Τα ξενοδοχεία, τα μοτέλ, οι ξενώνες και τα τουριστικά περίπτερα με την διακριτική ονομασία ΞΕΝΙΑ, είναι έργα του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού (ΕΟΤ) που σχεδιάστηκαν και κατασκευάστηκαν από την δεκαετία του ’50 μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του ’70.
Τη δεκαετία 1957 - 1967 ανέλαβε διευθυντής της τεχνικής υπηρεσίας ο αρχιτέκτονας Άρης Κωνσταντινίδης, ο οποίος σε συνεργασία με σημαντικούς αρχιτέκτονες της εποχής όπως ο Φίλιππος Βώκος, μετέτρεψε την υπηρεσία σε ένα συνεχές εργαστήριο αρχιτεκτονικής, μελετώντας πληθώρα νέων μονάδων, σε ορεινές περιοχές, σε νησιά και σε όλη την ελληνική επικράτεια.
Τα κτίρια του προγράμματος αποτελούν δείγματα του πρωτοπόρου ελληνικού μεταπολεμικού χώρου και αποτελούν κομμάτι της αρχιτεκτονικής ιστορίας της χώρας μας.
Η αρχιτεκτονική του Ξενώνα ΠΕΡΣΕΑ βασισμένη στο μοντέρνο κίνημα των Ξενία και γενικά των τουριστικών μονάδων της εποχής του ΄60, διέπεται από την τυποποίηση της κατασκευής (ορθογωνικός κάναβος, απόλυτη συμμετρία, όμοιες διαστάσεις κοιτώνων) τις λιτές γραμμές, τους καθαρούς όγκους και την σαφήνεια στη χρήση των υλικών πάντα σε διάλογο με την αρχιτεκτονική παράδοση του τόπου.
Το κτίριο βρίσκεται μέχρι σήμερα σε απόλυτη αρμονία με το τοπίο ενώ ξεπροβάλλει στην τοποθεσία του, δίπλα στη θάλασσα, σαν να υπήρχε πάντοτε σε αυτή τη θέση.
Στόχος του αρχιτέκτονα του Φίλιππου Βώκου, ήταν ο επισκέπτης να αισθάνεται ότι ζει σε ένα μέρος όπου οι εσωτερικοί και εξωτερικοί χώροι συνδιαλέγονται δημιουργικά ως μια οργανική ενότητα, με αποτέλεσμα να βιώνει μια μοναδική ευχάριστη εμπειρία
Η χωροθέτησή τους, το κτιριολογικό τους πρόγραμμα, η σχέση με τον αστικό ιστό ή το τοπίο και η προβολή της ελληνικής φύσης ως προσφερόμενου αγαθού για τις δραστηριότητες του ελεύθερου χρόνου, η τυπολογική και κατασκευαστική οργάνωσή τους-κτήρια με πτέρυγες και σκελετό από οπλισμένο σκυρόδεμα-ο σχεδιασμός των λεπτομερειών και η επιλογή των υλικών, αλλά και των επίπλων και του εν γένει λειτουργικού εξοπλισμού τους είναι τα στοιχεία που οδήγησαν σε ένα μοναδικό και αξεπέραστο αποτέλεσμα, που αξίζει να μελετηθεί από τις νεότερες γενιές.
Τα «Ξενία» είναι για ένα ακόμα λόγο διδακτικά, καθώς ακολουθείται στη διαδικασία προγραμματισμού και υλοποίησης, το πρότυπο δουλειάς στο οποίο βασίστηκε η κατασκευή των 4000 σχολικών κτηρίων που είχε αναλάβει το Υπουργείο Παιδείας στην περίοδο του Μεσοπολέμου,όπου και σε εκείνη την περίπτωση το αρχιτεκτονικό προϊόν παράχθηκε ως αποτέλεσμα συλλογικής δουλειάς.
Ο δημοτικός ξενώνας «Περσεύς» στο Λιβάδι Σερίφου, ο συμπαγής αυτός όγκος με τις λιτές γραμμές δίπλα από τη θάλασσα, θα παραμείνει ανοιχτός και το Σάββατο + Κυριακή, 01+02 Σεπτεμβρίου ώρες 20.00 έως 23.00 για τρίτη συνεχή χρονιά και φωτίζεται από φωτογραφίες, χρώματα, εγκαταστάσεις και βίντεο.
Με αυτό τον τρόπο επαναλειτουργεί ο ξενώνας (κλειστός από το 1997 και εγκαταλελειμμένος), εδραιώνοντας αλλά και προβάλλοντας την ενεργό παρουσία του στα πολιτιστικά δρώμενα του νησιού.
Aννα Σκιαδά
Η έκθεση, σε επιμέλεια Aννας Σκιαδά, έχει τίτλο «Μνήμες διαχρονικές. Πορείες Δια-δρομές». Οι κοιτώνες του ξενώνα φιλοξενούν τέσσερις καλλιτέχνες - φωτογράφους
τη Σάντυ Καραγιάννη που καταγράφει εσωτερικά σπιτιών της Σερίφου.
