«Η πρόσληψη
του ενστίκτου αναζήτησης της αλήθειας ως εγγενώς κακοπροαίρετου,
ενδέχεται να έχει παραλυτικές συνέπειες για την πολιτική».
Πρώτον, η
επιθυμία για αλήθεια ουδεμία σχέση έχει με το ένστικτο. Δεν προέκυψε από
κάποιο ένστικτο που μας προίκισε η φύση. Όταν κυριαρχούν τα ένστικτα η
αλήθεια υποχωρεί. Μάλλον είναι προϊόν της λογικής και της προσπάθειας
του ανθρώπου να επιλύσει προβλήματα που παρουσιάστηκαν αναπόφευκτα και
όταν υπάρχει υπερεκτίμηση της, τότε κυριαρχεί ένας αδίστακτος
ορθολογισμός, που κάνει τον άνθρωπο μια ακούραστη μηχανή ιδεών που
υποτίθεται ότι μπορεί να λύνει προβλήματα στο διηνεκές. Θα ‘λεγα ότι
πρέπει να υπάρχει μια ισορροπία ανάμεσα στην αλήθεια και στα ένστικτα.
Δεύτερον η αλήθεια, είναι μια διαρκώς ρέουσα και μεταβαλλόμενη
διαδικασία, ανάμεσα στον άνθρωπο, στο περιβάλλον του και την φύση. Ο
άνθρωπος βρίσκεται εδώ και πολύ καιρό, σε κατάσταση πολιτικής παραλυσίας
και φοβερών αδιέξοδων, και επειδή έπαψε να συνομολογεί με την φύση.
Ο Νίτσε λέει στην «Γενεαλογία της ηθικής»
(‘Zur Genealogie der Moral’) : «Αν υποθέσουμε πως οτιδήποτε «γνωρίζει» ο
άνθρωπος όχι μόνο δεν ικανοποιεί τις επιθυμίες του αλλά μάλλον
εναντιώνεται σ’ αυτές και προκαλεί ένα αίσθημα φρίκης, τι θείος τρόπος
να ρίχνουμε την ευθύνη γι’ αυτό το πράγμα όχι στην επιθυμία αλλά στη
«γνώση». Δεν υπάρχει γνώση: κατά συνέπεια υπάρχει Θεός. Τι θρίαμβος του
ασκητικού ιδανικού!» Επίσης στην «Χαρούμενη επιστήμη» (‘Die fröhliche
Wissenschaft’) ΙΙ, αφορισμός 344 (μικρό μέρος του): «Αυτή ακριβώς η
πεποίθηση δε θα γεννιόταν μάλιστα ποτέ αν η αλήθεια και η αναλήθεια
αποδείκνυαν συνεχώς ότι είναι χρήσιμες, όπως πράγματι συμβαίνει. Έτσι – η
πίστη στην Επιστήμη, που υπάρχει αναμφισβήτητα, δεν μπορεί να οφείλει
τη γέννηση της σ’ έναν τέτοιο υπολογισμό της ωφελιμότητας, πρέπει να
γεννήθηκε παρά το γεγονός ότι η ανωφέλεια και η επικινδυνότητα της
θέλησης για αλήθεια με οποιοδήποτε τίμημα, αποδεικνύεται συνεχώς». Κάτι
που σημαίνει, ότι γενικώς κάθε αλήθεια, αλλά και αυτή της Αριστεράς που
μας ενδιαφέρει εδώ, απαιτεί από τις άλλες αλήθειες να θυσιαστούν, προς
χάριν της. Ο Νίτσε δεν είναι εναντίον της γνώσης ούτε της αλήθειας. Μας
υπενθυμίζει ότι η αλήθεια και η γνώση δεν αποτελούν προνόμιο κάποιας
κάστας ανθρώπων π.χ. θεολόγων ή επιστημόνων ή κάποιων πολιτικών χώρων,
εν είδη αυθεντίας. Μας λέει ότι συχνά η γνώση μπορεί να στραφεί ενάντια
στις επιθυμίες του ανθρώπου, ότι η αλήθεια και η αξία της πρέπει να
τεθούν πειραματικά υπό συζήτηση. Δηλαδή, εφόσον, η αλήθεια οφείλει να
δικαιώσει τον εαυτό της, ελλοχεύει ο κίνδυνος της μετατροπής της σε
εξουσία και καταναγκασμό. Πως, η αλήθεια του ενός, μπορεί να απαιτεί την
υποταγή της αλήθειας του άλλου. Ότι η μάχη ενάντια στην αδικία για
παράδειγμα, η αλήθεια που προκύπτει από αυτή την επιθυμία για ισότητα
και η δικαίωση της πάση θυσία, όταν εκλαμβάνεται σαν ύψιστη αποστολή με
οποιοδήποτε τίμημα, μπορεί να μετατρέψει κάποιον σε εξουσιαστή ενάντια
σε οποιονδήποτε τον αμφισβητεί. Αυτό δεν έλαβε χώρα με την Αριστερά;
Έτσι δεν συνάντησε την Δεξιά; Να θυμηθούμε το περίφημο σύνθημα: «Νόμος
είναι το δίκιο του εργάτη». Ή τα σοσιαλιστικά καθεστώτα, που εξέφραζαν
τα συμφέροντα της εργατικής τάξης και όλων των εργαζόμενων, ως
αναμφισβήτητες αλήθειες και μετατράπηκαν σε τυραννικά.
Λύσεις για θέματα αδικίας, κοινωνικής
ανισότητας και δικαιοσύνης, δεν αποτελούν προνόμιο κάποιων πολιτικών
χώρων ή μόνο της Επιστήμης, αλλά είναι θέματα που απαιτείται η συμμετοχή
όλης της κοινωνίας, στο πλαίσιο κάθε φορά, του εφικτού.
Πηγή : https://roides.wordpress.com
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου