Αντ.Ψαρουδάκης: Υψηλότερου επιπέδου από την κανονική μας εργασία και με επιστημονικό όφελος οι ιατρικές υπηρεσίες στα ακριτικά νησιά

Με τον εξοπλισμό που μεταφέρουμε, όλες οι εξειδικευμένες εξετάσεις γίνονται επιτόπου, ενώ λόγω της τοπικής δράσης εξάγονται συμπεράσματα και πληροφορίες που δεν είναι δυνατόν να συγκεντρωθούν όταν οι κάτοικοι εξετάζονται μεμονωμένα, τόνισε ο αντιπρόεδρος του Δ.Σ. αγγειοχειρούργος Αντ.Ψαρουδάκης, κατά την ομιλία του στην εκδήλωση της +πλευσης «Με προορισμό τον άνθρωπο», στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
«Σαν ειδικότητα, σαν χειρουργός, το μόνο που έχω μάθει να κάνω είναι ιατρική και αυτό όχι και τόσο καλά», ξεκίνησε αστειευόμενος ο κ.Ψαρουδάκης.
«Είμαι μέλος αυτής της υπέροχης ομάδας εθελοντών, που δίνουν ανιδιοτελώς και αφιλοκερδώς τον καλύτερο εαυτό τους, για την βελτίωση των συνθηκών υγείας -και όχι μόνο- των κατοίκων των ακριτικών νησιών μας.
Όλοι γνωρίζουμε ότι υπάρχει σαφής διαφορά μεταξύ των πολιτών, ανάλογα με τον τόπο κατοικίας τους, στην πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, μεταξύ των κατοίκων της ηπειρωτικής και της νησιωτικής, κυρίως ακριτικής, Ελλάδας. Όλοι καταλαβαίνετε τους λόγους.
Όταν μιλάμε για τα ακριτικά νησιά της Ελλάδας, σε όλους έρχεται στο νου ένα μικρό, απομακρυσμένο, δυσπρόσιτο νησί, που το έχουμε συνήθως συνδυάσει με καλοκαιρινές διακοπές, το φανταζόμαστε με ένα-δύο μικρά ταβερνάκια με απλωμένο ένα λιαστό χταπόδι, με δύο-τρεις μικρές παραλίες και μικρά σοκάκια ανάμεσα στα σπίτια των κατοίκων.
Για εμάς τους εθελοντές, πίσω από όλα αυτά, υπάρχουν και πολλά προβλήματα και δυσκολίες. Αφού λοιπόν φάμε το χταποδάκι και πιούμε και το τσιπουράκι -γιατί είμαστε εθελοντές και έχουμε τις αδυναμίες μας- τότε μπαίνουμε στα πραγματικά προβλήματα των κατοίκων των ακριτικών νησιών, που είναι πάμπολλα και κυρίως αφορούν προβλήματα υγείας.
Το καταφέρνουμε αυτό γιατί μετά από 20 και πλέον χρόνια εθελοντισμού σε αυτά τα ακριτικά νησιά, με τον τρόπο που πηγαίνουμε, με τα φουσκωτά, έχουμε κερδίσει την εμπιστοσύνη τους, γιατί μας βλέπουν πλέον σαν δικούς τους ανθρώπους, την οικογένειά τους.
Τα πρώτα χρόνια, πριν από μία εικοσαετία, όταν ξεκίνησε αυτή η προσπάθεια πρόσβασης με τα φουσκωτά, ένα από τα νησιά ήταν η Ανάφη, όπου, όταν παρουσιάστηκαν τέσσερα-πέντε φουσκωτά και μπήκαμε στο νησί, νόμιζαν ότι γίνεται απόβαση και έκλεισαν τα πατζούρια και έφυγαν.
Δεν είμαστε γι’ αυτούς ένα κλιμάκιο κρατικό, που έρχεται τυπικά για να καταγράψει ελπίδες. Τους έχουμε κερδίσει γιατί είμαστε συνεχώς σε επαφή μαζί τους, όλα αυτά τα χρόνια, Χειμώνα-Καλοκαίρι. Είμαστε οι φίλοι τους, η οικογένειά τους. Οι ταλαιπωρημένοι, οι θαλασσοδαρμένοι, που έρχονται να προσφέρουν. Που μας αγκαλιάζουν θερμά.
Για να καταλάβετε τη διαφορά αυτών των κατοίκων, θα σας δώσω ένα απλό παράδειγμα για τον τρόπο πρόσβασης σε εξειδικευμένες μονάδες υγείας, μεταξύ ηπειρωτικής και ακριτικής νησιωτικής Ελλάδας.
Εδώ στα αστικά κέντρα, ξυπνάμε ένα πρωί και αισθανόμαστε μία αδιαθεσία ή ένα πόνο, πηγαίνοντας στη δουλειά μας. Αποφασίζουμε λοιπόν ότι πρέπει να επισκεφτούμε έναν ειδικό γιατρό. Μέχρι το βράδυ, έχουμε περάσει μπροστά άπό δεκάδες κρατικά και ιδιωτικά νοσηλευτικά ιδρύματα, δεκάδες διαγνωστικά κέντρα, εκατοντάδες ιατρεία.
