Ομ. καθηγητής του Παν. Κρήτης Χρήστος Λούκος
Τα αρχειακά τεκμήρια αποτελούν θεμελιώδη, αναντικατάστατη πηγή γνώσης για την ιστορία και τον πολιτισμό ενός τόπου. Το Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών με ερευνητικές δράσεις και επιτόπιες αποστολές, που διενεργούνται στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος «Ιστορία των Οικισμών της Ελλάδας 15ος-20ός αι.», προσπαθεί να συμβάλει στη συστηματική διάσωση, συγκέντρωση και ανάδειξη τεκμηριωτικού υλικού και να παράσχει αξιόπιστα, ελεύθερα στο διαδίκτυο, εργαλεία έρευνας.
Πρόσφατα επισκέφθηκε το νησί μας ο ομότιμος καθηγητής ιστορίας του πανεπιστημίου Κρήτης, κύριος Χρήστος Λούκος και το συνεργείο του και ξεκίνησαν τις εργασίες για την αρχειοθέτηση -αξιοποίηση του αρχείου του Δήμου Σερίφου.οι οποίες έλαβαν τέλος στις αρχές του Σεπτεμβρίου αναμένουμε την επεξεργασία των στοιχείων από την ομάδα του Κυρίου Χρήστου Λούκου Από μια περιήγηση που έκανα στον ιστότοπο http://cyclades.eie.gr/omada/
Αρχειοθήκη Κυκλάδων διαπίστωσα ότι το νησί μας έχει από τα πιο παλαιά αρχεία στις Κυκλάδες
Τα αρχειακά αποθέματα στο νησί της Σερίφου εντοπίστηκαν διασκορπισμένα σε διάφορα κτίρια του Δήμου, όπως στο Σχολείο, το Ληξιαρχείο, τη Βιβλιοθήκη του Ιερού Ναού Αγ. Αθανασίου, ενώ συγχρόνως βρέθηκαν και τα τεκμήρια εκείνα που αποτυπώνουν τις διαφορετικές όψεις της οικονομικής ζωής του τόπου, όπως ο Αγροτικός-Μελισσοκομικός Συνεταιρισμός, το Σωματείο Μεταλλευτών-Οικοδόμων και το Αρχείο των Μεταλλείων Σερίφου.
Πιο συγκεκριμένα, εντοπίστηκε και καταγράφηκε συνοπτικά πλήρες αρχείο του Δήμου Σερίφου που χρονολογείται από το 1833 και εξής.
Το υλικό απόκειται σε μεγάλα ντοσιέ με χρονολογία, η οποία ανταποκρίνεται στο περιεχόμενο, όπως φάνηκε ύστερα από δειγματοληπτικό έλεγχο.
Η περίοδος 1833-1940 περιλαμβάνει τουλάχιστον 110 ντοσιέ με λυτά έγγραφα σε καλή έως πολύ καλή κατάσταση, ενώ τα ποικίλα κατάστιχα υπολογίζονται σε 100 περίπου. Το αρχείο της μεταπολεμικής περιόδου απόκειται σε 20 περίπου σακούλες και 200 περίπου μεγάλα ντοσιέ.
Ταυτόχρονα, πραγματοποιήθηκε μια πρώτη καταγραφή του αρχειακού υλικού που αφορά το Δημοτικό Σχολείο (2 μεταλλικές ντουλάπες με αρχεία από τις αρχές 20ού αιώνα των σχολείων που έχουν κλείσει), τα μεταλλεία (17 κλούβες και 6 ξύλινα κουτιά με χύδην υλικό, κυρίως της μεταπολεμικής περιόδου), το Σωματείο Μεταλλευτών-Οικοδόμων (περίπου 70 κατάστιχα κυρίως μικρού και μεσαίου μεγέθους και περίπου 30 φάκελοι με αλληλογραφία από τη δεκαετία του 1940 έως σήμερα καθώς και ένας φάκελος με προπολεμικό υλικό), τον Αγροτικό-Μελισσοκομικό Συνεταιρισμό (μητρώο μελών δεκαετίας 1950), τη Βιβλιοθήκη του Ι.Ν. Αγ. Αθανασίου (κατάστιχα που χρονολογούνται από τον 19ο αιώνα) κ.λπΤαυτόχρονα, πραγματοποιήθηκε μια πρώτη καταγραφή του αρχειακού υλικού που αφορά το Δημοτικό Σχολείο (2 μεταλλικές ντουλάπες με αρχεία από τις αρχές 20ού αιώνα των σχολείων που έχουν κλείσει), τα μεταλλεία (17 κλούβες και 6 ξύλινα κουτιά με χύδην υλικό, κυρίως της μεταπολεμικής περιόδου), το Σωματείο Μεταλλευτών-Οικοδόμων (περίπου 70 κατάστιχα κυρίως μικρού και μεσαίου μεγέθους και περίπου 30 φάκελοι με αλληλογραφία από τη δεκαετία του 1940 έως σήμερα καθώς και ένας φάκελος με προπολεμικό υλικό), τον Αγροτικό-Μελισσοκομικό Συνεταιρισμό (μητρώο μελών δεκαετίας 1950), τη Βιβλιοθήκη του Ι.Ν. Αγ. Αθανασίου (κατάστιχα που χρονολογούνται από τον 19ο αιώνα) κ.λπ.