Τον Θανάση Κοντάρη που αιχμαλωτίζει πρόσωπα αγαπημένα, οικεία του νησιού, και, παράλληλα, έχει επιμεληθεί και ένα βίντεο με συνεντεύξεις Σεριφιωτών, που θυμούνται τον «Περσέα» (το μοντάζ είναι του Μάρκου Χολέβα).
Τον Παύλο Παπανελόπουλο που εστιάζει και διερευνά το υγρό στοιχείο.
Και την Τάνια Πασχάλη που βυθίζεται στις θάλασσές της, στις λεπτομέρειες, στην κίνηση, στα κύματα, σε μια προσπάθεια ερμηνείας της ρευστότητας.
:
Η αρχιτεκτονική του ξενώνα (με την υπογραφή του διακεκριμένου, σημαντικού για την εποχή του, Φίλιππου Βώκου) είναι βασισμένη στο μοντέρνο κίνημα των Ξενία και των τουριστικών μονάδων του ’60.
Η τοπική εφημερίδα της Σερίφου με δημοσιευματά της αποτυπώνει τον διακαή πόθο των Σεριφιωτών να ξεκινήσει η ανέγερση του Ξενώνα αλλα και την πολύτιμη συμβολή του στην τουριστική ανάπτυξη του νησιού μας
ΜΑΪΟΣ 1959 – Σελίς 2 ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ ΝΗΣΙΟΥ Μας
-΄Οσοι ενδιαφέροντα δια τον τουρισμόν της Σερίφου πρέπει να φροντίσουν να κτισθή ένα ξενοδοχείον εις το Λιβάδι ή εις την Χώραν.
-ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟς 1058 Σελίς 3-
Για την ανάπτυξη του νησιού μας.....άρθρο του Γ.ΠΟΤΗΡΙΑΔΗ, Αρχιτέκτονα ……………………… 7) η ΑΝΈΓΕΡΣΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΎ ΞΕΝΟΔΟΧΕΊΟΥ ΣΤΟ ΝΗΣΆΚΙ Μας ΕΊΝΑΙ ΑΠΟ ΤΑ ΒΑΣΙΚΏΤΑΤΑ ΘΈΜΑΤΑ. Κάθε καλοκαίρι ένα πλήθος από ξένους περνάνε απ αυτό και φεύγουν αυθημερόν λυπημένοι από έλλειψη στοιχειώδους στέγης, παρά τις εκδηλώσεις θαυμασμού για την ομορφιά του που τόσο σπάταλα του χάρισε η φύσις. Εάν λυθή το θέμα του ξενοδοχείου θα δώση σοβαρούς πόρους στους κατοίκους και την Κοινότητα από την κίνησιν των ξένων.
Στη συνέχεια το άρθρο αναφέρεται στο κόστος ανέγερσης, του τρόπου εξεύρεσης πόρων (π.χ. μετοχικό κεφάλαιο) το όφελος που θα προκύψει για τους κατοίκους και την Κοινότητα (σε δραχμές). Προτείνει δε ως κατάλληλη τη θέση ΠΟΥΝΤΙ , εάν η Κοινότης μεταφέρει αλλού το Κοιμητήριο…..Και παροτρύνει κάθε συμπολίτη και τους ξενητεμένους να συμμετέχουν στην προσπάθεια ίδρυσης του Ξενώνα.
ΕΔΩ Η ΑΓΟΡΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΠΕΔΟΥ—Γενική Συνέλευση , Αναφορά στην προσφορά των αδελφών Νίκου και Βαπτιστή Κουζούπη και τελικά την επιλογή του οικοπέδου σε γη του Πριμηκύρη
-Οκτώβριος 1960- σελίς 1- ΕΡΓΑ ΠΟΥ ΕΞΕΤΕΛΕΣΕΝ Ο ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΒΟΗΘΕΙΑΝ ΤΩΝ ΣΥΜΠΑΤΡΙΩΤΩΝ -------12) Με την ενίσχυσίν σας ηγοράσθη αντΊ τριάκοντα χιλιάδων δραχμών το κτήμα Πριμηκύρη, το οποίον εδωρήθη εις την Κοινότητα Σερίφου δια την ανέγερσιν επ αυτού του Ξενώνος.
- ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 1961- σελίς 3- ΣΕΡΙΦΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ
…..3)…Και τώρα κατόπιν της αγοράς του οικοπέδου υπό του Συνδέσμου των Σεριφιων και της ανεγέρσεως του Ξενώνος αποτελουμένου από 10 υπνοδωμάτια αρκετά ευρύχωρα με όλας τας ανέσεις και τα λοιπά χρειώδη μεγάλην τραπεζαρίαν και εκλεκτή κουζίνα και ρωμαντική βεράντα εξασφαλίζεται ευχάριστος διαμονή του τουρίστα. Προς τούτο εφιστώμεν εις τον Πρόεδρον της Κοινότητος………………….
