Ανοιξιάτικος o καιρός

φωτο George Simaku
Ηλιοφάνεια με αραιές νεφώσεις κατά διαστήματα πυκνότερες και αυξημένα ποσοστά υγρασίας τις νυκτερινές και πρώτες πρωινές ώρες με αποτέλεσμα την κατά τόπους περιορισμένη ορατότητα περιμένουμε το Σάββατο στην Αττική Ηλιοφάνεια με λίγες νεφώσεις παροδικά αυξημένες, με τοπικές βροχές τις πρωινές ώρες στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και τη Θράκη αλλά και γρήγορη βελτίωση περιμένουμε το Σάββατο 27 Φεβρουαρίου 2016. Η ορατότητα τις πρωινές ώρες θα είναι κατά τόπους περιορισμένη. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί από 5 έως 18 βαθμούς στη Βόρεια Ελλάδα, 10 έως 19 βαθμούς στην Κεντρική και Νότια Ελλάδα, 10 έως 17 βαθμούς στη Δυτική Ελλάδα (στην Ήπειρο η ελάχιστη θα είναι 2-3 βαθμούς χαμηλότερη), 13 έως 18 βαθμούς στις Κυκλάδες και έως τους 20 βαθμούς στην Κρήτη, 13 έως 19 βαθμούς στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα. Οι άνεμοι θα πνέουν στο Αιγαίο γενικά από μεταβλητές διευθύνσεις ασθενείς και τις πρωινές ώρες στο Νότιο Αιγαίο από δυτικές διευθύνσεις μέτριοι 4-5 μποφόρ, με σταδιακή εξασθένηση. Στο Ιόνιο οι άνεμοι θα πνέουν από νότιες διευθύνσεις ασθενείς έως μέτριοι 3-5 μποφόρ. Ηλιοφάνεια με αραιές νεφώσεις κατά διαστήματα πυκνότερες και αυξημένα ποσοστά υγρασίας τις νυκτερινές και πρώτες πρωινές ώρες με αποτέλεσμα την κατά τόπους περιορισμένη ορατότητα περιμένουμε το Σάββατο στην Αττική. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί από 7 έως 19 βαθμούς Κελσίου. Οι άνεμοι θα πνέουν από μεταβλητές διευθύνσεις ασθενείς και πρόσκαιρα στο Σαρωνικό από δυτικές διευθύνσεις έως σχεδόν μέτριοι 4 μποφόρ. Λίγες νεφώσεις παροδικά αυξημένες και τοπικά περιορισμένη ορατότητα τις νυκτερινές και πρωινές ώρες περιμένουμε το Σάββατο στη Θεσσαλονίκη. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί από 10 έως 18 βαθμούς Κελσίου. Οι άνεμοι στο Θερμαϊκό θα πνέουν από μεταβλητές διευθύνσεις ασθενείς.

protothema.gr 
Πηγή : 

Διαβάστε Περισσότερα

Στα αζήτητα και σπίτια σε Μύκονο, Πάρο και σε νησιά του Ιουνίου

Στα αζήτητα δε μένουν μόνο σπίτια στις πόλεις, αλλά σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν από το Ελληνικό Ινστιτούτο Εκτιμητικής (ΕΛΙΕ), χιλιάδες ακίνητα μένουν απούλητα και σε νησιά του Αιγαίου (Μύκονο, Πάρο, Σαντορίνη) και του Ιονίου.

Κυκλάδες
Στις Κυκλάδες, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο Κων/ος Τράκας της Alpha Αστικά Ακίνητα, σε συνέδριο που έγινε το περασμένο Σάββατο, στις ακριβές περιοχές όπως στη Σαντορίνη (με θέα καλντέρα – Ημεροβίγλι,  Οία, Φηροστεφάνι, κλπ) καταγράφεται μείωση τιμών 20-30% σε σχέση με την προ κρίσης περίοδο με τις τιμές στα 3.000-4.000 ευρώ/τ.μ. για νεόδμητες κατοικίες. Στις άλλες περιοχές της Σαντορίνης η μείωση κινείται μεταξύ 30% – 50% με τιμές ως 2000 ευρώ/τ.μ.

– Στη Μύκονο παρατηρείται διεθνές επενδυτικό ενδιαφέρον, αλλά και υπερπροσφορά ακινήτων με τον κ. Τράκα να υποστηρίζει πως το 2015 ήταν ελαφρά καλύτερο με βάση τις αγοραπωλησίες αλλοδαπών (αρκετές ήταν σε επίπεδα άνω του ενός εκατομμυρίου ευρώ) και και Ελλήνων (ως 500.000 ευρώ) σε προνομιακά ακίνητα. Καταγράφεται πτώση 40% στις αξίες των κατοικιών με τις τιμές στα 3.000 – 4.000 ευρώ ανά τ.μ. ακόμα και στις ακριβές περιοχές (Τούρλος, Αγ. Στέφανος, Αγ. Ιωάννης).

– Στην Πάρο σοβαρό πλήγμα έχουν δεχθεί οι εξοχικές κατοικίες σε συγκροτήματα καθώς δεν υπάρχει κανένα ενδιαφέρον ενώ το απόθεμα είναι πολύ μεγάλο (πιθανότατα ξεπερνά τα 3000 ακίνητα κατά τον κ. Τράκα). Καταγράφεται, όμως, ενδιαφέρον από αλλοδαπούς (κυρίως Γάλλους) για  πλεονεκτικά ακίνητα (υπερυψωμένο σημείο, θέα, ποιότητα κατασκευής), τα οποία είναι λίγα στην αγορά. Στη Χώρα οι τιμές φτάνουν και τα 1.500 ευρώ ανά τ.μ., ενώ εκτός Χώρας κινούνται μεταξύ 1.500 και 1.700 ευρώ ανά τ.μ. ενώ στο παρελθόν έφταναν και τα 2.500 ευρώ ανά τ.μ.  Οι αξίες αγροτεμαχίων κινούνται από 5–15 €/τ.μ. (με ελάχιστο ενδιαφέρον), ενώ τα επαγγελματικά οικόπεδα πωλούνται σχεδόν όσο τα αγροτικά.

Ιόνιο 
Στοιχεία για την αγορά κατοικιών και οικοπέδων στο Ιόνιο παρουσίασε ο Γ. Τομαράς, επικεφαλής του τομέα εκτιμήσεων της εταιρείας συμβούλων ακινήτων Proprius (συνεργάτης της Cushman & Wakefield).
– Στην Κέρκυρα οι τιμές για τις επαύλεις κινούνται από τα 3.000 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο (τ.μ.) μέχρι τα 8.000 ευρώ ανά τ.μ.. Για τις παλαιές οικίες σε επίπεδα κάτω των 1.000 ευρώ ανά τ.μ., για παλαιές παραδοσιακές οικίες μεταξύ 1.000 – 2.000 ευρώ ανά τ.μ. και για τα διαμερίσματα από 900-3.000 ευρώ ανά τ.μ.

– Σε Κεφαλλονιά και Ιθάκη οι τιμές για βίλες ή μεζονέτες κυμαίνονται από 1.500 – 5.000 ευρώ ανά τ.μ., για τα διαμερίσματα από 900 – 2.500 ευρώ ανά τ.μ., για τα οικόπεδο εντός σχεδίου από 50 – 300 ευρώ ανά τ.μ. και για τα εκτός σχεδίου οικόπεδα από 20 – 90 ευρώ ανά τ.μ.

.marketfair.gr

www.mykonospress.gr/
Πηγή : 

Διαβάστε Περισσότερα

Μεγάλη αφαίμαξη πόρων υπέστη το Νότιο Αιγαίο

Τη μεγαλύτερη μείωση του εισοδήματός τους απ’ όλες τις περιοχές της χώρας, υπέστη το Νότιο Αιγαίο!

 Αυτό προκύπτει από έρευνα που έγινε, σύμφωνα με την οποία το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (ΑΕΠ) των κατοίκων των νησιών μας, μειώθηκε τα τελευταία χρόνια κατά… 35 μονάδες! Συγκεκριμένα ενώ το ποσοστό περιφερειακού ΑΕΠ του Νοτίου Αιγαίου ήταν 112 μονάδες ως προς το μέσο όρο των ευρωπαϊκών περιφερειών, “κατρακύλησε” στις 77 μονάδες. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι το εισόδημα των κατοίκων του Νοτίου  Αιγαίου υπέστη πρωτοφανή αφαίμαξη, λόγω της συνεχιζόμενης οικονομικής κρίσης που έχει τσακίσει νοικοκυριά, εργαζόμενους και επιχειρήσεις. Το γεγονός μάλιστα ότι η μείωση ήταν σχεδόν διπλάσια από τις άλλες περιφέρειες της χώρας, δείχνει ότι υπήρξε πρωτοφανής αφαίμαξη πόρων και εισοδήματος, η οποία δυστυχώς συνεχίζεται σε όλα τα επίπεδα οικονομικής δραστηριότητας. Η έρευνα διενεργήθηκε από τη Διάσκεψη των Παραθαλάσσιων, Απομακρυσμένων και Νησιωτικών Περιφερειών της Ευρώπης, της οποίας αντιπρόεδρος είναι ο περιφερειακός σύμβουλος Ηρακλείου κ. Γιώργος Αλεξάκης. Σύμφωνα με τον περιφερειακό σύμβουλο, στα “Χανιώτικα Νέα”, ο οποίος έχει κάνει μία έκθεση με τα βασικά συμπεράσματα της έρευνας της CRPM που θα την παρουσιάσει στο Περιφερειακό Συμβούλιο σήμερα «την άνοιξη του 2016 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα αναθεωρήσει την κατανομή των πόρων από τα Διαρθρωτικά Ταμεία στα μέλη της Ε.Ε. και τις Περιφέρειες της, όπου θα ληφθούν υπόψη τα νέα οικονομικά δεδομένα. Οι χώρες (και οι Περιφέρειες) που έχουν υποστεί τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης θα λάβουν πρόσθετους οικονομικούς πόρους, στα πλαίσια της αναθεώρησης του προϋπολογισμού της πολιτικής συνοχής. 

ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ

Οι 13 Ελληνικές Περιφέρειες εμφανίζουν μείωση των περιφερειακών ΑΕΠ τους. Πιο συγκεκριμένα: • Η Περιφέρεια Κρήτης με προηγούμενο ποσοστό περιφερειακού ΑΕΠ 83 ως προς το μέσο όρο των Ευρωπαϊκών Περιφερειών, τώρα εμφανίζει περιφερειακό ΑΕΠ μειωμένο κατά 20 μονάδες, στο 63 και αλλάζει κατηγορία από τη μεσαία (transition) στη χαμηλή (LDR). • 5 Περιφέρειες (Ανατολική Μακεδονία & Θράκη, Κεντρική Μακεδονία, Θεσσαλία, Ήπειρος, Δυτική Ελλάδα) διατηρούνται – παραμένουν στη χαμηλή κατηγορία (LDR). • 6 Περιφέρειες (Δ. Μακεδονία, Ιόνιων Νήσων, Στερεάς Ελλάδας, Πελοποννήσου, Βόρειο Αιγαίο, Κρήτης) “κατεβαίνουν” κατηγορία από την μεσαία της “μετάβασης” στη χαμηλή (LDR). • Η Αττική χάνει εισόδημα αλλά παραμένει στην υψηλή κατηγορία (MDR) και ως η μοναδική ελληνική Περιφέρεια σε αυτή την (υψηλή) κατηγορία. • Το Νότιο Αιγαίο χάνει 35 μονάδες (η μεγαλύτερη μείωση Περιφερειακού ΑΕΠ σε όλη την Ευρώπη) και “κατεβαίνει” κατηγορία από την υψηλή στη μεσαία. • Τη μικρότερη μείωση (-9 μονάδες) στην Ελλάδα εμφανίζει το ΑΕΠ της Δ. Ελλάδας που ήταν και παραμένει από τα χαμηλότερα της Ελλάδας. • Η πιο “πλούσια” Περιφέρεια παραμένει η Αττική με σκορ 102 (ήταν 120), ακολουθεί η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου με 77 μονάδες (με μεγάλη μείωση: ήταν 112), ακολουθούν η Δυτική Μακεδονία και η Στερεά Ελλάδα με 64. • Η πιο “φτωχή” ελληνική Περιφέρεια είναι η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη με 53 μονάδες και ακολουθούν η Ήπειρος με 54 μονάδες και η Θεσσαλία με 55 μονάδες. 

Στην υπόλοιπη Ευρώπη 
Οι μεγαλύτερες μειώσεις Περιφερειακού ΑΕΠ σημειώθηκαν στις Περιφέρειες : 4 Μαδέρα (PT): -29 μονάδες πτώση 2 κατηγοριών (από την υψηλή στη χαμηλή κατηγορία). 4 Νότιο Αιγαίο: -35 μονάδες και πτώση από την υψηλή στη μεσαία κατηγορία. 4 Δυτική Μακεδονία και Στερεά Ελλάδα: -21 μονάδες. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις του Περιφερειακού ΑΕΠ σημειώθηκαν στις Περιφέρειες: 4 Βουκουρέστι +23 μονάδες 4 Στουτγάρδη +16 και Μπράουνσβαϊγκ +15 μονάδες 4 Μπρατισλάβα +12 μονάδες - 
Πηγή : http://www.mykonospress.gr/

Διαβάστε Περισσότερα

Όλοι εναντίον όλων στη Συρία

Σε «παγκόσμιο πόλεμο» εσωτερικής καύσης, έχει μετατραπεί τις τελευταίες εβδομάδες η σύγκρουση στη Συρία. Καθώς τουλάχιστον πέντε χώρες (ΗΠΑ, Ρωσία, Τουρκία, Ιράν, Σαουδική Αραβία) εμπλέκονται σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, στο στρατιωτικό σκέλος των εξελίξεων η μόνη ασφαλής πρόβλεψη είναι ότι ακόμη και ένα τυχαίο περιστατικό θα μπορούσε πλέον να πυροδοτήσει αλυσιδωτές αντιδράσεις με τρομακτικές συνέπειες σε περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο.

