Σκιές από τα κομμάτια μιας άλλης ζωής

Η μεταλλευτική δραστηριότητα των ανθρώπων του Αιγαίου Πελάγους, που από τα μέσα του 19ου μέχρι τα μισά του 20ου αιώνα έπαιξε σπουδαίο ρόλο στα νησιά μας, αναδεικνύεται μέσα από την έκθεση φωτογραφίας του Γιάννη Τυροβολά «Εμπειρία Μισόφωτη – Σέριφος», η οποία εγκαινιάστηκε το βράδυ του Σαββάτου στο Βιομηχανικό Μουσείο Ερμούπολης.

 Η έκθεση έχει θέμα τα εγκαταλελειμμένα Μεταλλεία Σιδήρου της Σερίφου και αποτελεί εικαστική προσέγγιση εικόνας και λόγου, υπό μορφή ποίησης των Κώστα Υφαντή και Γιάννη Τυροβολά. 

 Στον χαιρετισμό της, η πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων Τεχνικού Πολιτισμού, Μαργαρίτα Καλουτά έκανε λόγο για μία έκθεση γεμάτη ευαισθησία αλλά και πόνο, η οποία θα «ταξιδέψει» τους επισκέπτες εκατό χρόνια πίσω, τότε που οι Έλληνες δούλευαν ατέλειωτες ώρες, κάτω από άθλιες συνθήκες, σε γαλαρίες κάτω από τη γη και τον ουρανό και που πέθαιναν σε υπόγειες μεταλλευτικές εγκαταστάσεις και στοές.

 Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, σύμφωνα με την έρευνα των Ν. Μπελαβίλλα και Λ. Παπαστεφανάκη, στα περισσότερα κατοικημένα νησιά του Αιγαίου πελάγους, είχαν στηθεί εργοτάξια μεταλλείων και λειτούργησαν πάνω από 200 επιχειρήσεις, που άλλαξαν τα τοπία των νησιών, με μεγάλες αλλοιώσεις σε κάθε επίπεδο, αφού με την παρακμή της αγροτικής και ναυτικής δραστηριότητας, άρχισε η μετακίνηση πληθυσμών προς τα νέα αστικά κέντρα της Ερμούπολης, του Πειραιά και της Αθήνας. 

 Αυτές οι εγκαταστάσεις της εξόρυξης απλώθηκαν στη Σέριφο και τη Μήλο, στη Σίφνο, στη Σαντορίνη, στη Νάξο, στην Τήνο, στη Νίσυρο, στην Κύθνο, στην Κίμωλο, στη Θάσο, στη Μυτιλήνη, στη Χίο, στη Σάμο, στην Άνδρο, στην Τήνο, στην Αμοργό, στην Πάρο, στην Αντίπαρο, στην Κέα και σε όλα αυτά, εκατοντάδες θέσεις ανασκάφτηκαν και εκεί θεμελιώθηκαν εγκαταστάσεις, καμίνια, μηχανουργεία, ξυλουργεία , σιδηρουργεία, δίκτυα εναερίων, κτίρια διοίκησης, χημεία , επαύλεις βιομηχάνων και κατοικίες μηχανικών και εργατών.

Τα μαρτυρικά χρόνια των αληθινών σκλάβων των γαλαριών Χιλιάδες εργαζόμενοι, ντόπιοι ή φερμένοι από άλλες περιοχές, εργάστηκαν σε έναν από τους βαρύτερους κλάδους της βιομηχανίας , φέρνοντας στην επιφάνεια τα πολύτιμα ορυκτά. Σιδηρομεταλλεύματα, μαγγάνιο, θειάφι, μυλόπετρες, αργυρομεταλλεύματα, βαρυτίνη, σμύριδα, αντιμόνιο, λιγνίτης, θειάφι, ελαφρόπετρα, θηραϊκή γη, βωξίτη, χαλκό, χρωμίτη, τάλκη, αμίαντος, μάρμαρα. 

 Και όλα αυτά, εξάγονταν στη Χάβρη, στο Ρόττερνταμ, στο Λίβερπουλ, στη Βοστώνη, στην Αμβέρσα, στη Νέα Υόρκη, στο Αμβούργο, στην Αίγυπτο και στη Μαύρη Θάλασσα. Έτσι, δημιουργήθηκε ένας γαλαξίας εφήμερων άστρων της ελληνικής εκβιομηχάνισης, που έσβησε μέσα στον χρόνο και τα ερείπιά του ενσωματώθηκαν σιγά σιγά στο τοπίο.

 Τα φωτογραφικά έργα του Γιάννη Τυροβολά αποτελούν μαρτυρίες της τότε ζωής. Στον φακό του αποτυπώνονται τόποι, αλλά και τα μαρτυρικά χρόνια των εργατών, των αληθινών σκλάβων των γαλαριών, που με το αίμα τους κέρδιζαν ένα λιγοστό μεροκάματο, που ζούσαν σε ανήλιαγα και πολλές φορές χωμάτινα καταλύματα, αλλά και κάποια μελανά σημεία. Καταλήγοντας, η κ. Καλουτά καλεί τους επισκέπτες της έκθεσης να χαθούν σε αυτές τις περασμένες μνήμες, να νιώσουν, να αναλογισθούν και να φυλάξουν στο μυαλό και τα μάτια τους τις σκιές από τα κομμάτια μιας άλλης ζωής, που μέρος της είναι τούτη η Μισόφωτη Εμπειρία. 

 Στα εγκαίνια της έκθεσης παρευρέθηκαν, μεταξύ άλλων, η Αντιδήμαρχος Πολιτισμού, Θωμαή Μενδρινού και ο επικεφαλής της μείζονος μειοψηφίας του δημοτικού συμβουλίου, Ανδρέας Γιαλόγλου. 

Πηγή : http://www.koinignomi.gr