-ΜΑΙΟΣ –ΙΟΥΛΙΟΣ 1963 ΦΩΤΟ ΞΕΝΩΝΟΣ με λεζάντα
-ΜΑΡΤΙΟΣ-ΑΠΡΙΛΙΟΣ 1964 = ΦΩΤΟ Ο ΞΕΝΩΝΑΣ ΣΕΡΙΦΟΥ – Με λεζάντα
-ΜΑΡΤΙΟΣ – ΑΠΡΙΛΙΟΣ 1965 - ΦΩΤΟ Ο ΞΕΝΩΝ ΣΕΡΙΦΟΥ
- ΜΑΙΟΣ – ΙΟΥΝΙΟΣ 1965 - ΦΩΤΟ Η ΒΕΡΑΝΤΑ ΤΟΥ ΞΕΝΩΝΟΣ
-ΙΟΥΛΙΟΣ- ΑΥΓΟΥΣΤΟς 1965 - ΦΩΤΟ ΞΕΝΩΝΟΣ ΜΕ ΠΡΟΒΑΤΑ ΚΑΙ ΜΠΛΌΚΙΑ Κ.Γ.
- ΜΑΪΟΣ 1959 και σελίδα 1- Υποδείξεις συνεργάτου μας
- ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 1959 Σελίς 1- άρθρο Μάρκου Πελοποννήσιου.
- ΟΚΤΩΒΡΙΟς 1961----- Το αρθρο του αρχιτέκτονα Ποτηριάδη έχει και συνέχεια σελίς 4
- ΙΟΥΛΙΟΣ 1967- σελίς 3 φωτό - ενδιαφέρον η πρόσοψη του Ξενώνα με κόσμο
- ΑΥΓΟΥΣΤΟς 1968 - ΦΩΤΌ - ενδιαφέρον : η πρόσβαση προς τη θάλασσα ελεύθερη
Ο αρχιτέκτονας Φίλιππος Βώκος γεννήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 1924 στις Σπέτσες. Αποφοίτησε από το ΕΜΠ το 1949 και έκανε τα πρώτα του επαγγελματικά βήματα στο γραφείο του καθηγητή Κ. Κιτσίκη, όντας παράλληλα βοηθός του. Στη συνέχεια θα κάνει τα πρώτα του αυτόνομα βήματα με μελέτες κατοικιών και πολυκατοικιών, ενώ παράλληλα θα λάβει μέρος σε διαγωνισμούς, αποσπώντας μάλιστα έπαινο στον Αρχιτεκτονικό Διαγωνισμό Στρατιωτικής Λέσχης Θεσσαλονίκης. Θα υπηρετήσει από τη θέση του προϊσταμένου του Τμήματος Μελετών του ΕΟΤ, μελετώντας μια πλειάδα σημαντικών μονάδων: Ξενία Ιωαννίνων (κατεδαφισμένο), Ξενία Κω, Μοτέλ Ξενία Καλαμάτας, Ξενία Καρπενησίου, Ξενία Σπετσών που ήταν και το αγαπημένο του, ο Τουριστικός Οδικός Σταθμός Ξενία στον Πλαταμώνα, «το καλύτερό του», όπως έλεγε ο ίδιος χαρακτηριστικά κ.ά. Δεν περιορίζεται όμως μόνο στη μελέτη ξενοδοχείων.
Το 1962 αποσπά ευρύτατη αναγνώριση για τη μελέτη των εργασιών τροποποιήσεως του Ζαππείου για το Συνέδριο των Υπουργών Εξωτερικών των χωρών του ΝΑΤΟ στην Αθήνα. Συγχρόνως αρχίζει την καλλιέργεια της άλλης μεγάλης του αδυναμίας: της μελέτης των Ινδών θρησκευτικών δασκάλων και φιλοσόφων. Αργότερα θα αφιερωθεί στη συγγραφή δοκιμίων και στη μετάφραση των βιβλίων του Βιβεκανάντα. Εκδίδονται σε μετάφρασή του τρία βιβλία: η Κάρμα Γιόγκα, η Γνάνα Γιόγκα και η Μπάχτι Γιόγκα.
Με τη μεταπολίτευση ο ΕΟΤ τον ξανακαλεί, αλλά ο Φίλιππος Βώκος δεν επιστρέφει. Μαζί με τον ανιψιό του Σ. Βώκο και τον γαμπρό του Π. Πετρακόπουλο ιδρύει τη Μελετητική Εταιρεία Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού ΜΕΑΣ ΕΠΕ και μελετά το τελευταίο μεγάλο έργο του, το υπουργείο Δημόσιας Τάξης, που αργότερα θα στεγάσει το υπουργείο Δικαιοσύνης. Με την αυγή του νέου αιώνα αρχίζει ο αγώνας του με το Αλτσχάιμερ. Εφυγε στις 16 Σεπτεμβρίου αφήνοντας πίσω του πλούσιο πνευματικό έργο και μια αγαπημένη οικογένεια από τρία παιδιά με τους συζύγους τους και επτά εγγόνια.
Ευχαριστούμε την Άννα Σκιαδά για την φιλοξενία και το υλικό που διέθεσε για την ιστορία του κτηρίου ευχόμαστε ο Περσέας να συνεχίσει σαν πολιτιστικό Κέντρο αυτό είναι και το στίγμα του το οποίο και ανέδειξε με επιτυχία η Άννα Συγχαρητήρια και καλή Δύναμη Άννα