Καθώς γράφονταν αυτές οι γραμμές, η Γαλλία και οι ΗΠΑ ακύρωσαν στην πράξη την πρόταση ψηφίσματος που είχε καταθέσει η Ρωσία στα Ηνωμένα Έθνη για τον τερματισμό των χερσαίων επιχειρήσεων, που πραγματοποιεί η Τουρκία στα βόρεια σύνορα της Συρίας, και το σεβασμό της συριακής εδαφικής ακεραιότητας.

Η απόρριψη της ρωσικής πρότασης φέρνει ακόμη πιο κοντά το ενδεχόμενο έναρξης χερσαίων επιχειρήσεων εναντίον του Άσαντ γεγονός που θα δοκιμάσει και τα όρια της ρωσικής εμπλοκής στο πλευρό του καθεστώτος. Πολλές φορές στο παρελθόν η Μόσχα έχει αναγκαστεί να αναδιπλωθεί απέναντι στις αντιδράσεις της Δύσης εγκαταλείποντας συμμάχους της, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τη Σερβία του Μιλόσεβιτς. Αυτή τη φορά όμως φαίνεται ότι ο Πούτιν έχει λάβει σαφείς εντολές από την οικονομική ελίτ της χώρας του να αποτρέψει τη μετατροπή της Συρίας σε απόλυτο προτεκτοράτο των ΗΠΑ - εξέλιξη που μεταξύ άλλων θα ανοίξει και νέους διαδρόμους για την μεταφορά ενεργειακών αποθεμάτων του Περσικού Κόλπου στην Ευρώπη. Οι γεωπολιτικές σκοπιμότητες μεταφράζονται ήδη σε φρικαλεότητες από την πλευρά όλων των εμπλεκομένων που απομακρύνονται από τον «πόλεμο δι' αντιπροσώπων» που πραγματοποιούσαν μέχρι σήμερα και συμμετέχουν με δικές τους στρατιωτικές δυνάμεις. Την ώρα που ο Μπαράκ Ομπάμα καταδίκαζε τη ρωσική στρατιωτική εμπλοκή καταγγέλλοντας βομβαρδισμούς σχολείων και νοσοκομείων, αμερικανικά μαχητικά ισοπέδωναν έναν… φούρνο τη Βόρεια Συρία σκοτώνοντας τουλάχιστον 15 άτομα που είχαν σχηματίσει ουρά για να αγοράσουν λίγο ψωμί. Την ίδια ώρα η Τουρκία με πρόσχημα τη βομβιστική επίθεση στην Άγκυρα, την οποία αποδίδει στους Κούρδους μαχητές της βόρειας Συρίας, κλιμακώνει τις επιθέσεις με πυραύλους τύπου Χοκ - και όχι μόνο με όλμους, όπως έκανε το προηγούμενο διάστημα. Διεθνή μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι η Τουρκία άνοιξε και πάλι τα συνοριακά της περάσματα για να εισέλθουν στη Συρία ακραίοι ισλαμιστές μαχητές με βαρύ οπλισμό που φτάνει ακόμη και τα άρματα μάχης. Παράλληλα η Δαμασκός καταγγέλλει ότι μαζί τους εισήλθαν και ομάδες ειδικών δυνάμεων του τουρκικού στρατού.

Από την πλευρά της η Σαουδική Αραβία, που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ενίσχυση ομάδων που συνδέονται με την Αλ Κάιντα (και συναποτέλεσαν τον ISIS) φέρεται να επιστρέφει πιο δυναμικά στον παραδοσιακό της ρόλο επιταχύνοντας τον εξοπλισμό κάθε στρατιωτικής ομάδας που δηλώνει πρόθυμη να πολεμήσει τις δυνάμεις του Άσαντ. Πρόκειται για την πρακτική εφαρμογή της άτυπης συμμαχίας στην οποία είχαν συμφωνήσει εδώ και τουλάχιστον ένα χρόνο η Άγκυρα με το Ριάντ.

Θεωρητικά, η απόρριψη από την Ουάσιγκτον και το Παρίσι, του ρωσικού ψηφίσματος θα σήμαινε τη σφυρηλάτηση ενός ενιαίου μετώπου των «δυτικών» απέναντι στη Ρωσία με αιχμή του δόρατος τον τουρκικό στρατό. Το μίσος για τον Άσαντ όμως, δεν αποτελεί όπως φαίνεται επαρκή συγκολλητική ουσία για να διατηρήσει ένα ενιαίο μέτωπο των χωρών μελών του ΝΑΤΟ, που κινούνται με διαφορετικές ταχύτητες και από διαφορετικές διαδρομές για την επίτευξη του ίδιου στόχου. Η Άγκυρα εξοργίστηκε από την άρνηση της Ουάσιγκτον να εντάξει το κουρδικό YPG και το πολιτικό του σκέλος PYD στη λίστα των τρομοκρατικών οργανώσεων. Ο φόβο της είναι πλέον ότι καθώς οι κουρδικές δυνάμεις ελέγχουν σχεδόν το 15% των εδαφών της Συρίας, οι ΗΠΑ θα ανεχθούν μια de facto κυριαρχία των Κούρδων της Συρίας στα βόρεια της χώρας στο πρότυπο των Κούρδων του βορείου Ιράκ. Η τηλεφωνική συνομιλία διάρκειας μιάμισης ώρας που είχε ο Μπαράκ Ομπάμα με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αντικατοπτρίζει πιθανότατα το χαμηλότερο σημείο στο οποίο έχουν βρεθεί οι σχέσεις των δυο χωρών εδώ και δεκαετίες. Η εποχή όπου η Ουάσιγκτον εργαζόταν χέρι - χέρι με την Τουρκία και τη Σαουδική Αραβία στήνοντας ένα μέτωπο τζιχαντιστών απέναντι στη Δαμασκό (και κατ' επέκταση την Τεχεράνη) ανήκει οριστικά στο παρελθόν. Τόσο η Τουρκία όσο και η Σαουδική Αραβία συνειδητοποιούν ότι μετά την προσέγγιση ΗΠΑ-Ιράν και την άρση του εμπορικού αποκλεισμού δεν αποτελούν πλέον τους αναντικατάστατους συμμάχους του αμερικανικού ιμπεριαλισμού την περιοχή. Η αντιπαράθεση με τη Ρωσία μπορεί να ενισχύσει και πάλι τους μεταξύ τους δεσμούς στο επόμενο διάστημα αλλά δεν μπορεί να καλύψει πλήρως το χάσμα που προέκυψε στις μεταξύ τους σχέσεις.

Η είδηση πάντως στην οποία ελάχιστοι έδωσαν σημασία ο τελευταίο διάστημα ήταν ο απολογισμός των εχθροπραξιών για το συριακό λαό. Ένας στους δέκα Σύρους είναι πλέον νεκρός και περίπου 11 εκατομμύρια ζουν σαν πρόσφυγες ή εσωτερικά εκτοπισμένοι. Η φτώχεια έφτασε πλέον το 85% του πληθυσμού και η ανεργία κινείται κοντά στο 60%. Εάν ο Τζορτζ Μπους έμεινε στην ιστορία ως ο άνθρωπος που ισοπέδωσε το Ιράκ, ο Μπαράκ Ομπάμα και οι ευρωπαίοι σύμμαχοι του θα μπορούν να υπερηφανεύονται ότι εξαφάνισαν τη Συρία.

Άρης Χατζηστεφάνου

Πηγή : 

Διαβάστε Περισσότερα

Επιστρέφει το ΑΔ. ΚΟΡΑΗΣ

Το Milos travel – ΠΕΙΡΟΥΝΑΚΗΣ Σας ενημερώνει ότι από την Τετάρτη 2/3/16 τα δρομολόγια προς τα νησιά των Δυτικών Κυκλάδων θα εκτελούνται από το Ε/Γ-Ο/Γ ΑΔΑΜΑΝΤΙΟΣ ΚΟΡΑΗΣ .
για περισσότερες πληροφορίες
Milos travel – ΠΕΙΡΟΥΝΑΚΗΣ
τηλ. 22870 – 22 000
Πηγή : http://info-cyclades.gr/

Διαβάστε Περισσότερα

Μελισσοκόμος έφτιαξε κυψέλη νέας "τεχνολογίας" δείτε που βάζουν το μέλι έτοιμο...video

Αυτός ο μελισσοκόμος έφτιαξε μια απίστευτη πατέντα. Σκέφτηκε το εξής: Όταν θέλει να πουλήσει στο κόσμο μέλι με κηρήθρα γιατί να μπει σε ολόκληρη διαδικασία - ξέρετε το κόπο της συσκευασίας - ενώ μπορούν να το κάνουν τελείως άκοπα οι μέλισσες; Έτσι λοιπόν έβαλε μια προέκταση με βαζάκια πάνω απο το μελίσσι κάτω από τα οποία είναι τοποθετημένο ειδικό διάφραγμα για να μπει μόνο μέλι και να μη το γεννήσει η βασίλισσα. Έπειτα από μια καλή ανθοφορία τα βαζάκια γεμίζουν με μέλι και είναι
έτοιμα προς κατανάλωση. 


Δείτε φωτογραφίες και στο τέλος ένα βίντεο με κατασκευή της πατέντας...https://www.youtube.com/watch?v=d1s28Oyxd-Q

Πηγή : http://hkoinoniamas.blogspot.gr/

Διαβάστε Περισσότερα

Πρωτοβουλία συγκέντρωσης ειδών πρώτης ανάγκης για την προσωρινή ανακούφιση των προσφύγων

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

 Πρωτοβουλία συγκέντρωσης ειδών πρώτης ανάγκης για την προσωρινή ανακούφιση των προσφύγων

Η Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή του Υπουργείου Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, από κοινού με τους φορείς παραγωγής και εμπορίου της χώρας:

-       Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας

-       Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδος

-       Σύνδεσμο Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών

-       Σύνδεσμο Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων

-       Σύνδεσμο Ελληνικών Επιχειρήσεων Τροφίμων

-       Ελληνικό Σύνδεσμο Βιομηχανιών Επωνύμων Προϊόντων

αναλαμβάνουν πρωτοβουλία για τον συντονισμό των δράσεων και των προσφορών των επιχειρήσεων που αφορούν την κάλυψη των έκτακτων αναγκών των προσφύγων.

Στο πλαίσιο αυτής της πρωτοβουλίας λειτουργεί στη ΓΓΕΠΚ σημείο συντονισμού. Τα είδη πρώτης ανάγκης, όπως διαμορφώνονται αυτή τη στιγμή, είναι:

1.    Τρόφιμα: κρουασάν, χυμοί σε ατομική συσκευασία, μπισκότα, φρυγανιές, γάλα εβαπορέ, γάλα βρεφικό.

2.    Παπούτσια αθλητικά Νo 40-43.

3.    Είδη ατομικής υγιεινής: μωρομάντιλα, πάνες, οδοντόκρεμες, οδοντόβουρτσες, ξυραφάκια μιας χρήσης, σερβιέτες, σαπούνια, σαμπουάν.

4.    Εξοπλισμός: βραστήρες επαγγελματικούς, ποτήρια πλαστικά θερμικά, πιρουνάκια και πιάτα πλαστικά.

5.    Νερό σε συσκευασία των 500ml.

6.    Πετσέτες προσώπου.

Επιχειρήσεις που επιθυμούν να προσφέρουν κάποια από τα παραπάνω είδη, παρακαλούμε να επικοινωνούν είτε με τον αντίστοιχο φορέα, είτε με τη Γενική Γραμματεία στα τηλέφωνα:210-3822077, 3893492, 3821054 και ηλεκτρονικά, στη διεύθυνση: gen-sec@gge.gr

Από το Γραφείο Τύπου

 

Μανόλης Βασαλάκης

ΜΕΛΟΣ Δ.Σ ΕΜΠΟΡΟΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΝΑΞΟΥ​

ΕΚΛΕΓΜΕΝΟΣ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΣ

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ - Ο.Ε.Σ.Α.Ο.Ν.Ν.Α 

ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ - Ε.Σ.Ε.Ε 

​< ΑΝΑΤΡΕΠΤΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΕΜΠΟΡΩΝ

​ >

Πηγή : 

Διαβάστε Περισσότερα

Επτασφράγιστα τραπεζικά μυστικά

«Αν ποτέ ο Αμερικανικός λαός επιτρέψει τις ιδιωτικές τράπεζες να ελέγξουν την έκδοση του νομίσματος του (κάτι που ήδη συμβαίνει, αφού η Fed είναι ιδιωτική), πρώτα με τον πληθωρισμό και ύστερα με τον αποπληθωρισμό οι τράπεζες και οι εταιρείες που θα αναπτυχθούν, θα αποστερήσουν από το λαό την περιουσία του - έως ότου μια μέρα τα παιδιά του θα ξυπνήσουν άστεγα στη χώρα που κατέκτησαν οι πατεράδες τους«. (T. Jefferson)..Ανάλυση

Με το κείμενο μας «η συνωμοσία των τοκογλύφων» έχουμε αναφερθεί ήδη στις αιτίες, για τις οποίες προωθείται η κατάργηση των μετρητών χρημάτων, με πρώτα τα μεγάλα χαρτονομίσματα - τα οποία συνήθως χρησιμοποιούνται για την εκτός των τραπεζών αποταμίευση. Υπάρχει όμως ακόμη μία πλευρά του θέματος, σύμφωνα με την οποία η απόσυρση των 500ευρων από την κυκλοφορία, θα ήταν ζημιογόνα για τη νομισματική ένωση: η απώλεια των εκδοτικών κερδών του συστήματος της Ευρωζώνης, η οποία δεν είναι καθόλου αμελητέα.

Αναλυτικότερα, τα κεντρικά τραπεζικά χρήματα δημιουργούνται όταν η κεντρική τράπεζα αγοράζει αξιόγραφα ή έντοκες απαιτήσεις των εμπορικών τραπεζών. Επειδή όμως για τα συγκεκριμένα χρήματα η κεντρική τράπεζα δεν πληρώνει τόκους, αφού η ίδια τα δημιουργεί από το πουθενά, απολαμβάνει κέρδη από τη χρήση τους - τα οποία στην Ευρωζώνη συσσωρεύονται και στη συνέχεια μοιράζονται στις εκάστοτε εθνικές κεντρικές τράπεζες, ανάλογα με το μερίδιο τους στην ΕΚΤ.

Εάν λοιπόν εκδίδονται λιγότερα, τότε τα κέρδη της ΕΚΤ θα είναι χαμηλότερα, οπότε οι εθνικές κεντρικές τράπεζες θα εισπράττουν λιγότερα - με αποτέλεσμα να συνεισφέρουν μικρότερα ποσά στους εκάστοτε κρατικούς προϋπολογισμούς, εις βάρος των φορολογουμένων. Εκτός αυτού, υπάρχει μια ακόμη αιτία, λόγω της οποίας η κατάργηση των 500ευρων θα ήταν ζημιογόνα - θα την αναφέρουμε όμως στον επίλογο του κειμένου, αφού προηγουμένως αναλύσουμε τη λειτουργία των κεντρικών τραπεζών.

.

Η λογιστική λειτουργία των κεντρικών τραπεζών

Εν πρώτοις, οι κεντρικές τράπεζες θεωρούνται ως «οικονομικά υποκείμενα» ειδικής φύσεως(sui generis) - επειδή δεν συγκρίνονται με τίποτα άλλο. Μεταξύ αρκετών ιδιαιτεροτήτων, χαρακτηρίζονται από έναν ιδιόρρυθμο Ισολογισμό (γράφημα της Fed) - αφού στην πλευρά του παθητικού τους (δεξιά), εκεί δηλαδή που στις άλλες κανονικές τράπεζες ή στις επιχειρήσεις καταχωρούνται οι υποχρεώσεις τους, στις κεντρικές τράπεζες εγγράφεται αυτό που οι ίδιες δημιουργούν: τα χρήματα.

.

FED - μια απλοποιημένη μορφή του ισολογισμού της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ, σε δις δολάρια, 2002 (Assets = Ενεργητικό, Liabilities = Παθητικό).

.

Τα χρήματα αυτά θεωρούνται τυπικά ως υποχρεώσεις της κεντρικής τράπεζας - τις οποίες εξυπηρετεί ξανά και ξανά με εκείνον τον τρόπο, με τον οποίο πάντοτε εξοφλούνται οι υποχρεώσεις: με χρήματα. Τα συγκεκριμένα όμως χρήματα τα δημιουργεί η ίδια - όταν καμία άλλη τράπεζα ή επιχείρηση δεν μπορεί να δημιουργήσει μόνη της εκείνα τα μέσα, με τα οποία θα μπορεί να εξυπηρετεί τις υποχρεώσεις της. Πρόκειται λοιπόν για τη γνωστή «όρνιθα με τα χρυσά αυγά» - με την κυριολεκτική έννοια της φράσης.

Στην πλευρά τώρα του ενεργητικού της κεντρικής τράπεζας (αριστερά), εκεί δηλαδή που οι εμπορικές τράπεζες ή οι υπόλοιπες επιχειρήσεις έχουν τα δικά τους περιουσιακά στοιχεία (ακίνητα, ταμείο, εμπορεύματα κλπ.), η κεντρική τράπεζα καταχωρεί τα «χαρτιά», τα οποία αγοράζει από τις εμπορικές τράπεζες ή από το δημόσιο στις Η.Π.Α. - με τα χρήματα που δημιουργεί από το πουθενά.

Για παράδειγμα, το συνάλλαγμα ή τα έντοκα χρεόγραφα (ομόλογα του δημοσίου άλλων κρατών κοκ.), τα οποία συνήθως αγοράζει με τα συναλλαγματικά της έσοδα. Εν προκειμένω, οι κεντρικές τράπεζες μπορούν να αγοράσουν μεγάλες ποσότητες ενός άλλου νομίσματος, με στόχο να το στηρίξουν (ανατιμήσουν) μέσω της αυξημένης ζήτησης - έτσι ώστε να αδυνατίσουν (υποτιμήσουν) το δικό τους νόμισμα ή να το προστατεύσουν από την ανατίμηση του.

Αυτό ακριβώς έκανε η κεντρική τράπεζα της Ελβετίας, για να διατηρήσει σταθερή την ισοτιμία του φράγκου με το ευρώ στο 1,20:1. Αγόραζε δηλαδή ευρώ, επειδή πολλοί επενδυτές άλλαζαν τα ευρώ τους με φράγκα, θεωρώντας το φράγκο περισσότερο ασφαλές.

Περαιτέρω προκαλείται συχνά η εντύπωση ότι, αυτού του είδους οι παρεμβάσεις των κεντρικών τραπεζών είναι πολύ ακριβές - οπότε το σταμάτημα τους, αργά ή γρήγορα, είναι αναγκαίο, υποχρεωτικό. Εν τούτοις, κάτι τέτοιο δεν είναι αληθές, επειδή οι αγορές μίας κεντρικής τράπεζας διενεργούνται με χρήματα που δημιουργεί η ίδια από το πουθενά - που τα τυπώνει, όπως θα έλεγε κανείς στην καθομιλουμένη.

Τα χρήματα αυτά τα τοποθετεί σε ξένα αξιόγραφα, όπως η κεντρική τράπεζα της Ελβετίας σε κρατικά ομόλογα της Ευρωζώνης ή η κεντρική τράπεζα της Κίνας σε ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου, αποκομίζοντας κέρδη - από το πουθενά φυσικά, αφού τα κεφάλαια που επενδύει δεν κοστίζουν τόκους και τα δημιουργεί η ίδια. Εάν λοιπόν μία κεντρική τράπεζα θέλει να κερδίσει πολλά χρήματα, τότε θα πρέπει να αγοράσει πολλά αξιόγραφα, με τα χρήματα που η ίδια τυπώνει, χωρίς κανένα κόστος και από το πουθενά.

Σύμφωνα τώρα με τη γερμανική κεντρική τράπεζα, σε μία αναφορά της από το Μάρτιο του 2015 (πηγή), «Όταν η ΕΚΤ αγοράζει από μία εμπορική τράπεζα αξιόγραφα ή άλλου είδους πάγια, τότε εγγράφει στο λογαριασμό της εμπορικής τράπεζας που διατηρείται στην ίδια ένα αντίστοιχο ποσόν, με τη μορφή μίας κατάθεσης όψεως: έτσι δημιουργούνται κεντρικά χρήματα, τα οποία είναι στη διάθεση των εμπορικών τραπεζών επίσης ως μετρητά«.

Στην προκειμένη περίπτωση το κόστος της κεντρικής τράπεζας είναι σχεδόν μηδενικό - όπως επίσης το ρίσκο της. Φυσικά η κεντρική τράπεζα μπορεί να έχει λογιστικές ζημίες από αυτά τα αξιόγραφα, τα οποία διατηρεί στον Ισολογισμό της - όπως από την πτώση των αποδόσεων των ελληνικών ομολόγων που είχε αγοράσει η ΕΚΤ από τις εμπορικές τράπεζες, πριν χρεοκοπήσει η Ελλάδα. Το χειρότερο δε που μπορεί να της συμβεί είναι να χάσουν εντελώς την αξία τους αυτά τα ομόλογα - όπως συμβαίνει όταν ένα κράτος αδυνατεί να εξυπηρετήσει τις υποχρεώσεις του.

Με ένα άλλο παράδειγμα, υποθετικά η κεντρική τράπεζα της Ελβετίας διαθέτει κυρίως χρεόγραφα σε ευρώ, ενώ το ευρώ υποτιμάται, σε σχέση με το φράγκο - όπως συνέβη στις αρχές του 2015. Σε αυτήν την περίπτωση, στο ενεργητικό της σε ευρώ δεν συμβαίνει απολύτως τίποτα. Όμως, εάν ο υπολογισμός γίνει σε φράγκα, τότε τα αξιόγραφα μετά την υποτίμηση του ευρώ έχουν μικρότερη αξία - οπότε εγγράφει ζημίες.

Η έννοια της ζημίας στις κεντρικές τράπεζες

Περαιτέρω, εύλογα αναρωτιέται κανείς τι σημαίνει ζημία για μία κεντρική τράπεζα - αφού η αγορά των αξιόγραφων, είτε στην περίπτωση της Ελλάδας, είτε της Ελβετίας, δεν της κόστισε εκ των πραγμάτων απολύτως τίποτα. Ειδικότερα, πλήρωσε τα χρεόγραφα που αγόρασε με χρήματα που η ίδια δημιούργησε από το πουθενά - όπως τα 500 δις € που αγόρασε η κεντρική τράπεζα της Ελβετίας, για να στηρίξει την ισοτιμία του φράγκου.

Ο παραλογισμός στην περίπτωση του Ισολογισμού μίας κεντρικής τράπεζας είναι το ότι, η απόκτηση μίας τόσο μεγάλης περιουσίας, όπως τα 500 δις € σε ευρωπαϊκά ομόλογα εκ μέρους της ελβετικής κεντρικής τράπεζας, δεν καταχωρείται ως κέρδος, αλλά ως «επέκταση του Ισολογισμού» - μία ονομασία εντελώς παραπλανητική για όλους όσους προσπαθούν να κατανοήσουν τη λειτουργία της.

Για παράδειγμα, όταν μία επιχείρηση «επεκτείνει» την ιδιοκτησία της, τότε δανείζεται κάποια χρήματα ή ξοδεύει τις αποταμιεύσεις της, αγοράζοντας ένα πάγιο - υποθετικά ένα κτίριο. Με τον τρόπο αυτό, εφόσον φυσικά η τιμή του κτιρίου είναι αντικειμενική, η περιουσιακή της κατάσταση παραμένει η ίδια - επειδή το κτίριο καταχωρείται στο ενεργητικό του Ισολογισμού της (αριστερά), ενώ το δάνειο στο παθητικό (ή μειώνεται αντίστοιχα το ταμείο της στο ενεργητικό).

Εάν τώρα μειωθεί η αξία του κτιρίου, όπως συμβαίνει συνεχώς στην Ελλάδα μετά την κρίση, τότε η επιχείρηση εγγράφει ζημίες - επειδή το δάνειο παραμένει ως έχει. Εάν λοιπόν δεν θέλει η επιχείρηση να αντιμετωπίσει προβλήματα, λόγω των ζημιών της, τότε θα πρέπει να αλλάξει την οικονομική της συμπεριφορά. Δηλαδή, είτε να μειώσει τις δαπάνες της, είτε να αυξήσει τα έσοδα της, για να καλυφθεί το κενό (τρύπα) στον Ισολογισμό της - για εκείνη την περίπτωση που θα υποχρεωνόταν να πουλήσει το κτίριο, χωρίς να μπορεί να εξοφλήσει το δάνειο της με τα χρήματα που θα εισέπραττε από την πώληση του κτιρίου.

Σε μία κεντρική τράπεζα όμως, στο παθητικό της δεν εγγράφονται δάνεια, αλλά τα χρήματα, τα οποία η ίδια δημιουργεί από το πουθενά. Επομένως, δεν μπορούν να θεωρηθούν ως «χρέη» με την οικονομική έννοια του όρου - αφού δεν πρόκειται για υποχρεώσεις που οφείλει να πληρώσει σε κάποιον και που δεν είναι η ίδια σε θέση να καλύψει.

Εάν λοιπόν μειωθεί η αξία των παγίων στο ενεργητικό της, όπως η τιμή του κτιρίου στο παράδειγμα της επιχείρησης, τότε η κεντρική τράπεζα ζημιώνει με τη  έννοια μίας παράλογης λογιστικής λογικής - αφού δεν συμβαίνει ουσιαστικά κάτι, το οποίο θα την υποχρέωνε να αλλάξει τη συμπεριφορά της.

Ως εκ τούτου, ακόμη και η ολοκληρωτική απώλεια των ομολόγων που κατέχει η ΕΚΤ, στην περίπτωση της χρεοκοπίας ενός κράτους της Ευρωζώνης, δεν της προκαλεί καμία ζημία - επειδή όταν χάνει κανείς κάτι, για το οποίο δεν έχει πληρώσει τίποτα, με την έννοια πως δεν έχει διαθέσει κανέναν πραγματικό πόρο για να το αποκτήσει, τότε δεν ζημιώνει. Με απλούστερα λόγια, δεν συμβαίνει κάτι που να εμποδίζει τη συναλλακτική δραστηριότητα της κεντρικής τράπεζας, όταν μειώνεται η αξία των παγίων περιουσιακών της στοιχείων.

