36o Φεστιβάλ Μικρού Μήκους Δράμας

Το «α» βρέθηκε στη βορειοελλαδίτικη διοργάνωση και κατέγραψε το πάθος των νέων Ελλήνων σκηνοθετών να κάνουν σινεμά, την έντονη γυναικεία δημιουργική παρουσία κι ένα νέο κοινωνικό σινεμά που αρχίζει να γίνεται… ρεύμα.

Αυτό που σου μένει όταν αφήνεις πίσω σου την πόλη της Δράμας είναι ένα αίσθημα ελπίδας για το ελληνικό σινεμά. Στο 36ο Φεστιβάλ Ελληνικών Ταινιών Μικρού Μήκους είδαμε και πάλι νέους σκηνοθέτες να κάνουν με αυθεντικό δημιουργικό τσαμπουκά, περίσσευμα ταλέντου κι ελάχιστα χρήματα ταινίες που μιλούν για το σήμερα με αγωνία κι ένταση. Η ανεργία, ο καλπάζων ρατσισμός, ο θάνατος του εμποράκου στη μνημονιακή Ελλάδα, η φασιστική απειλή και τα «καύσιμα» της αγίας ελληνικής οικογένειας που τελειώνουν ήταν τα θέματα που απασχόλησαν τους περισσότερους σκηνοθέτες. Σημαντικό είναι ότι αυτή η εγχώρια σκηνή κοινωνικού σινεμά που πατά στα χνάρια του Κεν Λόουτς και των αδερφών Νταρντέν έχει ως κύριους εκπροσώπους γυναίκες δημιουργούς, οι οποίες υπήρξαν οι αδιαμφισβήτητες πρωταγωνίστριες του φετινού φεστιβάλ. Νεαρές κοπέλες με σκηνοθετικό τσαγανό όπως η νικήτρια Ασημίνα Προέδρου, η Νικολέτα Λεούση και η Σόνια Λίζα Κέντερμαν δεν δίστασαν να ασχοληθούν με θέματα που από πολλούς θεωρούνται «αντρικά» (νεοφασισμός, κρίση, Εμφύλιος) και να γυρίσουν ταινίες που μπορούν να μιλήσουν σε πρώτο πρόσωπο στον Έλληνα θεατή.

Το Φεστιβάλ Δράμας, ωστόσο, υπήρξε και μια αντανάκλαση της διπολικής πραγματικότητας που βιώνει ο ελληνικός κινηματογράφος. Από τη μία έχουμε σκηνοθέτες-ήρωες όπως η Ασημίνα Προέδρου, που δημιούργησε ένα εξαιρετικό φιλμ («Red Hulk») δουλεύοντας τα πρωινά ως υπάλληλος, έχοντας για πρωταγωνιστή τον αδερφό της και ξοδεύοντας περίπου € 3.000! Η πολιτεία, από την άλλη, δείχνει παντελώς απούσα από αυτήν τη συγκινητική προσπάθεια των κινηματογραφιστών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν ότι σε μια συνέντευξη Τύπου ο γενικός διευθυντής του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου –δηλαδή του θεσμοθετημένου κρατικού φορέα για τη στήριξη του εγχώριου σινεμά– Γρηγόρης Καραντινάκης ευχήθηκε «η πολιτεία να στηρίξει το πιο δυναμικό εργαλείο του πολιτισμού», ενώ ο διευθυντής προγράμματος της Δημόσιας Τηλεόρασης Δημήτρης Σοφιανόπουλος δήλωσε ότι προσπαθεί να ξαναστήσει «το πλαίσιο στήριξης του ελληνικού σινεμά στο νέο δημόσιο τηλεοπτικό φορέα», που δεν γνωρίζει όμως ακόμη πώς θα λέγεται. Όσο για τη φετινή εικόνα του φεστιβάλ, υπήρξαν κάποιες βελτιώσεις, όπως το «σφιχτότερο» ελληνικό διαγωνιστικό τμήμα (συνολικά 39 ταινίες) και η πιστοποίηση Dolby που πήραν οι αίθουσες.

Από εκεί και πέρα, πάντως, η βορειοελλαδίτικη διοργάνωση έχει πολύ δρόμο ακόμη να διανύσει: η κεντρική αίθουσα Ολύμπια είναι τουλάχιστον ανεπαρκής, οι διεθνείς επισκέπτες ελάχιστοι, οι τελετές δύσκαμπτες κι εξαιρετικά φλύαρες, ενώ απουσιάζουν οι εκπρόσωποι της νέας γενιάς κινηματογραφιστών που θριαμβεύει στα φεστιβάλ του εξωτερικού και θα είχε να μεταδώσει πολύτιμες εμπειρίες στους μικρομηκάδες δημιουργούς. Βέβαια, όσον αφορά τα βραβεία, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι και φέτος απέδωσαν το… κοινό περί δικαίου αίσθημα.
Η ταινία που απέσπασε το πρώτο βραβείο, το «Red Hulk» της Ασημίνας Προέδρου, αποτελεί μια διεισδυτική ματιά στη συγκρότηση της ταυτότητας του Έλληνα νεο-φασίστα, την ανάγκη ένταξης του ανθρώπου σε πολυμελείς και ισχυρές αγέλες, όσο και την προσωπική ευθύνη που έχει ο καθένας ξεχωριστά για τις πράξεις του. Βραβεία πήραν επίσης το αλληγορικό φιλμ «Dead End» της Τώνιας Μίσιαλη και το πολυεπίπεδο δράμα «Άννα» στου Σπύρου Χαραλάμπους, διακρίσεις που αποτύπωσαν το υψηλό επίπεδο στο οποίο βρίσκεται πλέον το κυπριακό σινεμά. Τρία βραβεία –πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη, φωτογραφίας και σχεδιασμού ήχου– κέρδισε η «Συνθήκη 10/60» του Άκη Πολύζου, μια sci fi ταινία (όπως και το «Memory Reloaded» των Πάνου Παππά και Δέσποινας Χαραλάμπους που βραβεύτηκε για τα σκηνικά και τα κοστούμια του), η οποία ξεχώρισε για τις τεχνικές της αρετές, αλλά προβλημάτισε με την αποσπασματική της αφήγηση.
Ακόμη δύο ταινίες γυναικών έφυγαν από τη Δράμα δικαίως βραβευμένες: το μετεμφυλιακό δράμα «Νικολέτα» της Σόνια Λίζα Κέντερμαν και η εκρηκτική «Γεννήτρια» της Νικολέτας Λεούση. Είπαμε, το φετινό Φεστιβάλ Δράμας ήταν γυναικεία υπόθεση.

Γιάγκος Αντίοχος yantiochos@athinorama.gr

Πηγή :