Αυτή η πολυτέλεια που έχουμε εμείς, για τους κατοίκους των ακριτικών νησιών, αντιστοιχεί στο ότι κάποιος από αυτούς, για να επισκεφτεί ειδικό γιατρό, πρέπει να προγραμματίσει το ταξίδι του. Να πάρει το καράβι -αν υπάρχει ή αν έχει απόπλου- πολλές φορές ταξιδεύοντας ώρες ολόκληρες. Να αφήσει την οικογένειά του και τις δουλειές του, πολλές φορές για ημέρες ολόκληρες. Προσθέστε σε όλα αυτά και το κόστος.
Στην πρόσφατη εξόρμησή μας στον Άη Στράτη, στο καράβι της επιστροφής, συνάντησα οικογένεια που λόγω χρόνιου προβλήματος του μικρού τους παιδιού -τριών ετών- μετακομίζει στην Αθήνα για πέντε ολόκληρους μήνες… Οι ιατρικές υπηρεσίες που παρέχουμε σε αυτά τα νησιά είναι υψηλού επιπέδου και έχουν για τους ακρίτες μας ιδιαίτερη σημασία.
Πολλές φορές, το επίπεδο είναι υψηλότερο και από αυτό που προσφέρεται στον τόπο της εργασίας μας, γιατί έχει αμεσότητα. Στο ιατρείο μας, όταν έρθει κανείς θα του πούμε “πήγαινε, κάνε μία εξέταση, πήγαινε κάνε μία ακτινογραφία, πήγαινε κάνε ένα υπερηχογράφημα και έλα να σε ξαναδώ”. Όλα αυτά, με τον εξοπλισμό που μεταφέρουμε, γίνονται επί τόπου, στα ακριτικά νησιά.
Η συνταγή λοιπόν που έχουμε συνθέσει είναι: προσφορά, εθελοντισμός, αγάπη για τους συμπολίτες μας, τη θάλασσα και την περιπέτεια. Τα ανακατέψαμε όλα αυτά και βγήκε η +πλευση, όπου το πρόσημο + μεταφράζεται σε προσφορά στους κατοίκους αυτών των περιοχών και η πλεύση μεταφράζεται στην αγάπη που έχουμε όλοι μας για τη θάλασσα.
Για εμάς, τους ειδικούς γιατρούς της +πλευσης, η ηθική ικανοποίηση του να βγάζουμε άμεσα διάγνωση στους κατοίκους με υψηλό ιατρικό εξοπλισμό, που μεταφέρουμε σε κάθε εξόρμηση, έχει αξία ανεκτίμητη.
Την ίδια ικανοποίηση προσφέρει το να ακυρώνουμε διαγνώσεις. Π.χ., υπάρχουν κάτοικοι στις περιοχές αυτές που λαμβάνουν αγωγή για χρόνια, που τους έχει δοθεί κάποια στιγμή και έχει ξεχαστεί παντελώς, όσο κι αν ακούγεται περίεργο. Παίρνουν π.χ. φάρμακα αντιπηκτικά για τέσσερα, πέντε χρόνια.
Ένα άλλο στοιχείο για εμάς τους γιατρούς που προσφέρουμε τις υπηρεσίες μας είναι ο τρόπος που το κάνουμε. Η πλήρης απελευθέρωση από τον επαγγελματισμό. Η αμοιβή μας είναι το ωραιότερο κουλουράκι που μπορούμε να έχουμε φάει, η ωραιότερη δίπλα (που κάνει ο δήμαρχος Λειψών), το πιο γλυκό τσιπουράκι, αυτή είναι η αμοιβή μας. Το συναίσθημα ότι προσφέρεις τις γνώσεις σου και τις εμπειρίες σου, έχει αξία ανεκτίμητη.
Πέρα από τις ιατρικές υπηρεσίες υψηλού επιπέδου, όμως, τις πιο σύγχρονες υπηρεσίες υγείας, η +πλευση παράγει και επιστημονικά οφέλη.
Πρόσφατα, επισημοποιήθηκε η συνεργασία μας με το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο -και θέλω να ευχαριστήσω προσωπικά τον πρύτανη κ.Δημοσθένη Παναγιωτάκο για τη συνεργασία αυτή- και μπήκε σε εφαρμογή μία ιδιαίτερης σημασίας μεσογειακή έρευνα για τη νοσηρότητα και τις διατροφικές συνήθειες των ακριτικών νησιών της Μεσογείου. Έρευνα που ξεκινήσαμε από κοινού από τον Άη Στράτη και θα συνεχιστεί και στον επόμενο διάπλου, συλλέγοντας πολύτιμα στοιχεία που θα επεξεργαστούν, θα μελετηθούν και θα δώσουν πολλές απαντήσεις για προβλήματα υγείας αυτών των περιοχών.