Επειδή τώρα είναι πρακτικά αδύνατον μία ευρωπαϊκή τράπεζα να επιθυμεί να διαθέτει άνευ αξίας ευρώ στον Ισολογισμό της και όχι έντοκα κρατικά ομόλογα που πληρώνονται μελλοντικά σε ευρώ, είναι φανερό πως η ΕΚΤ έχει συμφέρον και μπορεί να αγοράζει ομόλογα από τις εμπορικές τράπεζες σε απεριόριστες ποσότητες - άρα να δημιουργεί κέρδη όποτε και όσα θέλει. Μία κεντρική τράπεζα είναι άλλωστε πάντα φερέγγυα, όσο οφείλει χρήματα σε ένα νόμισμα, το οποίο εκδίδει η ίδια - ενώ ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας των κεντρικών τραπεζών, της BIS, λέει τα εξής (πηγή):

«Οι κεντρικές τράπεζες δεν είναι εμπορικές, επειδή δεν έχουν στόχο τη μεγιστοποίηση των κερδών τους, ενώ δεν είναι αντιμέτωπες με τους ίδιους χρηματοπιστωτικούς περιορισμούς, όπως όλες οι υπόλοιπες ιδιωτικές τράπεζες. Μπορούν επίσης να λειτουργούν επιτυχημένα, ακόμη και όταν τα ίδια κεφάλαια τους είναι αρνητικά - όταν οι ζημίες τους δηλαδή έχουν εξαφανίσει τα πραγματικά τους κεφάλαια».

Στα πλαίσια αυτά, όταν δρομολογήθηκε μία διαδικασία συνταγματικού περιεχομένου εναντίον της νομισματικής απόφασης της ΕΚΤ (OMT Transactions), όσον αφορά τα πακέτα ποσοτικής διευκόλυνσης μέσω της αγοράς κρατικών ομολόγων, η ετυμηγορία του γερμανικού δικαστηρίου από τις 14.01.2014 ήταν η εξής:

«Δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για τους εκάστοτε εθνικούς προϋπολογισμούς των κρατών-μελών της Ευρωζώνης, επειδή το ευρωπαϊκό σύστημα των κεντρικών τραπεζών έχει φροντίσει επαρκώς να μην υπάρχει ρίσκο, κυρίως με τη βοήθεια των προβλέψεων και των αποθεματικών. Παρ' όλα αυτά, τυχόν απώλειες, θα μπορούσαν να καταχωρηθούν στον Ισολογισμό της ΕΚΤ ως «μεταφορά ζημιών», έτσι ώστε να ισοσκελισθούν με τα πιθανά κέρδη των επομένων ετών» (πηγή). Οι συγγραφείς αυτού του μικρού κειμένου ήταν η κεντρική τράπεζα της Γερμανίας, καθώς επίσης η ΕΚΤ.

Συμπερασματικά λοιπόν, μία κεντρική τράπεζα δεν μπορεί να έχει ζημίες, με την καθαρά οικονομική έννοια του όρου, αφού η ίδια παράγει το μέσον, με το οποίο τις ισοσκελίζει: το χρήμα. Ως εκ τούτου οι ισχυρισμοί, σύμφωνα με τους οποίους οι φορολογούμενοι Πολίτες πληρώνουν αυτού του είδους τις ζημίες, είναι εσφαλμένοι.

Με αυτήν την έννοια, τυχόν απώλειες της ΕΚΤ από τη μη πληρωμή των ομολόγων του ελληνικού δημοσίου, δεν θα επιβάρυναν καθόλου τους Ευρωπαίους - ενώ υπενθυμίζουμε πως η ΕΚΤ κερδοσκοπεί με εκείνα τα ελληνικά ομόλογα, τα οποία αγόρασε κάτω από το 50% της ονομαστικής τους τιμής στη δευτερογενή αγορά, ενώ τα εισπράττει στο 100% από την Ελλάδα.

Όσον αφορά δε τα υπόλοιπα δάνεια της Ελλάδας από τους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς, δεν πρόκειται ουσιαστικά για χρήματα των Ευρωπαίων, αλλά για ποσά που και οι ίδιοι δανείζονται, με πάρα πολύ χαμηλά επιτόκια πλέον - ενώ με τα διακρατικά συμβαίνει επίσης κάτι ανάλογο, αφού μετά το 2012 όλες οι χώρες της Ευρωζώνης δανείζονται με εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια (γράφημα), με τη βοήθεια της ΕΚΤ.

.

.

Ολοκληρώνοντας, εάν υποθέσουμε πως η ΕΚΤ αγόραζε όλες τις υποχρεώσεις της Ελλάδας προς τους δανειστές της, παγώνοντας τες στη συνέχεια στο διηνεκές, χωρίς καν να τις διαγράψει, αυτό που θα συνέβαινε δεν θα ήταν τίποτα άλλο, από την αντίστοιχη αύξηση της ποσότητας χρήματος στην Ευρωζώνη - σε ένα αμελητέο προφανώς ύψος, με κριτήριο τα συνολικά χρήματα που κυκλοφορούν (ανάλυση).

Δεν θα ζημίωνε λοιπόν ούτε αυτή, ούτε κανένας άλλος - ενώ είναι άδικο να χρηματοδοτούνται όλα τα κράτη, εκτός από την Ελλάδα, ουσιαστικά από την ΕΚΤ, με τη βοήθεια της αγοράς των ομολόγων τους μέσω των εμπορικών τραπεζών, με ελάχιστα επιτόκια. Είναι επίσης άδικο να κερδίζουν οι ιδιωτικές τράπεζες της Ευρωζώνης, εκτός από τις ελληνικές - από τη διαφορά των επιτοκίων δανεισμού τους από την ΕΚΤ (αρνητικά), σε σχέση με τα επιτόκια που οι ίδιες δανείζουν τα κράτη, αγοράζοντας τα ομόλογα που εκδίδουν.

.

Επίλογος

Είναι πραγματικά εντυπωσιακό το ότι, μπορεί μία κεντρική τράπεζα από ένα χαρτί να δημιουργήσει ένα πραγματικό περιουσιακό στοιχείο για μία χώρα - γεγονός που δεν οφείλεται φυσικά σε κάποια αλχημεία, αλλά στο ότι το χρήμα είναι ένα σημαντικό ανταλλακτικό μέσον, χωρίς το οποίο δεν λειτουργεί καμία οικονομία.

Προφανώς βέβαια δεν μπορεί κανείς να υπερβάλλει επειδή, εάν η ΕΚΤ εκδώσει περισσότερα χρήματα από αυτά που έχουν ανάγκη τα κράτη της Ευρωζώνης, τότε δημιουργείται πληθωρισμός - ο οποίος μειώνει την αγοραστική τους αξία, οπότε παραστατικά «καίει» εκείνα τα χρήματα που περισσεύουν.

Κάτι εντελώς διαφορετικό συμβαίνει όμως, όταν τα χρήματα αυτά εγκαταλείπουν το χώρο της Ευρωζώνης - όταν αποθηκεύονται σε άλλες χώρες (συναλλαγματικά αποθέματα) από τις ίδιες ή τους Πολίτες τους ή/και χρησιμοποιούνται σαν εναλλακτικό, ως παράλληλο τρόπον τινά νόμισμα.

Τα συγκεκριμένα αυτά χρήματα αποτελούν τότε ένα πραγματικό περιουσιακό στοιχείο της Ευρωζώνης - κάτι που προφανώς θα συνέβαινε με τη Ελλάδα, εάν εγκατέλειπε τη νομισματική ένωση, χρησιμοποιώντας όχι τη δραχμή ως παράλληλο νόμισμα, όπως νομίζει αφελώς κανείς, αλλά το ευρώ (κάτι που πιθανότατα σχεδιάζει ο κ. Σόιμπλε, όταν προτείνει πονηρά την υιοθέτηση ενός παράλληλου νομίσματος από τη χώρα μας -  πρόθυμος να μας χαρίσει χρέη που όμως δεν θα του κόστιζαν απολύτως τίποτα).

Ταυτόχρονα, τα χρήματα αυτά δεν προκαλούν πληθωρισμό στις χώρες έκδοσης τους, αφού κυκλοφορούν στο εξωτερικό - γεγονός που τεκμηριώνει γιατί στις Η.Π.Α. δεν υπάρχουν πληθωριστικές πιέσεις, παρά το ότι τυπώνουν συνεχώς μετά το 1971 νέα δολάρια χωρίς αντίκρισμα, τα οποία όμως χρησιμοποιούνται κυρίως εκτός (60%).

Περαιτέρω, αυτός ήταν ο πραγματικός λόγος, για τον οποίο η Γερμανία στο παρελθόν είχε εκδώσει το χαρτονόμισμα των 1.000 μάρκων, από το οποίο προήλθε το 500ευρω  - όπου το ένα ευρώ ανταλλάχθηκε με περίπου δύο μάρκα.

Ειδικότερα, οι περισσότεροι ξένοι εργαζόμενοι στη Γερμανία (Gastarbeiter) αναζητούσαν αυτό το χαρτονόμισμα, για να μεταφέρουν τις αποταμιεύσεις τους στις πατρίδες τους - κάτι που συμβαίνει επίσης σήμερα με τα 500ευρω, τα οποία ζητούνται κυρίως από τους Πολίτες των χωρών που δεν συμμετέχουν στην Ευρωζώνη. Γενικότερα δε, τα ευρώ ως χαρτονομίσματα χρησιμοποιούνται ως εναλλακτικό ανταλλακτικό μέσον στα περισσότερα κράτη της Ανατολικής Ευρώπης, στην Τουρκία και αλλού.

Ως εκ τούτου, σχεδόν το ένα τρίτο των γερμανικών μάρκων σε μετρητά κυκλοφορούσαν στο εξωτερικό - ενώ το μερίδιο των δολαρίων που ευρίσκονται σήμερα σε χώρες εκτός των Η.Π.Α., υπολογίζεται στο 60% (20-30% τα ευρώ). Χωρίς όμως τα μεγάλα χαρτονομίσματα, ούτε το μάρκο στο παρελθόν, ούτε το δολάριο σήμερα, ούτε το ευρώ θα κυκλοφορούσαν στο εξωτερικό τόσο πολύ - ενώ αυτός είναι ένας από τους λόγους που οι Ελβετοί τοποθετούνται εναντίον της κατάργησης του 1.000φραγκου.

Είναι επίσης η αιτία που οι ηγετικές οικονομίες, όπως οι Η.Π.Α. ή η Μ. Βρετανία στο παρελθόν, αγωνίζονται να καταστήσουν το νόμισμα τους παγκόσμιο αποθεματικό - θεωρώντας το ως το πολυτιμότερο περιουσιακό τους στοιχείο και προστατεύοντας το ακόμη και με πολέμους (άρθρο).

Επομένως, θα ήταν ζημιογόνο να καταργήσει κανείς το 500ευρω, επειδή τότε το ευρώ θα έχανε ένα μέρος των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων του απέναντι στο δολάριο - αφού θα μειωνόταν η χρήση του ως ανταλλακτικό μέσον σε ξένες χώρες. Πόσο μάλλον όταν το 28% των συνολικών χρημάτων σε χαρτονομίσματα, σε μετρητά δηλαδή στην Ευρωζώνη ή περί τα 307 δις €, αφορούν το συγκεκριμένο χαρτονόμισμα.

Ολοκληρώνοντας, είναι σαφές τι ακριβώς επιδιώκουν οι Γερμανοί, όταν αναφέρονται στην υιοθέτηση ενός παράλληλου ευρώ από την Ελλάδα - παραπλανώντας μας με μία δήθεν παράλληλη νέα δραχμή. Ποιά θα ήταν η πραγματική τους ωφέλεια, καθώς επίσης γιατί θέλουν να μας χρησιμοποιήσουν ξανά ως πειραματόζωο, με στόχο να οδηγήσουν στην ίδια παγίδα πολλές άλλες χώρες του νότου - κερδίζοντας τεράστια ποσά από το πουθενά και εις βάρος ολόκληρης της περιφέρειας.

Υστερόγραφο: Προφανώς οι ναυαρχίδες των τοκογλύφων, η Fed και η ΕΚΤ, γνωρίζουν πως θα μειωθούν τα έσοδα τους από την κατάργηση των μετρητών που προωθούν - λόγω των μικρότερων εσόδων από τα εκδοτικά τους δικαιώματα. Όμως, το μεγαλύτερο μέρος αυτών των εσόδων μοιράζεται στα κράτη - ενώ τα οφέλη για τους εντολείς τους, τις πολύ μεγάλες ιδιωτικές τράπεζες, από την κατάργηση των μετρητών θα ήταν πολύ μεγαλύτερα και δεν θα μοιράζονταν στα κράτη.

Επί πλέον, θα έλεγχαν το σύνολο των χρημάτων των Πολιτών, με όλα όσα κάτι τέτοιο συνεπάγεται. Τέλος, εάν η ΕΚΤ καταργούσε το 500ευρω, θα το δρομολογούσε πιθανότατα μαζί με την αντίστοιχη κατάργηση του 100δόλαρου από τη Fed - οπότε ουσιαστικά δεν θα έχανε κανένα ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα. Άλλωστε οι δύο αυτές κεντρικές τράπεζες συνεργάζονται απόλυτα μεταξύ τους, σχεδόν μονοπωλώντας την τεράστια αγορά των παγκόσμιων αποθεματικών νομισμάτων. Μοναδικό πρόβλημα θα παρέμενε το 1.000φραγκο της Ελβετίας - το οποίο όμως έχει περιορισμένη «εμβέλεια», λόγω του μικρού μεγέθους της χώρας.

