Αύξηση κατά 35% των αυτοκτονιών στην Ελλάδα

Αύξηση κατά 35% των αυτοκτονιών στην Ελλάδα καταγράφει επιστημονική ομάδα, αποδίδοντας το φαινόμενο στην οικονομική λιτότητα και την αύξηση των ποσοστών ανεργίας. Μάλιστα, οι επιπτώσεις της μνημονιακής πολιτικής φάνηκε να επηρέασαν εντονότερα τους άνδρες που έχασαν την δουλειά τους, ενώ αύξηση αυτοκτονιών καταγράφηκε και μεταξύ των ηλικιωμένων συνταξιούχων.

 

Όπως αναφέρεται σε σχετικό άρθρο του επιστημονικού εντύπου BMJ Open, επιστημονική ομάδα του Τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, με επικεφαλής τον Γεώργιο Ραχιώτη, επίκουρο καθηγητή Επιδημιολογίας, ανέλυσαν στοιχεία αυτοκτονιών για την περίοδο 2003 - 2012 και διαπίστωσαν ένα σημαντικό «άλμα» στη θνησιμότητα από αυτοκτονίες μετά το 2010, έτος «ορόσημο» για την εφαρμογή του Μνημονίου και των πολιτικών λιτότητας στην χώρα μας.

 

Ο δείκτης αυτοκτονιών στην Ελλάδα από 3,37 ανά 100.000 κατοίκους το 2010 αυξήθηκε σε 4,56 ανά 100.000 το 2012. Ενώ την περίοδο 2003 - 2010 ο μέσος δείκτης αυτοκτονιών ήταν 3,35 ανά 100.000, αυξήθηκε σε 4,42 ανά 100.000 κατά τη διετία 2011 - 2012.

 

Ανάμεσα στα δύο φύλα, χειρότερη αποδείχτηκε η κρίση για τους άνδρες, στους οποίους ο δείκτης αυτοκτονιών από 5,75/100.000 έως το 2010 ανέβηκε στο 7,43/100.000 στη συνέχεια. Στις γυναίκες υπήρξε επίσης αύξηση αυτοκτονιών, αλλά μικρότερη αναλογικά, από 1,17 πριν την κρίση, σε 1,55 μετά.

 

Οι θάνατοι από αυτοκτονίες αυξήθηκαν σε όλες ουσιαστικά τις ηλικιακές ομάδες (και των δύο φύλων), ιδίως όμως στους άνδρες παραγωγικής ηλικίας 20 - 59 ετών, όπου η αύξηση ήταν 34% (από 6,58 σε 8,81 ανά 100.000 άτομα). Μικρότερη, περίπου 20%, ήταν η αύξηση στους άνδρες άνω των 60 ετών (από 8,58 σε 10,3). Σταθερές παρέμειναν οι αυτοκτονίες πριν και μετά την κρίση στους νέους έως 19 ετών. Αύξηση καταγράφηκε και στις γυναίκες 20 - 59 ετών, από 1,37/100.000 προ κρίσης σε 1,84 κατά την περίοδο 2011 - 2012.

 

Σύμφωνα με τη μελέτη, κάθε πρόσθετη ποσοστιαία μονάδα αύξησης της ανεργίας στην Ελλάδα (η οποία σχεδόν διπλασιάστηκε μεταξύ 2010 - 2012) συσχετίζεται, κατά προσέγγιση, με μια αύξηση του δείκτη αυτοκτονιών κατά 0,19 ανά 100.000 κατοίκους ή με 20 περισσότερους θανάτους από αυτοκτονία. Δεν υπήρξε αντίστοιχη συσχέτιση μεταξύ γυναικείας ανεργίας και αύξησης των αυτοκτονιών γυναικών.

 

Θα πρέπει να αναφερθεί ότι, ιστορικά τα ποσοστά αυτοκτονιών στην Ελλάδα, προ κρίσης, ήταν πάντα χαμηλά σε σχέση με τα διεθνή δεδομένα. 

 

Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι, κατά καιρούς έχουν εκφραστεί ορισμένες αντιρρήσεις, ιδίως στην ίδια την Ελλάδα, αναφορικά με τον βαθμό στον οποίο η κρίση όντως ευθύνεται για την αύξηση των αυτοκτονιών τα τελευταία χρόνια.

 

Όμως, οι ερευνητές χαρακτηρίζουν «απροσδόκητες» και χωρίς επαρκή τεκμηρίωση αυτές τις αμφιβολίες, τονίζοντας, μάλιστα, ότι έχει υποτιμηθεί η γενικότερη επίπτωση της κρίσης και της λιτότητας στην ψυχική και σωματική υγεία των Ελλήνων.

 

Υπογραμμίζουν ακόμη ότι στοιχεία και από άλλες χώρες δείχνουν την ίδια συσχέτιση ανάμεσα στην κρίση και στις αυτοκτονίες. Έτσι, μεταξύ 1989 - 1994, στην Ρωσία αυξήθηκαν κατά 39% οι αυτοκτονίες ανδρών, περίοδο κατά την οποία η χώρα εφάρμοσε μια σειρά μεταρρυθμίσεων για την μετάβαση από την κατευθυνόμενη οικονομία στην ελεύθερη αγορά.

 

Οι ερευνητές σημειώνουν επίσης, ότι υπάρχουν και παραδείγματα χωρών, όπως η Φινλανδία και η Σουηδία, όπου στις αρχές της δεκαετίας του ’90 η λήψη μέτρων τόνωσης της απασχόλησης περιόρισε αποτελεσματικά τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης και έτσι απέτρεψε την αύξηση των αυτοκτονιών.

 

Πάντως και μια άλλη πρόσφατη έρευνα επιστημόνων από την Ελλάδα, τις ΗΠΑ και τη Μ. Βρετανία, που δημοσιεύθηκε επίσης στο BMJ Οpen, με επικεφαλής τον καθηγητή Επιδημιολογίας Τσαρλς Μπράνας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια, που μελέτησε την εξέλιξη των αυτοκτονιών σε βάθος 30ετίας, από το 1983 έως το 2012 διαπίστωσε ότι στο διάστημα αυτό στην Ελλάδα συνέβησαν συνολικά 11.505 αυτοκτονίες, 9.079 από άνδρες και 2.426 από γυναίκες.

 

Η μελέτη διαπίστωσε ότι η υιοθέτηση των νέων μέτρων λιτότητας τον Ιούνιο του 2011 σηματοδότησε μια απότομη αύξηση, κατά 36%, στις αυτοκτονίες, οι οποίες έφθασαν στο αποκορύφωμά τους το 2012. 

 

Άλλες περίοδοι αύξησης των αυτοκτονιών, ιδίως μεταξύ των ανδρών, ήταν μετά τον Οκτώβριο του 2008, όταν άρχισε η ύφεση στην Ελλάδα. Αντίθετα, μετά την εισαγωγή του ευρώ τον Ιανουάριο του 2002 είχε καταγραφεί μια απότομη, αλλά παροδική μείωση των αυτοκτονιών στη χώρα μας.

 

Εξάλλου, δεν είναι λίγες οι έρευνες που προειδοποιούν ότι οι αυτοκτονίες δεν είναι παρά η κορυφή του παγόβουνου στον τομέα της επιδείνωσης της ψυχικής υγείας λόγω της κρίσης και της λιτότητας, αφού τα περιστατικά κατάθλιψης και άγχους εμφανίζουν σημαντική αύξηση στην Ελλάδα και στην υπόλοιπη Νότια Ευρώπη.

πηγή: in.gr
Πηγή : 

Διαβάστε Περισσότερα

Λειτουργία Κέντρου Δια Βίου Μάθησης στη Σίφνο

Ο δήμαρχος Σίφνου, Ανδρέας Μπαμπούνης, ενημερώνει για την εξέλιξη του Κέντρου Διά Βίου Μάθησης στο Δήμο. Από το Νοέμβριο του 2014 που ουσιαστικά ξεκίνησε η λειτουργία του, έχουν υλοποιηθεί συνολικά 8 εκπαιδευτικά προγράμματα, ενώ το επόμενο χρονικό διάστημα θα υλοποιηθούν νέα...

Συγκεκριμένα, υλοποιήθηκαν : 2 τμήματα Φωτογραφίας και 2 τμήματα Διαμόρφωσης και Διακόσμησης Εσωτερικών Χώρων, στα οποία επιμορφώθηκαν συνολικά 49 εκπαιδευόμενοι και επίσης 2 δύο τμήματα Αγγλικών και 2 τμήματα Γαλλικών για τον τουρισμό, τα οποία παρακολούθησαν συνολικά 61 εκπαιδευόμενοι.

Μάλιστα, τα εν λόγω τμήματα ξένων γλωσσών χαρακτηρίστηκαν από απόλυτη επιτυχία μιας και είναι δεδομένη η σημασία τους στη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών από τους επαγγελματίες του νησιού μας που ασχολούνται με τον τουρισμό προς του επισκέπτες.

Το επόμενο χρονικό διάστημα θα υλοποιηθούν και προγράμματα σχετικά με την εκπαίδευση στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, όπου το σύνολο των αιτήσεων που έχουν υποβληθεί καθιστούν την υλοποίησή τους άκρως αναγκαία. 

Όπως επισημαίνει ο δήμαρχος Σίφνου, παρά τις δυσκολίες που εντοπίστηκαν, ιδίως κατά την αρχή του συγκεκριμένου προγράμματος και οι οποίες είχαν να κάνουν με την έλλειψη εκπαιδευτών, οι προσπάθειες που συντελέστηκαν αυτό το διάστημα, σταδιακά συνέβαλλαν στην αντιμετώπισή τους, ενώ η σχετική εμπειρία και τεχνογνωσία που έχει αποκτηθεί όλους αυτούς τους μήνες, είναι βέβαιο πως θα λειτουργήσει ευεργετικά στις επόμενες δράσεις του Κέντρου Διά Βίου Μάθησης και στην περαιτέρω ανάπτυξή του, ούτως ώστε να ανταποκρίνεται αποτελεσματικότερα στις ανάγκες των Δημοτών μας.

Πηγή : 

Διαβάστε Περισσότερα

Η ΕΛΣΤΑΤ ζητεί ανταποκριτές

Η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) με δημόσια πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, καλεί τους ενδιαφερόμενους γεωπόνους που επιθυμούν να απασχοληθούν ως Στατιστικοί Ανταποκριτές στη διενεργούμενη από αυτήν Ετήσια Γεωργική Σταστική Έρευνα να υποβάλουν τη σχετική ηλεκτρονική αίτηση συμμετοχής.... σύμφωνα με τις προϋποθέσεις της παρούσας πρόσκλησης από την 30η Μαρτίου  2015 μέχρι την 24η ώρα της 30ης Απριλίου 2015 ώστε να εγγραφούν στο νέο πιλοτικό Μητρώο Στατιστικών Ανταποκριτών που θα έχει ισχύ για  οκτώ  (8) μήνες, από Μάϊο 2015 έως και Δεκεμβρίο 2015 

Δικαίωμα υποβολής αίτησης για εγγραφή στο Μητρώο Στατιστικών Ανταποκριτών έχουν:

ΠΕ και ΤΕ γεωπόνοι νομικών προσώπων, δημόσιου δικαίου, οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και άλλων δημόσιων οργανισμών καθώς επίσης και γεωπόνοι ιδιώτες σε περίπτωση που δεν υπάρχουν ενδιαφερόμενοι δημόσιοι υπάλληλοι ή ΟΤΑ,   

Οι αντίστοιχοι πτυχιούχοι των πανεπιστημίων της αλλοδαπής, απαιτείται να έχουν αναγνώριση των πτυχίων τους από το ΔΟΑΤΑΠ, Γεωπόνοι ηλικίας 22-69 ετών.

 

Οι Στατιστικοί Ανταποκριτές θα εργαστούν στα στάδια της συλλογής και του ελέγχου των στοιχείων της Ετήσιας Γεωργικής Έρευνας.

Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθυνθούν  στην Ιστοσελίδα της ΕΛΣΤΑΤ, στην ηλεκτρονική διεύθυνση: www.statistics.gr στην πρώτη σελίδα, στην ένδειξη «Στατιστικοί Ανταποκριτές ΕΛΣΤΑΤ».

Επίσης, για απευθείας πρόσβαση, η διεύθυνση URL είναι η:

http://www.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE/BUCKET/General/elstat_correspodents_2015.pdf   
Πηγή : 

Διαβάστε Περισσότερα

Γυάρος: Υποθαλάσσιοι θησαυροί τα λιβάδια Ποσειδωνίας και οι τραγάνες

Πάνω από το 50% της θαλάσσιας περιοχής της Γυάρου καλύπτεται από προστατευόμενους οικότοπους, όπως λιβάδια Ποσειδωνίας -γνωστά και ως φυκιάδες- και πυκνούς κοραλλιογενείς σχηματισμούς (τραγάνες).