Για παράδειγμα, στην πρόσφατη επίσκεψή μας στον Άη Στράτη αναδείξαμε, από υπερηχογράφημα θυρεοειδούς, ότι σε μεγάλο ποσοστό για κάποιο περίεργο λόγο οι κάτοικοι πάσχουν από θυρεοειδίτιδα, ένα στοιχείο προς μελέτη. Αυτά τα στοιχεία συλλέγονται μόνο επί τόπου με ειδικές εξετάσεις. Αλλιώς, αν οι κάτοικοι μεταβούν μεμονωμένα στα μεγάλα αστικά κέντρα, αυτό το στοιχείο και η πληροφορία χάνεται.

Όλα αυτά δεν θα ήταν δυνατόν να πραγματοποιηθούν χωρίς την ανεκτίμητη προσφορά των χορηγών μας, που έχουν πιστέψει στον εθελοντισμό και την ανιδιοτελή προσφορά μας και τους ευχαριστούμε για όσα έχουν κάνει και για όλα όσα θα κάνουν.
Εμείς, σαν +πλευση, θα συνεχίσουμε με το ίδιο κέφι και την αγάπη μας να προσφέρουμε σε αυτές τις ακριτικές περιοχές, έτσι κι αλλιώς, γιατί ο εθελοντισμός για εμάς, είτε είναι του ενός ευρώ είτε των χιλίων, είναι το ίδιο. Ο εθελοντισμός για εμάς είναι στάση ζωής, τα ταξίδια μας με τη +πλευση εγώ τα χαρακτηρίζω “ταξίδια ζωής”.
Κλείνω με μία φράση που έχει στιγματίσει τη ζωή μου, όλα αυτά τα χρόνια εθελοντισμού. Τα προς το ζην τα κερδίζεις από αυτά που παίρνεις, την ζωή την κερδίζεις από αυτά που δίνεις» κατέληξε.
Στη συνέχεια και απαντώντας σε ερωτήσεις, ο κ.Ψαρουδάκης σημείωσε ότι «όλες οι εξετάσεις, είτε κλινικές είτε μικροβιολογικές είτε υπερηχογραφήματα, καταγράφονται, τα κρατάμε σαν αρχεία στην ομάδα και την επόμενη φορά που θα επισκεφτούμε το νησί ξέρουμε ακριβώς τι συμβαίνει στον κάθε ασθενή όταν ξαναέρχεται.
Δεύτερον, όλα αυτά τα στοιχεία τα παραδίδουμε στους τοπικούς, τους αγροτικούς γιατρούς και είναι ένα τεράστιο βοήθημα γι’ αυτούς, να ξέρουν ότι έχει γίνει ένα υπερηχογράφημα, μία μαστογραφία, ένα υπερηχογράφημα αγγείων, ξέρει ο αγροτικός γιατρός τι ακριβώς συμβαίνει με τον ασθενή που θα μπει την άλλη ημέρα στο ιατρείο του.
Όσον αφορά τους τοπικούς γιατρούς, τους αγροτικούς γιατρούς, τα συναισθήματα είναι μικτά. Όταν τους ενημερώνουμε ότι θα πάμε, σαφώς τους αρέσει … όταν φεύγουμε μπορεί να λένε “μπορούσα να το κάνω κι εγώ αυτό”.
Θα σας πω ένα απλό παράδειγμα: στις αρχές της δεκαετίας του ’80 κι εγώ σαν αγροτικός γιατρός, με είχαν διορίσει στο ακριτικό νησί του Καστελλόριζου (φαίνεται από εκεί μου έμεινε το “μαμούνι” του εθελοντισμού). Δεν υπήρχε παρά μόνο ένα καράβι που ερχόταν δύο φορές την εβδομάδα, ο “Πανορμίτης”.
Μέχρι τότε, στην Αθήνα “το έπαιζα γιατρός”, μόλις είχα τελειώσει. Όταν πήγα στο Καστελλόριζο κατάλαβα ότι “κάτι συμβαίνει εδώ πέρα”.
Ένα βράδυ λοιπόν με καλούν επειγόντως για μία γιαγιά, η οποία πάθαινε συχνά κολικούς του νεφρού -όχι ότι κατάλαβα εγώ ότι πάθαινε κολικούς του νεφρού, μου το είπαν στο τηλέφωνο. Μαζεμένοι τώρα, βράδυ, πρώτη εβδομάδα, όλοι, συγγενείς, παιδιά, ανίψια, με κοίταζαν “τι θα κάνει ο γιατρός που ήρθε”.
Το μόνο ισχυρό παυσίπονο τότε ήταν το Stedon ενδοφλέβια -δεν της πέρναγε με τίποτε άλλο. Ξεκινάω κι εγώ και της κάνω μία Stedon ενδοφλέβια, αλλά αυτό το φάρμακο κάνει άπνοια. Και έκανε η γιαγιά μία άπνοια ενός λεπτού…
Mου φάνηκε αιώνας, να με κοιτάζουν από πάνω τα παιδιά. Και το μόνο που σκεφτόμουν σαν αγροτικός γιατρός ήταν “πώς θα φύγω από εδώ βράδυ” και αν υπάρχει ένας ειδικός γιατρός να με βοηθήσει, ένας άλλος γιατρός…».
Πηγή : http://symplefsi.org