Κλείνοντας, ελπίζουμε να καταλαβαίνει κανείς πόσο πολύτιμο περιουσιακό στοιχείο αποτελεί ένα παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, όπως το ευρώ - οπότε δεν είναι τόσο εύκολη η απόφαση να το απορρίψει μία χώρα, όταν της ανήκει, έχοντας το πληρώσει πανάκριβα όπως η Ελλάδα. Η Γερμανία βέβαια, μαζί με την πρώην περιοχή του μάρκου, έχει πιθανότατα στόχο να το κρατήσει μόνη της - αφού όμως εξασφαλίσει προηγουμένως την «ιδιοκτησία» και την υποταγή όλων των πρώην εταίρων της.

Βιβλιογραφία: BIS, Bundesbank, BVG, Flassbeck, Sinn

Ο κ. Βασίλης Βιλιάρδος είναι ένας σύγχρονος οικονομολόγος, πτυχιούχος της ΑΣΟΕΕ Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου - όπου και δραστηριοποιήθηκε επαγγελματικά για αρκετά χρόνια, με ιδιόκτητες επιχειρήσεις σε όλες τις πόλεις της Γερμανίας. Έχει  εκδώσει τρία βιβλία αναφορικά με την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, ενώ έχει δημοσιεύσει πάνω από 2.500 αναλύσεις σε ηλεκτρονικά και έντυπα μέσα, με κέντρο βάρους την εθνική και διεθνή μακροοικονομία, καθώς επίσης το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Πηγή :

Analyst.gr

Διαβάστε Περισσότερα

H οικονομική παγκοσμιοποίηση και η διαμάχη για το έθνος-κράτος

Μερική παγκοσμιοποίηση των διεθνών χρηματοοικονομικών. Τα διεθνή χρηματοοικονομικά είναι ο τομέας στον οποίο ταιριάζει σίγουρα ο όρος «οικονομική παγκοσμιοποίηση».

Η παγκοσμιοποίηση των χρηματοοικονομικών έχει καταστεί κρίσιμο και χαρακτηριστικό στοιχείο της παγκόσμιας οικονομίας. Η διεθνής διακίνηση κεφαλαίων έχει ολοκληρώσει τις οικονομίες ολόκληρου του κόσμου. Ο ημερήσιος κύκλος εργασιών των νομισματικών συναλλαγών αυξήθηκε από 15 δισεκατομμύρια δολάρια το 1973 σε 1,2 τρισεκατομμύρια δολάρια το 1995, οι αγορές κεφαλαίου και ομολόγων αναπτύχθηκαν επίσης και έγιναν πιο παγκόσμιες. Η δυνατότητα να μεταφέρει κανείς δισεκατομμύρια δολάρια από μια οικονομία σε μια άλλη με το πάτημα ενός κουμπιού μεταμόρφωσε τα διεθνή χρηματοοικονομικά και ενίσχυσε τον αντίκτυπό τούς τόσο στη διεθνή όσο και στις εγχώριες οίκονομίες. Ωστόσο είναι σημαντικό να εξετάσούμε τις εξελίξεις αυτές, όπως και άλλους τομείς της οικονομικής παγκοσμιοποίησης, προσδίδοντάς τούς τις πραγματικές τούς διαστάσεις.

Παρά τους εντυπωσιακούς αριθμούς πού περιγράφούν το διεθνές χρηματοοικονομικό σύστημα, σε σχετικούς όρούς ο όγκος των χρηματοοικονομικών ροών στις αρχές τον 21ου αιώνα εξακολούθεί να είναι μικρότερος από τις διεθνείς κεφαλαιακές ροές των αρχών τον 19ου αιώνα. Πριν από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, για παράδειγμα, οι Βρετανοί επένδυαν κατά προσέγγιση το ένα δεύτερο των αποταμιεύσεών τούς στο εξωτερικό. Από το 1880 έως το 1913 οι εξαγωγές βρετανικών κεφαλαίων ανέρχονταν κατά μέσο όρο στο 5% του ΑΕΠ και στο αποκορύφωμά τούς έφτασαν σχεδόν το 10% του ΑΕΠ.

Αντίθετα, αν και ο κόσμος αισθανόταν κατάπληξη για τις ιαπωνικές εξαγωγές κεφαλαίων στη δεκαετία του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990, η Ιαπωνία στην πραγματικότητα εξήγε κεφάλαια που ισοδυναμούσαν μόλις με το 2%-3% του ΑΕΠ της. Θα πρέπει επίσης να θυμόμαστε ότι τα βρετανικά κεφάλαια πριν από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο τοποθετούνταν σε μεγάλο βαθμό σε επενδύσεις σε σιδηρόδρομους, λιμενικές εγκαταστάσεις και άλλα έργα υποδομής πού παρείχαν τις υλικές βάσεις για την εξαιρετικά αλληλεξαρτημένη διεθνή οικονομία πού αναπτυσσόταν εκείνη την εποχή... Σήμερα σημαντικό μέρος των διεθνών κεφαλαιακών ροών είναι βραχυπρόθεσμες (περίπου εξαμηνιαίες) και εξαιρετικά κερδοσκοπικές και υπάρχει διαμάχη σχετικά με τον βαθμό κατά τον οποίο πραγματικά συμβάλλουν στην παγκόσμια οικονομική ανάπτύξη.

Αν και η διεθνοποίηση των χρηματοοικονομικών έχει καταστεί σημαντικό χαρακτηριστικό της παγκόσμιας οικονομίας, το διεθνές χρηματοοικονομικό σύστημα συνεχίζει να έχει σε μεγάλο βαθμό εθνικές βάσεις και συνίσταται από στενά αλληλοσυνδεόμενα, ξεχωριστά εθνικά χρηματοοικονομικά συστήματα. Ορισμένες χώρες, όπως η Ιαπωνία και η Κίνα, διατηρούν μάλιστα ελέγχούς στις κεφαλαιακές ροές. Επιπλέον, όπως λέγεται στην κοινή γλώσσα των οικονομικών, τα χρηματοοικονομικά εξακολουθούν να χαρακτηρίζονται από ένα ισχυρό φαινόμενο «προκατάληψης υπέρ της χώρας καταγωγής».

Οι επενδυτές έχούν την τάση να επενδύουν στις οικονομίες της χώρας τους παρά να διατηρούν χαρτοφυλάκια διεθνών επενδύσεων. Τη δεκαετία του 1990, για παράδειγμα, το 94% των μετοχών στο αμερικανικό Χρηματιστήριο και το 98% στο ιαπωνικό ανήκαν σε Αμερικανούς και Ιάπωνες αντίστοιχα και οι ιαπωνικές χρηματοοικονομικές αγορές ρυθμίζονταν στενά από το ισχυρό υπουργείο των Οικονομικών. Ωστόσο Θα πρέπει κανείς να παρατηρήσει ότι η τάση για «προκατάληψη υπέρ της χώρας καταγωγης» μπορει να ελαττώνεται, έστω κι αν ο κόσμος εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από εθνικές χρηματοοικονομικές αγορές.

Μια σημαντική μελέτη των Martin Feldstein και Charles Horioka απέδειξε ότι η αυξημένη ελευθερία διακίνησης κεφαλαίων δεν ολοκλήρωσε τα διεθνή χρηματοοικονομικά όσο πιστεύούν πολλοί. Αν ο κόσμος είχε πράγματι ολοκληρωθεί αναφορικά με τα χρηματοοικονομικά ζητήματα, τότε οι εθνικοί δείκτες αποταμιεύσεων και επενδύσεων δεν θα συσχετίζονταν πλέον στενά και τα επιτόκια σε ολόκληρο τον κόσμο Θα ήταν σχεδόν τα ίδια. Αν τα κεφάλαια είχαν πλήρη ευχέρεια κινήσεων, η επένδύση σε μια συγκεκριμένη χώρα θα εξαρτιόταν από τις επενδυτικές ευκαιρίες σε αυτή την οικονομία και δεν θα συσχετιζόταν πολύ με τον δείκτη αποταμιεύσεων σε αυτό το κράτος. Γεγονός ωστόσο είναι ότι οι αποταμιεύσεις και οι επενδύσεις συσχετίζονται στενά' χώρες με υψηλούς δείκτες αποταμιεύσεων, όπως η Ιαπωνία, τείνούν να είναι χώρες που πραγματοποιούν πολλές επενδύσεις, ενώ ισχύει το αντίστροφο για τις χώρες με χαμηλούς δείκτες αποταμιεύσεων.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες συνιστούν σημαντική εξαίρεση αυτής της γενίκευσης ως προς το ότι οι εγχώριες επενδύσεις υπερβαίνουν σημαντικά τις εθνικές αποταμιεύσεις και εξαρτώνται από τον ξένο δανεισμό. Άλλωστε, σε ένα τέλεια ολοκληρωμένο διεθνές χρηματοοικονομικό σύστημα το κόστος του κεφαλαίού, μη λαμβάνοντας υπόψη τον παράγοντα τον κινδύνου, θα ήταν κατά προσέγγιση το ίδιο παντού' αντίθετα, σημαντικές εθνικές διαφορές ως προς το κόστος του κεφαλαίού εξακολουθούν να χαρακτηρίζούν την παγκόσμια οικονομία. Παρά τις προειδοποιήσεις αυτές, η παγκοσμιοποίηση των χρηματοοικονομικών είναι μια πραγματικότητα και έχει πράγματι βαθιές συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία.

Το απόλύτο μέγεθος, η πολύ μεγάλη ταχύτητα και το παγκόσμιο πεδίο δράσης των χρηματοοικονομικών κινήσεων υπήρξαν πολύ σημαντικά στη μεταπολεμική περίοδο. Ιδιαίτερα η αυξημένη σημασία των κερδοσκοπικών, βραχυπρόθεσμων επενδύσεων από μεγαλοεπενδύτές όπως ο George Soros, από «κερδοσκοπικά κεφάλαια κάλυψης κινδύνου» σε αναδυόμενες αγορές και από διεθνείς τράπεζες επέτειναν σημαντικά την τρωτότητα του διεθνούς χρηματοοικονομικού συστήματος και της παγκόσμιας οικονομίας γενικότερα' τα κερδοσκοπικά κεφάλαια ανέρχονται σε εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια. Πολλοί οικονομολόγοι και δημόσιοι αξιωματούχοι πιστεύουν ότι αυτές οι βραχυπρόθεσμες, κερδοσκοπικές ροές απειλούν όλο και περισσότερο τη σταθερότητα της παγκόσμιας οικονομίας και ότι θα έπρεπε συνεπώς να ρυθμιστούν.

II. Ενότητα ή κατακερματισμός του νομισματικού συστήματος;

Η δημιουργία τον Ευρωπαϊκού Νομισματικού Συστήματος και το κοινό νόμισμα (εύρώ) συνιστούν σοβαρή απειλή για την ενότητα τον διεθνούς νομισματικού συστήματος. Υπάρχει σημαντικό ενδιαφέρον και διαφωνίες μεταξύ των κυβερνητικών αξιωματούχων, των οικονομολόγων και των πολιτικών εμπειρογνωμόνων και στις δύο πλευρές τον Ατλαντικού και σε άλλα μέρη τον κόσμου σχετικά με τις επιπτώσεις που θα έχει το εύρώ για το δολάριο και τη διεθνή οικονομία γενικότερα. Τα σημαντικότερα ερωτήματα είναι αν το ευρώ θα αντικαταστήσει ή όχι το δολάριο ως το βασικό νόμισμα τον κόσμου, ποιες θα είναι οι συνέπειες για τις Ηνωμένες Πολιτείες σε αυτή την περίπτωση και πώς θα επηρεάσει το εύρώ τη λειτουργία και τη διαχείριση τον διεθνούς νομισματικού και οικονομικού συστήματος. Ο μεγάλος αριθμός των οικονομικών και πολιτικών ασαφειών που περιβάλλούν το ευρώ καθιστούν αδύνατη την παροχή οριστικών απαντήσεων σ' αυτά και σε άλλα συναφή ερωτήματα. Παρ' όλα αυτά, τα θέματα αυτά είναι τόσο σημαντικά για το μέλλον της παγκόσμιας οικονομίας, που πρέπει να εξεταστούν, έστω κι αν τα συμπεράσματά μας θα είναι προσωρινά.

Καθ' όλη τη μεταπολεμική εποχή ο διεθνής ρόλος τον δολαρίού υπήρξε σημαντικό στοιχείο της παγκόσμιας οικονομίας. Το 40%-60% περίπου των διεθνών χρηματοοικονομικών συναλλαγών εκφράζονται σε δολάρια. Για δεκαετίες το δολάριο ήταν επίσης το κύριο αποθεματικό νόμισμα τον κόσμού' το 1996 περίπού τα δύο τρίτα των παγκόσμιων συναλλαγματικών αποθεμάτων ήταν σε δολάρια. Το ενδεχόμενο το εύρώ να αντικαταστήσει το δολάριο και να αναλάβει τον διεθνή ρόλο του ως συναλλαγματικού και αποθεματικού νομίσματος έχει καταστεί εξαιρετικά σημαντικό, ιδιαίτερα για τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη χρηματοοικονομική τούς κοινότητα.

Στη Δυτική Ευρώπη πολλοί πιστεύούν ότι τελικά το εύρώ θα αντικαταστήσει σε σημαντικό βαθμό το δολάριο. Από την άλλη πλευρά, οι περισσότεροι αμερικανοί οικονομολόγοι πιστεύούν ότι είναι απίθανο το ευρώ να υποσκελίσει το δολάριο. Θεωρούν επιπλέον ότι, αν συμβεί μια μετατόπιση από το δολάριο στο εύρώ, αυτή θα πραγματοποιηθεί με πολύ αργούς ρυθμούς και θα χρειαστεί μεγάλη χρονική περίοδο που θα προσφέρει στις Ηνωμένες Πολιτείες αρκετό χρόνο ώστε να πραγματοποιήσούν τις απαραίτητες προσαρμογές, όπως την εξάλειψη τον τεράστιού ελλείμματος εμπορίού/πληρωμών τούς.

