδητος άνθρωπος κι αυτό τον βοήθησε να δεί τα στιγμιότυπά του σαν κομμάτι της ανθρώπινης ιστορίας και όχι σαν μια στιγμιαία εξυπνάδα. Όλες οι εικόνες του απαιτούν σημαντικές γνώσεις και από τον θεατή, πράγμα που απογειώνει την αξία τους.
Ο δεύτερος παράγοντας ήταν καθαρά τεχνικός. Ο Μπρεσόν πήρε το μεγάλο ρίσκο να φωτογραφίζει με μια μικρή μηχανή χειρός, την πρώτη μηχανή 35mm την μετέπειτα θρυλική Leica. Η μηχανή αυτή άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να προσεγγίσουμε ένα θέμα και οδήγησε στον σχεδιασμό των σημερινών μηχανών. Ο Μπρεσόν με την Leica στα χέρια του μπορούσε να κινηθεί, γρήγορα, αποτελεσματικά και αθόρυβα και να κάνει πολλές φωτογραφίες (συνήθως φλου και μέτριας ποιότητας) αλλά με εκπληκτικά θέματα και κάδρο.
Χιλιάδες φωτογράφοι ακολούθησαν με πολύ καλύτερες ποιότητες, με άριστα υλικά, με εκπληκτικά τυπώματα, ουδείς όμως κατόρθωσε να κάνει εικόνες σαν κι εκείνες του Μπρεσόν. Άλλοι υποστηρίζουν ότι οι εικόνες του, ήταν οι πρώτες εικόνες τέτοιου τύπου που είδε η ανθρωπότητα και ότι για τον λόγο αυτό έκαναν εντύπωση.
Κάτι τέτοιο δεν στέκει αφού και πολύ πρίν με διοπτικές Rolei κλπ το ρεπορτάζ είχε δώσει λαμπρά δείγματα.
Είναι προφανώς τα άλλα χαρακτηριστικά του που έκαναν τον Μπρεσόν "θεό" της φωτογραφίας.
Οι νέοι συνέδελφοι που θέλουν να του μοιάσουν ας έχουν υπόψη τους ότι έκανε όλη του τη δουλειά με έναν νορμάλ 50mm (και καμμιά φορά έβαζε κι έναν 90 mm). 
Δεν κουβάλαγε τρία σώματα, τηλεφακούς "κανόνια" και άλλα τέτοια. Ήταν μέρος της δράσης που φωτογράφιζε πάντοτε (δεν έκλεβε εικόνες) και μιλούσε με την δουλειά του και μόνο.

Πηγή : http://www.omorfipoli.com/

to synoro blog

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...