Η πολύ σημαντική αυτή ανακάλυψη τεκμηριώνει και επιστημονικά τη μοναδική σημασία της θαλάσσιας «Natura 2000»περιοχής της Γυάρου αλλά και την άμεση ανάγκη για τη θεσμοθέτηση μέτρων προστασίας της. Αυτός είναι και ο στόχος του προγράμματος ΚΥΚΛΑΔΕΣ LIFE, στο πλαίσιο της οποίας πραγματοποιήθηκε η σχετική έρευνα: η δημιουργία ενός πρωτοποριακού μοντέλου θαλάσσιας προστατευόμενης περιοχής, στην περιοχή της Γυάρου, από κοινού με τις κοινωνίες της Σύρου και της Άνδρου, που θα λειτουργεί με σεβασμό προς το περιβάλλον και τους ανθρώπους.

 Πρόκειται για δύο οικοτόπους που μαρτυρούν την υγεία του παράκτιου περιβάλλοντος, παρέχουν καταφύγιο σε πολλά είδη ψαριών, ενώ η μεγάλη οικολογική τους αξία και η ανάγκη προστασίας τους αναγνωρίζεται από τον Μεσογειακό Κανονισμό για την αλιεία ΕΚ/1967/2006. Η P. oceanica, γνωστή και ως φυκιάδα, το μοναδικό φυτό της θάλασσας που απαντάται μόνο στη Μεσόγειο δεσμεύει διοξείδιο του άνθρακα, απελευθερώνει οξυγόνο και προστατεύει τον βυθό και την ακτή από τη διάβρωση. Οι τραγάνες, είναι πολύ σημαντικά αλιευτικά πεδία, αποτελούν πυρήνες βιοποικιλότητας και θεωρούνται δεξαμενές ατμοσφαιρικού CO2.

Με λίγα λόγια, ο βυθός της Γυάρου φιλοξενεί δύο οικοτόπους που παρότι βρίσκονται κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, εξασφαλίζουν ψάρια για αλιείς και καταναλωτές, ενώ παράλληλα συνεισφέρουν στην προστασία των ακτών μας αλλά και εμπλουτίζουν τα νερά και την ατμόσφαιρα με οξυγόνο.

Τα δεδομένα αυτά ήρθαν στο φως κατά τη διάρκεια της επιστημονικής έρευνας που πραγματοποιήθηκε το καλοκαίρι του 2014, από την ομάδα του εργαστηρίου Θαλάσσιας Γεωλογίας και Φυσικής Ωκεανογραφίας του τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών, στο πλαίσιο του προγράμματος ΚΥΚΛΑΔΕΣ LIFE, του οποίου συντονιστής είναι το WWF Ελλάς. «Στη χώρα μας, παρότι τα λιβάδια Ποσειδωνίας έχουν μελετηθεί σε κάποιο βαθμό, το μεγαλύτερο μέρος τους παραμένει αχαρτογράφητο και η ακριβής έκταση και κατανομή τους παραμένει άγνωστη», σημειώνει ο Καθηγητής Ωκεανογραφίας του Πανεπιστημίου Πατρών και υπεύθυνος της έρευνας, Γιώργος Παπαθεοδώρου και συμπληρώνει: «Σε ό, τι αφορά τις τραγάνες, γνωρίζουμε ότι στο Αιγαίο φιλοξενούνται οι μεγαλύτεροι σχηματισμοί στη Μεσόγειο, αλλά ένα πολύ μικρό τους τμήμα έχει χαρτογραφηθεί».

 Ειδικότερα, χαρτογραφήθηκε μια περιοχή συνολικού εμβαδού 57,3 τετρ. χιλιομέτρων, αναδεικνύοντας τη θαλάσσια «Natura 2000» περιοχή της Γυάρου ως την καλύτερα χαρτογραφημένη θαλάσσια «Natura 2000» στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, οι θαλάσσιοι οικότοποι του νησιού παρουσιάζουν έντονη ποικιλομορφία και μεγάλη οικολογική αξία, αφού πάνω από 24 τετρ. χιλιομέτρων, καλύπτονται από λιβάδια Ποσειδωνίας και πυκνούς κοραλλιογενείς σχηματισμούς. «Ένας από τους σκοπούς του ΚΥΚΛΑΔΕΣ LIFE είναι η προστασία των θαλάσσιων αυτών οικοτόπων», σημειώνει ο συντονιστής του προγράμματος Δρ. Σπύρος Κοτομάτας. «Η έρευνα αυτή, αποτελεί μέρος μιας σειράς προπαρασκευαστικών μελετών που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο του προγράμματος, προκειμένου να έχουμε επιστημονικά στοιχεία για το φυσικό περιβάλλον της Γυάρου.

 Έτσι, θα μπορέσουμε μαζί με τους εμπλεκόμενους φορείς να σχεδιάσουμε και να προτείνουμε από κοινού τα κατάλληλα διαχειριστικά μέτρα για την προστασία τους». To πρόγραμμα υλοποιείται από το WWF Ελλάς μαζί με το Υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου, την Αναπτυξιακή Εταιρία Κυκλάδων,το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, τη ΜΟm/Εταιρία για τη Μελέτη και Προστασία της Μεσογειακής Φώκιας και το ιταλικό ινστιτούτο Tethys. Για περισσότερα: www.cycladeslife.gr Πηγή : 

Διαβάστε Περισσότερα

Δύο χρόνια χωρίς τηλέφωνο η Νότια Σέριφος

Οι Βουλευτές Κυκλάδων Νικόλαος Μανιός, Αντώνιος Συρίγος και Νικόλαος Συρμαλένιος καταθέτουν αναφορά την επιστολή πέντε κατοίκων της Σερίφου σχετικά με την αποκατάσταση τηλεφωνικών συνδέσεων του ΟΤΕ στη Σέριφο.

Η επιστολή αναφέρει σχετικά ότι: «Τον Ιούλιο του 2013 εκδηλώθηκε πυρκαγιά στο Νότιο μέρος της Σερίφου με συνέπεια να καταστραφεί μεγάλο μέρος του νησιού. Μεταξύ άλλων καταστράφηκε και το τηλεφωνικό δίκτυο του ΟΤΕ και αρχίζει από τότε μια απίστευτη ταλαιπωρία των κατοίκων σαν συνέπεια της αδιαφορίας και του εμπαιγμού από τις υπηρεσίες του ΟΤΕ….»

 Επισυνάπτεται η επιστολή Παρακαλούμε για την απάντηση και τις ενέργειές σας, καθώς και για την άμεση σχετική ενημέρωσή μας.
Οι καταθέτοντες Βουλευτές
Νικόλαος Συρμαλένιος Α
ντώνιος Συρίγος
 Νικόλαος Μανιός

Πηγή : 

Διαβάστε Περισσότερα

Οι άγγελοι δεν τραγουδάνε μπλουζ

Ετούτος ο χειμώνας της δυσαρέσκειας αρνείται πεισματικά να τελειώσει. Η μανία της ελπίδας που ήταν να “ρθει έχει δώσει τη θέση της στη βουβή απογοήτευση, στην καλή παλιομοδίτικη θλίψη, στην αίσθηση ανημπόριας και στην υφέρπουσα οργή.

Μην γενικεύουμε, υπάρχουν πάντα κι οι αισιόδοξοι, οι πιστοί κι αμετακίνητοι. Ο ήλιος της αριστεράς πάντα λάμπει στο Κουτί της Πανδώρας -μετά την 26η Φλεβάρη.

Αλλά όσοι δεν έχουν πληρώσει τον ΕΝΦΙΑ (που πριν δυο μήνες ήταν αντισυνταγματικό χαράτσι και τώρα έγινε πατριωτικό καθήκον) κάθονται και κοιτούν την παρέλαση υπό βροχή -τρώγοντας σπόρια.

~~{}~~

Και συνεχίζουμε. Όχι να ελπίζουμε, όχι να γαβγίζουμε, αλλά να χτίζουμε.

Αυτό μας κρατάει όρθιους: Ότι κάποια στιγμή μες στη μέρα ή μπορεί την νύχτα -πιο πολύ ταιριάζει στη νύχτα- θα κάτσουμε να σκαρώσουμε μια πρόταση, να παίξουμε μουσική, να ζωγραφίσουμε.

~~{}~~

Είχα έναν φίλο που κουβαλούσε στις δυνατές του πλάτες μια ψυχοφάγα μανιοκατάθλιψη.

«Δεν μπορείς να καταλάβεις πώς είναι», μου “χε πει ένα βράδυ στη Νέα Σμύρνη.

Έβρεχε και τότε, σαν να μας κατουρούσαν όλοι οι άγγελοι.

(Μας μισούν οι άγγελοι, δεν το ξέρατε; Μας μισούν γιατί είμαστε φτιαγμένοι από σάρκα και τολμάμε να κοιτάμε τον θεό μες στα μάτια. Εκείνοι είναι πάντα υποτακτικοί. Ο μόνος που τόλμησε να σκεφτεί κάτι άλλο, να αντιδράσει, εκείνος που τον λένε Εωσφόρο ή Προμηθέα, εκδιώχτηκε.)

Είχαμε κλειστεί στο σπίτι του και πίναμε, τρώγαμε, βλέπαμε τον «Νεκρό» του Τζιμ Τζάρμους -με την ηλεκτρική κιθάρα του Νηλ Γιάνγκ, συζητούσαμε, κοιτούσαμε τη θλίψη στα μάτια του άλλου.

«Όταν πέφτεις», μου έλεγε, «είναι σαν να σου βγαίνει η ψυχή απ” το στόμα. Καμιά σωτηρία.»

~~

Τελικά βρήκε τη σωτηρία του στην τέχνη. Μη φανταστείτε ότι θεραπεύτηκε ή ότι έγινε διάσημος και πήγε να ζήσει στα βόρεια προάστια ή στο Μανχάταν.

Συνεχίζει να υποφέρει, μόνος κι εξαιρετικός, αλαζονικά θνητός, ένας γίγαντας απ” τους παλιούς καιρούς, κάπως σαν τον Κατσίμπαλη, πληθωρικός κι εκρηκτικός, αργοκίνητος πια, γκριζομάλλης.

Κάθε φορά που ολοκληρώνει ένα έργο χαίρεται που είναι εκείνος. Γιατί κανείς άλλος δεν θα μπορούσε να φτιάξει κάτι παρόμοιο.

~~{}~~

«Είμαι ο πιο μεγάλος ποιητής στο Λος Άντζελες», λέει ο Χένρι Τσινάνσκι κι ανοίγει τη δέκατη μπύρα.

«Αρχίδια, μωρό μου», του λέει η Μαρτζ. «Λαντζέρης είσαι.»

«Γι” αυτό είμαι ο μεγαλύτερος ποιητής της Αμερικής, μωρό μου. Γιατί ζω μέσα στο βούρκο.»

~~{}~~

Έλεγε ο γερο-Χέμινγουεϊ ότι τα σημεία όπου έχουμε σπάσει είναι τα πιο δυνατά.

Αν είσαι άγγελος, φτιαγμένος από φως και θεία χάρη, ποτέ δεν θα μπορέσεις να τραγουδήσεις τα μπλουζ.

Η δημιουργία, η ποίηση, είναι το αντίδοτο στον πόνο, στη μοναξιά και στον θάνατο.

~~{}~~

Πριν πολλά χρόνια, όταν ακόμα υπήρχαν οι κασέτες, όταν νόμιζα ότι είμαι αθάνατος, όταν πληρώναμε με δραχμές τις μπύρες μας,  μια φίλη μου ΄δωσε ν” ακούσω τις «δύο κορυφαίες τραγουδίστριες της τζαζ».

Στην πρώτη πλευρά είχε την Ella Fitzgerald. Υπέροχη φωνή, αμέτρητη έκταση, μπορούσε να τραγουδήσει τα πάντα. Διασκέδασα.

Γύρισα πλευρά και πάτησα το κουμπί του μαγνητόφωνου (για τους νεότερους, αυτό ήταν κάτι σαν cd-player, αλλά χωρίς λέιζερ). Έπαιξαν τα πνευστά, το πιάνο και τα κρουστά ένα μέτρο. Μετά ακούστηκε. Η ΦΩΝΗ!

Ανατρίχιασα ολόκληρος. Ήταν σαν να βρισκόμουν στα τείχη της Τροίας και να τραγουδούσε κάποια απ” τις Τρωάδες, που είχε χάσει τον άντρα της και το παιδί της.

Δεν καταλάβαινα όλους τους στίχους, αλλά δεν είχε καμιά σημασία. Ποιος καταλαβαίνει τι τραγουδάει η Κάλλας;

Η φωνή, σ” όλο το τραγούδι, έπαιζε στην πεντατονική με ακρίβεια υπολογιστή, αλλά κάποιες στιγμές έφευγε απ” την κλίμακα, χωρίς να ακούγεται φάλτσο. Δεν είχε μεγάλη έκταση, αλλά δεν ήταν η τεχνική της που μ” έκανε ν” ανατριχιάσω.

Ήταν κάτι πιο βαθύ, η φωνή δεν έβγαινε απ” τα πνευμόνια και το λαρύγγι, έβγαινε μέσα απ” τη ζωή την ίδια. Δεν άκουγες, ένιωθες. Ταξίδευες.