Αρχειακό υλικό της Σερίφου έχει εντοπιστεί επίσης σε φορείς εκτός του νησιού.
Ενδεικτικά:
Γενικά Αρχεία του Κράτους (ΓΑΚ)
• Σερίφου Ελληνικόν Σχολείον (1835–1847)
ΓΑΚ, Αρχείο Γραμματείας/Υπουργείου Εκκλησιαστικών και Δημοσίου Εκπαιδεύσεως (1833–1848): Δημόσια Εκπαίδευση, φάκ. 2659–2663.
• Σερίφου Σχολή (1833–1835)
ΓΑΚ, Αρχείο Γραμματείας/Υπουργείου Εκκλησιαστικών και Δημοσίου Εκπαιδεύσεως (1833–1848): Δημόσια Εκπαίδευση, φάκ. 2664.
• Σερίφου Δημοτικόν Σχολείον (1835–1847)
ΓΑΚ, Αρχείο Γραμματείας/Υπουργείου Εκκλησιαστικών και Δημοσίου Εκπαιδεύσεως (1833–1848): Δημόσια Εκπαίδευση, φάκ. 2665–2668.
Ιστορικό Παλαιογραφικό Αρχείο–Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης (ΙΠΑ–ΜΙΕΤ) (σε μικροφίλμ)
• Συλλογή της Μονής των Παμμεγίστων Ταξιαρχών (32 χφ. κώδικες και 5 κατάστιχα)
Κοινοτικό γραφείο Σερίφου (2 φορολογικά κατάστιχα, 18ος αι.)
Βλ. Μικροφωτογραφήσεις Χειρογράφων και Αρχείων 1 (1978), σ. 19.
Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ)
Μεταλλεία Σερίφου (1884-1936)
Επιστημονική ομάδα έργου
Δημήτρης Δημητρόπουλος (Επιστημονικός υπεύθυνος έργου, Διευθυντής Ερευνών στο ΙΙΕ/ΕΙΕ)
Στέφανος Βαμιεδάκης (Ιστορικός, υποψ. διδάκτορας Παν/μίου Κρήτης)
Βάλλια Ράπτη (Ιστορικός, υποψ. διδάκτορας ΕΚΠΑ)
Βαγγέλης Σαράφης (Ιστορικός, υποψ. διδάκτορας ΕΚΠΑ)
Επιτόπιες αποστολές 2012-2013
Ο σχεδιασμός του έργου είχε αναληφθεί από επιστημονική επιτροπή που αποτελείτο από τον ομ. καθηγητή του Παν. Κρήτης Χρήστο Λούκο, την προϊσταμένη των ΓΑΚ ν. Κυκλάδων Αγγελική Ψιλοπούλου, τον ιστορικό εργαζόμενο των ΓΑΚ Παναγιώτη Ανδριανόπουλο, και τον Δημήτρη Δημητρόπουλο, επιστημονικό υπεύθυνο του έργου.
Η υλοποίηση του έργου πραγματοποιήθηκε από εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό.
Επιστημονικοί συνεργάτες
Νίκος Αλεβυζάκης (Ιστορικός, υποψ. διδάκτορας Ιονίου Παν/μίου)
Στέφανος Βαμιεδάκης (Ιστορικός, υποψ. διδάκτορας Παν/μίου Κρήτης)
Γιώργος Γάσιας (Ιστορικός, υποψ. διδάκτορας Παν/μίου Κρήτης)
Δημήτρης Καλογιαννίδης (Ιστορικός, μεταπ. φοιτητής Παντείου Παν/μίου)
Ανδρομάχη Μαρούδα (Ιστορικός, υποψ. διδάκτορας Ιονίου Παν/μίου)
Αντώνης Μάτσος (Ιστορικός, μεταπ. φοιτητής Παν/μίου Κρήτης)
Στάθης Παυλόπουλος (Ιστορικός, υποψ. διδάκτορας Παντείου Παν/μίου)
Βάλλια Ράπτη (Ιστορικός, υποψ. διδάκτορας ΕΚΠΑ)
Χρήστος Χρυσανθόπουλος (Ιστορικός, υποψ. διδάκτορας ΕΚΠΑ)
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου