2 Ιαν 2021

Τα “Σερφιώτικα Κάλαντα”


Της Μαρίας Ρώτα
Μέσα στη χειμωνιάτικη ατμόσφαιρα, που μόνο εκείνη έχει την ξεχωριστή της γοητεία, οι άνθρωποι υποδέχονται και φέτος με την ελπίδα στην καρδιά τον καινούργιο χρόνο. Υπάρχει..., άραγε υπάρχει, η βαθύτερη εκείνη αισιοδοξία που μπορεί να ανανεώσει τις προσδοκίες και τα όνειρα για ένα καλλίτερο μέλλον; 

Τα προηγούμενα χρόνια στις πολιτείες και στα χωριά πλημμύριζαν οι δρόμοι και τα σοκάκια από τα παιδιά, που με τα τρίγωνα στο χέρι πρόσφερναν στους ανθρώπους το χαρμόσυνο άγγελμα:
 “Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά, 

 ψηλή μου δεντρολιβανιά, 
 κι αρχή καλός μας χρόνος...” 

 Κι έτσι απλωνόταν ολόγυρα η ομορφιά του καινούργιου χρόνου, η ομορφιά που σαλπίζει τις ανθρώπινες καρδιές και προσφέρει το εγερτήριο των καινούργιων ελπίδων. 

 Σε όλους μας είναι γνωστό ότι οι άνθρωποι αποχαιρετούσαν τον παλιό χρόνο και καλοδέχονταν τον καινούργιο μ' ένα αίσθημα ανανεωμένης αισιοδοξίας, με περισσότερη εμπιστοσύνη στη ζωή και με ιδιαίτερη χαρά γιατί ο Ιανουάριος ή Γενάρης, ο πρώτος μήνας του νέου έτους, ήταν ο μήνας που φροντίζαμε και πιστεύαμε ότι θα προσέφερε σε κάθε άνθρωπο την υγεία, την άριστη εργασία και την ευτυχία σε κάθε οικογένεια. 

Σε πολλές περιοχές της χώρας μας και στα νησιά μας, αυτή η αναμονή του νέου έτους, όλοι οι κάτοικοι αισθάνονταν και πίστευαν ότι με μια σειρά ωραίων εθίμων χριστιανικών θα θεμελίωναν τα όνειρά τους για μια καλλίτερη ζωή στον καινούργιο χρόνο. 

Αυτά τα όνειρα και οι ελπίδες ήταν μια πίστη και βεβαιότητα ότι με τον ερχομό του νέου χρόνου θα υπήρχε η προσωπική ευτυχία και κάθε καλό και χρήσιμο στον χρόνο που πλησίαζε.

 Πρωτοχρονιάτικα Κάλαντα στις Κυκλάδες 

 Στη Νάξο την παραμονή της Πρωτοχρονιάς και πολλά χρόνια πριν, αλλά και σήμερα, “... τραγουδιέται από παρέες χωρικών που γυρίζουν όλα τα σπίτια του χωριού ο παρακάτω Αη Βασίλης, όπως τον είχε διηγηθεί πριν πολλά χρόνια ο Νικόλαος Βερύκοκκος. Λέγουν παινέματα σ' όλα τα μέλη της οικογένειας, αρχίζοντας από τον πατέρα.” 

 “εσένα αφέντη πρέπει σου καρέκλα καρυδένια,
 για να 'κομπάς τη μέση σου την μαργαριταρένια. 
 Εσένα αφέντη πρέπει σου, να τρως κουλούρι αφράτο,
 με τον αφρό του κουλουριού να γεύεσαι σαλάτο. 
 Με σένα αφέντη πρέπει σου καράβι ν' αρματώσεις, 
 στην Εγνιτέρα να το πας, φλουριά να το φορτώσεις.

 Πολλά 'παμε αφέντη μας, ας πουμε τση κεράς σου, 
 κερά μαρμαροτράχηλη, κερά μαρμαροκράτη, 
 όταν σειστείς και λυγιστείς και πας στην εκκλησιά σου, 
 τα καντηρίμια τρίζουνε από την ομορφιά σου. 

 Πολλά 'παμε και της κυράς, ας πούμε και του γιου της. 
 Έχεις τον γιο τον ακριβό, τον γιο σου τον ωραίο.
 Τον έλουσες τον έπλυνες και στο Σχολειό τον στέρνεις, 
 κι ο δάσκαλος του 'δωσε το κερί για να καλαναρχίσει 
 και το κερί του ξέφυγε κι έκαψε τα λινομέταξά του ρούχα,
 όπου του τα κεντούσανε οι τρεις βασιλοπούλες. 
 Η μια 'βαλε τον πόθο της, η άλλη την ουρά της  
κι η τρίτη η καλλύτερη βάζει την ομορφιά της. 
 