Ήμουν μόνος τότε, μέσα σ” ένα άδειο δωμάτιο, κι ένιωσα λες και υπήρχε μια γυναίκα ερωτευμένη δίπλα μου.

«Someday he’ll come along, The man I love»

~~{}~~

Η Ελεονώρα Φάγκαν γεννήθηκε γυναίκα, μαύρη και φτωχή. Ο πατέρας της δεν την αναγνώρισε κι οι παππούδες της έδιωξαν την εγκυμονούσα απ” το σπίτι. Μεγάλωσαν στους δρόμους. Έντεκα χρονών πήγε για τελευταία φορά στο σχολείο.

Στην ίδια ηλικία κάποιος γείτονας προσπάθησε να τη βιάσει. Η Ελεονώρα αντιστάθηκε. Απέφυγε τον βιασμό, αλλά την έκλεισαν προσωρινά σ” ένα ορφανοτροφείο, για να την προφυλάξουν. Ένα χρόνο μετά βγήκε και ξεκίνησε να δουλεύει σ” ένα μπουρδέλο, σαν καμάκι για πελάτες.

Εκεί, θυμάται η Μπίλι Χόλιντεϊ στην αυτοβιογραφία της, άκουσε για πρώτη φορά την τζαζ του Λούις Άμστρονγκ.

~~

Δεκατεσσάρων χρονών εγκαταστάθηκε με τη μητέρα της στο Χάρλεμ. Έγινε πόρνη, μαζί με τη μητέρα της, για 5$ ανά πελάτη. Κι έκαναν ένα χρόνο στη φυλακή, για πορνεία.

Όταν βγήκε, η Ελεονώρα ξεκίνησε να τραγουδάει στα μαγαζιά του Χάρλεμ.

Την άκουσε ο Μπένυ Γκούντμαν κι έμεινε άφωνος. Στα 17 έκανε την πρώτη ηχογράφηση. Ο παραγωγός παραδέχτηκε ότι ο τρόπος που τραγουδούσε η «Μπίλι» άλλαξε την αντίληψη που είχε για τη μουσική. Καμία γυναίκα δεν είχε ξανατραγουδήσει έτσι.

Ήταν 18 χρονών όταν ηχογράφησε το «What a little moonlight can do».

Από εκείνη τη στιγμή οι συνθέτες και οι παραγωγοί την άφηναν να αυτοσχεδιάζει σε κάθε τραγούδι.

Έτσι χτίστηκε ο θρύλος της Lady Day, της πρώτης μαύρης που τραγούδησε με λευκή ορχήστρα, σε λευκούς θεατές, της γυναίκας που τραγούδησε το Summertime του Γκέρσουιν, της γυναίκας που καθόρισε την τζαζ και την μπλουζ με τη φωνή της.

Της γυναίκας που πέθανε στα 44, άπορη και καταραμένη, μπλεγμένη στα ναρκωτικά και στο αλκοόλ.

~~{}~~

Συνεχίζει να βρέχει. Η άνοιξη αναβάλλεται μέχρι νεωτέρας. Το ίδιο κι η ελπίδα.

Ο ήλιος θα βγει πάλι, δεν μπορεί να κάνει αλλιώς, είναι κι αυτός υποχρεωμένος να τηρεί το πρόγραμμα.

Η αριστερή κυβέρνηση τηρεί το πρόγραμμα, οι στρατιώτες παρελαύνουν σύμφωνα με το πρόγραμμα, οι δάσκαλοι συνεχίζουν να διδάσκουν -όπως λέει το πρόγραμμα πάντα.

Είμαστε μες στον βούρκο κι ούτε τ” αστέρια δεν μπορούμε να δούμε πια, με τόσα μερόνυχτα βροχής.

Δεν πειράζει, θα χτίσουμε τα δικά μας.

Γι” αυτό μας κατουράνε οι άγγελοι. Μας ζηλεύουν. Που είμαστε φτιαγμένοι από χώμα κι ονειρευόμαστε αστέρια.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Η φωτογραφία είναι της Eve Arnold

Πηγή : http://sanejoker.info

Διαβάστε Περισσότερα

Το Εγκώμιο της Βαρεμάρας

«I’m bored, I’m the chairman of the bored» – Iggy Pop

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Λέγεται ότι περίπου το 10% των ανθρώπων υποφέρει από κατάθλιψη στη διάρκεια της ζωής του. Όμως πόσους ανθρώπους ξέρετε ή μπορείτε να φανταστείτε που να μην είπαν, ούτε μια φορά: «Βαριέμαι».

Σίγουρα το 100% του πληθυσμού θα νιώσει κάποια στιγμή της ζωής του βαρεμάρα.

Όμως δεν πρέπει να μιλάμε για βαρεμάρα, αλλά για βαρεμάρες, γιατί η ίδια η έννοια περιλαμβάνει μια πολλαπλότητα διαθέσεων και αισθημάτων.

Τι είναι η βαρεμάρα; Ένας απλοϊκός ορισμός: «Η βαρεμάρα εμφανίζεται όταν δεν μπορούμε να κάνουμε αυτό που θέλουμε να κάνουμε ή όταν πρέπει να κάνουμε κάτι που δεν θέλουμε να κάνουμε».

Όμως η ύψιστη μορφή βαρεμάρας είναι όταν δεν έχουμε την παραμικρή ιδέα για το τι θέλουμε να κάνουμε και -κυρίως- όταν δεν θέλουμε να κάνουμε τίποτα, όταν αισθανόμαστε/πιστεύουμε ότι τίποτα δεν έχει σημασία να το κάνεις.

~~{}~~

Η βαρεμάρα δεν είναι γοητευτική όπως η μελαγχολία, που μπορεί να συνδεθεί με την ευαισθησία, τη σοφία, ακόμα και την ομορφιά.

Ένα μελαγχολικό άτομο μπορεί να φαίνεται γοητευτικό. Ένα βαριεστημένο όχι.

~~{}~~

Για τον Κίρκεργκορ η βαρεμάρα ήταν η γενεσιουργός αιτία του κόσμου, σαν να λέμε: Στην αρχή ήταν η βαρεμάρα.

«Οι θεοί βαριόνταν και γι” αυτό έφτιαξαν τα ανθρώπινα όντα. Ο Αδάμ βαριόταν να “ναι μόνος και γι” αυτό δημιουργήθηκε η Εύα. Από τότε η βαρεμάρα αυξάνεται τόσο όσο αυξάνει κι ο πληθυσμός.»

~~

Η βαρεμάρα ίσως να είναι η αιτία πολλών πραγμάτων.

«Τα πάντα ξεκινούν απ” τη βαρεμάρα», γράφει ο Ντοστογιέφκσι.

«Και τι δεν επινόησαν οι άνθρωποι επειδή βαριόνταν! Διαβάζουν από βαρεμάρα, παίζουν από βαρεμάρα και τελικά πεθαίνουν από βαρεμάρα», γράφει ο Μπίχνερ σε κάποια νουβέλα του.

Κι ο Μπέρτραντ Ράσελ:

«Η βαρεμάρα, ως παράγοντας της ανθρώπινης συμπεριφοράς έχει λάβει πολύ μικρότερη προσοχή απ” ό,τι της αξίζει. Έχει υπάρξει, πιστεύω, μια από τις μεγαλύτερες κινητήριες δυνάμεις καθ” όλη την ιστορική εποχή και σήμερα αυτό ισχύει περισσότερο από ποτέ.»

Γιατί σήμερα ισχύει περισσότερο από ποτέ;

~~{}~~

Η βαρεμάρα υπήρχε απ” την αρχή του κόσμου (ίσως και πιο πριν όπως γράφει ο Κίρκεγκορ), όμως δεν εμφανίζεται σε μείζονα βαθμό πριν την ρομαντική εποχή.

Πριν τον Ρομαντισμό ήταν ένα περιθωριακό φαινόμενο, άξιο μόνο για τους μοναχούς και τους ευγενείς.

Ο χωρικός του Μεσαίωνα πάσχιζε μονάχα να επιβιώσει από λιμούς και λοιμούς. Ήξερε ότι αυτή ήταν η μοίρα του.

Με την έλευση του Ρομαντισμού η βαρεμάρα εκδημοκρατίζεται.

Αυτό αποδεικνύεται και λεξιλογικά.

Η λέξη boredom εμφανίζεται στα αγγλικά μόλις το 1760. Η γερμανική λέξη langeweill δύο δεκαετίες νωρίτερα. Οι Δανοί ήταν πιο γρήγοροι (ίσως βαριόνταν περισσότερο, άλλωστε ο Κίρκεγκορ, ο θεωρητικός της βαρεμάρας ήταν Δανός). Η λέξη kedsomhed καταγράφεται για πρώτη φορά στα χειρόγραφα λεξικά του Ματίας Μοζ (1647 – 1719).

~~{}~~

Στα ελληνικά υπήρχαν απ” τα αρχαία χρόνια η πλήξη, η ανία και η ακηδία. Η τελευταία ήταν ηθική αρρώστια, θανάσιμη, για τους μοναχούς, που αισθάνονταν βαρεμάρα για τα θρησκευτικά τους καθήκοντα και τον Θεό.

Η γαλλική λέξη ennui και η ιταλική noia, συνδέονται πιθανότατα με την ανία.

Στα αγγλικά υπάρχει και το spleen.

(Οι λέξεις ennui και spleen φέρνουν αβίαστα στο μυαλό τον Μποντλέρ και τον Πόε, που βαριούνταν θανάσιμα. Αυτοί ίσως κάνουν παρέα με τον δικό μας ποιητή της βαρεμάρας, τον Καρυωτάκη, σε μια απόλυτα βαρετή Κόλαση, που θα επιλέχτηκε ως τιμωρία.)

Δεν γνωρίζω πότε ξεκίνησε να χρησιμοποιείται οι λέξεις βαρεμάρα και βαριέμαι, όμως πλέον είναι απ” τις πιο αγαπητές λέξεις των Ελλήνων.

~~{}~~

Η βαρεμάρα εκδημοκρατίστηκε με τον Ρομαντισμό γιατί τότε ο άνθρωπος, ο κάθε άνθρωπος, άρχισε να βλέπει τον εαυτό του ως κάτι ιδιαίτερο και να προσβλέπει στην ΑΥΤΟΠΡΑΓΜΑΤΩΣΗ.

Ο Ρομαντικός κι ακόμα περισσότερο ο Νεωτερικός Άνθρωπος, θέλει πάντα να ζήσει κάτι περισσότερο, κάτι παραπάνω, και κυρίως χρειάζεται ένα νόημα για να ζει, δεν του αρκεί να επιβιώνει.

Το νόημα έχει σχέση με τον τρόπο που καταλαβαίνουμε τη ζωή συνολικά.

Αν, για παράδειγμα, είσαι ένθερμος χριστιανός, τότε το νόημα είναι η ζωή εν θεώ. Αν είσαι αναρχικός τότε είναι η αναρχία (ρε κουφάλες). Κι αν είσαι συγγραφέας είναι η συγγραφή.

~~

Τα ανθρώπινα όντα είναι εθισμένα στην ύπαρξη νοήματος. Και στη σύγχρονη εποχή, ο Νεωτερικός Άνθρωπος, βρίσκεται συχνά χωρίς να έχει κάποιο νόημα.

Η έλλειψη νοήματος είναι βαρετή. Και η βαρεμάρα μπορεί να περιγραφεί σαν ένα ακυρωμένο νόημα: Ο Θεός πέθανε, ο Μάρξ πέθανε, κι εγώ τώρα τελευταία δεν αισθάνομαι πολύ καλά.

Η κενότητα χρόνου στη βαρεμάρα δεν είναι μια κενότητα δράσης, πληροφορίας, αφού πάντα υπάρχει κάτι να κάνουμε ή ν” ακούσουμε/δούμε/διαβάσουμε.  Είναι κενότητα νοήματος.

Όπως γράφει ο Πεσσόα στο Βιβλίο της Ανησυχίας: «Η πλήξη δεν είναι η αρρώστια τού να βαριέσαι γιατί δεν έχεις τίποτα να κάνεις, αλλά η πιο σοβαρή αρρώστια τού να νιώθεις ότι δεν υπάρχει τίποτα που ν” αξίζει τον κόπο.»

~~{}~~

Αν η βαρεμάρα είναι η απουσία νοήματος, τότε η παγκόσμια βαρεμάρα διαρκώς αυξάνεται, επειδή έχει εξαφανιστεί το συνολικό νόημα.

Οι άνθρωποι φαίνεται ότι δεν μπορούν πλέον ν” αντέξουν τον εαυτό τους, τον άδειο χρόνο, τη μοναξιά, τη βαρεμάρα.

Ο πιο υπερδραστήριος από μας είναι ακριβώς εκείνος που είναι πιο ευαίσθητος στη βαρεμάρα, ουσιαστικά εκείνος που δεν αντέχει ούτε λεπτό με τον εαυτό του, χωρίς παρέα, χωρίς τηλεόραση, χωρίς δουλειά, χωρίς «κάτι-να-κάνω».

Φοβού τους πολυάσχολους.

