Ετοιμη είναι η νομοθετική ρύθμιση η οποία θα ξεμπλοκάρει τις κληρονομιές από τους κυρωμένους δασικούς χάρτες, οι οποίοι πλέον καλύπτουν στο 88,72% της ελληνικής επικράτειας.

Ποιο είναι το πρόβλημα; Κάθε μεταβολή των εμπραγμάτων δικαιωμάτων (μεταβιβάσεις, ενέχυρο, υποθήκες κ.λπ.) σε ιδιοκτησίες που περιλαμβάνονται σε δασικό χάρτη έπειτα από την κύρωσή του είναι άκυρη και ανίσχυρη, αν δεν συνοδεύεται από πιστοποιητικό της Διεύθυνσης Δασών, με το οποίο να βεβαιώνεται ο χαρακτήρας της έκτασης.

Τη λύση αναμένεται να φέρει νέα νομοθετική πρωτοβουλία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας η οποία,  σύμφωνα με πληροφορίες, θα προβλέπει εξαίρεση της υποχρέωσης επισύναψης δασικού πιστοποιητικού για τον  δασικό ή μη χαρακτηρισμό του ακινήτου σε συμβολαιογραφικές πράξεις αποδοχής κληρονομίας.

Ακυρη και ανίσχυρη

Ειδικότερα, βάσει της προωθούμενης ρύθμισης, μετά την κύρωση του δασικού χάρτη, εξαιρουμένων των δηλώσεων αποδοχής κληρονομίας σε δασικές εκτάσεις, κάθε άλλη μεταβίβαση, σύσταση, αλλοίωση και γενικά κάθε μεταβολή των εμπραγμάτων δικαιωμάτων, που θα πραγματοποιείται με δικαιοπραξία εν ζωή, θα είναι άκυρη και ανίσχυρη αν δεν συνοδεύεται από σχετικό πιστοποιητικό της αρμόδιας δασικής υπηρεσίας, με το οποίο βεβαιώνεται ο χαρακτήρας της έκτασης. Το πιστοποιητικό δεν θα εκδίδεται για περιοχές του δασικού χάρτη που δεν περιλαμβάνονται στις δασικές εκτάσεις.

Ειδικά για εκτάσεις που έχουν περιληφθεί στη φάση της ανάρτησης του δασικού χάρτη, για τις οποίες έχουν γίνει δεκτές αντιρρήσεις των ενδιαφερομένων, αντί για το πιστοποιητικό στο σχετικό συμβόλαιο θα προσαρτάται αντίγραφο της απόφασης επί της αντίρρησης με τον αριθμό διαδικτυακής ανάρτησης (ΑΔΑ), όπως ισχύει και σήμερα.

Θα επισυνάπτεται επίσης τοπογραφικό διάγραμμα εξαρτημένων συντεταγμένων ΕΓΣΑ, επί του οποίου ο συντάκτης θα βεβαιώνει ότι το ακίνητο είναι αυτό, ως προς το οποίο έχουν γίνει δεκτές οι υποβληθείσες αντιρρήσεις. Για τη χορήγηση του πιστοποιητικού θα καταβάλλεται ειδικό τέλος.

Για περιοχές που δεν είναι δασικές το πιστοποιητικό θα αντικαθίσταται από υπεύθυνη δήλωση επί του τοπογραφικού διαγράμματος, που θα συνοδεύει την πράξη του συμβολαιογράφου ή – αν δεν υφίσταται υποχρέωση εκπόνησης τοπογραφικού – επί αποσπάσματος του δασικού χάρτη όπου θα απεικονίζεται το ακίνητο. Με τη δήλωση θα δηλώνεται από τον μηχανικό ότι το ακίνητο δεν εμπίπτει στις προστατευτικές διατάξεις της δασικής νομοθεσίας. Η υπεύθυνη δήλωση πρέπει να μνημονεύεται στις δικαιοπραξίες εν ζωή που συντάσσονται από τους συμβολαιογράφους.

Αν δεν έχουν τηρηθεί τα συγκεκριμένα «βήματα», σύμφωνα με τις νέες ρυθμίσεις, δεν θα επιτρέπεται η εγγραφή ή η μεταγραφή των δικαιοπραξιών εν ζωή στα υποθηκοφυλακεία και κτηματολογικά γραφεία, με εξαίρεση τις δηλώσεις αποδοχής κληρονομίας.

Η ρύθμιση αναμένεται να ξεμπλοκάρει ή να διευκολύνει τις αποδοχές κληρονομίας χιλιάδων ακινήτων, οι οποίοι εάν χρειαστεί θα μπορούν να προσφεύγουν και σε ένδικα μέσα κατά του Δημοσίου. Δίχως την πράξη αποδοχής, οι κληρονόμοι έχουν το δικαίωμα άσκησης αντίρρησης.

Τα «αγκάθια»

Το ζήτημα με τις κληρονομιές αφορά χιλιάδες περιπτώσεις καθώς πλέον έχουν κυρωθεί δασικοί χάρτες στο 88,72% της επικράτειας. Τα τελευταία χρόνια, από τη διαδικασία της ανάρτησής τους είχαν αναδειχθεί προβλήματα τα οποία άλλα επιλύθηκαν, ενώ άλλα εκκρεμούν. Ετσι, ενώ προωθήθηκαν ρυθμίσεις για τη διευθέτηση του ιδιοκτησιακού και των δασωμένων αγρών (6,8 εκατ. στρέμματα), δηλαδή των πρώην αγροτικών εκτάσεων που δασώθηκαν λόγω εγκατάλειψης, παραμένουν τα «αγκάθια» των παρανόμως εκχερσωμένων εκτάσεων (2,2 εκατ. στρέμματα) και των δασικών χωριών αυθαιρέτων. Για τις εκχερσωμένες σχεδιάζεται μια νομική λύση, συνταγματικά ανεκτή, η οποία θα επιτρέπει τη γεωργική τους χρήση για όσο χρόνο λαμβάνουν ενιαία ενίσχυση. Οσο για τα δασικά αυθαίρετα, θα πρέπει να ολοκληρωθεί η καταγραφή τους έως τα τέλη Μαρτίου.

Κάλυψη και εκχερσώσεις

Ο πλέον «πράσινος» νομός της χώρας είναι των Ιωαννίνων με την κάλυψη σε δάση να φτάνει το 83,16% (4.156.991 στρέμματα) και ο λιγότερο δασωμένος o Νομός Κερκύρας (146.920 στρέμματα, 23%). Οσον αφορά τις παράνομες εκχερσώσεις δασών, οι πιο εκτεταμένες καταγράφονται στον Νομό Χαλκιδικής (156.121 στρέμματα) ενώ οι μικρότερες στον Νομό Λευκάδος (50.360 στρέμματα).