Δώστε και μας τον κόπο μας, ότι 'ναι ορισμός σας 
 κι αν είστε απ' τους πλούσιους λίρες και ταλαρίτσες 
 κι αν είστε κι από τους φτωχούς, ένα ζευγάρι κότες. 
 Στην εκκλησιά να τρέξετε όλοι με προθυμία 
 και του Θεού ν' ακούσετε τη Θεία λειτουργία.

”Τα “Σερφιώτικα Κάλαντα”

 Φαίνεται ότι όσο περνούν τα χρόνια και τα χιόνια άσπριζαν τα μαλλιά παρά τις εξελίξεις και τις ανέσεις που μας παρέχει η ζωή.
 
Άθελα γυρίζουμε στα παλιά. 

Έλαβα, εδώ και πάρα πολλά χρόνια, από την Αμαρυλλίδα Σταματιάδου αυτά τα μικρά κάλαντα για την πρωτοχρονιά που είχε γράψει ο παππούς της Αριστείδης Ρώτας – 

Παπαπρωτέδικτος*. 

Όπως η ίδια θυμόταν, μια χρονιά, ο αδελφός της Π. Νομικός και ο ξαδελφός της Αριστείδης Ρώτας (ο πατέρας μου) ήταν μικρά παιδιά και ετοιμάζονταν να βγουν να πούνε τα κάλαντα. 

Ο παππούς Α. Ρώτας τους σταμάτησε και τους είπε: 

“Έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που πρωτάκουσα αυτά τα ίσια κάλαντα,

 “αρχιμηνιά – αρχιχρονιά”.

 Να κάνουμε μια μικρή αλλαγή και να μιλάτε για τον Άγιο Βασίλη, να τον ακούσουν και να τον μάθουν και τα άλλα παιδάκια”. 

 Τα παιδιά το δέχθηκαν, πήραν μαζί τους αυτούς τους λίγους στίχους και τη χρονιά εκείνη ακούστηκαν στη χώρα της Σερίφου τα κάλαντα που έγραψε ο Παπαπρωτέδικτος Αριστείδης Ρώτας και που τα έστειλε στη Σέριφο η εγγονή του και φυσικά με πολύ χαρά τα παιδιά τα έψαλαν.
 Άγιος Βασίλειος 
 Κάλαντα 
 Το Νέον Έτος θα σας πω. Όλοι καθώς επιθυμώ 
 Να διέλθωμεν εν υγεία με χαρά – με χαρά και ευτυχία.
 Έχομεν δε και εορτή. Κυρίου την περιτομή 
του Αγίου Βασιλείου, Ιεράρχου σεβασμίου.
 Συνήθεια επικρατεί. Παντού μεγάλοι και μικροί. 
 Άσματα – άσματα να ετοιμάζουν. Στας οικίας να εκφράζουν 
 Σας παρακαλώ πολύ, στην Εκκλησία το πρωί 
 Τρέξτε – τρέξτε με προθυμία, ν' ακροασθήτε λειτουργία.
 Για ν' απομένει ο Θεός, εις όλους μας δια παντός
 κι ότι παρ' αυτού ζητήσει, έκαστος – έκαστοςν να τ' αποκτήσει.
 Φίλοι μου αν έχετε παιδιά και λείπουνε στην ξενιτιά, 
 εύχομαι να τα ιδήτε, όπως εσείς επιθυμείτε. 

Εμβόλιο: Το Πρωτοχρονιάτικο “Δώρο”μας 

 Το 2020 ήταν η χρονιά της πιο τρελής κούρσας ανάπτυξης εμβολίων και φαρμάκων που έχει γίνει ποτέ ενάντια σε ένα παθογόνο. Ήδη το πρώτο εμβόλιο ξεκίνησε και χορηγείται άμεσα στη χώρα μας.

 Οι ελπίδες και η Υγεία, πιστεύω, ότι θα ορίσουν το καλό μέλλον μας τη χρονιά που έρχεται. Μήπως αυτό το εμβόλιο είναι.. “Ο Ύμνος της Αγάπης;” *Ο Ιερέας Αριστείδης Ρώτας – Παπαπρωτέδικτος, ήταν ο δικός μου Προπάππος. Φυσικά δεν τον είχα γνωρίσει. Είχα όμως γνωρίσει τον γιο του και παππού μου, επίσης Ιερέα Ιωάννη Ρώτα. 

 Υ.Γ. Αγαπητοί μου αναγνώστες. 

Σας εύχομαι, από καρδιάς, το νέο Έτος να σας προσφέρει 
Υγεία, χαρά και κάθε καλό στην οικογένειά σας.

ΥΓ 
Παραδοσιακά κάλαντα με την φροντίδα του Συνδέσμου Σεριφίων
 

 Πηγή :  https://www.koinignomi.gr/

to synoro blog

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...