~~

Η βαρεμάρα δεν συνδέεται με τις πραγματικές ανάγκες, οι οποίες θα μπορούσαν να ικανοποιηθούν πολύ εύκολα, αλλά με την επιθυμία για «αισθητηριακά ερεθίσματα», τα οποία αναπληρώνουν την έλλειψη νοήματος.

Όμως κάθε ερέθισμα ενέχει την ανοχή σε αυτό (όπως συμβαίνει με κάθε εθιστική ουσία).

Η ίδια δόση ερεθίσματος δεν σου είναι αρκετή μετά από λίγο. Χρειάζεσαι κάτι παραπάνω για να μην βαριέσαι. Έτσι καταλήγεις να σκαρφαλώνεις στο Έβερεστ, ενώ οι αυτόχθονες Θιβετιανοί αναρωτιούνται για ποιο λόγο ριψοκινδυνεύεις τη ζωή σου.

~~

Αν δεν επιζητάς το περισσότερο, τότε θα ζητήσεις το καινούριο (όπως λέει το κλισέ «ν” αλλάξεις παραστάσεις»).

Όμως κι αυτή η διαρκής αναζήτηση του καινούριου καταντάει βαρετή τελικά, αφού όπως γράφει και το Βιβλίο της Βαρεμάρας, ο Εκκλησιαστής: «Ουδέν καινόν υπό τον ήλιον». Ή, ο Ρασούλης: «Όλα τριγύρω αλλάζουνε κι όλα τα ίδια μένουν».

~~

Οι γέροι και οι μεσήλικες βολεύονται πιο εύκολα με την ασφάλεια της ρουτίνας, βολεύονται στη βαρεμάρα. Όμως δεν είναι το ίδιο με τους νέους.

Ο νέος πρέπει να κάνει κάτι ενδιαφέρον. Προσοχή! Όχι σημαντικό. Αρκεί να είναι ενδιαφέρον, αρκεί να είναι μια ενδιαφέρουσα πληροφορία.

Ο καταιγισμός πληροφοριών στο διαδίκτυο εξυπηρετεί ακριβώς αυτή τη λειτουργία: Φαίνεται να σκοτώνει τη βαρεμάρα.

Όμως στην πραγματικότητα την αυξάνει, αφού μετά το πέρας της παρακολούθησης άσκοπων πληροφοριών, τίποτα δεν σου μένει, και -κυρίως- δεν έχεις πλησιάσει/δημιουργήσει κάποιο νόημα.

Γιατί η πληροφορία δεν έχει νόημα.

~~{}~~

Από τη στιγμή που γεννιέται ο Νεωτερικός Άνθρωπος (κυρίως ο δυτικός, που έχει λύσει τα βασικά προβλήματα επιβίωσης), κατακλύζεται από ερεθίσματα, για να μη βαριέται.

Τα μωρά πρέπει πριν ακόμα καταφέρουν να εστιάσουν το βλέμμα τους να περικυκλωθούν από παιχνίδια.

Τα παιδιά δεν μένουν στιγμή μόνα τους, χωρίς κάτι να κάνουν, γιατί τα πολλά ερεθίσματα θα τα κάνουν πιο έξυπνα, πιο κοινωνικά, πιο ικανά.

Κι όμως, η βαρεμάρα είναι εξόχως δημιουργική και τα παιδιά θα πρέπει να μεγαλώνουν με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορούν, να αντέχουν να βαριούνται.

«Αυτός που οχυρώνεται εντελώς απέναντι στη βαρεμάρα, οχυρώνεται επίσης απέναντι στον εαυτό του», γράφει ο Νίτσε.

Η βαρεμάρα τροφοδοτεί τον στοχασμό και τον αναστοχασμό, αφού όποιος βαριέται συνήθως αναρωτιέται και γιατί του συμβαίνει, οπότε εξελίσσεται.

Χωρίς την ικανότητα ν” αντέξει κανείς έναν συγκεκριμένο βαθμό βαρεμάρας θα ζήσει μια δυστυχισμένη ζωή, αφού θα πρέπει να βιώνει τη ζωή ως μια συνεχή φυγή απ” τη βαρεμάρα. Ο αυτοσκοπός, το νόημα, θα είναι η αποφυγή της βαρεμάρας.

Υπάρχουν στατιστικά στοιχεία που συνδέουν τη βαρεμάρα με τη χρήση ουσιών, το αλκοόλ, το κάπνισμα, την πολυφαγία, την ερωτική ασυδοσία, τον βανδαλισμό, την επιθετικότητα, την αυτοκτονία, την επικίνδυνη συμπεριφορά.

~~{}~~

Παραδόξως ή όχι, το εγωκεντρικό άτομο που έμαθε να μη βαριέται, είναι πιο μοναχικό από εκείνο που αποδέχεται τη μοναξιά και τη βαρεμάρα, αφού το πρώτο είναι πάντα περικυκλωμένο από καθρέφτες, ενώ ο μοναχικός άνθρωπος μπορεί να έναν χώρο για τους άλλους που να είναι αυθεντικός.

Ακόμα κι αν βαριούνται παρέα.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Διαβάστε το εξαιρετικό (και καθόλου βαρετό) βιβλίο του Lars Svendsen: «Η φιλοσοφία της Βαρεμάρας», εκδόσεις Σαββάλας, μτφ Παναγιώτης Καλαμαράς.

Πηγή : http://sanejoker.info/

Διαβάστε Περισσότερα

: Μόνο ένας Θεός θα μας σώσει!

Θεόδωρος Ζιάκας

Κλασικό στην πολιτική μυθολογία των λαών είναι το θέμα με το τέρας, που ρημάζει τον τόπο και αναζητείται ο ήρωας που θα «καμακώσει το θεριό» και θα πάρει ως έπαθλο τον θρόνο της εξουσίας. Για να μην παραμυθιαζόμαστε όμως με τον ήρωα-εξουσιαστή, ο αντίστοιχος ελληνικός μύθος μας πληροφορεί, ότι ο τερατοκτόνος ήρωας θα γίνει κι αυτός, τελικά, σαν το ανθρωποβόρο φίδι που σκότωσε. - Ακόμα κι αν υπήρξε τόσο καλός κυβερνήτης που οι θεοί τον πάντρεψαν με την Αρμονία![1]

Ήγουν, «Νέε, θυμήσου: δε γίνεσαι δούλος όταν σε υποτάσσει μόνον αυτός που έχει την εξουσία – αλλά κι εκείνος που την πολεμάει».[2]

Επρόκειτο για την αποκάλυψη -στην αυγή του ελληνικού πολιτισμού- της φαυλοκυκλικής φύσης του πολιτικού πεδίου. Ο ελληνικός πολιτισμός ήταν, ως γνωστόν, ο πρώτος που αγωνίστηκε σθεναρά να σπάσει τον φαύλο κύκλο της Πολιτικής και να πετύχει το «μη άρχεσθαι υπό μηδενός»[3].

Ι

Στο μυθικό μοτίβο της τερατοκτονίας κινήθηκε και ο νεωτερικός πολιτισμός. Μόνο που εδώ ο μύθος προσέλαβε την απατηλή μορφή «επιστημονικού επαναστατικού προγράμματος». Το τέρας προσωποποιημένο στον Αστό ήταν ο Καπιταλισμός. Ενώ ο ήρωας που θα σκότωνε το τέρας και θα απελευθέρωνε «μια για πάντα» την κοινωνία, ήταν η Αριστερά.

Το σκηνικό στήθηκε στα μέσα του 19^ου αιώνα και η εκτύλιξη του δράματος κράτησε ως το τελευταίο τέταρτο του 20^ου. Άρχισε με την πρώτη μεγάλη κρίση της «παγκοσμιοποίησης» του νεωτερικού πολιτισμικού παραδείγματος (υπό βρετανική εθνική ηγεμονία). Αποκορύφωμα της «κρίσης» ήταν οι στιγμές όπου ο Πόλεμος και η Επανάσταση θα συγχωνεύτηκαν σε μια ενιαία καταιγιστική διαδικασία: Α’ και Β’ παγκόσμιος πόλεμος – Ρωσική και Κινεζική επανάσταση. Και όπου φάνηκε, για κάποιον καιρό, σα να κατανικήθηκε το τέρας. Στη Ρωσία αρχικά, στην Κίνα μετά και σε άλλες περιπτώσεις με τελευταία την Κούβα.

Κάτι όμως «δεν πήγαινε καλά». Ήδη από τη δεκαετία του 1930, άρχισαν να πληθαίνουν οι ανησυχητικές διαδόσεις ότι, πίσω από το «παραπέτασμα», ο σοβιετικός ήρωας είχε μεταμορφωθεί σε τέρας. Το ίδιο θα επαναληφθεί και με τους Κινέζους, παρά την πρόθεσή τους να «ξεπεράσουν τη σοβιετική εμπειρία από τα αριστερά». Βέβαια οι όπισθεν του «παραπετάσματος» το «ήξεραν από καιρό», όπως θα πουν μετά. Οι εντεύθεν απλώς το διαισθάνονταν, βλέποντας τον δικό τους «ήρωα» να βγάζει φολίδες, πριν αρχίσει καλά-καλά να ζυγώνει στο άντρο του αστικού θηρίου. Δεν ήθελαν όμως να το σκέπτονται!

Τελικά, η μυθικώς μοιραία μετάλλαξη, διεθνής τώρα και χωρίς καμιά εξαίρεση, ολοκληρώθηκε με την αναφανδόν προσχώρηση στο καπιταλιστικό σύστημα. Άρα, για ποιά Αριστερά μπορεί κανείς να μιλά σήμερα και εναντίον τίνος;

Πριν απαντήσουμε, ας δούμε λίγο βαθύτερα το φαινόμενο, συγκρίνοντας το νεωτερικό με το ελληνικό πολιτισμικό παράδειγμα.

Στο ελληνικό παράδειγμα, όπως άλλωστε και στο νεωτερικό, η κοινωνία αυτοθεσμίζεται στη βάση της ατομικής ελευθερίας. Με ρητή προϋπόθεση, για την ύπαρξη ατομικής ελευθερίας, την ελευθερία της πατρίδας – της πολεοκρατικής εκεί της εθνοκρατικής εδώ. Σε αντίθεση όμως με το νεωτερικό παράδειγμα, στην ελληνική περίπτωση η ατομική ελευθερία μετεξελίχθηκε από ιδιωτική σε κοινωνική και πολιτική, μέσω της περιέλευσης αρχικά του πολιτικού συστήματος και αργότερα του οικονομικού συστήματος, στην εταιρική συνιδιοκτησία και συνδιαχείριση του «Κοινού». Η κοινωνία των κρατοκεντρικών «Κοινών» ευτύχησε, μάλιστα, να ολοκληρωθεί σε οικουμένη-κράτος. (Πράγμα που άρχισε την ελληνιστική εποχή, συνεχίστηκε με τη ρωμαϊκή ηγεμονία, για να μακροημερεύσει επί χίλια έτη με τη μεσολάβηση μιας οικουμενικής θρησκείας: του Χριστιανισμού.) 

Τι συμβαίνει αντίστοιχα με το νεωτερικό παράδειγμα;

Στην αρχή οι δύο αντίπαλοι, ο αστός και ο μετέπειτα αριστερός, ήταν «ένα». Συναποτελούσαν τον «ήρωα» του πολιτικού κύκλου του προηγούμενου πολιτισμού της Εσπερίας, όπου το «τέρας» ήταν ο φεουδαρχικός χριστιανικός δεσποτισμός. «Ελευθερία, Ισότης, Αδελφότης», έγραφαν στο κοινό πολεμικό τους λάβαρο. Τότε, λοιπόν, ο Αστός ήταν «προοδευτικός». Από τη στιγμή όμως, που παίρνοντας την εξουσία, καθήλωσε την κοινωνία στην ιδιωτική και μόνο ελευθερία, «αρνούμενος Ισότητα και Αδελφότητα», μεταμορφώθηκε σε «αντιδραστικό». Έγινε το «νέο τέρας», που δεν αφήνει το λαό να πιεί νερό απ’ τη ζωογόνο πηγή της κοινωνικής και πολιτικής ελευθερίας (: «κατάργηση της μισθωτής δουλείας» και «μαρασμός του κράτους»). Επιπλέον, το αποφώλιον τούτο νέο τέρας, επικαλείται τη δήθεν κοινή εθνική ταυτότητα, μεταξύ αυτού και των χτεσινών δουλοπαροίκων, προκειμένου να μπλοκάρει τον αναγκαίο εναντίον του τώρα ξεσηκωμό τους (: «οι εργάτες δεν έχουν πατρίδα»!).[4]

Η καθήλωση του αστού στην ιδιωτική ελευθερία είχε, ωστόσο, αξιοσημείωτα επιχειρήματα, που αιδημόνως τα παρέκαμπτε η Αριστερά, καθώς κατά βάθος τα συμμεριζόταν. Δύνανται να συνοψιστούν στα εξής τρία:

(α) Η κοινωνική και η πολιτική ελευθερία δεν συμβιβάζονται με την ιδιωτική ελευθερία (: την «ελευθερία της ιδιωτικής απόλαυσης»!) που είναι και η «σπουδαιότερη» (: «ανώτερη» από την «ελευθερία των αρχαίων»!).[5] (Παρατήρηση: αν για το νεωτερικό Άτομο το νόημα της ελευθερίας έγκειται όντως στην «ιδιωτική απόλαυση», πώς να μην έρχεται σε αντίθεση με την κοινωνικο-πολιτική ελευθερία, που είναι άθλημα και απαιτεί αρετή και τόλμη;)

(β) Η κοινωνική και η πολιτική ελευθερία δεν συμβιβάζονται με την «ελευθερία έναντι της φύσης». Διότι, εφόσον θέλουμε «να κυριαρχήσουμε πάνω στη φύση», πρέπει να μεταποιήσουμε τον δημόσιο χώρο σε Σύστημα, αποπροσωποποιώντας και εκτεχνικεύοντας τις κοινωνικές σχέσεις. Πράγμα που προϋποθέτει την καθήλωση της ατομικής ελευθερίας στον ιδιωτικό χώρο. Το πολύ-πολύ να την «προστατεύσουμε» εκεί περιτειχίζοντάς τη με διάφορα «δικαιώματα». (Ερώτημα: δεν αντιλαμβανόταν η Αριστερά και δεν την ενοχλούσε, το γεγονός ότι το αντίτιμο της «κυριαρχίας πάνω στη φύση» θα ήταν η υποδούλωση του ανθρώπου στις τεχνοσυστημικές δομές αυτής της «κυριαρχίας»; Χώρια η συνεπαγόμενη καταστροφή της ίδιας της φύσης, αυτό που σήμερα ονομάζουμε «οικολογικό πρόβλημα»;) 

(γ) Η ελληνικού τύπου ελευθερία (που πονηρά τη βάφτισαν «άμεση δημοκρατία») είναι εφικτή «μόνο σε ολιγάνθρωπες κοινωνίες». Είναι «ανέφικτη» για κοινωνίες δεκάδων εκατομμυρίων ανθρώπων! Το επιχείρημα έχει τόσο διαδοθεί που κατάντησε στερεότυπο. (Παρατήρηση: Δεν είναι η «πολυανθρωπία» το πρόβλημα, αλλά όπως έλεγαν οι αρχαίοι, η εμβέλεια της φωνής του ρήτορα, την οποία ενίσχυαν με την τεχνική της κωνόσχημης περί το βήμα εξέδρας. Λοιπόν, μόνο η περιορισμένη εμβέλεια του επικοινωνιακού συστήματος απαιτούσε να είναι ολιγάνθρωπο το δημογραφικό μέγεθος του συλλογικού υποκειμένου της καθολικής ελευθερίας. Σήμερα έχουμε οπτικοακουστικό και ψηφο-συλλεκτικό σύστημα δια-πλανητικής εμβέλειας, οπότε το «επιχείρημα» έχει καταλυθεί. Το πρόβλημα είναι άλλο. Είναι η αναγκαστική -λόγω του ιδιωτικοστραφούς χαρακτήρα της νεωτερικής ελευθερίας- αυτονομία έναντι των ιδιωτών-πολιτών και άρα μη «ουδετερότητα» του παρεμβαλλόμενου επικοινωνιακού τεχνοσυστήματος.)

Δέσμια, λοιπόν, της κοινής με τον αστισμό δίδυμης ανθρωπολογικής - οντολογικής πλατφόρμας (: ιδιωτική ελευθερία + τεχνολογικός μεσσιανισμός), η Αριστερά αφ’ ενός συμμερίστηκε την τύφλωση έναντι του συνεπαγόμενου οικολογικού προβλήματος και αφ’ ετέρου παρέκαμψε το γεγονός ότι το απελευθερωτικό κοινωνικοπολιτικό πρόταγμα ήταν ασύμβατο με τη λατρεία της τεχνοσυστημικής «Προόδου».[6]

ΙΙ

Παραδόξως όμως μια εντελώς νέα κατάσταση θα προκύψει όταν έκλεισε ο φαύλος κύκλος της νεωτερικής Πολιτικής με την απορρόφηση της επαναστατικής Αριστεράς. Κατάσταση που καθόλου δεν μοιάζει με «νίκη του καπιταλισμού».

Τώρα είναι δύο τα «τέρατα». Το ένα τέρας είναι η μεταμοντέρνα τοκογλυφική πλουτοκρατία, η οποία έχει καθυποτάξει την κλασική αστική τάξη της παραγωγής, του εμπορίου και του πρωτογενούς τομέα και συσσωρεύει τα υπεξαιρεμένα τρισεκατομμύρια σε απροσπέλαστους φορολογικούς παραδείσους. Το άλλο τέρας είναι ο μεταμοντέρνος μηδενισμός, οποίος έχει διαβρώσει καίρια την πληθυσμιακή βάση του νεωτερικού πολιτισμού.

Τα δύο τέρατα έχουν μάλιστα συμπήξει αρραγή συμμαχία τόσο ακαταγώνιστη, που ήδη έχει πυροδοτήσει μια γιγάντια ολιγαρχική-δεσποτική υποστροφή σε διεθνή κλίμακα. Αρχίζοντας από τους αδύνατους κρίκους του Συστήματος, κατακρημνίζονται ραγδαία ή υποθηκεύονται όλα τα ως τώρα κεκτημένα: των κρατών η ανεξαρτησία, των εθνών η ελευθερία και των λαών τα δικαιώματα. Το εθνικό, το κοινωνικό και το οικολογικό ζήτημα, προσλαμβάνουν τώρα κολοσσιαίες διαστάσεις. Κι αυτή ακόμα η ιδιωτική-αστική ελευθερία μεταβάλλεται σε ιστορική ανάμνηση, γιατί αφ’ ης στιγμής το επικοινωνιακό τεχνοσύστημα έχει εισβάλει στον ιδιωτικό χώρο, η ιδιωτική ελευθερία έχασε οριστικά το έδαφος κάτω από τα πόδια της. Η τηλεόραση, για παράδειγμα, έχει μεταφέρει τον τεχνοσυστημικό έλεγχο μέσα στα σπίτια, στο «άδυτο» της ιδιωτικότητας. «Δεν είναι αναγκαίο, λέει ο Jean Baudrillard, να φανταστούμε αυτόν τον έλεγχο σαν το περισκόπιο του καθεστώτος που κατασκοπεύει την ιδιωτική ζωή των πάντων, γιατί η τηλεόραση είναι ήδη καλύτερη απ’ αυτό: εξασφαλίζει πως οι άνθρωποι δεν θα μιλούν πλέον μεταξύ τους, πως θα είναι οριστικά απομονωμένοι μπροστά σε δηλώσεις χωρίς απόκριση.»

Βρισκόμαστε έτσι και πάλι στο «σημείο μηδέν». Και μοιραία το απελευθερωτικό πρόταγμα ξαναγίνεται επίκαιρο. Μόνο που δεν υπάρχει πλέον διαθέσιμος ήρωας να το αναλάβει. Ο νεωτερικός πολιτισμός έχει υποστεί ολική αντιηρωική στείρωση. Η εντός του επανάληψη του μυθικού κύκλου της Πολιτικής, είναι πλέον αδύνατη.

Επειδή η άγνοια των λόγων της απροσδόκητης αυτής κατάστασης μοιραία αναπληρώνεται από διάφορες εκδοχές συνομωσιολογίας, ας τους δούμε δι’ ολίγων.

Από τα τέλη του 19^ου αιώνα, πλάϊ στις δύο εκδοχές ελευθερίας, τη μίνιμουμ δεξιά-αστική και τη μάξιμουμ αριστερή-σοσιαλιστική, κάποιες εκκεντρικές «πρωτοπορίες» -από τον χώρο της Τέχνης- λάνσαραν μια νέα εκδοχή ελευθερίας: την ελευθερία της ιδιωτικής επιθυμίας από κάθε είδους κανονιστικό (: «κομφορμιστικό») θέσφατο. Η «απελευθέρωση των ενστίκτων» ήταν μια καίρια διατύπωσή της. «Καλό είναι ό,τι με ευχαριστεί», ήταν μια άλλη εξ ίσου ευθύβολη διατύπωση. Η γοητεία αυτού του είδους ελευθερίας, ακολουθώντας την «υπόγεια διαδρομή», θα βγει στην επιφάνεια και θα υπερφαλαγγίσει, μετά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο, την όποια γοητεία διατηρούσε ακόμη η φθαρμένη αστική ελευθερία και μαζί της η αμφιλεγόμενη σοσιαλιστική. Με τη μεταμοντέρνα πολιτισμική επανάσταση (Μάης ’68 κλπ.) η νέα αυτή ελευθερία θα αναλάβει τα ηνία του νεωτερικού φαντασιακού και ως το τέλος του αιώνα θα το κυριεύσει εξ ολοκλήρου.[7]

Μιλάμε για το πέρασμα στον μεταμοντέρνο μηδενισμό, όπου ο μηδενισμός του συλλογικού υποκειμένου ολοκληρώνεται με τον μηδενισμό του ατομικού υποκειμένου. Αν ο μοντέρνος μηδενισμός διέλυσε τη συλλογική ταυτότητα, ο μεταμοντέρνος ολοκληρώνει την ανθρωπολογική αποσύνθεση διαλύοντας την ατομική ταυτότητα.

Ο μοντέρνος μηδενισμός αρχίζει με την κατάρρευση της μεταφυσικής (θρησκευτικής) κεφαλής του συλλογικού, συνεχίζεται με την κατάτμηση του συλλογικού σε άσχετα άτομα και ολοκληρώνεται με την ανακατασκευή του συλλογικού στη βάση του τεχνοσυστημικού προτάγματος: της ολοσχερούς συστημικής εκτεχνίκευσης των κοινωνικών σχέσεων. Ομοίως: ο μεταμοντέρνος μηδενισμός αρχίζει με την κατάρρευση της αντίστοιχης εσωτερικής στο Άτομο μεταφυσικής κεφαλής (που οι νεωτερικοί φιλόσοφοι εκθείασαν ως «Λόγο» και ο Φρόϋντ αποδόμησε ως έξωθεν διεμβαλλόμενη «πηγή δυστυχίας»: ως εξουσιαστικό «Υπερεγώ»). Συνεχίζεται δε με την κατάτμηση-διάλυση του «Ατόμου», σε «στοιχειώδη σωματίδια» ή μεμονωμένα «ψυχόρμητα» και «ένστικτα», ο χρόνος των οποίων περιορίζεται μόνο στο εκάστοτε παρόν. Τέλος, η μεταμοντέρνα διεργασία ολοκληρώνεται με την υπαγωγή της προσωπικότητας στη δεσποτεία της οχλοκρατίας των πολλών «εγώ», που διαγκωνίζονται για την άνοδο στο θρόνο του απόντος κοινωνικού-ταυτοποιητικού Εγώ. Για να γίνουν, προφανώς, «χαλίφηδες στη θέση του χαλίφη».

Η αποσύνθεση του νεωτερικού Ατόμου αξιοποιήθηκε πλήρως από τον Τεχνοσυστημικό Λεβιάθαν. Διαβλέποντας ότι μπορεί να πετύχει, αυτό που εις μάτην ονειρεύτηκαν οι από καταβολής κόσμου αρχές και εξουσίες, -να υποκαταστήσει δηλαδή το διαλυμένο ενδο-ατομικό κοινωνικό-ταυτοποιητικό Εγώ και να αναπτύξει μια απ’ ευθείας σχέση με τα «ένστικτα» του ανθρωπολογικού υποζυγίου-, προσαρμόστηκε στην ανθρωπολογική αποσύνθεση, την οργάνωσε και την επιτάχυνε. Διεμβάλλοντας, μέσω του μιντιακού υποσυστήματος, τις ανάγκες του ως μύχιες προσωπικές επιθυμίες των «ατόμων», που μόνο αυτό είναι σε θέση να ικανοποιήσει, πέτυχε την τέλεια ανθρωπολογική χειραγώγηση. «Η κατανάλωση γίνεται αξία και οι αξίες καταναλωτικά αγαθά».[8] -Όλες οι άλλοτε υπερατομικές αξίες, νεωτερικές και προνεωτερικές, θρησκευτικές, καλλιτεχνικές, φιλοσοφικές και επιστημονικές.

Οίκοθεν νοείται ότι η επικράτηση του μεταμοντέρνου μηδενισμού εξαφάνισε μαζί με την αντιαστική Αριστερά και την «συντηρητική» ή «φιλελεύθερη» αστική Δεξιά, αλλά και τον ίδιο τον Αστό ως τύπο ανθρώπου. Ο τρομερός αυτός -«προμηθεϊκός» κατά τους μεν «φαουστικός» κατά τους δε- ασκητής της «αναβεβλημένης απόλαυσης», αφού φόρεσε τη λεοντή του κοσμοϊστορικού Νικητή, κήρυξε  το «τέλος της Ιστορίας» ...«και διαλαθών απεχώρησεν»!