Οι περισσότεροι αμερικανοί οικονομολόγοι υποθέτουν ότι ο συνεχιζόμενος διεθνής ρόλος τον δολαρίού θα εξαρτηθεί περισσότερο από την ισχύ της αμερικανικής οικονομίας παρά από οτιδήποτε άλλο και ότι η σπουδαιότητα του δολαρίου για τις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές θα καθοριστεί κυρίως από τη διεθνή ανταγωνιστικότητα του αμερικανικού χρηματοοικονομικού συστήματος. Το ευρώ, σύμφωνα με αυτή τη θέση, θα μπορούσε να αντικαταστήσει το δολάριο μόνο αν οι Δυτικοευρωπαίοι δημιουργήσουν μια ολοκληρωμένη και αποτελεσματική χρηματοπιστωτική αγορά. Πολλοί αμφιβάλλούν ότι θα συμβεί κάτι τέτοιο σύντομα. Κατά συνέπεια, οι αμερικανοί αξιωματούχοι και οικονομολόγοι τείνουν να προεξοφλούν ότι το εύρώ δεν θα υπονομεύσει τη διεθνή κυριαρχία του δολαρίού, τουλάχιστον όχι στο άμεσο μέλλον.

Αν το εύρώ αντικαταστήσει το δολάριο ως το βασικό νόμισμα του κόσμου, θα υπάρξουν σημαντικές επιπτωσεις τόσο για τα ιδιωτικά αμερικανικά χρηματοοικονομικά συμφέροντα όσα και για την αμερικανική κυβέρνηση. Η επιτυχία του ευρώ θα μπορούσε να έχει μεγάλο αντίκτύπο στις αμερικανικές τράπεζες και στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, επειδή ένας μέγάλος όγκος συναλλαγών σε ένα νόμισμα οδηγεί σε οικονομίες κλίμακας και μειωμένο κόστος συναλλαγών.

Όσο μεγαλύτερος είναι ο όγκος των νομισματικών συναλλαγών στο νόμισμα μιας συγκεκριμένης χώρας τόσο μεγαλύτερα οφέλη και ανταγωνιστικότητα απολαμβάνούν οι τράπεζες και το χρηματοπιστωτικά ιδρύματα αυτής της χώρας. Αν το εύρώ αντικαθιστούσε το δολάριο ως αποθεματικό ή συναλλαγματικό νόμισμα, τότε τα οφέλη κλίμακας και το χαμηλότερο κόστος συναλλαγών θα μεταφέρονταν από το αμερικανικά στα ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Σύμφωνα με μια εκτίμηση, η μετατροπή τον χαρτοφυλακίού από το δολάριο στο εύρώ θα μπορούσε να ανέλθει σε 1 τρισεκατομμύριο δολάρια.

Ο διεθνής ρόλος τον δολαρίου παρείχε πολλά οικονομικά και πολιτικά οφέλη στις Ηνωμένες Πολιτείες και, αν το δολάριο έχανε τη θέση του ως το βασικό νόμισμα τον κόσμου, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα στερούνταν αυτά τα οφέλη. Η διεθνής ζήτηση δολαρίων σήμαινε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν σε θέση να χρηματοδοτούν το τεράστιο και συνεχιζόμενο έλλειμμα εμπορίου/πληρωμών τους από τις αρχές της δεκαετίας τον 1980 με ελάχιστο κόστος.

Στην πραγματικότητα, η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών μπορούσε να θεωρεί δεδομένο ότι οι άλλες χώρες θα χρηματοδοτούσαν αυτόματα το έλλειμμα εμπορίου/πληρωμών τούς, επειδή οι χώρες αυτές, πού χρειάζονταν δολάρια για να διεξαγάγούν τις διεθνείς επιχειρηματικές τούς δραστηριότητες, δεν απαιτούσαν υψηλά επιτόκια. Επιπλέον, οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούσαν να δανείζονται στο νόμισμα τούς κι έτσι να αποφεύγουν τους κινδύνους των συναλλαγματικών ισοτιμιών. Πολλά από τα κυκλοφορούντα δολάρια βρίσκονται σε άλλες χώρες, στα χέρια μη Αμερικανών' αυτή η επονομαζόμενη «απειλή κατά του δολαρίού», ύψούς περίπου 265 δισεκατομμύρίων δολαρίων, ισοδυναμεί με ένα άτοκο δάνειο προς τις Ηνωμένες Πολιτείες που ορισμένοι έχουν υπολογίσει ότι αξίζει περίπού 13 δισεκατομμύρια δολάρια σε ετήσιες πληρωμές τόκων. Επιπλέον, το αμερικανικό γόητρο σίγούρα ενισχύεται από τον διεθνή ρόλο του δολαρίού.

Πολλοί δυτικοευρωπαίοι ηγέτες πιστεύούν ότι το εύρώ θα ενισχύσει πάρα πολύ την πολιτικη τούς θέση έναντι των Ηνωμένων Πολιτειών στις διεθνείς οικονομικές διαπραγματεύσεις. Το εύρω θα μπορούσε να εξαλείψει τη σχεδόν αυτόματη χρηματοδότηση τον ελλείμματος του αμερικανικού ισοζυγίου πληρωμών και να περιορίσει τη σημαντική χρηματοοικονομική ελευθερία που ειχαν οι Ηνωμένες Πολιτείες να ακολουθούν τις δικές τους ανεξάρτητες οικονομικές και εξωτερικές πολιτικές. Επιπρόσθετα, ένα επιτυχημένο εύρώ θα μπορούσε να υποσκάψει τις φιλοδοξίες της Ιαπωνίας να διαδραματίσει το γεν πολύ σημαντικότερο ρόλο ως διεθνές νόμισμα. Σε μια παγκόσμια οικονομία που αποτελείται από τρία βασικά νομίσματα οι Ιάπωνες φοβούνται ότι το γεν θα μπορούσε να αποβεί «περιττό».

Η αυξανόμενη ανησυχία για ένα τέτοιο ενδεχόμενο στην πραγματικότητα ώθησε την Ιαπωνία να προτείνει μια παγκόσμια «νομισματική τριαρχία» του δολαρίού, του εύρώ και του γεν, μια διευθέτηση που θα διαχειρίζονταν οι τρεις μεγάλες οικονομικές δυνάμεις.

Η πραγματική ή έστω η υποθετική απειλή ότι το εύρώ θα μπορούσε να υποσκελίσει το δολάριο θα μπορούσε να προξενήσει σοβαρή διαμάχη μεταξύ της Δυτικής Ευρώπης και των Ηνωμένων Πολιτειών - και πιθανώς και της Ιαπωνίας, προκαλώντας έτσι έναν αγώνα μεταξύ αυτών των τριών μερών. Αν ξεσπούσε μια διαπάλη ανάμεσα στο δολάριο και στο εύρώ, παρόμοια με την προγενέστερη για επικράτηση ανάμεσα στο δολάριο και στη στερλίνα στις δεκαετίες του 1920 και του 1930, μια τέτοια διατλαντική σύγκρουση θα μπορούσε να επισύρει σημαντικό οικονομικό και πολιτικό κόστος. Το ενιαίο διεθνές νομισματικό σύστημα θα μπορούσε να κατακερματιστεί σε περιφερειακά μπλοκ γύρω από το εύρώ, το δολάριο και πιθανώς το γεν. Στο ξεκίνημα του 21ου αιώνα πολλές μικρότερες χώρες εξέταζαν το ενδεχόμενο να συνδέσούν τα νομίσματα τούς με το νόμισμα του κυριότερού έμπορικού τους εταίρού.

Το ενδεχόμενο της ανάπτυξης νομισματικών μπλοκ προκύπτει από την πεποίθηση ότι τα νομισματικά μπλοκ θα μείωναν τον κίνδύνο των συναλλαγματικών ισοτιμιών μεταξύ των κρατών-μελών, όπως συμβαίνει στη Δυτική Ευρώπη' μια τέτοια αλλαγή θα ήταν ιδιαίτερα σημαντική για χώρες που συναλλάσονται έντονα μεταξύ τους και ήταν ο βασικός λόγος για τη δημιουργία της Οικονομικής Νομισματικής Ένωσης. Ένα κοινό νόμισμα θα μπορούσε επίσης να προωθήσει τη διατήρηση ενός χαμηλού πληθωρισμού μεταξύ των χωρών-μελών, υπό την προϋπόθεση ότι η ηγέτιδα χώρα θα διατηρούσε χαμηλό πληθωρισμό' αυτό συνέβη και στον Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών, όπου η Δυτική Γερμανία ήταν ηγέτιδα χώρα. Το κύριο οικονομικό μειονέκτημα ενός νομισματικού μπλοκ ή ένωσης είναι η απώλεια της εθνικής ανεξαρτησίας ως προς τη χάραξη μακροοικονομικής πολιτικής. Ωστόσο ο σοβαρότερος κίνδυνος που επισείουν τα νομισματικά μπλοκ είναι ότι θα μπορούσαν να επιδεινώσουν τις ήδη τεταμένες πολιτικές σχέσεις μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ιαπωνίας και της Δυτικής Ευρώπης.

III. Η αυξημένη περιφερειοποίηση των υπηρεσιών και της βιομηχανικής παραγωγής

Μια από τις σημαντικότερες πρόσφατες εξελίξεις στην παγκόσμια οικονομία υπήρξε η διεθνοποίηση των υπηρεσιών και της βιομηχανικής παραγωγής, μια εξέλιξη που προήγαγε η μειωση του κόστους των επικοινωνιών και των μεταφορών και η οποία επέτρεψε στις εταιρείες να ολοκληρώσουν την παραγωγή και τις άλλες δραστηριότητές τούς σε ολόκληρο τον κόσμο. Η συνεχιζόμενη αναδιάρθρωση των υπηρεσιών και της βιομηχανικής παραγωγής ήταν εξαιρετικά σημαντική για τη φύση της παγκόσμιας οικονομίας καθώς αυτή εισερχόταν στη νέα χιλιετία.

Παρ' όλα αυτά, παρατηρούνται συχνά παρανοήσεις και υπερβολές όσον αφορά στη σπουδαιότητα αυτής της εξέλιξης. Ενώ οι άμεσες ξένες επενδύσεις το 2000 αποτελούν μόνο ένα μικρό μέρος των συνολικών εγχώριων επενδύσεων των πλούσιων χωρών, τη δεκαετία που προηγήθηκε του 1914 οι βρετανοί καπιταλιστές είχαν επενδύσει στο εξωτερικό σχεδόν όσο είχαν επενδύσει και στη χώρα τους και το ευρωπαϊκό απόθεμα άμεσων ξένων επενδύσεων ήταν υψηλότερο το 1914 απ' ό,τι είναι αναλογικά στον 21ο αιώνα. Επιπλέον, αντίθετα με τη συχνά επικαλούμενη άποψη ότι οι πολυεθνικές επιχειρήσεις έχούν «παγκοσμιοποιήσει» την τεχνολογία και ότι έχούν θέσει τις εταιρείες τούς σε ολόκληρο τον κόσμο στην ίδια βάση, η πραγματικότητα είναι τελείως διαφορετική. Για εσωτερικούς λόγούς των ίδιων των εταιρειών και λόγω των συνθηκών που επικρατούν σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες, η τεχνολογία τείνει να διαχέεται από τις εκβιομηχανισμένες στις εκβιομηχανιζόμενες χώρες με σχετικά αργούς ρυθμούς.

Εξάλλού, η διεθνοποίηση των υπηρεσιών και της παραγωγής είναι εξαιρετικά συγκεντρωμένη μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων και στο εσωτερικό συγκεκριμένων περιοχών' σύμφωνα με μια εκτίμηση που έγινε στα μέσα της δεκαετίας του 1990, το 85% όλων των ξένων επενδύσεων πραγματοποιείται μεταξύ των μελών της Τριάδας (των Ηνωμένων Πολιτειών, της Δυτικής Ευρώπης και της Ιαπωνίας). Οι πολυεθνικές εταιρείες των τριών μεγάλων οικονομικών δυνάμεων συγκεντρώνουν τις άμεσες ξενες επενδύσεις στις αντίστοιχες επικράτειές τούς και διαμορφώνούν μια περιφερειακά ολοκληρωμένη παραγωγή και δίκτυα υπηρεσιών. Οι αμερικανικές άμεσες αμεσες ξένες επενδύσεις εχουν αρχισει να μετατοπίζονται από την Ανατολική και τη Νοτιοανατολική Ασία προς το Μεξικό' αν και, λόγω των πολύ χαμηλών ημερομισθίων της Κίνας και των τεράστιων δυνατοτήτων της ως αγοράς, η Κίνα ήταν η εξαίρεση σε αυτή την τάση. Οι ιαπωνικές εταιρείες προτιμούν τούς υπεργολάβούς της Ανατολικής Ασίας και η πλειοψηφία των εισαγωγών τούς σε βιομηχανικά προϊόντα προέρχεται από αυτή την περιοχή. Η Γερμανία, για οικονομικούς και πολιτικούς λόγούς και για να επωφεληθεί από το εξαιρετικά ειδικευμένο και φτηνότερο εργατικό δυναμικό της Ανατολικής Ευρώπης, επενδύει τεράστια ποσά στην Ανατολική Ευρώπη, ιδιαίτερα στην Πολωνία, στη Δημοκρατία της Τσεχίας και στην Ουγγαρία. Κατά συνέπεια, τα στοιχεία υποδηλώνουν ότι η περιφερειακή καθώς και η παγκόσμια ολοκλήρωση χαρακτηρίζούν τις στρατηγικές των πολυεθνικών εταιρειών. Ενώ ο οικονομικός ανταγωνισμός και οι χρηματοοικονομικές αγορές γίνονται όλο και πιο παγκόσμιες, η παραγωγή και οι υπηρεσίες είναι όλο και πιο περιφερειοποιημένες.