ΙΙΙ

Η οργανική όσμωση μεταξύ Τεχνοσυστήματος και ανθρωπολογικής αποσύνθεσης, διευκολύνθηκε από την τεχνητή παράταση της «κοινωνίας της αφθονίας» με την απεριόριστη πιστωτική επέκταση και διεύρυνση των «ελλειμμάτων». Πράγμα που πληρώθηκε, όπως όλοι ξέρουμε τώρα, με την είσοδο του Συστήματος στην δεύτερη μεγάλη κρίση της «παγκοσμιοποίησης», -της υπό αμερικανική εθνική ηγεσία. Ήδη και με το ξεκίνημα της νέας μεγάλης κρίσης, η χαξλεϊκή «μεταμοντέρνα μαζική δημοκρατία», η υποσχόμενη την πανευφρόσυνη «αυτοκρατορία των αισθήσεων», θα δείξει το αναπάντεχο οργουελικό της πρόσωπο.[9]

Κατά κάποιον νεωτερικώς αδιάγνωστο τραγικό νόμο, η συμμαχία ανάμεσα στα «δύο τέρατα», την τοκογλυφική πλουτοκρατία και την πελατειακή οχλοκρατία, που ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης είδε να «βάφει στο αίμα» την επόμενη μέρα της ελληνικής πολίχνης του ομώνυμου διηγήματος,[10] έχει τώρα αναπτυχθεί σε πλανητική κλίμακα. Και καθώς «οχλοκράτης» είναι, έτσι κι αλλιώς, ο άνθρωπος που άγεται και φέρεται από τον «όχλο των παθών» του, ο μεταμοντέρνος μηδενισμός δεν είναι παρά η ειδική μορφή «οχλοκρατίας», η οποία αντιστοιχεί ακριβώς στην κατάρρευση του Ατόμου της ιδιωτικής-αστικής ελευθερίας, εντός του κλωβού «εικονικής πραγματικότητας» που η ίδια συν τω χρόνω έχει διαμορφώσει. Χάρη στην καθήλωση του μεταμοντέρνου οχλοκράτη στο πελατειακό «παρόν» των εκάστοτε επιθυμητικών «σωματιδίων» του, μπορεί άνετα ο διεθνής και τεχνοσυστημικός πλέον, «σεβάσμιος τοκογλύφος», ο «νεκρόσιτος» και «ερεβομανής», κατά τον Ποιητή, να «κοπροκρατεί το μέλλον»![11]

Κακά τα ψέματα. Στο σύστημα των «δύο τεράτων» οι «αριστεροί» είναι είτε μηδενιστές είτε απολιθώματα. Δεν χωράει Τρίτη εκδοχή στη «Νέα Εποχή». Το ίδιο άλλωστε συμβαίνει και με τους «φιλελεύθερους» αντιπάλους τους. Ανάμεσα στη μοντέρνα και στη μεταμοντέρνα εποχή «χάσμα μέγα εστήρικται». Ακόμα και αν ήταν δυνατός και επιπλέον ομόθυμα αποδεκτός, ένας απροκατάληπτος κριτικός απολογισμός της διεθνούς εμπειρίας της μοντερνιστικής αριστεράς, θα ήταν αδύνατο να καταστήσει επιτυχέστερη εκείνης, την όποια «πολιτική» των μεταμοντέρνων επιγόνων της!

Η απόλυτη αδυναμία πραγματικής αντίστασης είναι εδώ κάτι το απολύτως φυσιολογικό. Κι αυτό σε ολόκληρη τη Δύση. Ο μύθος του τερατοκτόνου ήρωα δεν λειτουργεί στα στερνά των ατομοκεντρικών πολιτισμών. Τι λειτουργεί εκεί θέλει βαθειά κατάδυση στην ομόλογη εποχή του πρώτου διδάξαντος την ελευθερία πολιτισμού, για να το αντιληφθεί κανείς. Το θέμα είναι, πάντως, ότι «το ζητούμενο του ανθρώπου», το απελευθερωτικό πρόταγμα, έχει πλέον τεθεί εκτός νεωτερικού πολιτισμού. Έχει μετατεθεί εκεί όπου κι ο ίδιος γεννήθηκε: στο πεδίο των σχέσεων ανάμεσα στις μεγάλες θρησκείες της ανθρωπότητας. Ή εν πάση περιπτώσει, σε ό,τι σώζεται απ’ αυτές.

Το τι τέξεται εκεί η επιούσα δεν το ξέρουμε. Ελπίζουμε να μην είναι μόνο η αλληλοκτονική μανία του εξτρεμιστικού ισλαμικού φουνταμενταλισμού.

Θα κλείσω με την κλασική ακροτελεύτια λαϊκή μας ρήση, που απέκτησε και μοντέρνα φιλοσοφική περιωπή, καθώς την επανέλαβε στη συνέντευξη-διαθήκη του ο πολύς Μαρτίνος Χάϊντεγκερ: Μόνο ένας Θεός θα μας σώσει!   

Σημειώσεις

[1] Πρόκειται για τον μύθο του Κάδμου, ο οποίος ενώ περιεργαζόταν το θεριό που μόλις σκότωσε, άκουσε μια φωνή από ψηλά να του λέει: “Γιατί, γυιέ του Αγήνορα, κοιτάς το ερπετό που σκότωσες; Κι εσύ, μια μέρα, θα πάρεις τέτοια μορφή”. (Απολλόδωρος).

[2] Οδυσσέας Ελύτης, Εν Λευκώ, σ. 255. Ίκαρος 1992.

[3] Αριστοτέλης, Πολιτικά.

[4] Κλασικές διατυπώσεις από το Κομμουνιστικό Μανιφέστο (των Μαρξ-Έγκελς), το Εμφύλιος πόλεμος στη Γαλλία (του Μαρξ) και το Κράτος και Επανάσταση (του Λένιν).

[5] Εμβληματικές διατυπώσεις του Μπενζαμέν Κονστάν (1767-1830).

[6] Για και την αυτονόμηση της Τεχνικής και την δήθεν «ουδετερότητά» της  βλ. Ζακ Ελλύλ, Το Τεχνικό Σύστημα (μετ. Γιάννης Ιωαννίδης. Εκδ. Αλήστου Μνήμης).

[7] Για την εξέλιξη αυτή βλ. Παναγιώτης Κονδύλης, Η παρακμή του Αστικού Πολιτισμού. Η μετάβαση από τη μοντέρνα στη μεταμοντέρνα εποχή και από τον φιλελευθερισμό στη μαζική δημοκρατία. (Εκδ. Θεμέλιο 1995^β)

[8] Παναγιώτης Κονδύλης, ΔΙΑΒΑΖΩ, τ. 384, Απρίλιος 1998.

[9] Αναφορά στα προφητικά έργα των Αλντους Χάξλεϋ (: Γενναίος νέος κόσμος. Γρηγόρης Μ.Π. 1971) και Τζορτζ Όργουελ (: 1984. Κάκτος 1978.)

[10] Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Τα δύο τέρατα. Άπαντα, τ. Δ’ σ. 316. Κριτική έκδοση Ν.Δ.Τριανταφυλλόπουλος. Εκδόσεις ΔΟΜΟΣ. (Ευχαριστίες στον Λάκη Προγκίδη που μου τα θύμισε.)

[11] Οδυσσέας Ελύτης, Άξιον εστί. Ανάγνωσμα τέταρτο.

Πηγή : http://www.antifono.gr/

Διαβάστε Περισσότερα

Χωρίς ανάσα: φιλοσοφικά μαθήματα από τα αναπνευστικά νοσήματα

Havi Carel

 

Είναι 12:28. Μόλις έχω παρκάρει σε μια τυχερή άδεια θέση ακριβώς έξω από το γραφείο μου. Έχω μια συνάντηση στις 12:30. Με το ένα χέρι στέλνω μήνυμα και με το άλλο ψάχνω στην τσέπη του παλτού μου για τον ψεκαστήρα. Τον βγάζω, τον βάζω στο στόμα μου και πατάω. Αντί για τη συνηθισμένη ροή του Αερολίν, εισπνέω σκόνη και κάποια σωματίδια που τα νιώθω σαν ξύσματα μολυβιού. Αρχίζω να βήχω και να πνίγομαι και να φτύνω ανεξέλεγκτα. Δεν μπορώ να ανασάνω. Ανεβάζω τη ροή του οξυγόνου στη φιάλη δίπλα μου στα 6 λίτρα το λεπτό—τη μέγιστη ροή που επιτρέπει η συσκευή μου. Ακόμη όμως πνίγομαι και βήχω. Κόσμος περνάει δίπλα μου και με βλέπουν να βήχω. Κανένας όμως δεν αντιλαμβάνεται ότι χρειάζομαι βοήθεια. Αυτό συνεχίζεται για αρκετά λεπτά. Ο βήχας μου είναι τόσο έντονος και τα κολλημένα σωματίδια τόσο επίμονα που με πιάνει ρέψιμο και τελικά κάνω εμετό. Ανοίγω την πόρτα και σκύβω έξω. Κάποιος προσφέρεται να βοηθήσει. Νερό, λέω πνιχτά, χρειάζομαι νερό. Μου δίνουν νερό που ξεπλένει ένα μέρος της σκόνης, και λίγα λεπτά αργότερα είμαι αρκετά ήρεμη ώστε να θυμηθώ το ραντεβού μου. Ένας συνάδελφος περνάει, και του λέω να ενημερώσει τον φοιτητή μου ότι θ’ αργήσω. Τώρα είμαι μουσκεμένη και βρώμικη και πρέπει να πάω στο σπίτι, να κάνω ντους και να αλλάξω.  Οδηγώ προς το σπίτι, βήχοντας ακόμη. Όλα παίρνουν πολύ χρόνο, διότι τώρα νιώθω έντονη δύσπνοια και το στήθος μου πονάει. Κοιτάζω τον ψεκαστήρα. Το καπάκι έχει βγει, και μάλλον έτσι μπήκε η σκόνη. Σημειώνω στο μυαλό μου να πάω το αυτοκίνητο για καθάρισμα. Όσο να ετοιμαστώ είμαι πλέον εξαντλημένη. Θα πρέπει να ξαπλώσω, αλλά δεν θέλω να απογοητεύσω τον φοιτητή μου. Ξαναγεμίζω τη φιάλη του οξυγόνου και οδηγώ πίσω στη δουλειά. Βρίσκομαι πάλι να παρκάρω στην ίδια θέση στις 2 μ.μ. Μου παίρνει δέκα λεπτά να βαδίσω εκατό μέτρα σε μια μικρή ανηφόρα. Έχω αργήσει και πάλι για τον φοιτητή μου, αλλά τουλάχιστον θα είμαι εκεί. Έχω σχεδόν ανακτήσει την αίσθηση του φυσιολογικού. Όλα θα μπορούσαν να είναι τόσο απλά, σκέφτομαι οργισμένα. Βγαίνω από το αυτοκίνητο, ανεβαίνω τα σκαλιά, και βρίσκομαι στο γραφείο μου. Όμως κάτι που θα ήταν υπόθεση δυο λεπτών για έναν υγιή μου έχει κοστίσει το μισό απόγευμα.  

Το επεισόδιο αυτό μπορεί να φαίνεται ελάχιστο, αλλά είναι ένα παράδειγμα για τις απώλειες που συνεπάγεται η αρρώστια για τον άρρωστο [1]. Η ικανότητα να τρέχεις, να καταπιάνεσαι με τις δραστηριότητες και τα καθήκοντα της ημέρας, να κάνεις μικροδουλειές από συνήθεια και χωρίς να το σκέφτεσαι, χάνεται στην αρρώστια. Η φυσική ροή των γεγονότων, η ικανότητα να επιταχύνεις το ρυθμό σου όταν χρειάζεται, ο φυσικός ρυθμός της ημέρας—όλα έχουν χαθεί. Αντικαθίστανται από μελετημένο σχεδιασμό, προσεκτική σκέψη και μια αγχώδη επίγνωση του ίδιου σου του σώματος. Η αναπνευστική νόσος με κάνει να σκέφτομαι προσεκτικά την κάθε κίνηση του σώματος. Πότε τρώω, πόσο μιλάω, πόσα βιβλία μπορώ να κουβαλήσω, πόσο μακριά πρέπει να βαδίσω, πόσο οξυγόνο έχω, πόσο βαρύ είναι το παλτό μου. Κάθε ασήμαντη, προηγουμένως αυτόματη ενέργεια γίνεται μια ολόκληρη προσεκτικά σχεδιασμένη επιχείρηση. Κάθε μέρα, καθώς ξεκινώ να δουλέψω, να αγαπήσω και να ζήσω, τα κάνω όλα αυτά με πλήρη και συνεχή επίγνωση του πόση ανάσα θα χρειασθεί για κάθε δραστηριότητα. Θα φτάσει μια φιάλη οξυγόνου; Αν σταματήσω σε κάποιο κατάστημα, θα βρω κάπου να παρκάρω; Θα είμαι πολύ κουρασμένη για να συναντήσω φίλους για ένα ποτό το βράδυ; Σταμάτησα να φορώ ψηλοτάκουνα παπούτσια διότι είναι πιο δύσκολα στο βάδισμα. Ποτέ δεν μασώ τσίχλα: εμποδίζει το πολύπλοκο έργο της αναπνοής. Δεν μιλώ στο τηλέφωνό μου όταν βαδίζω: μου φέρνει μεγάλη δύσπνοια. Στα πάρτι κάθομαι, διότι αν συζητώ όρθια ζαλίζομαι. Συνεχώς πρέπει να προσέχω πώς αισθάνομαι και να μην αφήσω να με καταλάβει ύπουλα εξάντληση, ή ναυτία, ή ζάλη. Μια αίσθηση επιτηδευμένης συμπεριφοράς έχει πλέον αντικαταστήσει την προηγούμενη ανέμελη ύπαρξή μου. Εξακολουθώ να λέω στον εαυτό μου ότι ζω μια πλήρη και ευτυχισμένη ζωή. Όμως μερικές φορές αναρωτιέμαι αν ο μύθος του φυσιολογικού που προσεκτικά καλλιεργώ μέσα στα πλαίσια της χρόνιας πνευμονοπάθειας έχει ξεχειλώσει πέρα από τα όριά του. Οξέα επεισόδια όπως ο πνιγμός, η ακραία δύσπνοια ή η απώλεια ελέγχου του σώματος ξεφουσκώνουν άμεσα και έντονα τον μύθο. 

 

Ο Γάλλος φιλόσοφος Maurice Merleau-Ponty περιέγραψε την αρρώστια ως μια “πλήρη μορφή ύπαρξης” [2]. Τι σημαίνει άραγε να θεωρείς την αρρώστια ως μια πλήρη μορφή ζωής; Πιστεύω ότι ο χαρακτηρισμός αυτός αντιστοιχεί με τις εμπειρίες που περιέγραψα παραπάνω. Η αρρώστια αλλάζει όχι μόνο το περιεχόμενο της ημέρας της άρρωστης, αλλά ακόμη τον ρυθμό, τον τρόπο με τον οποίο επιτελούνται οι δραστηριότητες, και τον τρόπο με τον οποίο φροντίζει το σώμα της στη διάρκεια των δραστηριοτήτων αυτών. Η αρρώστια είναι δεμένη με κάθε πτυχή της κάθε δραστηριότητας. Αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε, σχεδιάζουμε και εκτελούμε κάθε δραστηριότητα. Αντί για μια συνηθισμένη, αντανακλαστική, ομαλή ροή ενεργειών, βιώνει κανείς την ημέρα σαν ένα κορδόνι από ατομικά σχεδιασμένες, προσεκτικά ζυγισμένες δραστηριότητες, που η σπουδαιότητα, οι απαιτήσεις και η εκτέλεσή τους πρέπει σχολαστικά να υπολογίζονται. Για μένα, είναι πρόβλημα αποθεμάτων: το οξυγόνο έχει γίνει ένα σπάνιο απόθεμα. Το ποσό της ενέργειας που έχω εξαντλείται γρήγορα. Κι έτσι ο άρρωστος καλείται να μελετάει το κόστος κάθε δράσης, το πόσο την θέλει, και το αν την μπορεί. Μια φίλη μου που υποβλήθηκε σε μεταμόσχευση πνεύμονα πριν εννιά χρόνια μου είπε για το πραγματικό θαύμα του νέου της πνεύμονα: δεν ήταν ότι μπορούσε τώρα να τρέξει μαραθώνιο, ή να σκαρφαλώσει στο Μάτσου Πίτσου, ή να κάνει καταδύσεις. Το θαύμα δεν βρισκόταν στο εξωτικό, το ακραίο. Μάλλον το θαύμα ήταν συνδεδεμένο με τη ρουτίνα, με το καθημερινό. Το θαύμα γι’ αυτήν ήταν να μπορεί να φοράει μόνη τις κάλτσες της. Να μπορεί να ανεβαίνει σκάλες. Να μπορεί να σκύψει να πιάσει ένα μολύβι που της έπεσε. Απέκτησε ξανά τη σωματική της ελευθερία και την αυτονομία που τη συνοδεύει, και αυτή η ελευθερία βιώνεται με μεγαλύτερη ένταση στην ελευθερία να εκτελεί κανείς καθημερινές πράξεις με ανεμπόδιστο τρόπο, χωρίς να το σκέφτεται.    

Το θαύμα της υγείας επιτελείται χωρίς την επίγνωσή μας [3]. Είναι ένα θαύμα τόσο διακριτικό, τόσο συνεχές, που το θεωρούμε τόσο δεδομένο ώστε ούτε καν το προσέχουμε ποτέ. Όπως γράφει ο Leder, “ενώ υπό μία έννοια το σώμα είναι η πιο επίμονη και αναπόφευκτη παρουσία στις ζωές μας, επίσης ουσιαστικά χαρακτηρίζεται από απουσία. Δηλαδή, το σώμα κάποιου σπάνια είναι το θεματικό αντικείμενο της εμπειρίας του” [4]. Μόνο όταν απουσιάσει η υγεία γίνεται έκδηλα φανερό για μας ως απώλεια. Αυτή η σιωπηρή αίσθηση ικανότητας και υγείας καθιστά δυνατή την φυσική, αντανακλαστική ελευθερία να επιδιώκουμε τους σκοπούς και τους στόχους μας, και υποβαστάζει την αίσθηση της ύπαρξής μας. Είναι μια αίσθηση ολοκληρίας, ασφάλειας, εμπιστοσύνης στα σώματά μας [5]. Η αρρώστια κάνει ορατή αυτή την αόρατη υγεία. Η αρρώστια μας αποκαλύπτει την εύθραυστη, ευάλωτη φύση των σωμάτων μας, της ζωικής μας ύπαρξης.  

Αυτή η ευάλωτη φύση δεν πρέπει να κατανοηθεί μόνο με αρνητικό τρόπο. Όπως υποστηρίζει ο Alasdair MacIntyre, εκφράζει επίσης τη σύνδεσή μας με άλλους, τη μετοχή μας σε σχέσεις δούναι και λαβείν, το να φροντίζουμε και να μας φροντίζουν, που δημιουργεί δίκτυα και κοινότητες, οικογένειες και φιλίες [6]. Η ευάλωτη σωματική μας φύση είναι το υποστύλωμα των κοινωνικών μας σχέσεων και των αισθημάτων αγάπης και συμπάθειας που τρέφουμε. Επίσης, καλλιεργεί το μοίρασμα των αγαθών: τη φροντίδα που (συνήθως, ευτυχώς) λαμβάνουμε από τους γονείς μας αργότερα τη δίνουμε στα παιδιά μας, που στη συνέχεια θα τη δώσουν στα δικά τους παιδιά. Η ικανότητά μας να είμαστε αυτόνομοι δεν είναι εκ των προτέρων δεδομένη, αλλά καλλιεργείται μέσα μας καθώς μεγαλώνουμε. Και οι τρόποι με τους οποίους καλλιεργείται συνδέονται βαθιά με τις σωματικές μας ανάγκες, με την ευθραυστότητά μας, και με την αλληλοεξαρτώμενη φύση μας. Η αρρώστια μας το θυμίζει αυτό, και με την έννοια αυτή έχει να παίξει ένα σημαντικό φιλοσοφικό και ηθικό ρόλο.  

Ωστόσο, το να αποδεχθεί κανείς την “πλήρη μορφή ύπαρξης” που είναι η νόσος είναι στ’ αλήθεια πολύ δύσκολο. Σε μερικές περιπτώσεις η αρρώστια είναι ιάσιμη και μπορεί να ξεπεραστεί και ίσως να ξεχασθεί. Ένα παράδειγμα τέτοιου είδους νόσου είναι μια ελαφρή καρδιακή προσβολή ή ένα σπασμένο πόδι: μια προσωρινή αναπηρία που ακολουθείται από ανάρρωση. Όμως η σοβαρή και χρόνια νόσος απαιτεί ένα διαφορετικό είδος σύνδεσης, πιο βαθιά και παρατεταμένη. Ο Arthur Frank πέρασε και τα δυο είδη νόσου. Ενώ το έμφραγμά του ήταν κάτι που μπορούσε να αφήσει πίσω του, τον καρκίνο του τον περιγράφει ως παράδειγμα του δεύτερου είδους αρρώστιας: τον έκανε να “βουλιάξει ως τον πάτο και να ανακαλύψει ζωή στην άλλη μεριά” [7]. Αυτό το είδος αρρώστιας δεν είναι ένα ιατρικό επεισόδιο, αλλά ένα ταξίδι. Και όπως κάθε μεγάλο ταξίδι, απαιτεί προετοιμασία, προμήθειες και συντρόφους. Η σοβαρή αρρώστια αξίζει μια σοβαρή θεώρηση των τρόπων με τους οποίους αλλάζει τη ζωή του ασθενούς προσώπου και τους τρόπους με τους οποίους η ιατρική μπορεί να βελτιώσει τις επιδράσεις αυτές. Η αρρώστια είναι μια “ανοίκεια ύπαρξη στον κόσμο” που μετατρέπει το οικείο σώμα  και τον κόσμο σε μια περίεργη, μυστηριώδη εμπειρία. Ο ρόλος της ιατρικής είναι να αποκαταστήσει το αίσθημα οικειότητας του αρρώστου προσώπου, και να γεμίσει ξανά τον κόσμο του με μια αίσθηση ότι αυτός είναι δικός του και του ανήκει [8].

 

Οι αλλαγές σε ολόκληρο τον τρόπο ύπαρξης του σοβαρά άρρωστου προσώπου είναι συχνά αναπόφευκτες και μόνο πολύ περιορισμένα αντιρροπούνται μέσω ιατρικών παρεμβάσεων και κοινωνικής φροντίδας. Αλλαγές που αφορούν τον γεωγραφικό χώρο του προσώπου: μέρη που ήταν κοντινά τώρα είναι μακρινά, σκάλες που κάποτε οδηγούσαν κάπου τώρα είναι εμπόδια. Αλλαγές στον κοινωνικό κόσμο: “φίλοι των καλών ημερών” μπορεί να εξαφανισθούν, ξένοιαστες κουβέντες μπορεί να αντικατασταθούν από δισταγμό και σιωπή. Κάπου αλλού περιέγραψα την αρρώστια ως “τον ελέφαντα στη φιλία” διότι τόσο λίγο μπορούμε να μπούμε στον πόνο του άλλου και συχνά είναι πιο εύκολο να μείνουμε μακριά [9]. Ωστόσο, στενές σχέσεις με περιεχόμενο μπορεί να γίνουν πιο βαθιές, πιο αυθεντικές, μπροστά στην πρόκληση της αρρώστιας και την επίγνωση ότι ο χρόνος λιγοστεύει. Η συναισθηματική και ψυχολογική κατάσταση του αρρώστου προσώπου επίσης αλλάζει:  μπορεί κανείς να ξαφνιαστεί από μια απροσδόκητη αντοχή σε δύσκολους καιρούς, αλλά μπορεί να προεξάρχει κατάθλιψη και επαναλαμβανόμενη κυκλική σκέψη (“Γιατί εγώ;”, “Αν δεν έκανα αυτό…”). Τέλος, αλλαγές στην χρονική ύπαρξη του προσώπου: εκεί που υπήρχε η αόριστη υπόσχεση ενός μακρού και ευτυχισμένου μέλλοντος, τώρα ο άρρωστος αντιμετωπίζει τα σκληρά ερωτήματα πώς να αντιμετωπίσει και πώς να μοιράσει τον χρόνο που μπορεί να είναι περιορισμένος, τα οποία έχουν κολλημένο πάνω τους ένα ολοφάνερο καταληκτικό σημείο. 

 

Η Susan Sontag περιγράφει την αρρώστια ως “τη νυχτερινή πλευρά της ζωής”, ένα διαφορετικό βασίλειο όπου χρειάζεσαι διαβατήριο για να εισέλθεις από το βασίλειο των υγιών [10]. Περιγράφει την κοινωνική φαντασίωση όπου αρνούμαστε τον θάνατο και τη θνητότητα, που οδηγεί την αίσθηση ότι ο κόσμος των αρρώστων είναι πολύ διαφορετικός, και τελείως χωριστός από τον φυσιολογικό κόσμο των υγιών. Αυτό βέβαια είναι μια αυταπάτη. Όλοι μετέχουμε στο βασίλειο των ασθενών, αν όχι τώρα, στο μέλλον. Όλοι ξεκινούμε από την πλήρη εξάρτηση και όλοι καταλήγουμε εκεί. Η παροδικότητα σημαδεύει την ανθρώπινη ζωή. Με την έννοια αυτή, τα δυο βασίλεια συνδέονται και η μετάβαση από το ένα στο άλλο είναι το μόνο σίγουρο γεγονός της ζωής όπως αυτή τώρα είναι. Ο κόσμος των ασθενών έχει πολλές διαφορές από τον κόσμο των υγιών. Ο χώρος και ο χρόνος του είναι διαφορετικοί, οι περιορισμοί του συγκαλύπτουν τις δυνατότητες, απαιτεί από τους ασθενείς να ζουν με μια έντονη εγγύτητα στον πόνο και τον θάνατο. Όμως ο κόσμος των ασθενών εξαρτάται από τον κόσμο των υγιών για τις νόρμες του, και ο κόσμος των υγιών εξαρτάται από τον κόσμο των ασθενών για τις αποκλίσεις από αυτές τις νόρμες. Τα δυο βασίλεια αμοιβαία υπονοούν το ένα το άλλο. Πάντα ζούμε και στα δυο, αν και κάνουμε πολλά για να αρνούμαστε το γεγονός αυτό.