Η τάση προς την περιφερειοποίηση των επενδύσεων, των υπηρεσιών και της παραγωγής μπορεί να ερμηνευτεί με διάφορούς τρόπούς. Νέες μέθοδοι παραγωγής και διαχείρισης, όπως είναι η «λιτή παραγωγή» και η ελαστική βιομηχανική παραγωγή ενθαρρύνουν την περιφερειοποίηση' και οι δύο τεχνικές απαιτούν εξαιρετικά καταρτισμένα και δραστήρια εργατικά δυναμικά πού μπορούν να χρησιμοποιηθούν αποδοτικότερα και με λιγότερο ρίσκο σε περιφερειακό παρά σε παγκόσμιο επίπεδο. Μάλιστα, η ανάγκη μετακίνησης σε περιοχές με χαμηλά ημερομίσθια μειώθηκε πάρα πολύ, καθώς ελαττώθηκε δραματικά το μερίδιο των ανειδίκευτων εργατών στην παραγωγή από τη δεκαετία τον 1970 και μετά. Η περιφερειακή συγκέντρωση προάγει επίσης τις οικονομίες κλίμακας στην παραγωγή. Ένας άλλος παράγοντας είναι ότι τα δίκτύα περιφερειακής παραγωγής επιτρέπούν στις εταιρείες να βρίσκονται πιο κοντά στούς βασικούς τούς πελάτες' αυτός ο παράγοντας θα καταστεί ακόμη πιο σημαντικός καθώς συνεχίζουν να αναπτύσσονται περιφερειακές αγορές στη Δυτική Ευρώπη και στη Βόρεια Αμερική.

Οι πολιτιστικές ομοιότητες μπορεί επίσης να διαδραματίσουν κάποιο ρόλο σε αυτή την τάση. Επιπρόσθετα, η περιφερειοποίηση της παραγωγής μπορεί να απομονώσει και να προστατεύσει τις οικονομίες ολόκληρης της περιοχής από εμπορικούς πολέμούς και νομισματικές διακυμάνσεις. Γι' αυτούς αλλά και για άλλούς λόγούς η κίνηση προς την περιφερειοποίηση της παραγωγής θα συνεχιστεί στο εσωτερικό της Βόρειας Αμερικής, της Ασίας του Ειρηνικού και της Δυτικής Ευρώπης και είναι πιθανόν να ενισχυθεί στη Λατινική Αμερική και αλλού.

Η αυξημένη σπουδαιότητα της περιφερειοποίησης στην παγκόσμια οικονομία δημιούργεί ορισμένες ανησυχητικές προοπτικές. Η τάση προς την περιφερειοποίηση θα μπορούσε να οδηγήσει στην αποδυνάμωση της κίνησης προς τη φιλελευθεροποίηση τον εμπορίού πού υιοθετήθηκε μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Ενώ οι πολυεθνικές επιχειρήσεις των μεγάλων οικονομικών δυνάμεων συνεχίζουν να ακολουθούν παγκόσμιες στρατηγικές και να επενδύούν οι μεν στις οικονομίες των δε και το αντίστροφο (με εξαίρεση την Ιαπωνία, λόγω του σχετικά χαμηλού επιπέδού άμεσων ξένων επενδύσεων προς το εσωτερικό της), συγκεντρώνούν επίσης τις άμεσες ξένες επενδύσεις τούς στις γειτονικές χώρες.

Η δημιουργία περιφερειακής μάλλον παρά παγκόσμιας παραγωγής και δικτύων άντλησης έχει αναδειχτεί σε αξιοσημείωτη τάση. Αν η πορεία προς την παγκοσμιοποίηση αναγκαζόταν να επιβραδυνθεί λόγω της αυξημένης περιφερειοποίησης των υπηρεσιών και της παραγωγής, η ανοιχτή παγκόσμια οικονομία θα μπορούσε να υποστεί μια ανάσχεση' κάτι τέτοιο θα είχε σοβαρές αρνητικές συνέπειες για τις χώρες πού δεν θα ήταν μέλη κάποιας περιφερειακής διευθέτησης. Και το 2000 η πλειοψηφία των λιγότερο αναπτυγμένων οικονομιών βρίσκεται εκτός των αναδυόμενων περιφερειακών μπλοκ.

IV.Η διαμάχη για την πολυεθνική επιχείρηση και το έθνος-κράτος

Πρόλογος

Οι μεγαλύτερες πολυεθνικές επιχειρήσεις του κόσμου είναι υπεύθυνες για τα τέσσερα πέμπτα περίπου της παγκόσμιας βιομηχανικής απόδοσης, ενώ τυπικά τα δύο τρίτα του εργατικού δυναμικού που απασχολούν βρίσκονται στη χώρα προέλευσης τους...

Οι απόψεις για τον ρόλο των πολυεθνικών επιχειρήσεων στην παγκόσμια οικονομία και τις σχέσεις τούς με τις οικονομίες προέλευσής τούς διίστανται. Από τη μια πλευρά, υπάρχούν ορισμένοι πού πιστεύούν ότι η αυξανόμενη σπουδαιότητα των πολυεθνικών επιχειρήσεων στην οργάνωση και στη διαχείριση της διεθνούς οικονομίας συνιστά έναν μετασχηματισμό των παγκόσμιων οικονομικών και πολιτικών σχέσεων. Γι' αυτούς η παγκοσμιοποίηση της παραγωγής και ο κεντρικός ρόλος της πολυεθνικής εταιρείας στην παγκόσμια οικονομία αντιπροσωπεύουν τον θρίαμβο των δυνάμεων της αγοράς και της οικονομικής ορθολογικότητας επί του αναχρονιστικού έθνους-κράτους και μιας πολιτικά κατακερματισμένη διεθνούς οικονομίας. Από την άλλη πλευρά, η κρατικοκεντρική θέση υποστηρίζει ότι ο βαθμός και ο αντίκτυπος της παγκοσμιοποίησης τονίζονται υπερβολικά και ότι το έθνος-κράτος εξακολουθεί να θέτει τους κανόνες που πρέπει να ακολουθούν οι πολυεθνικές επιχειρήσεις. Στην πραγματικότητα, η ουσία αυτής της διαμάχης δεν είναι η σπουδαιότητα των πολυεθνικών επιχειρήσεων και ελάχιστοι παρατηρητές εκτός από οικονομολόγους δεν παραδέχονται τη σημασία τους...

Οι πουλεθνικές επιχειρήσεις έχουν αναμφίβολα επιφέρει αλλαγές στην παγκόσμια οικονομία. Καθώς οι εταιρείες ενίσχυσαν την παρουσία τους στις ξένες αγορές, επήλθε κάποια απομάκρυνση από τις οικονομίες προέλευσης τους και οι εθνικές τους ταυτότητες εξασθένησαν' παρ' όλα αυτά, το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής, της έρευνας και ανάπτυξης και των δραστηριοτήτων της εταιρείας εξακολουθεί να διεξάγεται στην οικονομία προέλευσης της. Είναι επίσης αλήθεια ότι η τεράστια επέκταση του ενδοεπιχειρησιακού εμπορίου έχει μεταβάλει την έννοια των εισαγωγών και των εξαγωγών. Αν, για παράδειγμα, ληφθούν υπόψη οι υπερπόντιες πωλήσεις των αμερικανικών θυγατρικών, τότε οι Ηνωμένες Πολιτείες θα είχαν μεγάλο εμπορικόπλεόνασμα για πολλά χρόνια.

Οι πολυεθνικές επιχειρήσεις και το έθνος-κράτος

Τόσο η βιομηχανική παραγωγή όσο και οι βιομηχανίες υπηρεσιών θεωρείται ότι έχουν βάση τους κυρίως το κράτος. Αν και είναι αλήθεια ότι ο συνολικός όγκος των προϊόντων που παράγονται στο εξωτερικό από αμερικανικές εταιρείες έχει αυξηθεί σημαντικά αγγίζοντας το 20% της συνολικής παραγωγής στα τέλη του αιώνα, στις αρχές του 21ου αιώνα το υπόλοιπο 80% της αμερικανικής οικονομίας ήταν σε μεγάλο βαθμό απομονωμένο από την παγκόσμια οικονομία. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, η κύρια αγορά μιας εταιρείας εξακολουθεί να είναι η εγχώρια αγορά της και οι πολιτικές των κυβερνήσεων της χώρας προέλευσης βαρύνούν περισσότερο στις αποφάσεις της εταιρείας απ' ό,τι εκείνες των κυβερνήσεων των χωρών υποδοχής. Επιπλέον, δεν πρέπει να λησμονούμε ότι οι ξένες αγορές είναι επίσης εθνικές αγορές και ότι οι επιχειρηματικές στρατηγικές πρέπει να προσαρμόζονται στις άλλες εθνικές αγορές και στις πολιτικές των κυβερνήσεων των χωρών υποδοχής. Επιπρόσθετα, η διεθνοποίηση των υπηρεσιών και της παραγωγής λαμβάνούν χώρα πιο συχνά σε περιφερειακή βάση, ιδιαιτερα στην Ευρώπη και στη Βόρεια Αμερική. Και οι πολιτικές και οι οργανισμοί των αναδυόμενων περιφερειακών μπλοκ τείνούν να εκφράζούν τα οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα των κυρίαρχων κρατών-μελών τούς.

Μια έξοχη παρουσίαση της κρατικοκεντρικής θέσης αποτελεί το βιβλίο Multinationals and the Myth of Globalization. Αυτή η προσεκτική μελέτη, πού εξετάζει τη συμπεριφορά αμερικανικών, γερμανικών και ιαπωνικών πολυεθνικών σε ένα ευρύ φάσμα βιομηχανικών τομέων και δραστηριοτήτων, αμφισβητεί με επιτυχία το επιχείρημα ότι τεχνολογικές, οικονομικές και άλλες διεθνικές δυνάμεις οδηγούν σε σύγκλιση των κρατικών πολιτικών, των εγχώριων οικονομικών δομών και της συμπεριφοράς της πολυεθνικής επιχείρησης.

Αντ' αυτού, οι συγγραφείς διαπιστώνουν ότι η εγχώρια δομή και η οικονομική ιδεολογία της οικονομίας προέλεύσης εξακολουθούν να επηρεάζούν έντονα τις στρατηγικές και τις δραστηριότητες των πολυεθνικών επιχειρήσεων. Καταδεικνύούν πολλές σημαντικές διαφορές μεταξύ των εταιρειών των τριών κυρίαρχων οικονομιών και παρατηρούν ότι αυτές οι διαφορές μπορούν να ερμηνευτούν από εγχώριούς παράγοντες όπως είναι η ιστορική εμπειρία της χώρας, οι διαφορετικές οικονομικές ιδεολογίες, η δομή της οικονομίας και οι εσωτερικοί μηχανισμοί εταιρικής διοίκησης. Αν και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της εταιρείας, όπως είναι ο βιομηχανικός της τομέας και τα χαρακτηριστικά των προϊόντων της, προφανώς επηρεάζούν τη συμπεριφορά της, οι συγγραφείς καταδεικνύούν με πειστικό τρόπο ότι στούς πιο θεμελιώδεις τομείς της επιχειρηματικής στρατηγικής οι εθνικές ρίζες των εταιρειών συνήθως εξακολουθούν να αποτελούν αποφασιστικούς παράγοντες καθορισμού της συματεριφορας τους.

Πολλές βασικές διαφορές στην επιχειρηματική στρατηγική και συμπεριφορά απεικονίζουν εθνικές θεσμικές δομές, οικονομικές πολιτικές και κοινωνικές προτεραιότητες. Οι Ηνωμένες Πολιτείες εχουν την τάση να υιοθετούν μια στάση laissez-faire έναντι των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων εκτός αν μπορεί να στοιχειοθετηθεί με ισχυρά επιχειρήματα η ανάγκη για κυβερνητική παρέμβαση. Η Γερμανία, από την άλλη πλευρά, με την έννοια της «Κοινωνικής Αγοράς» και τον συνεταιρισμό εργαζομένων/διοίκησης έδινε παραδοσιακά μεγαλύτερη έμφαση στις κοινωνικές ευθύνες ή στις ευΘύνες της εταιρείας έναντι της κοινότητας. Η Ιαπωνία έδινε μεγάλη προτεραιότητα στη διατήρηση μιας ισχυρής εγχώριας βιομηχανικής βάσης και στη διαφύλαξη των βασικών στοιχείων του συστήματος της εφ' όρου ζωής απασχόλησης.