 

Είναι φθινόπωρο και το πάρκο κοντά στο σπίτι μας είναι σκεπασμένο με ξερά φύλλα. Τα φύλλα έχουν μια ζεστή λάμψη από κίτρινο και πορτοκαλί και καφέ: σε καλούν να κυλιστείς μέσα τους, να τα πετάξεις στον αέρα. Ο σκύλος μου τρέχει μέσα σε μεγάλους σωρούς από φύλλα, ενθουσιασμένος με τις φθινοπωρινές μυρωδιές. Βλέπω μια μητέρα να περνάει με τα δυο αγόρια της. Σκύβει παιχνιδιάρικα και χώνει χούφτες από φύλλα μέσα στα παλτά τους. Εκείνα γελούν και την κυνηγούν γύρω από ένα δέντρο, αναζητώντας εκδίκηση. Εκείνη κάνει το γύρο, σκύβει γρήγορα να μαζέψει κι άλλα φύλλα, τα πετάει στον αέρα, τρέχει, κυνηγάει και κυνηγιέται. Γελούν και φωνάζουν ο ένας στον άλλο. Χρειάζεται τόσος πολύς αέρας γι’ αυτό, σκέφτομαι. Βαδίζω πίσω τους, αργά, παρατηρώντας το παιχνίδισμά τους, τη σωματική τους χαρά.  Μοιράζομαι τη χαρά τους, το παιχνίδι τους, από δεύτερο χέρι, αλλά δεν μπορώ πλέον να πάρω μέρος. Χαμογελώ καθώς αργοβαδίζω στο λόφο, αργά, αργά, πάντα με τη σκέψη του οξυγόνου που είναι τόσο άφθονα διαθέσιμο στον αέρα γύρω μας και τόσο αόρατο για εκείνους που μπορούν να παίρνουν όσο θέλουν από αυτό. 

Μετάφραση: Δρ Α. Παπαγιάννης, πνευμονολόγος

Σ.τ.Μ. Η Havi Carel, MA, PhD, είναι καθηγήτρια της Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Bristol, στην Αγγλία και ασχολείται με τη φιλοσοφία της υγείας και της νόσου. Έχει γράψει πολλά για την βιωματική εμπειρία της αρρώστιας (η ίδια πάσχει από σπάνιο χρόνιο αναπνευστικό νόσημα), την ευεξία στην αρρώστια, και την επικοινωνία γιατρού-ασθενούς σε πολλά περιοδικά.

Το άρθρο της αυτό δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στο διαδικτυακό περιοδικό Hektoen International, και αναδημοσιεύθηκε μεταφρασμένο, με την άδεια του περιοδικού και της συγγραφέως, στο περιοδικό Ιατρικά Θέματα του Ιατρ. Συλλόγου Θεσσαλονίκης. Σ’ αυτό χρησιμοποιεί το προσωπικό παράδειγμα της δύσπνοιας για να μας κάνει να σκεφθούμε ξανά την αόρατη κατάσταση της υγείας που τόσο φυσικά θεωρούμε ‘αυτονόητη’ και ‘δεδομένη’. 

Παραπομπές

    1. S.K. Toombs. “The Meaning of Illness: a Phenomenological Approach to the Patient-Physician Relationship”. The Journal of Medicine and Philosophy 12 (1987): 219-240; H. Carel. Illness (Stocksfield: Acumen, 2008).

    2. M. Merleau-Ponty 2012 [1945]. Phenomenology of perception. Trans. D.A. Landes (New York and London: Routledge), 110.

    3. D. Leder. The Absent Body (Chicago: University of Chicago Press, 1990).

    4. Ibid., 1.

    5. H. Carel. “Bodily Doubt”. Journal of Consciousness Studies (July 2013).

    6. A. McIntyre. Dependent Rational Animals (Chicago: Open Court, 1999).

    7. A. Frank. At the Will of the Body. (Boston: Mariner Books, 1991), 28.

    8. F. Svenaeus. Das Unheimliche – Towards a Phenomenology of Illness. Medicine, Health Care and Philosophy 3(2000): 3-16; F. Svenaeus. The Body Uncanny – Further Steps Towards a Phenomenology of Illness. Medicine, Health Care and Philosophy 3(2000): 125-137.

    9. H. Carel (2013). Bodily Doubt. Journal of Consciousness Studies 20(7-8): 178-197.

    10. S. Sontag. Illness as Metaphor (London: Penguin Books, 1991), 3.

Πρωτότυπη δημοσίευση:

http://www.hektoeninternational.org/index.php?option=com_content&view=article&id=733:breathless-philosophical-lessons-from-respiratory-illness&catid=76:doctors-patients-and-diseases&Itemid=716

πηγή: Aντίφωνο

Πηγή : 

Διαβάστε Περισσότερα

Φάροι Παραθερισμού Σπαθί - Σέριφος

Από το λιμάνι Σερίφου, το Λιβάδι,υπάρχει ασφαλτωμένος δρόμος 7 χλμ που οδηγεί στον φάρο. Το τελευταίο 1 χλμ. είναι σε πολύ κακή κατάσταση και προσπελάσιμο μόνο με όχημα 4Χ4. Ο φάρος είναι περιφραγμένος με πέτρινο τοιχίο ύψους 1,5 μ.Περιμετρικά από τον φάρο υπάρχουν παλιά εγκαταλελειμμένα οικόπεδα/αγροτεμάχια και γενικά η περιοχή είναι λίγο δύσβατη.

 Υπάρχει ένα μονοπάτι  που καταλήγει σε παραλία με βράχια η οποία δεν είναι κατάλληλη για παιδιά, όμως γενικά το νησί έχει πολλές παραλίες με άμμο, οργανωμένες, κατάλληλες για μικρούς και μεγάλους.Η παροχή  ρεύματος γίνεται μέσω του δικτύου ΔΕΗ της νήσου ενώ η ύδρευση μέσω δεξαμενής ομβρίων υδάτων.

Υπάγεται στην κατηγορία περί προστασίας Αρχαιοτήτων (Νεώτερα Μνημεία) Ν.  3028/02(Φ.Ε.Κ. : 153/Α/28-6-02) Υ.Γ. Ο χαρακτηρισμός ακινήτου μνημείου είναι δυνατόν να αφορά και κινητά που συνδέονται με ορισμένη χρήση του ακινήτου, τις χρήσεις που είναι σύμφωνες με το χαρακτήρα του ως μνημείου, καθώς και τον περιβάλλοντα χώρο ή στοιχεία αυτού).
ΣΤΙΓΜΑ ΦΑΡΟΥ: 37° 6'45.33"N  24°30'18.51"E

Κτήριο
Αποτελείται από λιθόκτιστο τετράγωνο πύργο επί ισόγειας οικίας φαροφυλάκων. Η οικία αποτελείται από κεντρικό διάδρομο, τρία (3) υπνοδωμάτια,  κουζίνα, τουαλέτα και εξωτερικό βοηθητικό χώρο (αποθήκη).

Πρωτολειτούργησε το 1901 με πηγή ενέργειας το πετρέλαιο, με χαρακτηριστικό τέσσερις λευκές αναλαμπές ανά 10δλ. και φωτοβολία  21ν.μ..

Κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου ο φάρος παρέμεινε σβηστός και στα πλαίσια ανασυγκρότησης του Φαρικού Δικτύου, επαναλειτούργησε το 1945 με πηγή ενέργειας το πετρέλαιο.

Το  1988 αντικαταστάθηκαν τα μηχανήματα πετρελαίου, ο φάρος ηλεκτροδοτήθηκε και λειτούργησε ως επιτηρούμενος ηλεκτρικός.

Λιμενικός Σταθμός Σερίφου: 2281051470
Αστυνομικός Σταθμός Σερίφου: 2281051300
Πυροσβεστική: 6972475332

Ιατρικό Κέντρο Σερίφου: 2281051202
Πρακτορείο Εισιτήριων Πλοίων: 2281052340
Φαροφύλακας: 6948875425

Πηγή : http://www.hellenicnavy.gr/

Διαβάστε Περισσότερα

Μικρό Σκαθάρι Κυψέλης, μεγάλο πρόβλημα για μελισσοκόμους

Σοβαρό κίνδυνο φαίνεται να αποτελεί το Μικρό Σκαθάρι Κυψέλης για τους μελισσοκόμους, όπως υποστηρίζει η ελληνική εντομολογική εταιρία αλλά και ο αρμόδιος ευρωπαϊκός φορέας για την προστασία της μελισσοκομικής παραγωγής
 Το ΜΣΚ λόγω των σοβαρών φθορών που δύναται να προκαλέσει  τόσο στην παραγωγή όσο και στην ποιότητα του μελιού χαρακτηρίζεται ως παρασιτικό νόσημα υποχρεωτικής δήλωσης στην ευρωπαϊκή ένωση, ενώ μετά την παρουσίαση τέτοιων κρουσμάτων στην Καλαβρία της Ιταλίας έχουν τεθεί προστατευτικά μέτρα από την ΕΕ που αφορούν την απαγόρευση αποστολής αλλά και εισαγωγής μελισσοκομικών προϊόντων από τρίτες χώρες ή και από μολυσμένες περιοχές.

Τι είναι όμως το ΜΣΚ;
Πρόκειται για σκαθάρι που μπορεί να πολλαπλασιαστεί σε μεγάλους αριθμούς αν ευνοείται από τις συνθήκες και ζει εντός των προσβεβλημένων αποικιών τρεφόμενο με γόνο, μέλι και γύρη. Το ΜΣΚ κάτω από ορισμένες συνθήκες καταστρέφει κηρύθρες και προκαλεί ζημιές στην ποιότητα του μελιού αφοδεύοντας σε αυτό ή χρησιμοποιώντας το ως τροφή.  Είναι επιβλαβές για την εκάστοτε αποικία είτε βρίσκεται στο στάδιο της προνύμφης είτε έχει μεταμορφωθεί σε ενήλικο σκαθάρι. Πρόκειται για ανθεκτικό είδος μιας και μπορεί να αντέξει μέχρι και 9 μέρες χωρίς τροφή και νερό, 50 μέρες σε μια χρησιμοποιημένη κερήθρα και αρκετούς μήνες σε φρούτα.

Μέθοδοι εξάπλωσης.
Η   εξάπλωση   του   ΜΣΚ   εμφανίζεται  ως φυσικό επακόλουθο της ικανότητας πτήσης αυτών και ενισχύεται  από  την  μεταφορά  μελισσοδεμάτων,  αποικιών  μελισσών,  μελισσοσμηνών, πλαισιών  κηρήθρας  με   μέλι,   κεριού   ή   μελισσοκομικού   εξοπλισμού. Αξιοσημείωτο είναι πως το ΜΣΚ έχει τη δυνατότητα να πετάξει ως και 10km.

Ύποπτα δείγματα
 Παρά το γεγονός ότι είναι ιδιαιτέρως δύσκολο να διακρίνει κάποιος μελισσοκόμος αυγά του ΜΣΚ, προνύμφες ή και ενήλικα σκαθάρια, η προσβολή από το σκαθάρι παρουσιάζει κάποια κλινικά συμπτώματα που είναι σαφώς πιο ευδιάκριτα. Μερικά από αυτά είναι: Στοές  μέσα  στα  πλαίσια  (οι προνύμφες  που  σκάβουν  στοές  διά μέσου της  κηρήθρας), καταστροφή  του  γόνου  (τρώγεται  από  προνύμφες  ΜΣΚ) καθώς και τροποποίηση του χρώματος  του  μελιού.

Σε περίπτωση προσβολής από ΜΣΚ
Σε περίπτωση προσβολής ο εκάστοτε παραγωγός οφείλει να ενημερώσει άμεσα την αρμόδια αρχή ώστε να περιοριστεί το φαινόμενο και να ληφθούν τα ανάλογα μέτρα προστασίας. Οι ύποπτοι εξωγενείς οργανισμοί που εντοπιστούν πρέπει να σταλούν άμεσα στην αρμόδια αρχή για ταυτοποίηση εντός σφραγισμένου φακέλου και πάντοτε νεκρά από ψύξη.

Επιλογικά οι αρμόδιοι φορείς τονίζουν πως η καταγραφή των μελισσοκόμων στις εθνικές βάσεις δεδομένων  είναι αναγκαία, μιας και οι οργανωμένοι φορείς είναι οι μόνοι που μπορούν να δώσουν λύσεις σε περίπτωση προσβολής αλλά και να αποτρέψουν την πιθανή εξάπλωση των ΜΣΚ.
Πηγή :http://www.agronews.gr/ 

Διαβάστε Περισσότερα