Οι απορρέουσες διαφορές ως προς τη συμπεριφορά των αμερικανικών, γερμανικών και ιαπωνικών εταιρειών μπορούν να εντοπιστούν σε βασικές πλευρές της επιχειρηματικής συμπεριφοράς, όπως είναι τα πρότύπα των στρατηγικών επενδύσεων, το ενδοεπιχειρησιακό εμπόριο η έρεύνα και η ανάπτύξη, η εταιρική διοίκηση και η μακροπρόθεσμη επιχειρηματική χρηματοδότηση. Οι αμερικανικές εταιρείες είναι πιθανότερο να διεξάγούν βασική έρεύνα και ανάπτύξη σε άλλες χώρες απ' ό,τι οι γερμανικές ή οι ιαπωνικές εταιρείες' είναι επίσης πολύ πιθανότερο να πραγματοποιήσουν επενδύσεις στο εξωτερικό. Οι εθνικές διαφορές απεικονίζονται επίσης στα επίπεδα τον ενδοεπιχειρησιακού εμπορίου. Ενώ οι αμερικανικές εταιρείες χαρακτηρίζονται από μέτριο επίπεδο ενδοεπιχειρησιακού εμπορίου, οι γερμανικές έχούν υψηλότερο επίπεδο και οι ιαπωνικές πολύ υψηλό. Αυτός ο συνοπτικός κατάλογος των εθνικών διαφορών Θα μπορούσε να διευρυνθεί σημαντικά' ωστόσο έχούν σημειωθεί πολλές αλλαγές στις εθνικές παραδόσεις και υπάρχει μια συγκρατημένη τάση προς σύγκλιση όσον αφορά στην επιχειρηματική συμπεριφορά και δομή.

Υποστηρίζοντας ότι το έθνος-κράτος παραμένει ο βασικός παράγοντας στις διεθνείς οικονομικές σχέσεις, οι υπέρμαχοι της κρατικοκεντρικής θέσης ισχυρίζονται ότι οι πολυεθνικές επιχειρήσεις είναι απλώς εθνικές εταιρείες που επιδίδονται σε επιχειρηματικές δραστηριότητες στο εξωτερικό και ότι, με ελάχιστες εξαιρέσεις, αυτές οι εταιρείες εξακολουθούν να είναι βαθιά εδραιωμένες στις εθνικές τούς κοινωνίες. Τα διοικητικά τούς συμβούλια και η εταιρική τούς διοίκηση αποτελούνται κυρίως από υπηκόους της χώρας προέλευσής τούς, ενώ τα ηγετικά στελέχη των επιχειρήσεων φέρούν ευθύνες έναντι των μετόχων ή των συμμετεχόντων οι οποίοι είναι επίσης σε συντριπτικό βαθμό υπήκοοι της χώρας προέλευσής τούς. Αν και η κατάσταση αυτή αλλάζει, ελάχιστες σχετικά εταιρείες έχούν ξένούς υπηκόους ως διευθυντικά στελέχη ή ως μέλη της ανώτατης διοίκησής τούς. Επιπλέον, ο έλεγχος των χρηματοπιστωτικών μέσων της επιχείρησης παραμένει κατά κανόνα στη χώρα προέλεύσης.

Τα βασικά στοιχεία της έρεύνας και ανάπτυξης διατηρούνται επίσης στην οικονομία προέλεύσης. Η στρατηγική της εταιρείας επηρεάζεται έντονα από τις πολιτικές της χώρας προέλευσής της και από άλλούς τοπικούς παράγοντες' παρά το γεγονός ότι υπάρχουν ορισμένοι κοινοί παράγοντες, όπως η σπουδαιότητα της εξάντλησης των εξαρτηματων παραγωγής για τη μείωση του κόστους, οι επιχειρηματικές στρατηγικές δεν συγκλίνουν προς ένα κοινό πρότυπο. Και κάθε κυβέρνηση με τον έναν ή τον άλλο τρόπο προάγει τα συμφέροντα των δικών της εθνικών εταιρειών. Συνοπτικά, στην αλλαγή του αιώνα δεν υπάρχουν πραγματικά παγκόσμιες επιχειρήσεις άνευ εθνικότητας και θα χρειαστεί αναμφίβολα να περάσουν κάποιες δεκαετίες προτού να εμφανιστούν τέτοιες εταιρείες, αν δηλαδή εμφανιστούν ποτέ.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι συμμαχίες μεταξύ επιχειρήσεων απέκτησαν μεγάλη σημασία στην οργάνωση και στη λειτουργία των διεθνών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, ωστόσο μπορεί εύκολα να μεγαλοποιηθεί, και έχει μεγαλοποιηθεί, η σημασία αυτής της εξέλιξης. Οι συμμαχίες μεταξύ επιχειρήσεων διαφορετικών εθνικοτήτων έχούν δημίουργήσει πολύτιμους διεθνικούς δεσμούς, παρ' όλα αυτά οι συμμαχίες επιχειρήσεων είναι διαβόητα ασταθείς. Το 40% περίπου αυτών των συμμαχιών διαρκεί τέσσερα περίπου χρόνια.

Η ευπάθεια ή η εγγενής αδυναμία τους έγκειται στο ότι, ενώ οι συμμαχίες επιχειρήσεων μπορούν να παράσχουν συνεργασία σε συγκεκριμένους τομείς όπως είναι η έρεύνα σε μια συγκεκριμένη τεχνολογία ή η συνεργασία σε μια συγκεκριμένη αγορά, οι εταιρείες συχνά συνεχίζούν να ειναι σκληροί αντίπαλοι στούς τομείς που δεν περιλαμβάνονται στη συμφωνία. Κίνητρο για τη σύναψη συμμαχιών είναι η επιθυμία μιας εταιρείας να αυξήσει το μερίδιο αγοράς της' κατά συνέπεια, όταν οι καταστάσεις μεταβάλλονται, μπορεί επίσης να μεταβληθεί το συμφέρον της επιχείρησης που μετέχει στη συμμαχία. Πράγματι, οι συμμαχίες επιχειρήσεων που δεν αφορούν στην εμπορευματοποίηση είναι πιθανότερο να ευοδωθούν απ' ό,τι άλλες συμμαχίες. Γενικά, οι συμμαχίες επιχειρήσεων είναι θέμα ισχύος και συμφέροντος και είναι εξίσού εύθραύστες με τις συμμαχίες μεταξύ κρατών.

Στο βιβλίο τον Τhe Competitίve Advantage of Natίons ο Michael Porter αποδεικνύει ότι η εθνική οικονομία παραμένει η υπερισχύουσα οικονομική οντότητα στην παγκόσμια οικονομία. Στην ανάλυσή τον η έδρα μιας πολυεθνικής εταιρείας είναι ο κύριος παράγοντας που καθορίζει την ανταγωνιστικότητά της. Οι πολυεθνικές είναι και πρέπει να συνεχίσουν να είναι εθνικές εταιρείες, υποστηρίζει ο Porter, επειδή το συγκριτικό τούς πλεονέκτημα δημιουργείται και πρέπει να διατηρηθεί εντός της οικονομίας προέλευσής τούς. Ο Porter υποστηρίζει ότι η παγκόσμια οικονομία είναι οργανωμένη σε συμπλέγματα βιομηχανικής υπεροχής που έχούν ως βάση τούς το κράτος. Η ανταγωνιστικότητα αυτών των εθνικών συμπλεγμάτων, όπως είναι η ισχύς των ιαπωνικών εταιρειών στον τομέα της κατασκευής αντοκινητων ή των αμερικανικών στον τομέα των υπολογιστών, καθορίζεται από τοπικούς παράγοντες και τις εθνικές πολιτικές. Η εθνική εξειδίκεύση, οι ισχυρές εθνικές εταιρείες σε συγκεκριμένες βιομηχανίες και οι διαφορές ως προς τον εθνικό πλούτο μαρτυρούν στο σύνολο τους τη συνεχή σπουδιαότητα των εθνικών οικονομιών.

Αν και οι αμερικανοί πανεπιστημιακοί, τα ηγετικά στελέχη των επιχειρήσεων και οι ιάπωνες σύμβουλοι επιχειρήσεων μπορεί να προπαγανδίζουν την ιδέα της παγκόσμιας επιχείρησης, οι ιαπωνικές επιχειρήσεις και η ιαπωνική κυβέρνηση δεν έχουν βέβαια αποδεχτεί την ιδέα ότι οι επιχειρήσεις έχουν απεκδυθεί την εθνικότητα τους και έχουν καταστεί άνευ εθνικότητας. Η γιγαντιαία εταιρεία παραγωγής ηλεκτρονικών Matsushita είναι και θα είναι πάντα ιαπωνική' καθήκον του ιαπωνικού υπουργείου Διεθνούς Εμπορίου και Επενδύσεων είναι και θα είναι πάντα να προάγει τα συμφέροντα της Matsushita και άλλων ιαπωνικών επιχειρήσεων. Μάλιστα, η ευημερία αυτών των εταιρειών θεωρείται ταυτόσημη με την ευημερία της ιαπωνικής κοινωνίας. Αν και οι Αμερικανοί μπορεί να διακωμωδούν την παρατήρηση του άλλοτε υπουργού Άμυνας Wilson ότι «αυτό που είναι καλό για την General Motors είναι καλό για τη χώρα», οι Ιάπωνες πιστεύουν πραγματικά ότι αυτό που είναι καλό για τη Matsushita ή την Toyota είναι καλό για την Ιαπωνία. Η ιαπωνική κοινωνία θεωρεί τις υπερπόντιες πωλήσεις ιαπωνικών προϊόντων και το μερίδιο της αγοράς ιαπωνικών επιχειρήσεων πολύ σημαντικά. Ούτε είναι πολύ ελκυστικές οι έννοιες της παγκόσμιας επιχείρησης και της χωρίς αρμούς παγκόσμιας οικονομίας για εκείνους τους Δυτικοευρωπαίους που επιχειρούν να δημιουργήσουν μια ενοποιημένη ευρωπαϊκή οικονομία και ισχυρές ευρωπαϊκές επιχειρήσεις οι οποίες θα ανταγωνιστούν αποτελεσματικά τους ανταγωνιστές τους από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ιαπωνία.

Επιλογος

Τα κρατικοκεντρικά συγγράματα για την πολυεθνική επιχείρηση υποστηρίζουν οτι η άνοδος και η επιτυχία της στον σύγχρονο κόσμο Θα μπορούσαν να συμβούν μόνο μέσα σε ένα ευνοϊκό διεθνές πολιτικό περιβάλλον. Υποστηρίζουν ότι, παρά τις διάφορες θεωρίες των οικονομολόγων των επιχειρήσεων, η πολυεθνική επιχείρηση δεν μπορεί να ερμηνευτεί μόνο με όρούς δυνάμεων της αγοράς και/ή επιχειρηματικών στρατηγικών. Αν και οι οικονομικοί παράγοντες είναι προφανώς σημαντικοί για την εμφάνιση και την επιτυχία των πολυεθνικών επιχειρήσεων, δεν θα μπορούσαν να υπάρχουν χωρίς ένα ευνοϊκό διεθνές πολιτικό περιβάλλον που θα δημιουργούσε μια κυρίαρχη δύναμη της οποίας τα οικονομικά συμφέροντα και τα συμφέροντα ασφαλείας θα εννοούσαν μια ανοιχτή και φιλελεύθερη διεθνή οικονομία.

Όπως η Ραχ Britannica παρείχε ένα ευνοϊκό διεθνές περιβάλλον για την υπερπόντια επέκταση των βρετανικών εταιρειών και επενδυτών στα τέλη τον 19ου αιώνα, έτσι και ο ηγετικός ρόλος που ανέλαβαν οι Αμερικανοί μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο παρείχε ένα παρόμοια ευνοϊκό διεθνές περιβάλλον για την υπερπόντια επέκταση των αμερικανικών και άλλων καπιταλιστικών εταιρειών στη μετά τον Β' Παγκόσμια Πόλεμο εποχή. Τις δεκαετίες του 1980 και του 1990 το συμφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών, της Δυτικής Ευρώπης και της Ιαπωνίας ήταν να διατηρήσούν, ακόμη και να ενισχύσουν τις διεθνείς συνθήκες που εννοούσαν τις πολυεθνικές επιχειρήσεις.

Οι κρατικοκεντρικοί συγγραφείς πιστεύουν ότι, αν η συναίνεση και η συνεργασία μεταξύ των μεγάλων καπιταλιστικών δυνάμεων έπαύαν να υφίστανται, ο κυρίαρχος ρόλος της πολυεθνικής επιχείρησης στην παγκόσμια οικονομία σταδιακά Θα εξασθενούσε... Οι υποστηρικτές αυτής της θέσης διατείνονται ότι οι εν λόγω εταιρείες συνδέονται στενά και σε τελική ανάλυση εξαρτώνται από τις αντίστοιχες οικονομίες από τις οποίες προέρχονται. Όπως επισήμαναν ο Ρaul Doremus και οι συνάδελφοί τους στο θαυμάσιο βιβλίο τους Τhe Myth of the Global Corporation, κάθε πολυεθνική επιχείρηση είναι ένα χαρακτηριστικό προϊόν της έδρας της και αντανακλά τις κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές της αξίες.

Παρά την υπερβολή που περικλείει ο ισχυρισμός ορισμένων ανώτατων στελεχών επιχειρήσεων και συμβούλων επιχειρήσεων ότι οι πολυεθνικές επιχειρήσεις έχουν απεκδυθεί κάθε πολιτική απόχρωση και έχουν καταστεί επιχειρήσεις άνεύ εθνικότητας, οι πολυεθνικές επιχειρήσεις στην πραγματικότητα είναι βαθιά εδραιωμένες και σε μεγάλο βαθμό προϊόν της ιστορίας, της κουλτούρας και των οικονομικών συστημάτων των κοινωνιών από τις οποίες προέρχονται.

Robert Gilpin

Παγκόσμια πολιτική οικονομία

Princeton University Press

Πηγή : 

Διαβάστε Περισσότερα